2 ใบเน้ือหา 9-1 หนว ยท่ี 9ช่ือหนวย การเขียนภาพ 3 มิติไอโซเมตรกิ จํานวน 8รชหัว่ ัสโวมิชงา 2110-2002 ชอื่ วชิ า การใชโ ปรแกรมสาํ เรจ็ รปู ในงานเขยี นแบบ ระดบั ชั้น ปวช.1ชอื่ เรือ่ ง ภาพ 3 มิติ ในงานเขยี นแบบเคร่ืองกล สอนคร้งั ที่ 151. ภาพ 3 มิติ ในงานเขยี นแบบเครื่องกล ภาพ 3 มิติ หมายถึง ภาพท่ีแสดงถึงมติ ใิ นดา นความยาว ความสูง และความลกึ ของชิน้ งาน ซ่งึ เกิดพจาื้นเกขผกยี วิ านรไภนดาทําพภงั้ 3า2พมมฉิติตาิ ิยท(ขDาํ อใrหaงชwภนิ้า)พงาสนาใมนมแิตติมลีละกั ดษา นณมะาเหปมระอื กนอกบับกชัน้นิ ใงนารนูปจเรดิงียวซท่ึงแําใบหงสอาอมกาเปรถนมปอรงะเเหภ็นทลตักาษงๆณไะดรด ูปังรนา ้ี งภาพท่ี 9.1 ภาพ3 มติ แิ บบ TRIMETRIC 1.1 ภาพ 3 มิติแบบ TRIMETRIC ทม่ี า เขียนโดยผูเรยี บเรยี ง เปน ภาพ3 มิตทิ ี่มีความสวยงามและมลี ักษณะ คลา ยกบั ความจริงมากทีส่ ุด และเปน ภาพที่งา ย ตอการอา นแบบ แตไมคอยนยิ มในการเขียน แบบงาน เพราะเปนภาพท่เี ขยี นไดยาก เนื่องจากมุมที่ใชเขียนเอียง 12 องศาและ 23 องศา และอัตราความยาวของดานแตล ะดา นไม เทากนัภาพที่ 9.2 ภาพ3 มิติแบบ DIMETRIC 1.2 ภาพสามมิติแบบ DIMETRIC ทีม่ า เขียนโดยผูเรยี บเรยี ง เปนภาพ3 มติ ทิ ี่มลี ักษณะคลายกับภาพถาย และงายตอ การอา นแบบ แตไ มค อ ยนิยมในการ เขียนแบบ เพราะเปนภาพท่ีเขยี นไดยาก เนื่องจากมุมที่ใชเขียนเอียง 7 องศา และ 42 องศา และขนาดความหนาของภาพทเ่ี ขียน จะตองลดขนาดลงคร่ึงหน่ึงของความหนาจรงิภาพที่ 9.3 ภาพ3 มติ ิแบบ DIMETRIC 1.3 ภาพสามมิตแิ บบ OBLIQUE ท่ีมา เขียนโดยผเู รยี บเรียง เปนภาพ3 มติ ิทนี่ ยิ มเขียนมาก สาํ หรบั งานที่มี รูปรา งเปน สว นโคง หรือรกู ลม เพราะสามารถ เขียนไดงา ยและรวดเร็ว เนอ่ื งจากภาพ OBLIQUE จะวางภาพดานหนึ่งอยูในแนวระดับ จะเอยี งเปน มุมเพียงดา นเดยี ว โดยเขียนเปนมุม 45 องศา สามารถเขียนเอียงไดท ัง้ ดา นซา ยและ ดา นขวาและ ความหนาของงานจะลดขนาดลงครึง่ หนึ่ง
3 ใบเนือ้ หา 9-1 หนว ยที่ 9ชอื่ หนวย การเขียนภาพ 3 มติ ไิ อโซเมตรกิ จาํ นวน 8รชห่วั ัสโวมิชงา 2110-2002 ชอ่ื วิชา การใชโ ปรแกรมสําเรจ็ รูปในงานเขียนแบบ ระดับชัน้ ปวช.1ชอ่ื เรือ่ ง ภาพ 3 มิติ ในงานเขยี นแบบเครอื่ งกล สอนคร้ังท่ี 15เขียนภาพ 2 มติ ิ (Draw) 1.4 ภาพสามมิตแิ บบ ISOMETRIC เปน ภาพสามมติ ทิ ี่นิยมเขียนมาก เพราะเปน ภาพที่ 9.4 ภาพ3 มติ ิแบบ ISOMETRIC