ม ความด นส ญเส ยในระะบบมากต นหร อร ว

ข้อ้ บังั คับั สภาวิชิ าชีพี บัญั ชีวี ่า่ ด้ว้ ยจรรยาบรรณของผู้ป�้ ระกอบวิชิ าชีพี บัญั ชีี พ.ศ. 2561 3

โครงสร้า้ งของข้อ้ บังั คับั 5

ความหมาย 6

หมวด 1 บททั่่ว� ไป 9

หมวด 2 หลักั การพื้้น� ฐานของจรรยาบรรณ 11

หมวด 3 การนำหลักั การพื้้น� ฐานไปปฏิบิ ัตั ิ ิ 15

โครงสร้า้ งคู่�มือประมวลจรรยาบรรณ พ.ศ. 2564 35

ขอ กำหนดเรอ� งจรรยาบรรณตาม พ.ร.บ.วิชาชีพบัญชี พ.ศ.2547

ÁÒµÃÒ 47 ¡Ó˹´ãËŒ ¤ÇÒÁâ»Ã§‹ ãÊ ¤ÇÒÁ໚¹ÍÊÔ ÃÐ ÊÀÒÇªÔ Òª¾Õ ºÞÑ ªÕ ¤ÇÒÁà·Â่Õ §¸ÃÃÁ áÅФÇÒÁ«Í่× ÊµÑ Âʏ ¨Ø ÃµÔ ¨´Ñ ·Ó¨ÃÃÂÒºÃó ¤ÇÒÁäٌ ÇÒÁÊÒÁÒöáÅÐÁҵðҹ 㹡Òû¯ÔºµÑ §Ô Ò¹ ໹š ÀÒÉÒä·Â ÍÂÒ‹ §¹ÍŒ µ͌ § ¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´ªÍºµÍ‹ ¼ÃŒÙ ѺºÃ¡Ô Òà »ÃСͺ´ŒÇ áÅСÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁÅºÑ ¤ÇÒÁÃѺ¼Ô´ªÍºµ‹Í¼ÙŒ¶×Í˹، àÃÍ×่ §´Ñ§¹Õ้ ¼ÙàŒ »š¹Ë¹ØŒ ʋǹ ËÃÍ× º¤Ø ¤ÅËÃÍ× ¹ÔµºÔ ¤Ø ¤Å ·¼่Õ »ŒÙ ÃÐ¡ÍºÇªÔ Òª¾Õ ºÞÑ ª»Õ ¯ºÔ µÑ ËÔ ¹ÒŒ ·ã่Õ ËŒ

1

หลกั การพน้ื ฐานของจรรยาบรรณ

HANDBOOK OF ¾.Ã.º. ÇÔªÒª¾Õ ºÞÑ ªÕ ¢ŒÍº§Ñ ¤ºÑ ÊÀÒÇÔªÒªÕ¾ THE CODE OF ETHICS ¾.È. 2547 ¾.È.2561

หมวด 110 มาตรา 47 ขอ 9

111 ¤ÇÒÁ«่Í× ÊµÑ ÂÊØ¨ÃµÔ 1. ¤ÇÒÁâ»Ã§‹ ãÊ ¤ÇÒÁ໹š ÍÊÔ ÃÐ ¡) ¤ÇÒÁ«Í่× ÊµÑ ÂÊØ¨ÃµÔ 112 ¤ÇÒÁà·่ÂÕ §¸ÃÃÁ ¤ÇÒÁà·่ÂÕ §¸ÃÃÁ ¢) ¤ÇÒÁà·ÕÂ่ §¸ÃÃÁáÅÐ 113 ¤ÇÒÁÌ٠¤ÇÒÁÊÒÁÒö áÅФÇÒÁ«Í่× ÊµÑ ÂÊبÃÔµ ¤ÇÒÁ໹š ÍÔÊÃÐ áÅФÇÒÁàÍÒã¨ãÊ‹ 2. ¤ÇÒÁÌ٤ÇÒÁÊÒÁÒöáÅÐ ¤) ¤ÇÒÁÃÙŒ ¤ÇÒÁÊÒÁÒö ·Ò§ÇªÔ ÒªÕ¾ (¡ÒÃÃ¡Ñ ÉÒ Áҵðҹ㹡Òû¯ºÔ µÑ §Ô Ò¹ Áҵðҹ㹡Òà ¤ÇÒÁàÍÒã¨ãÊ‹ áÅСÒÃÃ¡Ñ ÉÒ »¯ºÔ ѵԧҹ) 3. ¤ÇÒÁÃѺ¼´Ô ªÍºµÍ‹ Áҵðҹ㹡Òû¯ºÔ µÑ §Ô Ò¹ 114 ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁÅѺ ¼ÃŒÙ ѺºÃÔ¡ÒÃáÅСÒÃÃ¡Ñ ÉÒ §) ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁÅѺ 115 ¾Äµ¡Ô ÃÃÁ·Ò§ÇÔªÒªÕ¾ ¤ÇÒÁÅºÑ ¨) ¾ÄµÔ¡ÃÃÁ·Ò§ÇªÔ Òª¾Õ ©) ¤ÇÒÁâ»Ã‹§ãÊ 4. ¤ÇÒÁÃºÑ ¼´Ô ªÍºµÍ‹ ¼¶ŒÙ Í× Ë¹ŒØ ¼ŒàÙ »¹š ËŒ¹Ø ÊÇ‹ ¹ ËÃ×ͺؤ¤Å ËÃ×͹µÔ ºÔ ¤Ø ¤Å ·Õ¼่ Œ»Ù ÃСͺ ÇªÔ Òª¾Õ ºÞÑ ª»Õ ¯ºÔ µÔ ˹Ҍ ·ã่Õ ËŒ

โครงสรางของขอ บงั คบั ใช

¾.Ã.º. ¾¢.ŒÍȺ. §Ñ 2¤5Ѻ6Ï1 ÊÀ»ÒÃÇÐªÔ ¡ÒÒªÈ¾Õ Ï ¤ÓÇÔ¹¨Ô ©ÂÑ ÇÔªÒªÕ¾ºÞÑ ªÕ ¾.È.2547

¨Ò¡ÊÇ‹ ¹·Õ่ 1 ¢Í§ IESBA ¤Á‹Ù ×Í»ÃÐÁÇŨÃÃÂÒºÃó â´Â¤³Ð¡ÃÃÁ¡Òà Principle-Based ¾.È. 2564 ãªàŒ »š¹á¹Ç·Ò§ ÊÀÒÏ ã¹¡ÒÃÇ¹Ô Ô¨©ÂÑ »˜ÞËÒà¡Õ่ÂÇ¡ºÑ ¡Òû¯ÔºÑµµÔ ÒÁ¢ÍŒ º§Ñ ¤Ñº

2

ขอ บังคับสภาวชิ าชีพบัญชวี า ดว ย จรรยาบรรณของผูป ระกอบวชิ าชพี บัญชี พ.ศ. 2561

¾¢.ŒÍȺ. ѧ2¤5ºÑ 6Ï1 ÊÍ´¤ÅŒÍ§ EHTTAHHNIECDSCBO2OD0OE1K4OOEFFd. ǾԪ.Ò¾ÈÁª..Õ¾.Ã42.ºº75ÑÞ.47ªÕ ¡Ñº

ËÅÑ¡¡Òà ʋǹ·่Õ 1 ¡Òû¯ºÔ ѵԵÒÁ»ÃÐÁÇÅ Á.47 ¡Ó˹´ãËŒÊÀÒÇÔªÒª¾Õ ºÑÞªÕ ¾¹้× °Ò¹ 6 ¢ÍŒ ¨ÃÃÂÒºÃóËÅ¡Ñ ¡Òà ¨Ñ´·Ó¨ÃÃÂÒºÃó໚¹ÀÒÉÒä·Â ¾้×¹°Ò¹áÅСÃͺá¹Ç¤Ô´ ÍÂÒ‹ §¹ŒÍµŒÍ§»ÃСͺ´ÇŒ ÂàÃÍ่× §´§Ñ ¹Õ้

