การเช็กความเร็วเน็ต (Speedtest) หรือเช็กสปีดเน็ต คือ การวัดค่าความเร็วของการเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต ดูความเร็วเน็ตในการรับ-ส่งไฟล์ต่างๆ แล้วอ่านค่าผลออกมาเป็นหน่วยวัด (Unit) โดยส่วนใหญ่แล้วนิยมใช้หน่วยวัดความเร็วเน็ตเป็น "Mbps" (เมกะบิตต่อวินาที) สำหรับช่องทางเบื้องต้นสำหรับเทสต์ความเร็วเน็ตแบบง่ายๆ มีดังต่อไปนี้
5 วิธีเช็กความเร็วเน็ต ทดสอบอินเทอร์เน็ตที่ใช้อยู่ เร็วจริงหรือไม่?
ก่อนที่จะเริ่มเช็กความเร็วเน็ต แนะนำให้ปิดหน้าต่างเว็บไซต์ต่างๆ ปิดทุกแอปพลิเคชันที่กำลังใช้งาน ปิดการดาวน์โหลดและสตรีมมิงต่างๆ ให้เรียบร้อย หลังจากนั้นตรวจสอบดูให้แน่ใจว่าได้เปิดใช้งานอินเทอร์เน็ตแล้ว จึงเริ่มทดสอบวัดความเร็วเน็ต เพื่อให้ค่าความเร็วออกมาแม่นยำมากที่สุด
5. เช็กความเร็วเน็ตมือถือ
ติดตั้งแอปพลิเคชัน "Speedtest" ในสมาร์ทโฟน ซึ่งรองรับทั้งระบบ iOS และ Android รวมถึงยังมีเว็บไซต์อื่นๆ อีกมากมาย ที่ให้บริการทดสอบความเร็วอินเทอร์เน็ต เช่น ADSLThailand Speedtest หรือ nPerf Speedtest
อย่างไรก็ตาม แม้จะเช็กความเร็วเน็ตแล้ว แต่บางครั้งการที่สัญญาณอินเทอร์เน็ตของเราช้า หรือมีความเร็วสปีดเน็ตช้า ก็อาจมีสาเหตุมาจากปัจจัยอื่นๆ ได้เช่นกัน อุปกรณ์ที่ใช้เชื่อมต่อมีปัญหา, ระบบปฏิบัติการต่างๆ ไม่ได้รับการอัปเดต, เครือข่ายแม่สัญญาณล่ม รวมถึงเว็บไซต์ที่ต้องการเข้าใช้ กำลังมีผู้ใช้งานเป็นจำนวนมาก ซึ่งบางครั้งอาจทำให้เว็บไซต์ล่มได้เช่นเดียวกัน
เมื่อเช็กความเร็วเน็ตเรียบร้อยแล้ว นอกจากตัวเลขหน่วยวัดความเร็วเน็ตที่มีค่าเป็น Mbps แล้ว ก็ยังมีค่าอื่นๆ ที่อาจปรากฏขึ้นในการทดสอบความเร็วเน็ต ซึ่งสามารถนำมาอ่านประกอบไปพร้อมๆ กันได้ ดังนี้
- Transfer Rate คือ ขนาดของแพ็กเกจข้อมูล ซึ่งใช้บอกความเร็วในการรับ-ส่งข้อมูล ยิ่งตัวเลขสูงมากเท่าไร ก็หมายความว่าอินเทอร์เน็ตมีความเร็วนั่นเอง
- Ping คือ ค่าความเร็วในการตอบสนอง ระหว่างการรับ-ส่งข้อมูลจากเซิร์ฟเวอร์แม่เครือข่าย ในส่วนนี้ยิ่งตัวเลขมีค่าต่ำ ก็ยิ่งดี หมายถึงค่าในการตอบสนองใช้เวลาไม่นาน
- Jitter คือ ค่าความล่าช้าในการรับข้อมูล ตัวเลขมีค่าต่ำเท่าไร ก็ยิ่งดีเท่านั้น
สำหรับวิธีการเช็กความเร็วเน็ต ถือเป็นข้อควรรู้สำหรับผู้ใช้อินเทอร์เน็ตทุกคน เพื่อที่จะได้ตรวจสอบได้ว่าเครือข่ายที่ให้บริการอินเทอร์เน็ตที่เราซื้อแพ็กเกจมานั้น ได้ปล่อยสัญญาณความเร็วอินเทอร์เน็ตตรงตามที่ได้ระบุไว้ในรายละเอียดจริงหรือไม่ หรือหากการใช้งานมีปัญหาต่างๆ การวัดความเร็วเน็ต ก็จะช่วยให้เรารู้ว่าสัญญาณอินเทอร์เน็ตล่ม หรือมีความเร็วลดลงหรือไม่นั่นเอง