ภาพทเี่ ขียนงา ย เนอ่ื งจากภาพมมี ุมเอียง 30 ที่มา เขยี นโดยผเู รียบเรยี ง องศา ทัง้ สองขางเทากนั และขนาดความยาว ของภาพทุกดานจะมคี วามยาวเทาขนาดงาน จริง และวงกลมทุกวงจะตองแสดงเปน วงรี ในปจ จบุ ันภาพไอโซเมตรกิ เปนภาพทน่ี ิยม ใชเขียนในงานเขียนแบบเครอ่ื งกล ทง้ั น้ี เนื่องจากมีเครอ่ื งมือและอปุ กรณ ท่อี ํานวย ความสะดวกในการเขียนแบบงาน จึงเปนท่ี นิยมกันอยางแพรห ลายในงานอุตสาหกรรม
4ใบเนอ้ื หา 9-1 หนว ยท่ี 9ช่ือหนวย การเขียนภาพ 3 มิติไอโซเมตริก จาํ นวน 8 ชัว่ โมงรหสั วชิ า 2110-2002 ช่อื วชิ า การใชโ ปรแกรมสําเร็จรปู ในงานเขยี นแบบ ระดับช้นั ปวช.1ช่ือเร่ือง การเขยี นภาพ3 มิติไอโซเมตรกิ ดวยโปรแกรม AutoCAD 2016 สอนคร้งั ที่ 152. การเขียนภาพ3 มติ ไิ อโซเมตรกิ ดว ยโปรแกรม AutoCAD 2016 การเขียนภาพ 3 มติ ิไอโซเมตริก เปน การเขียนเสน ในแบบงานทาํ มุม 30 องศากับระนาบแกน Xคภวาเพขามยีทกน่ีไวดภาจางาพแกลก2ะามครติวเขาิ (ยีมDนสrแงูaจบwาบ)กแมบลี ักบษงาณนะภกาาพรเใสชมโปอื นรแชกนิ้ รงมานAจuรtิงoโCดAยDทใ่ี 2น0ภ1า2พส3าํ หมรติ ับิจกะาแรสเขดยีงมนติภิาคพวา3มมยิตาวิไอโซเมตริก ผใู ชงานโปรแกรมจําเปนจะตองจัดเตรียมและปรบั แตง ลกั ษณะการทาํ งานของโปรแกรมAutoCAD 2016 เพ่อื ใหเ กิดความสะดวกในการเขยี นภาพ3 มิตไิ อโซเมตริก ดังนีค้ ือ 2.1 การปรับ Cross Hair ใหท าํ งานในระนาบไอโซเมตริก การปรบั Cross Hair ใหท าํ งานในระนาบไอโซเมตริก ผูใชงานโปรแกรมสามารถปรับคาCross Hair ไดโ ดยการเลอื กกลมุ คําสัง่ Tools > Drafting Settings> Snap and Grid 1 ภาพท่ี 9.5 หนา จอ Drafting Setting ท่มี า โปรแกรม AutoCAD 2016 ในกลมุ คาํ สั่ง Snap type เลอื กคําสั่ง Isometric Snap (1) โดยใชเมาสค ลิก ลงในวงกลมหนา หวั ขอทเ่ี ลือก และคลิกเลือกปุม OK
5 ใบเน้อื หา 9-1 หนว ยที่ 9ชอ่ื หนวย การเขียนภาพ 3 มติ ิไอโซเมตริก จาํ นวน 8 ช่วั โมงรหัสวชิ า 2110-2002 ชอ่ื วิชา การใชโปรแกรมสําเรจ็ รูปในงานเขยี นแบบ ระดบั ชน้ั ปวช.1ช่ือเร่อื ง การเขยี นภาพ3 มติ ิไอโซเมตริกดว ยโปรแกรม AutoCAD 2016 สอนครัง้ ท่ี 15 เขยี นภาพ 2 มติ ิ (Draw) ภาพที่ 9.6 การเปลยี่ นระนาบ Cross Hair ทีม่ า เขียนโดยผเู รียบเรยี ง ลกั ษณะของ Cross Hair จะเปล่ยี นระนาบจากระนาบเสนแนวนอนและแนวตั้ง(Rectangular snap) ไปเปนแนวแกนไอโซเมตริก (Isometric snap) 2.2 