"ตักบาตรเทโว" หรือตักบาตรเทโวโรหณะ เป็นวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ในเวลาเช้าวันแรม 1 ค่ำ เดือน 11 หลังจากที่พระองค์ทรงจำพรรษาที่นั่นเป็นเวลา 3 เดือน เพื่อแสดงธรรมโปรดพุทธมารดา ครั้นถึงวันมหาปวารณา เสด็จลงจากเทวโลกในวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ตำนานเล่าว่า พระอินทร์ทรงนิมิตบันได 3 อย่างถวาย คือ บันไดทอง บันไดแก้วมณี บันไดเงิน หัวบันไดพาดอยู่ที่ยอดเขาสิเนรุ เชิงบันไดอยู่ที่ประตูเมืองสังกัสสนครใกล้เมืองพาราณสี เวลาเสด็จลงทรงใช้บันไดแก้วมณี เหล่าเทวดาลงทางบันไดทอง เหล่ามหาพรหมลงทางบันไดเงิน เรียกการเสด็จครั้งนั้นว่า เทโวโรหณะ
เมื่อชาวบ้านชาวเมืองทราบข่าวก็พากันไปทำบุญตักบาตรพระพุทธองค์ที่นั่น และเป็นการรับเสด็จพระพุทธองค์ด้วย กล่าวกันว่า ในวันนี้ได้เกิดเหตุอัศจรรย์ คือ เทวดา มนุษย์ และสัตว์นรก ต่างมองเห็นซึ่งกันและกัน จึงเรียกวันนี้อีกชื่อหนึ่งว่า "วันพระเจ้าเปิดโลก” คือ เปิดให้เห็นกันทั้ง 3 โลกนั่นเอง
การตักบาตรรับเสด็จพระพุทธเจ้าได้ปฏิบัติสืบเนื่องต่อกันมาเป็นประเพณีจนถึงเมืองไทย จึงเรียกประเพณีนี้ ว่า การตักบาตรเทโวโรหณะ เพื่อให้สะดวกในการสื่อความหมายนิยมสั้นๆ ว่า การตักบาตรเทโว ด้วยเหตุนี้ วันเทโวโรหณะจึงเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า วันตักบาตรเทโว และเมื่อถึงวันตักบาตรเทโว พุทธศาสนิกชนนิยมไปทำบุญตักบาตรกันที่วัด โดยแต่ละที่จะเตรียมของไปทำบุญในแบบที่อาจจะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับวัดในแต่ละที่
"ตักบาตรเทโว" ต่างจากตักบาตรทั่วไปอย่างไร
"ตักบาตรเทโว" ต่างจากการตักบาตรทั่วไปตรงที่มีพระสงฆ์จำนวนมาก นำโดยพระพุทธรูปเดินลงบันไดจากมณฑปพระพุทธบาท ลงมารับบิณฑบาตข้าวสารอาหารแห้งจากพุทธศาสนิกชน โดยอาหารที่นิยมตักในวันนั้น นอกจากข้าวและอาหารคาวหวานธรรมดาแล้ว ก็จะมีข้าวต้มลูกโยนด้วย สันนิษฐานว่ามาจากการที่มีผู้คนจำนวนมากมารอใส่บาตรทำให้เข้าไม่ถึงพระ จึงนำข้าวมาปั้นโยนลงบาตร การตักบาตรเทโวจึงเป็นการทำบุญอย่างมโหฬารของพุทธศาสนิกชนนับแต่นั้นมา นอกจากนี้บางวัดอาจจะมีการจัดสถานที่เป็นแบบจำลองเหมือนกับที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงมาจริงๆ
เมื่อถึงวันเทโวโรหณะ (วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11) หรือวันถัดมา (วันแรม 1 ค่ำ เดือน 11) ในที่บางแห่ง พุทธศาสนิกชนนิยมไปทำบุญตักบาตรที่วัด โดยมีพิธีการดังต่อไปนี้
ตักบาตรเทโว 2565 ประเพณีตักบาตรเทโว วันออกพรรษา ที่มา และ วิธีการตักบาตรเทโว
29 กันยายน 2565 ( 11:03 )
164.7K
ในช่วงหลัง วันออกพรรษา ของทุกปี ในบ้านเราจะมีประเพณีที่ปฏิบัติสืบทอดกันมาอย่างยาวนานก็คือ ประเพณีตักบาตรเทโว หรือ ตักบาตรเทโวโรหณะ ค่ะ ซึ่งแต่ละจังหวัด แต่ละท้องที่ ก็จะมีการจัดงานตักบาตรเทโวโรหนะที่บริเวณพระอุโบสถ โดยมีขบวนแถวของพระสงฆ์ออกบิณฑบาต ซึ่งในปีนี้จะตรงกับวันที่ 11 ตุลาคม 2565 หลังวันออกพรรษา 1 วัน โดย วันออกพรรษา ตรงกับวันที่ 10 ตุลาคม 2565 นี้นั่นเองค่ะ
- อยากเฮงรับออกพรรษา ควรทำอะไรบ้าง?