ʋǹ·่Õ 2 ã¹Ë¹Ç‹ §ҹ¸Øá¨Ô 1¤ÇÒÁâ»Ã§‹ ãÊ ¤ÇÒÁ໹š ÍÊÔ ÃÐ ÊÇ‹ ¹·Õ่ 3 ºÃÔ¡ÒÃÊÒ¸ÒóР¤ÇÒÁà·Â่Õ §¸ÃÃÁ ʋǹ·Õ่ 4 ÁҵðҹàÃ่Í× § áÅФÇÒÁ«Í่× ÊѵÂʏ ¨Ø ÃÔµ

¤ÇÒÁ໹š ÍÊÔ ÃÐ 2¤ÇÒÁÃŒ¤Ù ÇÒÁÊÒÁÒöáÅÐ Áҵðҹ㹡Òû¯ºÔ µÑ §Ô Ò¹

3¤ÇÒÁÃºÑ ¼´Ô ªÍºµÍ‹ ¼ÃŒÙ ºÑ ºÃ¡Ô Òà áÅСÒÃÃ¡Ñ ÉÒ¤ÇÒÁźÑ

4¤ÇÒÁÃºÑ ¼´Ô ªÍºµ‹Í¼¶ŒÙ ×ÍËØŒ¹ ¼ŒÙ໚¹ËعŒ ʋǹ ËÃÍ× ºØ¤¤Å ËÃÍ× ¹ÔµÔºØ¤¤Å ·Õ¼่ »ÙŒ ÃСͺ ÇÔªÒªÕ¾ºÞÑ ªÕ»¯ºÔ Ե˹ŒÒ·Õ่ãËŒ

3

ʋǹ 1 คมู อื ประมวลจรรยาบรรณของ IFAC

HANDBOOK OF THE CODE OF ETHICS 2020 Ed.

¡Òû¯ÔºµÑ ÔµÒÁ»ÃÐÁÇŨÃÃÂÒºÃó ËÅÑ¡¡Òþ้×¹°Ò¹áÅСÃͺá¹Ç¤Ô´ ËÁÇ´ 100 ¶Ö§ 199 (¼ŒÙ»ÃСͺÇÔªÒª¾Õ ºÞÑ ªÕ·Ñ§้ ËÁ´)

ʋǹ 2 ¼ÙŒ»ÃСͺÇÔªÒªÕ¾ºÞÑ ªÕã¹Ë¹Ç‹ §ҹ¸ÃØ ¡¨Ô (PAIBs)

ËÁÇ´ 200 ¶§Ö 299 (ÊÇ‹ ¹·่Õ 2 处 ¹Óä»»ÃѺ㪡Œ ºÑ º¤Ø ¤Å·à่Õ »š¹¼ÙŒ»ÃСͺÇÔªÒªÕ¾ºÞÑ ª·Õ Õã่ ˺Œ ÃÔ¡Òà ÊÒ¸ÒóРàÁ×่Í»¯ÔºÑµÔ¡¨Ô ¡ÃÃÁ·Ò§ÇªÔ ÒªÕ¾µÒÁ¤ÇÒÁÊÑÁ¾¹Ñ ¸¢ ͧ¼ÙŒ»ÃСͺ ÇÔªÒª¾Õ ºÞÑ ªÕ ¡ÑºÊӹѡ§Ò¹¢Í§¼»ÙŒ ÃСͺÇÔªÒª¾Õ ºÞÑ ª)Õ

ʋǹ 3 ¼Œ»Ù ÃÐ¡ÍºÇªÔ Òª¾Õ ºÞÑ ª·Õ ãÕ่ ËŒºÃ¡Ô ÒÃÊÒ¸ÒóР(PAPPs) ËÁÇ´ 300 ¶Ö§ 399

ÊáÇ‹ Źз4่Õ 4¢¡ ÁҵðҹàÃ่Í× §¤ÇÒÁ໚¹ÍÊÔ ÃÐ

ËÁÇ´ 400 ¶§Ö 899 ʋǹ·Õ่ 4¡ ¤ÇÒÁ໚¹ÍÊÔ ÃÐÊÓËÃѺ§Ò¹ÊͺºÑÞªÕáÅЧҹÊͺ·Ò¹ ËÁÇ´ 900 ¶Ö§ 999 ÊÇ‹ ¹·่Õ 4¢ ¤ÇÒÁ໹š ÍÊÔ ÃÐÊÓËÃºÑ §Ò¹ãËŒ¤ÇÒÁàª×่ÍÁÑ่¹Í่×¹·ä่Õ Áã‹ ª‹§Ò¹ÊͺºÞÑ ªÕ áÅЧҹÊͺ·Ò¹

4

โครงสร้า้ งของข้อ้ บัังคับั โครงสรางของขอบังคบั

ÊÍ´¤ÅŒÍ§¡ÑºÊÇ‹ ¹·Õ่ 1 ¢Í§ IESBA

¤ÇÒÁËÁÒ ËÁÇ´ 1 º··Ç่Ñ ä» ËÁÇ¢´Í2§¨ËÃÃÅÂ¡Ñ Ò¡ºÒÃÃþ³้¹× °Ò¹ ËÁÇ´ 3 ¡ÒùÓËÅ¡Ñ ¡Òþ้¹× °Ò¹ä»»¯ºÔ ѵÔ

5

คคววาามมหหมมาายย

¼»ÙŒ ÃСͺÇÔªÒªÕ¾ºÑÞªÕ

¼Œ»Ù ÃСͺÇÔªÒªÕ¾·Õ่ ã¹¼ËÙ»Œ ¹Ã‹ÇС§ÍÒº¹Ç¸ÔªÃØ Ò¡ªÔ¨¾Õ (ºPÞÑ AIªBÕ ) ã˺Œ ÃÔ¡ÒÃÊÒ¸ÒóР(PAPP) ¼ÙŒ»ÃСͺÇÔªÒªÕ¾ºÑÞªÕ 5 ´ŒÒ¹ ¼ÙŒ»ÃСͺÇÔªÒªÕ¾ºÑÞªÕ·Ñ้§ 6 ´ŒÒ¹ (¡àÇŒ¹ÊͺºÞÑ ªÕ) ·ÍÕ่ Âã‹Ù ¹ "˹‹Ç§ҹ ·Í่Õ Â‹Ù "ã¹ÊÓ¹¡Ñ §Ò¹ ËÃÍ× º¤Ø ¤Å¸ÃÃÁ´Ò" હ‹ ¸ØáԨ" ·่äÕ ´ŒÃѺ¡ÒÃÇÒ‹ ¨ŒÒ§ã¹¡¨Ô ¡Òà ઋ¹

¼·ŒÙ ÓºÑÞªÕ ¼»ŒÙ ÃÐ¡ÍºÇªÔ Òª¾Õ ÊÒ§ҹºÞÑ ªÕ ¼ŒÊ٠ͺºÑÞªÕ ¼·ŒÙ Á่Õ µÕ Óá˹§‹ Ê§Ù Ê´Ø ã¹ÊÒ§ҹ ¼Ù»Œ ÃСͺÇÔªÒªÕ¾ºÑÞªÕ͹่× æ ºÞÑ ªáÕ ÅСÒÃà§¹Ô ÃÇÁ¶Ö§·»่Õ Ã¡Ö ÉÒ·Ò§ÇªÔ Òª¾Õ ¼ºŒÙ ÃËÔ ÒÃÊÒ§ҹºÞÑ ªÕ ¼·ŒÙ ÓºÞÑ ªãÕ ¹Ë¹Ç‹ §ҹ¸ÃØ ¡¨Ô