การใชป ุมฟงคช นั F5 ปรับเปลีย่ นระนาบการเขยี นIsoplane Isoplane Isoplane RightLeft Top ภาพที่ 9.7 การเปลี่ยนระนาบไอโซเมตริก ท่ีมา เขยี นโดยผเู รียบเรยี ง หลังจากทําการปรับแกน Cross Hair ใหเ ปน โหมด Isometric snap แลวในสว นของCross Hair จะมีลกั ษณะการทํางานในการปรับเปลยี่ นระนาบการเขียนออกเปน 3 ระนาบดว ยกันคอื 3.2.1 Isoplane Left ใชในการเขยี นเสนระนาบซายและแนวต้ัง 3.2.2 Isoplane Top ใชในการเขยี นเสนระนาบขวาและระนาบซาย 3.2.3 Isoplane Right ใชในการเขยี นเสน ระนาบขวาและแนวตงั้ ซง่ึ ในการปรบั เปลี่ยนระนาบการเขียนนน้ั สามารถทาํ การปรับเปลย่ี นไดด ว ยการกดปุมฟงคชั่น F5 ระนาบการเขียนก็จะถูกปรับหมุนวนไปตามขั้นตอน
6 ใบเน้ือหา 9-1 หนวยท่ี 9 ชอ่ื หนวย การเขียนภาพ 3 มิตไิ อโซเมตรกิ จํานวน 8 ช่ัวโมง รหสั วิชา 2110-2002 ชื่อวิชา การใชโ ปรแกรมสาํ เร็จรูปในงานเขียนแบบ ระดบั ชั้น ปวช.1ชื่อเร่อื ง การเขยี นภาพ3 มิติไอโซเมตริกดวยโปรแกรม AutoCAD 2016 สอนคร้งั ท่ี 15 2.3 การเขียนวงรใี นภาพไอโซเมตริก ในการเขียนภาพ3 มติ ไิ อโซเมตริกนนั้ รูปของวงกลมทีแ่ สดงในภาพ2 มติ ิใดๆ เม่ือทําการโเขปเียรขนแยี กภนราภมพาท3พํามก2ติารมิไอปิตโริ ซ(ับDเรมrะตaนwรากิ )บแกลาว รเวขงยี กนลใมนใโนหภมาดพข2องมติ Isนิ o้ันmจeะตtrอicงทsnาํ กaาpรเแขลยี วนใแนทสนว ดนว ขยอรงูปควํางสรง่ัี โดElยlเipมs่อื eผูใจชะงทาํานการเพ่มิ ลกั ษณะของคําสง่ั วงรเี พอ่ื อํานวยความสะดวกในการสรางวงรีในระนาบไอโซเมตริก Isoplane Isoplane Isoplane Right Left ภาพที่ 9T.8oกpารเปลี่ยนระนาบวงรี ทม่ี า เขียนโดยผูเรยี บเรยี ง การเรียกใชค าํ ส่ังวงรี สามารถเลอื กใชคาํ สั่งไดจ ากคาํ สงั่ กลุม Ellipse > Isocircle ซึ่งเปนการเขยี นวงรีโดยการกําหนดจดุ ศูนยก ลางของวงรีเปน ลําดับแรก และกาํ หนดรศั มวี งรี เชน เดียวกันกบั การใชคําสัง่ Circle >RadiusToolbars การใชคําสงั่ หนาทก่ี ารใชง าน Menu Bar Command ใชสําหรับการเขียนรปู วงรใี นระนาบ Line ไอโซเมตริก Draw > Ellipse > Ellipse, Ell Isocircle รูปแบบคําส่ังCommand:…ELLIPSESpecify axis endpoint of ellipse or [Arc/Center/Isocircle]: I ….…พมิ พ I เพื่อเลือกคําสงั่ ยอ ย IsocircleSpecify center of isocircle: X,Y …..กาํ หนดจุดศนู ยกลางของรปู วงรีSpecify radius of isocircle or [Diameter]: …….…กาํ หนดคารัศมวี งรี ตารางท่ี 9.1 รปู แบคําสั่ง Ellipse แบบ Isocircleหมายเหตุ ในการสรา งวงรีในระนาบแกนไอโซเมตรกิ นนั้ ผูสรา งจะตองคํานงึ ถงึ ระนาบทถี่ กู ตอ งของวงรีในแตระนาบดวย ซ่ึงสามารถปรับเปล่ียนระนาบดวยการกดปุม ฟงคช ่นั F5