kit291 / Shutterstock.com
ที่มา ประเพณีตักบาตรเทโว
ตักบาตรเทโว หมายถึง การทำบุญตักบาตรในวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากเทวโลกใน วันมหาปวารณา คือ วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 หรือ วันออกพรรษา คำว่า "เทโว" เรียกมาจากคำว่า เทโวโรหณะ (เทว+โอโรหณ) ซึ่งแปลว่า การลงจากเทวโลก
การตักบาตรเทโว เป็นการระลึกถึงวันที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากสวรรค์ ชั้นดาวดึงส์เสด็จ หลังจากที่พระองค์แสดงพระอภิธรรมโปรดพระมารดา ทรงจำพรรษาที่นั้นเป็นเวลา 3 เดือน และกลับจากเทวโลก
พอออกพรรษา พระพุทธเจ้าก็จะเสด็จลงจากเทวโลกกลับมายังโลกมนุษย์ โดยเสด็จลงที่เมืองสังกัสส์ ใกล้เมืองพาราณสี ชาวบ้านชาวเมืองทราบข่าวก็พากันไปทำบุญตักบาตรพระพุทธองค์ที่นั่น และเป็นการรับเสด็จพระพุทธองค์ด้วย
การตักบาตรรับเสด็จพระพุทธเจ้าจึงได้ปฏิบัติสืบเนื่องต่อกันมาเป็นประเพณีจนถึงเมืองไทย จึงเรียกประเพณีนี้ว่า การตักบาตรเทโวโรหณะ นิยมสั้นๆ ว่า การตักบาตรเทโว มาจนถึงปัจจุบันค่ะ
พิธีปฏิบัติในการตักบาตรเทโว
yotanan chankheaw / Shutterstock.com
สำหรับพิธีปฏิบัติในการตักบาตรเทโวในประเทศไทยนั้น การตักบาตรในวันนี้มีลักษณะพิเศษ คือ จะอัญเชิญพระพุทธรูปขึ้นประดิษฐานบนล้อเลื่อนที่บุษบก หรือขบวนรถทรง มีบาตรวางตั้งอยู่ด้านหน้า และจะมีคนลากล้อเลื่อนไปอย่างช้าๆ
ขบวนพระสงฆ์ก็จะเดินตามเรียงเป็นแถวงดงาม พุทธศาสนิกชนก็จะนั่งเรียงเป็นแถว และนำ ข้าวต้มลูกโยน มาใส่บาตร ซึ่งถือว่าเป็นสัญลักษณ์ในการตักบาตรเทโว ในบางวัดอาจจะมีการจัดสถานที่เป็นแบบจำลองเหมือนกับที่พระพุทธเจ้าเสด็จลงมาจริงๆ อีกด้วย
- รวมลิสต์ อาหารสำหรับ ตักบาตรเทโว เตรียมของใส่บาตร ในวันออกพรรษา
- วิธีทำ ข้าวต้มลูกโยน ข้าวต้มหาง ตักบาตรเทโว วันออกพรรษา
- วันออกพรรษา ประเพณีตักบาตรข้าวต้มลูกโยน วัดพระพุทธฉาย สระบุรี
วิธีการตักบาตรเทโว
- เตรียมอาหารในตอนเช้า อาหารที่เตรียมเพื่อตักบาตรเป็นพิเศษในวันนี้ คือ ข้าวต้มมัด และ ข้าวต้มลูกโยน วัดบางวัดอาจจะจำลองสถานการณ์วันที่ พระพุทธเจ้าเสด็จลงจากเทวโลกชั้นดาวดึงส์ คือ ประชาชนจะนั่งหรือยืนสองฝั่งทางลงจากอุโบสถ หรือศาลา ให้พระสงฆ์เดินเข้าแถวเรียงลำดับรับบาตรตรงกลาง โดยมีมัคนายก เดินอัญเชิญพระพุทธรูปนำหน้าแถวพระสงฆ์
- หลังจากตักบาตรแล้ว มีการอาราธนาศีล สมาทานศีล และรักษาศีล
- ฟังธรรมและทำสมาธิตามโอกาส เพื่อทำให้จิตใจบริสุทธิ์ผ่องใส
- แผ่เมตตา และกรวดน้ำอุทิศส่วนกุศลให้กับญาติ ผู้ล่วงลับ และสรรพสัตว์
yotanan chankheaw / Shutterstock.com
งานประเพณีตักบาตรเทโว ที่จัดงานในทุกๆ ปี ที่สำคัญ มีดังนี้ค่ะ
- วัดพระพุทธฉาย สระบุรี
- วัดสังกัสรัตนคีรี อุทัยธานี
- วัดเขาดีสลัก สุพรรณบุรี
- วัดพระบาทภูพานคำ ขอนแก่น
- วัดสิริจันทรนิมิตรวรวิหาร ลพบุรี
- วัดธรรมามูลวรวิหาร ชัยนาท
วันนี้วันพระ
- รวมบทสวดมนต์ พร้อมคำอ่านและคำแปล สวดเสริมดวงให้รุ่งเรือง มีโชคลาภ
- แจกฟรี!! ภาพหน้าจอมือถือมงคลสายบุญ จะวันพระหรือวันไหนก็เสริมดวง
Tag
#ตักบาตรเทโว#ตักบาตรเทโว2565#ที่มาตักบาตรเทโว#ประวัติตักบาตรเทโว#ประเพณี#ประเพณีตักบาตรเทโว#วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา#วันสำคัญทางศาสนา#วันออกพรรษา#ศาสนาพุทธ#ออกพรรษา#ออกพรรษา2565