ซุนวู ปราชญ์ชาวจีนผู้เลื่องชื่อเคยเขียนเอาไว้ในตำราพิชัยสงครามว่า “รู้เขารู้เรา รบร้อยครั้ง ชนะร้อยครั้ง” ซึ่งคงจะเป็นประโยคที่ทุกคนเคยได้ยินผ่านหูมาบ้างไม่มากก็น้อย ซึ่งในตำราเล่มเดียวกัน ซุนวูยังเขียนถึงหลักการของ Strategy (กลยุทธ์) และ Tactics (ยุทธวิธี) เอาไว้อีกด้วย ซึ่งในปัจจุบันหลักการเหล่านี้ไม่ได้ถูกใช้แค่ในการทำศึกสงครามเพียงเท่านั้น แต่ยังถูกนำไปใช้อย่างกว้างขวางโดยเฉพาะอย่างยิ่งในแวดวงการทำธุรกิจ
Table of Contents
Strategy คืออะไร?
Strategy หรือ กลยุทธ์คือการกำหนดแผนกระบวนการต่าง ๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคตเพื่อช่วยให้คุณสามารถบรรล่วงถึงเป้าหมายที่ได้ตั้งเอาไว้ กล่าวง่าย ๆ ก็คือ ในการทำธุรกิจคุณจะต้องกำหนดเป้าหมายระยะยาว รวมถึงต้องคิดหาวิธีต่าง ๆ เพื่อเป็นแนวทางในการปฏิบัติสู่เป้าหมายนั้น ๆ จนประสบความสำเร็จ
Strategy ที่ดีมีอะไรบ้าง
กลยุทธ์ที่ดีนั้นจะประกอบไปด้วยองค์ประกอบสำคัญ 3 อย่างด้วยกัน
- แผนกลยุทธ์ที่ดีนั้นต้องผ่านกระบวนการคิด, ไตร่ตรอง, วางแผนและศึกษาอย่างรอบคอบด้วยความถี่ถ้วน โดยคุณจะต้องรวบรวมข้อมูลต่าง ๆ รวมถึงนำประสบการณ์ที่เคยเจอ ไม่ว่าจะเป็นความสำเร็จหรือข้อผิดพลาดมาวิเคราะห์ร่วมด้วย
- การจะสร้างแผนกลยุทธ์ที่ดีได้นั้น คุณจำเป็นต้องมีการกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจนและเจาะจง เป้าหมายของคุณ โดยไม่ควรเป็นแนวคิดหรือภาพกว้าง ๆ แต่ต้องกำหนดรายละเอียดต่าง ๆ เอาไว้อย่างชัดเจน
- ไม่ว่าคุณจะคิดหากลยุทธ์และกำหนดเป้าหมายได้ชัดเจนมากแค่ไหน แต่มีอีกสิ่งหนึ่งที่คุณห้ามลืมเป็นอันขาด นั่นก็คือการเตรียมแผนสำรองเอาไว้ เพราะหากมีเรื่องฉุกเฉินหรือเหตุสุดวิสัยเกิดขึ้น คุณก็จะสามารถปรับเปลี่ยนแก้ไขได้ในทันท่วงที และดำเนินการในขั้นตอนต่อไปได้โดยไม่ต้องล้มเลิกแผนการณ์นั้น ๆ ไปก่อน
Tactics คืออะไร?
ในเมื่อ Strategy คือแผนกลยุทธ์ต่าง ๆ แล้ว Tactics คือสิ่งที่เรียกในภาษาไทยว่า “ยุทธวิธี” ซึ่งก็คือกระบวนการและการกระทำต่าง ๆ ที่จะนำไปสู่เป้าหมายที่เราตั้งไว้ กล่าวคืองานหรือขั้นตอนที่ต้องทำซึ่งในแต่ละบุคคลหรือทีมก็จะมีสิ่งที่ต้องทำต่างกันแต่จุดประสงค์ก็ยังคงต้องไปถึงเป้าหมายใหญ่ที่ตั้งไว้โดยอยู่ภายใต้กรอบและวิธีของแผนกลยุทธ์
Tactics ที่ดีมีอะไรบ้าง?