7 ใบเน้ือหา 9-1 หนว ยท่ี 9ชอื่ หนวย การเขียนภาพ 3 มติ ิไอโซเมตรกิ จํานวน 8 ช่ัวโมงรหัสวิชา 2110-2002 ช่อื วิชา การใชโปรแกรมสาํ เร็จรูปในงานเขยี นแบบ ระดับชน้ั ปวช.1ชื่อเรอ่ื ง การเขียนภาพ3 มติ ิไอโซเมตริกดวยโปรแกรม AutoCAD 2016 สอนครั้งท่ี 15 2.4 การใชปุมฟงคชัน F8 ควบคมุ ระนาบการเขียนเขียนภาพ 2 มติ ิ (Draw) แนวระนาบ30 องศาปด ฟง คช่ันคีย F8 เปดฟงคชน่ั คีย F8 ภาพที่ 9.9 การควบคุมระนาบดวยฟงคชนั่ คยี F8 ทมี่ า เขยี นโดยผเู รยี บเรยี ง ในการเขยี นเสนในแนวแกน 30 องศาตามระนาบไอโซเมตริกน้ัน ผเู ขยี นแบบงานควรเปด ฟงคชน่ั Ortho (F8) เพื่อชวยบังคับใหเ สน ตางๆ ที่ใชในการเขียนแบบนนั้ อยใู นมุม 30 องศาที่กําหนด2.5 หลักการเขยี นภาพ3 มิติแบบไอโซเมตรกิ ภาพท่ี 9.10 ข้นั ตอนการเขียนภาพไอโซเมตรกิ ทมี่ า เขียนโดยผเู รียบเรยี ง 2.5.1 เร่ิมจากการเขยี นเสนเปนรูปกลองส่เี หลี่ยม ซึ่งมีขนาดความกวา ง ความยาว ความสงูครอบคลุมขนาดของชิ้นงาน (ใชข อมลู จากภาพฉาย) จากนั้นเขียนรายละเอียดสวนตางๆของชนิ้ งานโดยเร่มิจากสวนท่ีเหน็ ชดั เจน และทําการลบสนที่ถกู บังออก
8ใบเน้ือหา 9-1 หนว ยที่ 9ชือ่ หนวย การเขียนภาพ 3 มติ ิไอโซเมตรกิ จํานวน 8 ชวั่ โมงรหสั วิชา 2110-2002 ช่อื วชิ า การใชโ ปรแกรมสําเร็จรปู ในงานเขียนแบบ ระดบั ชน้ั ปวช.1ชื่อเรือ่ ง การเขยี นภาพ3 มิติไอโซเมตริกดว ยโปรแกรม AutoCAD 2016 สอนครงั้ ท่ี 15 2.5.2 เขียนดา นทีช่ ดั เจนท่สี ุดในลาํ ดบั แรก(ในกรณเี ขยี นแบบงานจากชน้ิ งาน 3 มิติ) จากนั้นเเสขเนียขนจียาเนสกภน ขาไอปพบยม2ังุมดมตา ติ นาิงต(ๆDอตrไaปาwมทแ)่ีแบสบดงงาดนา นทคก่ี วําหามนลดกึ แหลระือทคําดักลารอลกบดเา สนนทท่ชี ม่ี ดั อเจงไนมทเ ห่ีส็นดุ ไอปอตกามระยะความลกึ ทําการตอ 2.6 คาํ ส่ังทใี่ ชใ นการเขียนภาพ3 มิตแิ บบไอโซเมตรกิ คาํ สงั่ ของโปรแกรม AutoCAD ท่ใี ชในการเขียนภาพสามมติ นิ ั้น ผเู ขียนแบบงานสามารถใชคําสงั่ ในกลมุ การสรา งวตั ถุ 2 มติ ิ ไดแกค าํ สั่ง Line , Ellipse และคําส่งั ท่ีใชสําหรับการแกไ ขงาน2 มติ ไิ ดแ กErase, Trim, Extend, Move, Copy