¼ÊŒÙ ͺºÞÑ ª·Õ ã่Õ ËºŒ Ã¡Ô ÒÃ·Ò§ÇªÔ Òª¾Õ á¡Ê‹ Ó¹¡Ñ §Ò¹·µ่Õ ¹àÍ§Ê§Ñ ¡´Ñ

6

คคววามามหมหามยาย

ËÁÒ¤ÇÒÁÇÒ‹

"Êӹѡ§Ò¹”

ñ) ¼ŒÙ·่»Õ ¯ºÔ ѵ§Ô Ò¹¤¹à´ÂÕ Ç ò) ¡Ô¨¡Ò÷¤Õ่ Ǻ¤ØÁ ó) ¡Ô¨¡Ò÷¶่Õ ¡Ù ¤Çº¤ØÁ ¤³Ðº¤Ø ¤Å ËÒŒ §Ë¹ŒØ ʋǹ ½Ò† µҋ § æ µÒÁ (ñ) â´Â½†Òµ‹Ò§ æ µÒÁ (ñ) ËÃÍ× ºÃÔÉ·Ñ ¢Í§¼»ŒÙ ÃСͺ ¼Ò‹ ¹¡ÒÃ໹š ਌Ңͧ ¡Òè´Ñ ¡Òà ËÃÍ× ÇÔ¸¡Õ Òà ¼‹Ò¹¡ÒÃ໚¹à¨ŒÒ¢Í§ ÇÔªÒªÕ¾ºÞÑ ªÕ ¡ÒèѴ¡Òà ËÃÍ× ÃٻẺÍ×่¹ ÇÔ¸¡Õ ÒÃÃٻẺÍ่×¹

7

คควาวมาหมมหามยาย

"¼ŒÁÙ Õ˹Ҍ ·¡Õ่ ӡѺ´áÙ Å" ËÁÒ¤ÇÒÁÇÒ‹ ºØ¤¤ÅËÃÍ× ¡Å‹ØÁºØ¤¤Å ËÃÍ× Í§¤¡ à (TCWG) ËÃÍ× ¡ÅÁ‹Ø ͧ¤¡Ã «Ö§่ Á¤Õ ÇÒÁÃѺ¼´Ô ªÍºµ‹Í

¡) ¡ÒáӡºÑ ´ÙáÅ ¢) ÀÒÃм¡Ù ¾Ñ¹ ¤) ¡ÒáӡºÑ ´áÙ Å ·ÈÔ ·Ò§àªÔ§¡ÅÂØ·¸ ·àÕ่ ¡Õ่ÂǡѺ ¡Ãкǹ¡ÒÃÃÒ§ҹ

¢Í§¡Ô¨¡Òà ¡ÒÃÃºÑ ¼´Ô ªÍº ·Ò§¡ÒÃà§¹Ô ¢Í§¡¨Ô ¡ÒÃ

ผู้�้มีีหน้้าที่่�กำ�ำ กัับดููแล อาจรวมถึึงบุุคคล

ในระดัับบริหิ าร ตัวั อย่่างเช่่น สมาชิกิ ระดัับบริหิ าร ของคณะกรรมการกำกัับดููแลกิิจการภาคเอกชน หรืือหน่่วยงานภาครััฐ หรืือเจ้้าของกิิจการที่�่เป็็น ผู้�้ จัดั การ

8

หมวด 1

บทท่ัวไป

9

บททั่ว� ไป ข้้อ 5 ผู้�้ประกอบวิิชาชีีพบััญชีีมีีความรัับผิิดชอบที่�่ต้้อง

ปฏิิบัตั ิหิ น้า้ ที่�เ่ พื่่�อประโยชน์์สาธารณะ โดย 1. ปฏิิบัตั ิหิ น้้าที่�ต่ ามที่่�มีกี ฎหมายกำหนด แต่ย่ ังั ต้อ้ ง 2. ปฏิบิ ััติิตามข้้ออื่่�น ๆ ที่เ�่ หลืือของจรรยาบรรณ

ข้อ้ 6 ภายใต้้ข้้อบัังคัับนี้้� กำหนดให้้ผู้�้ประกอบวิิชาชีีพบััญชีี

ต้้องปฏิบิ ััติิ หรืืองดเว้น้ การปฏิบิ ััติใิ ด ๆ และให้ห้ มาย รวมถึึงการกระทำของบุคุ คลอื่น่� ผู้�้ซึ่�ง 1. ผู้ป้� ระกอบวิชิ าชีพี บัญั ชีรี ับั รู้�้ถึงการกระทำนั้้น� หรืือ 2. ผู้้�ประกอบวิิชาชีพี บััญชียี ินิ ยอมให้อ้ ้า้ งอิิงชื่อ�่ ตน

10

หมวด 2

หลักการพื้นฐาน ของจรรยาบรรณ

11

หลัักการพื้�น้ ฐาน

หลัักการพื้้�นฐานของจรรยาบรรณ คืือ การกำหนดมาตรฐานของพฤติิกรรมที่่�คาดหวัังไว้้ จากผู้�้ประกอบวิิชาชีีพบััญชีี ตามที่�่กำหนดไว้้ตาม พรบ.วิิชาชีีพ พ.ศ.2547 เพื่�่อประโยชน์์สาธารณะ

12

หลักการพนื้ ฐาน

¤ÇÒÁ«Í×่ ÊµÑ ÂÊØ¨ÃµÔ Integrity O¤bÇjeÒÁcàt·ivÂ่Õ i§ty¸ÃaÃnÁdáÅIÐn¤dÇeÒpÁeà»n¹š dÍeÔÊnÃcÐe