เช่นเดียวกับ Strategy หรือแผนกลยุทธ์ Tactics หรือยุทธวิธีก็มีคุณสมบัติและองค์ประกอบ 3 อย่างที่สำคัญเช่นกัน
- Strategy คือการวางแผนกลยุทธ์ในระยะยาวในขณะที่ Tactics คือการกระทำในระยะสั้นเพื่อให้เป้าหมายรองอื่น ๆ สำเร็จไปทีละขั้นตอน
- ไม่ว่า Tactics จะมีขั้นตอน กระบวนการ หรือแผนการอะไรบ้าง ยังต้องอยู่ภายใต้กรอบของ Strategy เสมอ
- Tactics คือการกระทำที่จะส่งผลดีที่สุด ก็ต่อเมื่อมีการกำหนดระยะเวลาที่ชัดเจน เพื่อที่กระบวนการอื่น ๆ จะยังสามารถดำเนินต่อไปอย่างไม่ล่าช้าและเป็นขั้นตอนตามแบบแผนอย่างมีประสิทธิภาพ
Strategy vs Tactics ต่างกันอย่างไร?
หากเทียบกับการเล่นเกมแล้ว Strategy คือการที่คุณกำหนดแผนกลยุทธ์ทั้งหมด เช่น คุณมีจุดประสงค์ที่จะไปถึงในด่านสุดท้ายภายในระยะเวลา 1 เดือน โดยคุณคาดหวังไว้ว่าจะต้องทำคะแนนให้ติด 3 อันดับสูงสุดให้ได้ คราวนี้คุณก็ต้องมาวางแผนว่าคุณจะไปถึงเป้าหมายภายในระยะเวลาที่กำหนดได้อย่างไร และต้องใช้วิธีไหนบ้างที่จะทำให้คุณได้คะแนนสูงสุดจนติด 3 อันดับแรกอย่างที่ตั้งใจ
Tactics คือยุทธวิธีลำดับต่อ ๆ ไปที่คุณต้องลงมือทำ ซึ่งหากเป็นการเล่นเกม ก็คือการที่คุณจะต้องทำภารกิจและผ่านในแต่ละด่านให้ได้ โดยคุณอาจจะมีเป้าหมายในระยะสั้นไว้ว่าภายใน 1 วันคุณจะต้องเล่นให้ผ่านกี่ด่านและทำคะแนนสะสมถึงที่เท่าไหร่ เพื่อให้ท้ายที่สุดคุณจะไปถึงด่านสุดท้ายและทำคะแนนสูงมากพอจนติดอันดับได้ทันเวลา
Strategy กับ Tactics ไม่ควรมี “vs” ตรงกลางแต่ควรมี “&” แทน
ไม่ว่าคุณจะทำอะไร หากคุณมีเป้าหมายที่แน่ชัดแล้ว คุณจะไม่สามารถเลือกปฏิบัติตามหลัก Strategic หรือ Tactics เพียงอย่างใดอย่างหนึ่งได้ เพราะแม้ว่าทั้งสองอย่างนี้จะมีความแตกต่างกันในรายละเอียดปลีกย่อย แต่ก็ส่งผลถึงกันและกันในองค์รวมอย่างเลี่ยงไม่ได้ เพราะหากคุณมี Strategy ที่ดี แต่ไม่มีวิธีการทำ Tactics ใด ๆ ก็อาจไม่สามารถพาไปสู่เป้าหมายที่ได้วางแผนเอาไว้ อีกทั้งยังมีโอกาสสูงที่แผนการของคุณจะล้มเหลว และในทางกลับกัน หากคุณมีเพียงการกระทำเล็ก ๆ น้อย ๆ แต่ขาดซึ่งกลยุทธ์ เป้าหมายปลายทางที่คุณจะไปถึงก็อาจไม่ประสบความสำเร็จอย่างที่ควรจะเป็น ที่สำคัญอาจทำให้คุณต้องเสียทรัพยากรและเวลาไปจนเกินความจำเป็นอีกด้วย
ดังนั้นการที่ต้องนำ ‘vs’ ออกจาก Strategy และ Tactics แล้วเพิ่ม ‘&’ เข้าไปแทนนั้น จึงเป็นเรื่องที่สำคัญมาก ๆ เพราะหากคุณต้องการให้ธุรกิจของคุณมีความโดดเด่นและเติบโตไปสู่ความสำเร็จก็ควรต้องทำทั้งสองสิ่งควบคู่กันไป และแน่นอนว่าคุณจะสามารถ ‘รู้เขารู้เรา’ ได้อย่างรอบด้าน และการรบทั้ง 100 ครั้งก็อาจจะนำมาซึ่งชัยชนะทั้งหมดก็เป็นได้