ทุกวันนี้การจะได้ใช้อินเทอร์เน็ตความเร็วสูงระดับ 1 Gbps เป็นเรื่องที่ไม่ไกลเกินเอื้อมอีกต่อไป หลังเน็ตบ้านทุกค่ายต่างประโคมออกโปรเน็ตความเร็วระดับกิ๊กกะบิทออกมาแข่งกันให้เพียบ แต่ปัญหานึงที่เจอ และมีคนสอบถามกันออกมาเป็นประจำ คือ ทำไมความเร็วที่ทดสอบได้กลับออกมาไม่เท่ากับแพ็กเกจที่สมัครเอาไว้ เครื่องเรามีปัญหา? เครือข่ายเรามีปัญหา? หรือมันเกิดจากอะไรกันแน่
อะไรทำให้เน็ตเราวิ่งได้ถึง 1 Gbps
หลังติดตั้ง Gigabit อินเทอร์เน็ตไม่ว่าจะค่ายไหนก็ตาม แน่นอนว่าสิ่งที่หลายคนทำกันคือกดทดสอบความเร็ว แต่อาจจะต้องพบกับความสงสัยกันว่าทำไมผลที่ได้ออกมาโดยมากไม่ได้เป็นไปตามแพ็กเกจที่สมัครไว้ อยากจะได้จับภาพตัวเลขดาวน์โหลดขึ้นหลักพันเอาไปอวดเพื่อนๆ แต่กลับต้องเจอเลขไม่กี่ร้อย สาเหตุตรงนี้เกิดจากเครือข่ายไม่ได้ปล่อยเน็ตออกมาให้เต็มที่ หรือคุณภาพไม่ดีอย่างที่โฆษณาเหรอ? แต่ในความเป็นจริงแล้ว ปัจจุบันแต่ละเครือข่ายมีศักยภาพที่จะให้บริการเน็ตระดับ Gigabit ด้วยกันทั้งสิ้น โดยแบนด์วิธภายในประเทศมีอยู่มากกว่า 8,200 Gbps และแบนด์วิธออกต่างประเทศที่มากกว่า 10,000 Gbps*ข้อมูลจาก Internet Map โดย nectec ณ เดือนมีนาคม 2563
แล้วอะไรเป็นตัวที่ทำให้การทดสอบความเร็วอินเทอร์เนต ได้ไม่ถึงตามแพ็กเกจ? เราสามารถสรุปสาเหตุหลัก ๆ ได้ 2 อย่าง คือ
- ความสามารถของ Router ในการปล่อยสัญญาณ ทั้ง LAN และ WLAN
- อุปกรณ์รับสัญญาณของเรา (มือถือ แท็บเลต โน๊ตบุ๊ค) สามารถรับสัญญาณได้เต็มที่หรือไม่
Tips 1 Gigabit (Gb) = 1000 Megabit (Mb) โดย bit จะใช้เป็นหน่วยสำหรับการรับส่งข้อมูลเป็นหลัก ส่วน byte จะใช้สำหรับพวกหน่วยความจำ โดย 8 bit (b) = 1 byte (B) ถ้าเราดาวน์โหลดข้อมูล 200 Megabyte (MB) จะเทียบเท่ากับการรับส่งข้อมูล 1600 Megabit หรือ 1.6 Gigabit นั่นเอง และที่เราเห็นมีห้อย ps เข้ามาด้วย เช่น 1000 Mbps คือย่อมาจาก 1000 Megabit per sec หรือ 1000 ล้านบิทต่อวินาที หรือ 125 MB ต่อวินาที นั่นเอง
ข้อจำกัดของสาย LAN
พอร์ตและสาย LAN ทั้งบน Router และอุปกรณ์อื่นๆ เช่น Notebook ในปัจจุบันโดยมากจะมีสเปค 1000/100/10 หรือรับความเร็วได้สูงสุด 1 Gbps ซึ่งความเร็วที่ได้ส่วนมากจะอยู่ในช่วง 950-980 Mbps เท่านั้น สาเหตุก็มาจากการรับส่งข้อมูลผ่านเครือข่ายทุกครั้ง ทุกข้อมูลที่ส่งไปมา จะมีส่วนของข้อมูลที่เรียกว่าค่า Header และ Footer ซึ่งใช้สำหรับยืนยันและควบคุมตัวข้อมูลระหว่างต้นทางและปลายทาง โดยขนาดของมันจะมีเพียงไม่กี่ byte แต่เมื่อรับส่งข้อมูลขนาดใหญ่ Header และ Footer ก็จะใหญ่ตามไปด้วย ทำให้เมื่อต่อสาย LAN ทดสอบสปีด จึงเหมือนค่าที่ได้ วิ่งได้ไม่เต็ม 1Gbps
