การ นํา เรื่องขุนช้าง ขุนแผน มา ขับเสภา สันนิษฐานว่า เกิดขึ้นในสมัย ใด

ขุนช้าง-ขุนแผน
เป็นวรรณกรรมอมตะไทยมาช้านาน ตามประวัติกล่าวว่านักขับเสภาครั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นผู้แต่ง ( เสภาคือหนังสือกลอนโบราณ ที่นำเอานิทานมาแต่งเป็นกลอนสำหรับขับลำนำ ) แต่เหลือมาถึงกรุงรัตนโกสินทร์บางตอน พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศล้านภาลัย รัชกาลที่ 2 จึงโปรดให้เหล่ากวีในพระราชสำนักแต่งขึ้นใหม่ รวมทั้งพระองค์ท่านเองทรงพระราชนิพนธ์ ตอน "พลายแก้วเป็นชู้กับนางพิม" ตอน "ขุนแผนขึ้นเรือนขุนช้าง" และตอน "เข้าห้องแก้วกิริยาและพาวันทองหนี" รัชกาลที่ 3 ทรงพระราชนิพนธ์ตอน "ขุนช้างตามวันทอง" บรมครูสุนทรภู่แต่งตอน "กำเนิดพลายงาม" ต่อมาครูแจ้งในรัชกาลที่ 4 แต่งตอน "กำเนิดกุมารทอง" ตอน "ขุนแผน พลายงามแก้พระท้ายน้ำ" และตอน "ขุนแผน พลายงามสะกดเจ้าเมืองเชียงใหม่"

����Ңͧ����ͧ ����ǡѹ����繨�ԧ����Էҹ��鹺�ҹ �Դ�����Ѫ������稾�����ҸԺ�շ�� 2 �����ҧ �.�. 2034 -2072 ���稾�����ҸԺ�շ�� 2 �١���صԾ�й���������� "��оѹ���"  ��������ͧ�����紻���ѵ���ʵ��͹�·�ʧ�����Ѻ��§���������ҹ��ҧ  ��������Ҽ١��ҡѺ�Զժ��Ե�ͧ������ͧ�ؾ�ó��Сҭ������ ��੾�С�êԧ�ѡ�ѡ��ҷ�ͧ 1 ˭ԧ 2 ��� ��� �ҧ�������������͹ҧ�ѹ�ͧ �عἹ���;������ ��Тع��ҧ ��ö�ʷҧ��ҹ������������� ���Զժ��Ե�Ѳ������ͧ���ؤ���¹�� ������ó���������Ҩ��֧�ء�ѹ���

เรื่องย่อ
   เรื่องขุนช้างขุนแผน��¹�����������çเรื่องจริง ตามหนังสือคำให้การชาวกรุงเก่า กล่าวว่า มีกษัตริย์ใน สมัยกรุงศรีอยุธยาพระองค์หนึ่ง ทรงพระนามว่า พระพันวษา ครั้งหนึ่งเกิดสงครามกับนครเชียงใหม่ เนื่องจากพระเจ้าโพธิสารราชกุมาร เจ้าเมืองเชียงใหม่ ไม่ชอบที่พระเจ้ากรุงศรีสัตนาคนหุตลานช้าง มาเป็นมิตรกับอยุธยา จึงยกทัพมาแย่งชิงพระธิดาแห่งลานช้างไป พระพันวษาทรงพระพิโรธ จึงมีราชโองการสั่งให้เตรียมทัพและตรัสกับพระหมื่นศรีมหาดเล็ก ให้เลือกทหารที่มีฝีมือมารบ ซึ่งในบัดนั้นผู้ที่จะเก่งกล้าเกินกว่าขุนแผนนั้นไม่มี แต่พระหมื่นศรีมหาดเล็กทูลพระพันวษาว่า ขุนแผนยังอยู่ในคุก พระพันวษาก็ทรงระลึกได้ถึงขุนแผน���١�ͧ������㹤ء จึงทรงพระกรุณาโปรดให้ขุนแผนพ้นโทษโดยเร็ว และแต่งตั้งขุนแผนเป็นแม่ทัพออกรบ ก่อนที่ขุนแผนจะออกรบได้แวะที่เมืองพิจิตร เพื่อรับดาบและม้าวิเศษประจำตัวขุนแผน (ดาบฟ้าฟื้นและม้าสีหมอก) ที่ฝากไว้กับพระพิจิตร และขุนแผนก็สามารถตีกองทัพเชียงใหม่จนแตกพ่าย ในคำให้การชาวกรุงเก่า มีเรื่องขุนช้างขุนแผนปรากฏอยู่เท่านี้ เห็นได้ว่าไม่ตรงกับเรื่องขุนช้างขุนแผนที่เราขับเสภากันอยู่ เพราะเรื่องนี้นำมาเล่าเป็นนิทานนานมาแล้วและยังแต่งเป็นกลอนเสภาอีก สันนิษฐานได้ว่าคงมีการตกแต่งเรื่องให้แปลกสนุกสนานและยาวยิ่งขึ้น

 

�ع��ҧ�عἹ
� ���ͧ�ؾ�ó����
   ����Ƕ֧��ͺ���������ͺ���� ��� ��ͺ���Ǣͧ�ع�þž����Ѻ�Ҫ��÷��� ������Ҫ��� �ҧ�ͧ������ ���١��´��¡ѹ���� ������� ��ͺ���Ǣͧ�ع����Ԫ�� ���ɰ��˭�ͧ���ͧ�ؾ�ó���� �Ѻ�Ҫ����繹�¡ͧ�����ҧ�͡ ����Ҫ��� �ҧ෾�ͧ ���١��ª��� �