»ÃоĵµÔ ¹ÍÂÒ‹ §µÃ§ä»µÃ§ÁÒ ¨Ã§Ô ã¨ã¹¤ÇÒÁÊÁÑ ¾¹Ñ ¸· §้Ñ ÁÇÅ ·§้Ñ ·Ò§ äÁ‹ÂÍÁãËÍŒ ¤µÔ ËÃÍ× ¤ÇÒÁ¢´Ñ ᧌ ·Ò§¼Å»ÃÐ⪹ ËÃ×ÍÍ·Ô ¸Ô¾Å ÇªÔ Òª¾Õ áÅзҧ¸ÃØ ¡Ô¨ Í¹Ñ à¡¹Ô ¤ÇâͧºØ¤¤ÅÍ×¹่ ÁÒźŌҧ¡ÒÃ㪴Œ ÅØ Â¾¹Ô ¨Ô ·Ò§ÇªÔ ÒªÕ¾ ËÃÍ× ·Ò§¸ÃØ ¡Ô¨ áŤPСÇreÒÒÁfÃeÃÃsÑ¡ŒÙ s¤ÉioÇÒnÒÁÁaDÒÊlµuÒCÃeÁo°ÒCmÒùa¶prãee¹¤t¡ÇeÒÒnÃÁc»àeͯҺÔaã¨nµÑ ãd§ÔÊÒ‹¹ ¼»ŒÙ ÃÐ¡ÍºÇªÔ Òª¾Õ ºÞÑ ª·Õ ã่Õ ËºŒ Ã¡Ô ÒÃÊÒ¸ÒóР1 ÁÕáÅÐÃÑ¡ÉÒäÇ«Œ ่§Ö ¤ÇÒÁÃÙŒ ¤ÇÒÁÊÒÁÒö áÅФÇÒÁªÓ¹ÒÞ·Ò§ÇªÔ Òª¾Õ µÍŒ §Á¤Õ ÇÒÁ໹š ÍÊÔ ÃШҡš٠¤ÒŒ §Ò¹ãˤŒ ÇÒÁàªÍ่× Á¹่Ñ »ÃСͺ´ÇŒ  ã¹ÃдѺ·่ÃÕ ºÑ Ãͧ䴌ÇÒ‹ Å¡Ù ¤ŒÒ ËÃÍ× ¼ŒÙÇÒ‹ ¨ÒŒ § ä´ÃŒ ѺºÃÔ¡ÒÃ·Ò§ÇªÔ Òª¾Õ ·¶่Õ Ö§¾ÃÍŒ Á´ŒÇÂà·¤¹Ô¤¡Òû¯ºÔ ѵԧҹáÅÐÁÒµÃ°Ò¹ÇªÔ Òª¾Õ ¤ÇÒÁ໹š ÍÔÊÃзҧ´ŒÒ¹¨µÔ 㨠ËÃ×͵ÒÁ¡®ËÁÒ·Õ่à¡ÂÕ่ Ç¢ŒÍ§ÅÒ‹ Ê´Ø áÅÐ ¤ÇÒÁ໚¹ÍÔÊÃÐã¹àªÔ§»ÃШѡɏ «§Ö่ ໹š Ê่§Ô ¨Ó໚¹ à¾่×ÍãËŒ¼ÙŒ»ÃСͺÇÔªÒª¾Õ ºÑÞªÕ 2 »¯ÔºµÑ Ô˹ŒÒ·´่Õ ÇŒ ¤ÇÒÁàÍÒã¨ãÊ‹ ãˌ໚¹ä»µÒÁà·¤¹¤Ô ¡Òû¯ºÔ µÑ Ô§Ò¹ ·ã่Õ ËŒºÃ¡Ô ÒÃÊÒ¸ÒóÐÊÒÁÒöáÊ´§¢ÍŒ ÊÃ»Ø áÅÐáÊ´§ãËŒ¼ŒÙÍ่×¹ áÅÐÁÒµÃ°Ò¹ÇªÔ Òª¾Õ ·Õ่¹ÓÁÒ»ÃѺãªäŒ ´Œ à˹็ ÇÒ‹ µ¹ä´ãŒ Ë¢Œ ÍŒ ÊÃ»Ø â´Â»ÃÒȨҡ¤ÇÒÁÅÓàÍÂÕ § ¤ÇÒÁ¢´Ñ ᧌ Pr¾oÄfeµsÔ¡siÃoÃnÁa·l ÒB§ÇeªÔhÒaªvÕ¾ior ·Ò§¼Å»ÃÐ⪹ ËÃÍ× Í·Ô ¸¾Ô ÅÍÑ¹à¡¹Ô ¤Çâͧº¤Ø ¤ÅÍ×่¹ 1 »¯ºÔ µÑ µÔ ÒÁ¢ÍŒ ºÑ§¤Ñº·à่Õ ¡ÕÂ่ Ç¢ŒÍ§ ¼»ŒÙ ÃÐ¡ÍºÇªÔ Òª¾Õ ºÞÑ ªãÕ ¹Ë¹Ç‹ §ҹ¸ÃØ ¡¨Ô 2 »¯ÔºÑµµÔ ¹ã¹Åѡɳз่ÕÊÍ´¤ÅÍŒ §¡ºÑ ¤ÇÒÁÃѺ¼´Ô ªÍº µÍŒ §¤Ó¹§Ö ¶§Ö ¤ÇÒÁ໹š ÍÊÔ ÃÐ㹡Òû¯ºÔ µÑ §Ô Ò¹µÒÁ ·Ò§ÇªÔ Ҫվ㹡Òû¯ÔºÑµËÔ ¹ÒŒ ·่Õà¾่Í× »ÃÐ⪹ÊÒ¸ÒóРËÅ¡Ñ ¡Òþ¹้× °Ò¹¹´้Õ ÇŒ  3 㹡Ԩ¡ÃÃÁ·้§Ñ ÁÇÅ·้ѧ·Ò§ÇªÔ ÒªÕ¾áÅФÇÒÁÊÁÑ ¾Ñ¹¸· Ò§¸Øá¨Ô ËÅ¡Õ àÅÂ่Õ §¡ÒáÃзÓã´æ ·¼Õ่ Œ»Ù ÃСͺÇÔªÒª¾Õ ÃŒÙËÃ×Í ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁÅѺ Confidentiality ÍÒ¨¡®ËÁÒÂáÅÐÃnj٠‹ÒÍÒ¨·ÓãËŒà¡´Ô ¤ÇÒÁàÊ×Í่ ÁàÊÕÂà¡ÕÂõÔÈÑ¡´์Ô áË‹§ÇªÔ Òª¾Õ ãˤŒ ÇÒÁÊÓ¤ÞÑ ¡ºÑ ¤ÇÒÁÅºÑ ¢Í§¢ÍŒ ÁÅÙ ·ä่Õ ´ÁŒ Ò¨Ò¡¤ÇÒÁÊÁÑ ¾¹Ñ ¸ ÃѺ¼Ô´ªÍºµÍ‹ ¼ŒÙÃºÑ ºÃ¡Ô Òà ÃѺ¼´Ô ªÍºµÍ‹ ¼ŒÙ·Õ่¼Ù»Œ ÃСͺ ·Ò§ÇªÔ Òª¾Õ áÅзҧ¸Øá¨Ô ÇÔªÒª¾Õ ºÑÞªÕ»¯ÔºÑµÔ˹ŒÒ·่ãÕ ËŒ (Íѹ䴌᡼‹ ŒÙ¶Í× ËØŒ¹ ¼ŒÙ໹š ËŒ¹Ø ÊÇ‹ ¹ ´Ñ§¹Ñ้¹ ¨Ö§äÁ‹¾Ö§à»´à¼Â¢ŒÍÁÙŴѧ¡Å‹ÒÇãËŒ¡ÑººØ¤¤Å·Õ่ÊÒÁ â´Â º¤Ø ¤Å ¹µÔ ºÔ ؤ¤Å ËÃÍ× ÊÓ¹¡Ñ §Ò¹) äÁä‹ ´ÃŒ ºÑ ¡ÒÃ͹ÁØ µÑ ¨Ô Ò¡¼ÁŒÙ ÍÕ Ó¹Ò¨ÍÂÒ‹ §¶¡Ù µÍŒ §áÅÐ੾ÒÐà¨ÒШ§ àǹŒ ᵋ ໹š ¡ÒÃà»´ à¼ÂµÒÁÊ·Ô ¸·Ô Ò§¡®ËÁÒÂËÃÍ× Ê·Ô ¸·Ô Ò§ÇªÔ Òª¾Õ ËÃ×Í໹š ˹ŒÒ··Õ่ Õ่µÍŒ §à»´à¼Â ËÃ×ÍäÁ‹¹Ó¢ŒÍÁÙŴѧ¡Å‹ÒÇä»ãªŒà¾×่Í»ÃÐ⪹Ê‹Ç¹µ¹ËÃ×Íà¾×่Í ºØ¤¤Å·ÊÕ่ ÒÁ