ข้อจำกัดของ WiFi
เมื่อเราสมัครใช้งานเน็ตไฟเบอร์ระดับกิ๊กกะบิท โดยมากเราจะต้องเปลี่ยนอุปกรณ์เน็ตเวิร์คหลายชิ้นเพื่อให้มันมีประสิทธิภาพดีขึ้น รองรับการใช้งานที่ความเร็วที่สูงกว่าทั่วไปในตลาด และด้วยความที่มันถือเป็นเรื่องใหม่และล้ำสมัยสำหรับผู้ใช้ตามบ้าน อุปกรณ์ที่ต่างๆ ที่ปัจจุบันเราใช้งานอยู่ ไม่ว่าจะสมาร์ทโฟน แท็บเลต หรือโน๊ตบุ๊ค ก็มักจะยังไม่ค่อยจะรองรับความเร็วในระดับ Gigabit นี้เท่าไหร่นัก ส่วนมากจะต่อกันได้ราวๆ 600-800 Mbps เท่านั้น ทำให้เมื่อติดตั้งเน็ตและทำการทดสอบ Speedtest ก็อาจจะไม่ได้ผลลัพธ์ตัวเลขออกมาตามแพ็กเกจที่สมัครเอาไว้
ข้อจำกัดของ Router
ส่วน Router ที่กระจายสัญญาณออกมาให้เราใช้กัน ซึ่งผู้ให้บริการมักจะแถมมาให้ด้วย ก็ไม่ใช่ว่าจะทำความเร็วได้ถึง 1000 Mbps ไม่ว่าจะทางสาย LAN ที่หากจะต้องการให้ทดสอบแล้วได้ตัวเลข 1000+ Mbps แล้ว จะต้องทำมีสเปคของแลนที่ 10Gbps Ethernet Port ซึ่งหาได้ยากมาก ส่วน WLAN นี้แม้จะหาได้ง่ายกว่า แต่ก็จะมีความต้องการขั้นต่ำที่มากกว่าที่ใช้กันทั่วไปพอสมควร โดยจะต้องมีสเปคขั้นต่ำอย่างน้อย ทั้ง Router ตัวส่ง และอุปกรณ์ตัวรับ (Smartphone, Tablet, Notebook) ดังนี้
- WiFi 802.11ac, 4x4MIMO
- WiFi 802.11ax (WiFi 6)
สรุป ปัจจัยที่ทำให้เราสามารถใช้งานได้เน็ต 1000 Mbps ได้เต็มที่ ได้แก่
- เครือข่ายที่รองรับ Fiber Optic
- อุปกรณ์กระจายสัญญาณที่ได้มาตรฐาน
- อุปกรณ์รับสัญญาณที่ได้ตามเกณฑ์
ทดสอบ AIS Fibre แพ็กเกจ 999 บาท วิ่งได้ถึง 1000 Mbps รึเปล่า
หลังจากที่เห็นโปรของทาง AIS Fibre เลยติดตั้งเอามาลองใช้งานตัวโปร SuperMESH WiFi ที่ได้ Router ของทาง Huawei รุ่น HG8245W5-AIS มาใช้งาน ซึ่งเราเคยได้ยินว่าตัวนี้ทางเอไอเอสเองมีการเอาไปปรับแต่งเพิ่มเติม จนสามารถทำความเร็ว WiFi ได้เกิน 1 Gbps อีกด้วย (สังเกตได้ว่าชื่อรุ่นจะมี -AIS ห้อยท้าย) ซึ่งถ้าใครสมัครแพ็กเกจนี้จะมีความคุ้มเพิ่มเติมที่เค้าจะให้ Router มาเพิ่มอีกตัวสำหรับทำ Mesh WiFi กระจายสัญญาณให้แรงครอบคลุมทั่วบ้านด้วย (อ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ Mesh WiFi) โดยสเปคของมันจะเป็น WiFi 802.11 a/b/g/n/ac, Dual Band, 4×4 MIMO
