ชื่อเรื่อง: รายงานผลโครงการบริการจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะบุคคลแห่งการเรียนรู้ของผู้เรียน
ผู้รายงาน : นายสวินทร ดอนมูล
ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านสันต้นผึ้ง สพป.พย.1
ในการรายงานครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ 3 ข้อ คือ 1) เพื่อรายงานการดำเนินงานโครงการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะบุคคลแห่งการเรียนรู้ของโรงเรียนบ้านสันต้นผึ้ง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพะเยา เขต 1 2) เพื่อศึกษาคุณลักษณะบุคคลแห่งการเรียนรู้ของนักเรียนที่เกิดจากการดำเนินงานโครงการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะบุคคลแห่งการเรียนรู้ของโรงเรียนบ้านสันต้นผึ้ง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพะเยา เขต 1 3) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนและผู้ปกครองต่อการดำเนินงานโครงการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะบุคคลแห่งการเรียนรู้ของโรงเรียนบ้านสันต้นผึ้ง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษาพะเยา เขต 1 โดยใช้รูปแบบการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ 4 ขั้นตอนตามวงจรคุณภาพเดมมิ่ง (PDCA) คือ ด้านการวางแผน (Plan) การดำเนินการตามแผน (Do) การตรวจสอบและการประเมินผล (Check) และ การปรับปรุงแก้ไขและลงมือกระทำใหม่ (Action) โดยมีกิจกรรมทั้งหมด 7 กิจกรรม คือ กิจกรรมห้องสมุด กิจกรรมห้องคอมพิวเตอร์ กิจกรรมสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่น กิจกรรมทัศนศึกษา กิจกรรมศาลารักการอ่าน กิจกรรม Reading rally และ กิจกรรมต้นไม้ให้ความรู้ โดยเก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มประชากร ได้แก่ คณะครูโรงเรียนบ้านสันต้นผึ้ง จำนวน 7 คน คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน จำนวน 7 คน และเก็บรวบรวมข้อมูลจากกลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 ปีการศึกษา 2551 จำนวน 36 คน และ ผู้ปกครองนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4-6 ปีการศึกษา 2551 จำนวน 36 คน ได้มาโดยการเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล เป็นแบบสอบถาม จำนวน 4 ชุด คือ 1) แบบสอบถามความคิดเห็นเกี่ยวกับการดำเนินงานโครงการ 2) แบบสอบถามเกี่ยวกับคุณลักษณะบุคคลแห่งการเรียนรู้ของนักเรียน 3) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน และ 4) แบบสอบถามความพึงพอใจของผู้ปกครองนักเรียน วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้ค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน
สรุปผล
1. ผลการดำเนินการโครงการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณลักษณะบุคคลแห่งการเรียนรู้ โรงเรียนบ้านสันต้นผึ้งตามความคิดเห็นของคณะกรรมการดำเนินงานโครงการ พบว่า
ด้านการวางแผนโดยภาพรวมการบริหารจัดการ มีความเหมาะสมในระดับมาก โดยพบว่า รายการที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือการวางแผนพัฒนาบุคลาการให้มีความรู้เกี่ยวกับการดำเนินงานการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ รองลงมาคือ รายการการแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน และการดำเนินการจัดทำแผนงาน / โครงการเกี่ยวกับการบริหารแหล่งเรียนรู้ โดยมีค่าเฉลี่ยเท่ากัน
ด้านการดำเนินงานตามแผน (Do) โดยภาพรวม การบริหารจัดการ มีความเหมาะสมในระดับมาก โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ การให้นักเรียนไปศึกษาแหล่งเรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้นอกสถานที่ รองลงมาคือ รายการการเชิญวิทยากรหรือภูมิปัญญาท้องถิ่นมาให้ความรู้จัดกิจกรรมการเรียนรู้ และ รายการสร้างความสัมพันธ์หน่วยงาน องค์กรต่าง ๆในการส่งเสริมสนับสนุนและให้บริการแหล่งเรียนรู้ ตามลำดับ
ด้านการตรวจสอบและการประเมินผล (Check) โดยภาพรวม การบริหารจัดการ มีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือประชุมปรึกษาหารือเพื่อทบทวนการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้ รองลงมาคือ รายการ ครู นักเรียน ชุมชนมีส่วนร่วมแสดงความคิดเห็นเพื่อปรับปรุงพัฒนาแหล่งเรียนรู้ และรายการนิเทศเกี่ยวกับการใช้แหล่งเรียนรู้ ตามลำดับ
ด้านการปรับปรุงแก้ไขและลงมือกระทำใหม่ (Action) โดยภาพรวมการบริหารจัดการมีความเหมาะสมอยู่ในระดับมาก โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ การจัดทำเกณฑ์มาตรฐานการปฏิบัติงานแหล่งเรียนรู้ รองลงมาคือ การนำวิธีการปฏิบัติงานมาใช้ในการจัดแหล่งเรียนรู้ และรายการกำหนดแนวทางการวางแผนในการแก้ปัญหาการบริหารแหล่งเรียนรู้ และรายการการประชาสัมพันธ์ เผยแพร่การดำเนินงานแหล่งเรียนรู้ สู่ชุมชน