¤ÇÒÁâ»Ã§‹ ãÊ Transparency

áÊ´§ÀÒ¾ÅѡɳãËŒàË็¹¶Ö§¡Òû¯ÔºÑµÔ§Ò¹µÒÁ¡®ËÁÒ ¢ŒÍºÑ§¤Ñº ÃÐàºÂÕ ºµÒ‹ § æ áÅÐÁÒµÃ°Ò¹ÇªÔ Òª¾Õ ·¡่Õ Ó˹´äÇŒ áÅÐäÁ»‹ ¡»´ ¢ÍŒ à·¨็ ¨Ã§Ô ËÃÍ× º´Ô àºÍ× ¹¤ÇÒÁ¨Ã§Ô Í¹Ñ à»¹š ÊÒÃÐÊÓ¤ÞÑ «§่Ö ÊÒÁÒöµ´Ô µÒÁµÃǨÊͺ䴌

13

หลกั การพืน้ ฐานตามขอบงั คับนี้

ÁռšÃзºµ‹Í

¼Ù»Œ ÃСͺÇÔªÒª¾Õ ºÑÞªÕ ¼»ÙŒ ÃÐ¡ÍºÇªÔ ÒªÕ¾ºÞÑ ªÕ ·่Õã˺Œ ÃÔ¡ÒÃÊÒ¸ÒóРã¹Ë¹‹Ç§ҹ¸ÃØ ¡¨Ô

õÍÁŒÍª§äÍÁÁ‹ ÇѲááàÅ¡¹¹Ð‹½¹Œã¸Ë¡Ò† ÃŒ¤ÂÒÃÓºÃÁáÊÃ͹ÃÔ˧ЌҤ¹Ò§Ã¡Ó Ã

(¡) ¤ÇÒÁ«×่ÍÊѵÊØ¨ÃµÔ (¡) ¤ÇÒÁ«่×ÍÊѵÂʏ ¨Ø ÃÔµ

(¢) •¤Çà¹ÒÁŒ¹à·¤Õ่ÂÇÒ§Á¸àûÚ¹ÁÍáÔÊÅÃÐФÇÒÁ໚¹ÍÔÊÃÐ (¢) ¤• ǤÒÁÓ¹à·Ö§Õ่¶§Ö§¸¤ÃÇÃÒÁÁáà»Å¹šÐ¤ÍÇÔÊÒÃÁÐ໚¹ÍÔÊÃÐ

(¤) ¤ÇÒÁÃÙŒ ¤ÇÒÁÊÒÁÒö ¤ÇÒÁàÍÒã¨ãÊ‹ (¤) ¤ÇÒÁÃÙŒ ¤ÇÒÁÊÒÁÒö ¤ÇÒÁàÍÒã¨ãÊ‹ áÅСÒÃÃ¡Ñ ÉÒÁҵðҹ㹡Òû¯ºÔ µÑ §Ô Ò¹ áÅСÒÃÃ¡Ñ ÉÒÁҵðҹ㹡Òû¯ºÔ µÑ §Ô Ò¹

(§) ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁÅѺ (§) ¡ÒÃÃÑ¡ÉÒ¤ÇÒÁÅºÑ (¨) ¾Äµ¡Ô ÃÃÁ·Ò§ÇÔªÒªÕ¾ (¨) ¾Äµ¡Ô ÃÃÁ·Ò§ÇªÔ Òª¾Õ (©) ¤ÇÒÁâ»Ã§‹ ãÊ (©) ¤ÇÒÁâ»Ã§‹ ãÊ

14

หมวด 3

การนำหลกั การพน้ื ฐาน ไปปฏิบตั ิ

15

หหมมววดดทที่ ่ี 33 กกาารรนนำำหหลลกั ักกกาารรพพืน้ ้นื ฐฐาานนไไปปปปฏฏบิ ิบัตตั ิ ิ

໹š ¡ÒáӢ¢ËÍŒ¹ÍŒ ´á1¹1Ç00·Ò§¡¡«Ã§่Ö Ã¼Í»ŒÙ Íúк¡áÍẹ¹ÇªÔÇÇÒª¤¤¾Õ ´Ôº´Ô ÞÑ ªÕ ¢¢ÍŒ ÍŒ 1111 ÍÍ»Ø »Ø ÊÊÃÃÃä¤

໵¹š ÍŒ ¡§»Òï¡ºÔ  ËãÔ ¹Ë´àŒ »á¹š¹äÇ»·µÒÒ§Á«Ë§่Ö Å¼¡Ñ »ŒÙ ¡ÃÒÐá¾Í¹้× º°ÇÒªÔ ¹Òª¾Õ ºÞÑ ªÕ ¢à¢¡¢¢à¡§§ÍÍŒŒÍ่×ÃÍÍŒŒÍ่×󺹳º¹11§Ñä3§Ñä3¢¤¾Õ¢¤¾Õ 㡺Ñ㺴¡ºÑº´Ò¹¡Ò¹¡ÃæÃ้ÕæÒ้Õ´Ò´ÃâӢ½Ó½àÍà¹Í¹Ò† §Ò† ¹§Ô½¹Ô½¡¹„¡¹„ ÒÒÃà µÍŒ §»¯ºÔ µÑ ãÔ ËàŒ »¹š 仵ÒÁËÅ¡Ñ ¡Òþ¹้× °Ò¹ ·¢·¢ŒÍÒ͌ҧ§¼1¼155ÅÅ»¤»¤ÃÇÃÇÐÒÐÒâÁâÂÁ¢ª¢ªÑ´¹´Ñ¹áá ÂÂŒ§§Œ Ê¡¢Ê¡¢ÍŒÍ่×ÓÍŒ่Í×Ó¡Ê¡Ê1ºÑ1ÒºÑ7Ò7ôô¡¡¡¡áÙ áÙ ÒºÑÅÒºÑÅÃü¼µ(µ(ÁŒÙTÁÙŒTÔ´´Ô CÕËCËÕµµW¹W¹‹ÍÍ‹ ŒÒŒÒG·G·)่Õ)Õ่ ¡. ¼»ŒÙ ÃС¹¢¢¹ÍÍŒºÑÂÍŒÑÂǪÔÊ1ÊÒ12ªÓ2¾ÕÓ¤º¤¡¡ÞÑ ÑÞÑÞÒҪ÷Õâã่»Õ Ë¢»ºŒÍÃÍÃÃСԧЧàÒÍÁàÃÍÁʹ»ØÔ Ò¹»ØÔ ¸ÊÒÊóÃÃÐÃä¤

¡¢..¼¼»ŒÙ »ŒÙ ÃÃÐС¡ÍͺºÇÇªÔ ªÔ ÒÒªª¾Õ ¾Õ ººÞÑ ÞÑ ªª·Õ ãÕ ¹ã่Õ Ë˺Œ ¹ÃÇ‹ ¡Ô ÂÒ§ÃÒʹҸ¸ÃØ Ò¡Ã³¨Ô Ð ¢. ¼»ŒÙ ÃÐ¡ÍºÇªÔ Òª¾Õ ºÞÑ ªãÕ ¹Ë¹Ç‹ §ҹ¸ÃØ ¡¨Ô

¢»¢»ŒÍ‡ÍÍŒ‡Í§§1¡1¡44ѹ¹Ñ ÁÁÒÒµµÃá¡ÒÒÃÃ

¢·¤¤·¢ÍŒÇÒÍŒÇÒ§Ò§Ò1¨Á1¨Á66âââôѢѴÂÍŒÂÍŒááÒÂÂÒººµØŒ§µØ§ŒÃÃàÔ à¡ÔáÃÂ่Õ³Â่Õ³ÇÇ¡¡ºÑ ºÑ