ส่วนตัวอุปกรณ์ที่รองรับอย่างที่บอกไปข้างต้นว่าหากต้องการทดสอบให้ได้ตัวเลขเกินพัน จะมีรุ่นที่ทำได้ไม่มากนัก เพราะสเปคต้องเทียบเท่ากันเท่านั้น ตามที่ระบุเอาไว้จะมีรุ่นที่ทำได้ ตามนี้
- Huawei Mate 20 Pro
- Huawei Mate 30 / Mate 30 Pro
- Huawei P30 / P30 Pro
- Notebook / PC Wireless Chipset รุ่น Intel® AC9260, Intel® AC9560, Killer AX1650x, Intel® AX200, Intel® AX201
ตอนทดสอบ เราเอา Huawei Mate 30 Pro มาใช้งาน ผลที่ได้ต้องบอกว่ามีขึ้นไปแตะ 1000 Mbps จริงนะ แต่อาจจะไม่ได้ทุกครั้ง โดยมากจะวิ่งอยู่ที่ราว 8-9 ร้อยกว่าๆ โดยถ้าต้องการจะวิ่งให้แตะถึง 1000 Mbps ได้จะต้องมีหลากหลายปัจจัยและเงื่อนไขด้วยกัน
- ต้องเชื่อมต่อที่คลื่น 5GHz ในช่องสัญญาณที่ว่างเท่านั้น (ตรวจสอบจากแอป WiFi Analyzer ได้)
- ต้องการช่องสัญญาณไม่น้อยกว่า 80MHz
- ปรับค่าของ router ใน myaisfibre.com ให้เป็นแบบไฮสปีด
- ระยะห่างจากตัว router กับอุปกรณ์รับสัญญาณ ไม่ควรเกิน 1-1.5 เมตร
- Connection Speed ของ WiFi ต้องไม่น้อยกว่า 1.7 Gbps
- ต้องเลือก Test Server เป็นของ AIS เองที่รองรับสปีดได้เร็วพอ
- สัญญาณระหว่างอุปกรณ์ตัวอื่นๆ หรือสัญญาณต่างๆจากข้างบ้าน ที่ส่งคลื่นมากวน ก็มีผลให้ทำการทดสอบได้ค่าน้อยลง
ทดสอบความเร็วเป็นสิบครั้งบน Huawei Mate 30 Pro ได้ความเร็วค่อนข้างโอเค ซึ่งอยู่ในระดับที่รับได้ เนื่องจากมีปัจจัยหลายอย่างตามที่บอกข้างต้น
เราสามารถเข้าไปดู Connection Speed ของ WiFi ได้ที่การตั้งค่า ซึ่งต้องไม่น้อยกว่า 1.7 Gbps
บนโน๊ตบุ๊ค Dell รุ่นที่รองรับก็สามารถทดสอบรับความเร็วระดับนี้ได้เหมือนกัน
นอกจากนี้ก็อยากแนะนำให้ลองใช้ฟีเจอร์ปรับความเร็วอินเทอร์เน็ต Speed Toggle ของทาง AIS ที่สามารถปรับความเร็ว Download/Upload ได้ตามต้องการเลย โดยในแพ็กเกจที่ได้นี้จะเป็น 1000/200 Mbps ที่ Download อาจจะเยอะเกินความต้องการสำหรับใครบางคน (เอาไปโหลด bit แป๊บเดียว HDD ยังเต็ม -_-) ก็ปรับลงมาให้ Upload เยอะขึ้นกว่าเดิมหน่อย เพื่อความสมดุล โดยอาจจะเลือกกดให้กลายเป็น 600/600 Mbps ก็จะช่วยให้ประสบการณ์ใช้งานรวมๆดีขึ้นได้อยู่นะ
สรุปแล้ว AIS Fibre ตัว SuperMESH WiFi จากการทดสอบ สามารถกดสปีดเทสต์ดาวน์โหลดได้ถึง 1000 Mbps จริง แต่ก็ขึ้นกับปัจจัยต่าง ๆ ตามที่อธิบายไปตอนต้น โดยเมื่ออุปกรณ์รองรับและอยู่ในระยะที่สัญญาณแรงพอจะวิ่งได้เฉลี่ย 700-800 Mbps ส่วนอุปกรณ์ทั่วไปจะเฉลี่ยที่วิ่งอยู่ที่ราวๆ 5-600 Mbps และเมื่อใช้งานรวมกันจากอุปกรณ์หลายชิ้น หลายช่องทาง ความเร็วรวมทั้งหมดก็ถือว่าครบถ้วนที่ 1000 Mbps ดี