2. ความคิดเห็นของครู ต่อคุณลักษณะบุคคลแห่งการเรียนรู้ของนักเรียน โดยภาพรวมอยู่ ระดับมาก ( ค่าเฉลี่ย= 3.81) โดยด้านความกระตือรือร้น และความสนใจที่จะเรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้และรู้จักตั้งคำถามเพื่อหาเหตุผล มีค่าเฉลี่ยสูงสุด ( ค่าเฉลี่ย= 4.03) รองลงมา คือด้านการมีนิสัยรักการอ่านและค้นคว้าหาความรู้ สามารถใช้ห้องสมุด แหล่งเรียนรู้หรือสื่อต่าง ๆ ทั้งในและนอกโรงเรียน ( ค่าเฉลี่ย= 3.83) เมื่อพิจารณารายการสรุปได้ดังนี้
ด้านความกระตือรือร้นและความสนใจที่จะเรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้ และรู้จักตั้งคำถามเพื่อหาเหตุผล พบว่า โดยภาพรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับ มาก ( ค่าเฉลี่ย= 4.03) โดย รายการที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ นักเรียนซักถามผู้สอนเพื่อความเข้าใจในกิจกรรมการเรียนรู้ นักเรียนมีการแลกเปลี่ยน เรียนรู้ ซึ่งกันและกันด้วยความยินดีและเต็มใจ ( ค่าเฉลี่ย= 4.29)
ด้านการมีนิสัยรักการอ่านและค้นคว้าหาความรู้ สามารถใช้ห้องสมุด แหล่งเรียนรู้หรือสื่อต่าง ๆ ทั้งในและนอกโรงเรียน พบว่า โดยภาพรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับ มาก ( ค่าเฉลี่ย= 3.83)
โดยรายการที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ นักเรียนรู้จักวิธีการค้นคว้าหาความรู้จากแหล่งเรียนรู้ มีค่าเฉลี่ยความคิดเห็นในระดับมาก ( ค่าเฉลี่ย= 4.29) รองลงมาคือ นักเรียนมีความสนุกสนานในการค้นหาคำตอบสำหรับข้อถามต่าง ๆ ที่ได้พบ และนักเรียนมีการกำหนดกิจกรรมและวางแผนการศึกษาค้นคว้าหาความรู้ด้วยตนเอง ( ค่าเฉลี่ย= 4.14)
ด้านความสามารถในการเลือกใช้วิธีการแสวงหาความรู้ ข้อมูล ข่าวสาร เพื่อพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง พบว่า โดยภาพรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก ( ค่าเฉลี่ย= 3.74) รายการที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ นักเรียนมีการศึกษาข้อมูลจากแหล่งข้อมูลหลาย ๆ แหล่งได้เพื่อนำมาใช้ในการทำกิจกรรมการเรียนรู้ ( ค่าเฉลี่ย= 4.14) ลงรองมาคือ นักเรียนสามารถเลือกใช้แหล่งเรียนรู้ได้อย่างเหมาะสมกับเรื่องที่จะเรียนรู้(ค่าเฉลี่ย = 3.86)
ด้านการมีความสามารถในการสรุปประเด็นการเรียนรู้และประสบการณ์ด้วยตนเองได้อย่างถูกต้องและนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ พบว่า โดยภาพรวมมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมาก ( ค่าเฉลี่ย= 3.47) รายการที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ นักเรียนสามารถตรวจสอบความถูกต้องของข้อความรู้ที่ได้จากการเรียนรู้ ( ค่าเฉลี่ย= 3.56) รองลงมาคือ นักเรียนสามารถแสดงความคิดเห็นวิพากษ์วิจารณ์ในข่าว เหตุการณ์ต่าง ๆ ได้ (ค่าเฉลี่ย = 3.54)
3. ผลการประเมินความพึงพอใจของนักเรียนต่อดำเนินการโครงการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อพัฒนาคุณลักษณะบุคคลแห่งการเรียนรู้ พบว่า โดยรวมมีความพึงพอใจในระดับมาก ( = 4.44) กิจกรรมที่มีค่าเฉลี่ย ความพึงพอใจสูงที่สุด คือ กิจกรรม Reading rally ( = 4.82) รองลงมาคือ กิจกรรมต้นไม้ให้ความรู้ ( ค่าเฉลี่ย= 4.64) และกิจกรรม ห้องสมุด ( ค่าเฉลี่ย= 4.47) ตามลำดับ ส่วนรายการที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ กิจกรรมศาลารักการอ่าน ( ค่าเฉลี่ย= 4.20)
4. ผลการประเมินความพึงพอใจของผู้ปกครองต่อดำเนินงานโครงการบริหารจัดการแหล่งเรียนรู้เพื่อพัฒนาคุณลักษณะบุคคลแห่งการเรียนรู้ พบว่า โดยรวมผู้ปกครองมีความพึงพอใจแหล่งเรียนรู้อยู่ในระดับมาก ( ค่าเฉลี่ย= 4.26) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า
ด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ในแหล่งเรียนรู้ พบว่า ที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ รายการนักเรียนได้เข้าร่วมทำกิจกรรมการเรียนรู้ มีความพึงพอใจแหล่งเรียนรู้ อยู่ในระดับมาก ( ค่าเฉลี่ย= 4.38)
ด้านผลการเข้าร่วมกิจกรรมต่อนักเรียน พบว่า ที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ รายการ
พัฒนาการทางด้านอารมณ์ของนักเรียน หลังการเข้าร่วมกิจกรรม มีความพึงพอใจแหล่งเรียนรู้ อยู่ในระดับมาก (ค่าเฉลี่ย = 4.34)
ด้านความสัมพันธ์ระหว่างผู้ปกครองกับนักเรียนและผู้อื่นที่มีส่วนร่วมในการจัดกิจกรรมในแหล่งเรียนรู้ พบว่า รายการที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุดคือ รายการการได้รับความร่วมมือช่วยเหลือในการทำงานจากผู้อื่น มีความพึงพอใจแหล่งเรียนรู้ อยู่ในระดับมาก (ค่าเฉลี่ย = 4.66)