16

ข้้อ 10 กรอบแนวคิดิ

• เหตุุการณ์์แวดล้้อมต่่าง ๆ ที่่�ผู้�้ประกอบ ËÅ¡Ñ ¡Òþ¹้× °Ò¹ 6 วิิชาชีีพบััญชีีปฏิิบััติิงานอยู่่� อาจทำให้้เกิิด Í»Ø ÊÃä อุุปสรรคในการปฏิิบััติิตามหลัักการพื้้�นฐาน ÁҵáÒû͇ §¡¹Ñ ËÅ¡Ñ ¡Òà • ข้้อบัังคัับนี้้�จึึงได้้กำหนดกรอบแนวคิิด ให้้ผู้�้ประกอบวิิชาชีีพบััญชีี เมื่่�อต้้องพบกัับ 5 เหตุกุ ารณ์แ์ วดล้อ้ มที่ท่� ำให้ไ้ ม่ส่ ามารถปฏิบิ ัตั ิงิ าน ได้ต้ ามหลักั การพื้้น� ฐาน (อุุปสรรค) จะได้้ระบุุ »ÃÐàÀ· ประเมิิน และจััดการอุุปสรรคด้้วยการใช้้ มาตรการป้อ้ งกันั เพื่อ่� ให้ก้ ารปฏิบิ ัตั ิงิ านเป็น็ ไป 2 ตามหลักั การพื้้น� ฐาน »ÃÐàÀ·

17

วิธคี ิด (mindset) ในการนำกรอบแนวคิดมาใช

㹡Òû¯ºÔ µÑ µÔ ÒÁ¡Ãͺá¹Ç¤´Ô ¼»ŒÙ ÃÐ¡ÍºÇªÔ Òª¾Õ ºÞÑ ªµÕ ÍŒ §

Á¨Õ µÔ ªÒ‹ §Ê§ÊÂÑ ãª´Œ ÅØ Â¾¹Ô ¨Ô ·Ò§ÇªÔ Òª¾Õ 㪡Œ Ò÷´Êͺ»ÃÐ˹§่Ö º¤Ø ¤Å·Ê่Õ ÒÁ«§่Ö ÁÕ ¤ÇÒÁÃͺÃáŒÙ ÅÐ ä´ãŒ ªÇŒ ¨Ô ÒÃÞÒ³ àÂÂ่Õ §ÇÞÔ �ªÙ ¹

¢ÍŒ ¾¨Ô ÒóÒ͹่× àÁÍ่× ¹Ó¡Ãͺá¹Ç¤´Ô ÁÒ㪌

1 ͤµÔ 2 Ç²Ñ ¹¸ÃÃÁͧ¤¡ à 3 Ç²Ñ ¹¸ÃÃÁÊÓ¹¡Ñ §Ò¹ 4 ¤ÇÒÁ໹š ÍÊÔ ÃÐ 5 ¡ÒÃÊ§Ñ à¡µáØ ÅÐʧÊÂÑ àÂÂ่Õ §¼»ŒÙ ÃÐ¡ÍºÇªÔ Òª¾Õ

18

ในการปฏิบิ ัตั ิิตามกรอบแนวคิดิ ผู้ป้� ระกอบวิชิ าชีีพบััญชีตี ้้อง

(ก) มีจี ิติ ช่า่ งสงสัยั (Have an inquiring mind) (ซึ่ง� นำไปสู่� “การสัังเกตและสงสััยเยี่ย� งผู้้ป� ระกอบวิิชาชีพี ”) (ข) ใช้้ดุุลยพิินิิจทางวิิชาชีีพ (Exercise professional judgment) และ (ค) ใช้้การทดสอบประหนึ่่�งบุุคคลที่่�สามซึ่ �งมีีความรอบรู้้� และได้้ใช้้วิิจารณญาณเยี่�ยงวิิญญููชน (Use the reasonable and informed third party test : RITP test)

จิิตช่่างสงสััย เป็็นสภาวะก่่อนที่่�จะได้้มาซึ่�งความเข้้าใจเกี่�ยวกัับข้้อเท็็จจริิงและเหตุุการณ์์

แวดล้อ้ มที่ร�ู่้อ�้ ยู่�แล้ว้ ซึ่่ง� ต้อ้ งมีกี ่อ่ นการนำกรอบแนวคิดิ ที่ถ่� ูกู ต้อ้ งไปใช้้ การมีจี ิติ ช่า่ งสงสัยั เกี่ย� วข้อ้ งกับั ก. การพิจิ ารณา แหล่ง่ ที่ม่� า ความเกี่ย่� วข้อ้ ง และความเพีียงพอของข้อ้ มูลู ที่ไ่� ด้ม้ า โดยคำนึงึ ถึงึ ลักั ษณะขอบเขตและผลลัพั ธ์ข์ องกิจิ กรรมทางวิชิ าชีีพที่�่ดำเนินิ การอยู่่� และ - ข้้อมููลใหม่เ่ กิดิ ขึ้น้� หรืือมีกี ารเปลี่ย� นแปลงในข้อ้ เท็็จจริงิ และเหตุุการณ์์แวดล้้อม - ข้อ้ มููลหรืือแหล่ง่ ที่ม่� าของข้อ้ มููลนั้้น� อาจได้ร้ ับั อิทิ ธิพิ ลจากอคติหิ รืือจากผลประโยชน์ส์ ่ว่ นตน - มีีเหตุุผลที่�่ต้้องกัังวลว่่าข้้อมููลที่�่อาจจะเกี่�ยวข้้อง อาจหายไปจากข้้อเท็็จจริิงและเหตุุการณ์์ แวดล้อ้ มที่่ผ� ู้ป้� ระกอบวิชิ าชีีพบัญั ชีไี ด้้รู้้� - มีีความไม่่สอดคล้้องกัันระหว่่างข้้อเท็็จจริิงและเหตุุการณ์์แวดล้้อมที่�่เป็็นที่�่รัับรู้�้ กัับ ความคาดหวัังของผู้ป�้ ระกอบวิิชาชีีพบััญชีี - ข้อ้ มููลให้เ้ กณฑ์ท์ ี่่�สมเหตุสุ มผลในการบรรลุุข้อ้ สรุปุ - อาจมีขี ้อ้ สรุุปที่�่สมเหตุุสมผลอื่น่� ซึ่่ง� อาจบรรลุุได้้จากข้้อมููลที่�่ได้้รัับ ข. การเปิดิ ใจและการเตรีียมพร้อ้ มต่อ่ ความต้้องการที่�จ่ ะทำการสืืบสวนหรืือทำการอื่น� ต่่อไป

19

การใช้้ดุุลยพิินิิจทางวิิชาชีีพ เกี่�ยวข้้องกัับ

การใช้้การฝึึกอบรม ความรู้้� ความชำนาญ และ ประสบการณ์ท์ างวิิชาชีพี ที่เ�่ กี่�ยวข้อ้ ง ซึ่่�งสอดคล้้อง กัับข้้อเท็็จจริิงและเหตุุการณ์์แวดล้้อมโดยคำนึึงถึึง ลัักษณะและขอบเขตของกิิจกรรมทางวิิชาชีีพ เฉพาะเรื่่�องนั้้�น และผลประโยชน์์กัับความสััมพัันธ์์ ที่�่เกี่�ยวข้้อง เพื่่�อการตััดสิินใจที่�่มีีข้้อมููลครบถ้้วน เกี่ย� วกับั แนวทางการกระทำที่ม�่ ีอี ยู่� และเพื่อ�่ กำหนด ว่่าการตััดสิินใจดัังกล่่าว เหมาะสมในเหตุุการณ์์ แวดล้้อมนั้้�นหรืือไม่่ ในการตััดสิินใจนี้้� ผู้้�ประกอบ วิชิ าชีีพบััญชีอี าจพิจิ ารณาเรื่�อ่ งต่า่ งๆ ดังั กล่่าวว่่า - ผู้้�ประกอบวิิชาชีีพบััญชีีมีีความชำนาญและ ประสบการณ์เ์ พีียงพอที่�่จะบรรลุุข้อ้ สรุปุ - มีีความจำเป็็นต้้องปรึึกษากัับบุุคคลอื่�่นที่่�มีี ความชำนาญหรืือมีปี ระสบการณ์์ที่่�เกี่�ยวข้อ้ ง - ผู้้�ประกอบวิิชาชีีพบััญชีีมีีการตั้�งข้้อสรุุปไว้้ ล่่วงหน้้า หรืือมีอี คติิ อันั อาจส่่งผลกระทบต่อ่ การใช้้ดุลุ ยพิินิจิ ทางวิชิ าชีีพ

การทดสอบประหนึ่่�งบุุคคลที่่�สามซึ่่�งมีีความรอบรู้้�และได้้ใช้้วิิจารณญาณ เยี่ �ยงวิิญญููชนเป็็นการที่่�ผู้้�ประกอบวิิชาชีีพบััญชีีใช้้พิิจารณาว่่า บุุคคลที่่�สามจะได้้ข้้อสรุุป

เช่่นเดีียวกัันหรืือไม่่ การพิิจารณาเช่่นว่่านั้้�นมาจากมุุมมองของบุุคคลที่�่สามซึ่�งมีีความรอบรู้�้และ ได้ใ้ ช้ว้ ิจิ ารณญาณเยี่ย� งวิิญญูชู น ผู้้�ได้้ให้้น้้ำหนัักกัับข้อ้ เท็็จจริิงและเหตุกุ ารณ์แ์ วดล้้อมที่่เ� กี่ย� วข้อ้ ง ทั้้�งหมดที่่�ผู้้�ประกอบวิิชาชีีพบััญชีีรู้�้ หรืือ สามารถคาดได้้อย่่างสมเหตุุสมผลว่่าควรรู้้�ในขณะที่่�ได้้ ข้้อสรุุปนั้้�น บุุคคลที่�่สามซึ่ �งมีีความรอบรู้�้และได้้ใช้้วิิจารณญาณเยี่ �ยงวิิญญููชนไม่่จำเป็็นต้้องเป็็น ผู้ป้� ระกอบวิชิ าชีพี บัญั ชีี แต่ค่ วรมีคี วามรู้�้ ความสามารถและประสบการณ์ท์ ี่เ�่ กี่ย� วข้อ้ งเพื่อ�่ ที่จ�่ ะเข้า้ ใจ และประเมิินความเหมาะสมของข้อ้ สรุปุ ของผู้้�ประกอบวิิชาชีีพ ในลัักษณะที่เ�่ ป็น็ กลาง

20

ขอควรพจิ ารณาอน� เมอ� นำกรอบแนวคิดมาใช

¡ÒÃÁÕͤµÔ äÁ‹Ç‹Ò¨Ðõٌ ÑÇËÃ×ÍäÁ‹ ¡ÃзºµÍ‹ ¡ÒÃ㪌 ´ÅØ Â¾Ô¹¨Ô ·Ò§ÇªÔ Òª¾Õ àÁÍ่× ÃÐºØ »ÃÐàÁ¹Ô áÅШ´Ñ ¡ÒÃÍ»Ø ÊÃ䵋͡Òû¯ÔºÑµÔ¡ÒÃËÅÑ¡¡Òþ¹×้ °Ò¹

µÇÑ ÍÂÒ‹ §¢Í§Í¤µ·Ô Í่Õ Ò¨à»¹š ä»ä´·Œ µ่Õ ÍŒ §µÃÐ˹¡Ñ àÁÍ่× ãª´Œ ÅØ Â¾¹Ô ¨Ô ·Ò§ÇªÔ Òª¾Õ ÃÇÁ¶§Ö การมีอคติจากการยดึ ติด (Anchoring bias) ซ่งึ เปน แนวโนม ทจ่ี ะปก ใจเชื่อในขอ มลู แรกท่ีไดร บั เปนหลัก เพ่ือตอตานขอมลู ทรี่ บั มาภายหลังใหไดรับการประเมนิ อยา งไมเ พียงพอ การมอี คติตอ ระบบอัตโนมตั ิ (Automation bias) ซง่ึ เปนแนวโนม ท่จี ะใหค วามสำคญั กบั ผลลัพธ ท่ีประมวลไดจ ากระบบอตั โนมตั ิ แมวาเมื่อมีการใหเหตุผลโดยมนุษยห รอื ขอ มูลท่ขี ดั แยงกัน ทำใหเ กิดคำถามวา ผลลัพธดังกลา วเช่ือถือได หรอื เหมาะสมกับวตั ถุประสงคนน้ั หรอื ไม การมีอคติเน่ืองจากความมี (Availability bias) ซึ่งเปน แนวโนม ท่ีจะใหน ้ำหนักกับเหตกุ ารณ หรือประสบการณท่ีนึกไดในทันที หรือมีอยแู ลว มากกวา สง่ิ ทีย่ ังไมม ี การมอี คตเิ นอ่ื งจากมีคำยืนยัน (Confirmation bias) ซึ่งเปนแนวโนมทีจ่ ะใหน ำ้ หนกั กบั ขอมลู ท่สี อดคลองกบั ความเช่ือที่มอี ยมู ากกวา ขอมูลที่ขัดแยงหรอื กอใหเกิดความสงสัยเก่ยี วกบั ความเชอ่ื นั้น ความคดิ กลมุ (Groupthink) ซงึ่ เปน แนวโนมทจ่ี ะใหกลมุ บุคคล ลดทอนความคดิ สรา งสรรคแ ละ ความรบั ผิดชอบสวนบคุ คลและเปน ผลใหนำมาสูการตดั สนิ ใจท่ีปราศจากการใหเหตผุ ลเชงิ วพิ ากษ หรอื การพจิ ารณาทางเลอื กอนื่ อคตเิ พราะมีความมัน่ ใจสงู เกิน (Overconfidence bias) ซงึ่ เปนแนวโนม ทจี่ ะประเมนิ ความสามารถ ของตนท่มี ากเกนิ ไปในการประเมินความเสยี่ งอยา งแมน ยำ หรือในการใชดลุ ยพนิ ิจ หรือการตัดสินใจตาง ๆ อคติจากการใชต วั แทน (Representation bias) ซึ่งเปนแนวโนมท่จี ะอางองิ ความเขา ใจในรูปแบบ ของประสบการณ เหตุการณ หรอื ความเช่อื ที่อนมุ านวาเปน ตวั แทน การเลือกรับรู (Selective perception) ซงึ่ เปน แนวโนม สำหรับความคาดหวงั ของบุคคล ทจ่ี ะมอี ิทธิพลตอการทีบ่ คุ คลนั้น จะมีมุมมองตอ เรอ่ื งใดเร่ืองหน่งึ หรือบุคคลใดบคุ คลหนึง่

21

การกระทำที่่�อาจลดผลกระทบของการมีอี คติิ รวมถึึง • การหาคำแนะนำจากผู้เ�้ ชี่ย� วชาญเพื่อ่� ที่จ�่ ะได้ร้ ับั ข้อ้ มููลเพิ่่ม� ขึ้น้� • การปรึึกษากับั ผู้้�อื่น� เพื่อ่� ให้ม้ั่น� ใจได้ม้ ีกี ารโต้แ้ ย้ง้ ที่เ่� หมาะสม ซึ่�งเป็น็ ส่่วนหนึ่่�งของกระบวนการประเมินิ ผล • การรัับการฝึึกอบรมเกี่ �ยวกัับ การระบุุการมีีอคติิ ซึ่่�งเป็็น ส่ว่ นหนึ่่�งของพััฒนาการทางวิชิ าชีพี

วัฒั นธรรมองค์์กร

ผู้้�ประกอบวิิชาชีพี บัญั ชีีจะเพิ่่�มประสิทิ ธิผิ ลในการนำกรอบแนวคิดิ ไปใช้้ ผ่า่ นวััฒนธรรม ภายในองค์ก์ รของผู้้�ประกอบวิชิ าชีพี บัญั ชีี

(ก) ผู้น้� ำและผู้ท้� ี่ม่� ีบี ทบาทในการบริหิ าร ส่ง่ เสริมิ ความสำคัญั ของคุณุ ค่า่ ทางจริยิ ธรรมขององค์ก์ ร และยังั ต้อ้ งให้ต้ นและผู้�้อื่น� ในปกครองของตน รับั ผิดิ ชอบต่อ่ การแสดงออกซึ่ง� คุณุ ค่า่ ทางจริยิ ธรรมขององค์ก์ รด้ว้ ย

(ข) จััดให้้มีโี ปรแกรมการศึึกษาและฝึึกอบรมที่เ่� หมาะสม กระบวนการ จัดั การ และการประเมินิ ผลการปฏิิบััติิงานและเกณฑ์ก์ ารให้้รางวัลั ที่�ส่ ่่งเสริิมวััฒนธรรมด้้านจริยิ ธรรม (ค) จััดให้้มีีนโยบายและกระบวนการที่�่มีีประสิิทธิิผลในการสนัับสนุุน และปกป้้องผู้�้ที่่�รายงานพฤติิกรรมการกระทำผิิดกฎหมายหรืือ ผิิดจริิยธรรมที่่�เกิิดขึ้้�นจริิงหรืือที่�่น่่าสงสััย รวมทั้้�งผู้�้ ส่่งสััญญาณ (whistle-blowers) พฤติิกรรมเหล่่านั้้น� และ

(ง) องค์ก์ รยึึดมั่่น� ต่่อคุุณค่า่ ทางจริยิ ธรรมในการติดิ ต่่อกัับบุุคคลที่ส�่ าม

22

ข้อ้ ควรพิิจารณาสำำ�หรับั งานสอบบัญั ชีี งานสอบทาน งานที่�ให้้ความเชื่่อมั่�นอื่น่ และงานให้บ้ ริิการที่เ� กี่ย� วเนื่อ่ ง

วัฒั นธรรมสำำนักั งาน TSQM 1 กำ� หนดขอ้ กำ� หนดและคำ� อธบิ ายการนำ� ไปปฏบิ ตั ิ เกยี่ วกบั วฒั นธรรมสำ� นกั งานในบรบิ ทความรบั ผดิ ชอบของสำ� นกั งาน ในการออกแบบ การน�ำไปปฏิบัติ และการด�ำเนินระบบการบริหาร คุณภาพงานสอบบัญชี หรืองานสอบทานงบการเงิน หรืองานที่ให้ ความเช่ือมัน่ อ่นื หรืองานให้บรกิ ารท่เี กย่ี วเนอื่ ง ความเป็น็ อิิสระ ผู้�้ประกอบวิิชาชีีพบััญชีีที่�่ให้้บริิการสาธารณะถููกกำหนด โดยมาตรฐานระหว่า่ งประเทศเรื่อ�่ งความเป็น็ อิสิ ระ ให้ด้ ำรงความเป็น็ อิิสระ เมื่่�อปฏิิบััติิงานสอบบััญชีี งานสอบทาน และงานที่่�ให้้ ความเชื่�่อมั่ �นอื่�่น ความเป็็นอิิสระเชื่่�อมโยงกัับหลัักการพื้้�นฐานของ จรรยาบรรณ เรื่่�อง ความเที่ย่� งธรรมและความซื่�อ่ สัตั ย์์สุุจริติ

การสังั เกตและสงสัยั เยี่ย� งผู้ป�้ ระกอบวิิชาชีพี

ในงานสอบบััญชีี งานสอบทาน และงานให้้ความ เชื่�่อมั่�นอื่�่น รวมถึึงงานอื่�่นใดที่�่กำหนดโดย IAASB ผู้้�ประกอบ วิชิ าชีพี บัญั ชีที ี่ใ่� ห้บ้ ริกิ ารสาธารณะถูกู กำหนดให้ต้ ้อ้ งใช้ก้ ารสังั เกต และสงสััยเยี่ �ยงผู้�้ประกอบวิิชาชีีพเมื่�่อวางแผนและปฏิิบััติิงาน สอบบััญชีี งานสอบทาน และงานให้ค้ วามเชื่่�อมั่่�นอื่น่�

23

ขอ 11 อปุ สรรค

Í»Ø ÊÃä·(Sà่Õ ¡e´Ô lf¨-ÒR¡e¡vÒÃieÊwͺT·hÒr¹e¼aÅt)§Ò¹µ¹àͧ ÍØ»ÊÃÃ(¤S·e่àÕl¡f-Ô´I¨nÒte¡r¼eÅst»TÃhÐârÂeªa¹t)ʏ Ç‹ ¹µ¹

ความดัน150/90 สูงไหม

ความดันโลหิตค่อนข้างสูง แต่ยังอยู่ในเกณฑ์ปกติ คือ 121-139/80-89 (mm/Hg) ความดันโลหิตสูงมาก คือ ความดันโลหิตตัวบนมากกว่า (หรือเท่ากับ) 140 (mm/Hg) และตัวล่างมากกว่า (หรือเท่ากับ) 90 (mm/Hg) ความดันโลหิตระดับอันตราย 160/100 (mm/Hg)

ความดันตัวล่างสูงบ่งบอกอะไร

ในคนปกติความดันตัวบนไม่ควรเกิน 120 และตัวล่างไม่ควรเกิน 80 มิลลิเมตรปรอท หากความดันตัวบนเกิน 140 หรือตัวล่างเกิน 90 มิลลิเมตรปรอท ควรรีบพบแพทย์โดยเร็ว ความดันโลหิตสูงยังเป็นสาเหตุของโรคร้ายหลายโรค อาทิ อัมพฤกษ์ อัมพาต โรคหัวใจ โรคไต ฯลฯ

Hypertension มีกี่ระดับ

ความดันสูงเล็กน้อย ความดันโลหิตระหว่าง 120/80 - 129/80 มม. ความดันโลหิตสูงระยะที่ 1 หากความดันโลหิตอยู่ระหว่าง 130-139/80-89 มม. ปรอทถือว่าเป็นความดันโลหิตสูงระยะที่ 1. ความดันโลหิตสูงระยะที่ 2 หากความดันโลหิตมีค่าเกินกว่า 140/90 ขึ้นไปถือเป็นความดันโลหิตสูงชนิดรุนแรงและถือว่าเป็นความดันโลหิตสูงระยะที่ 2.

โรคความดันโลหิตสูงมีสาเหตุและปัจจัยเสี่ยงจากอะไร

มากกว่าร้อยละ 90 ไม่มีสาเหตุ มีเพียงส่วนน้อยที่มีสาเหตุ เช่น โรคของต่อมไร้ท่อบางชนิด โรคไต โรคของหลอดเลือดบางประเภท ที่ทำให้ความดันโลหิตสูงได้ ปัจจัยที่ส่งเสริมให้มีความดันโลหิตสูง มีหลายปัจจัย เช่น อายุ เพศ พันธุกรรม เชื้อชาติ ภาวะนํ้าหนักตัวเกินหรือโรคอ้วน และการรับประทานอาหารเค็มจัด เป็นต้น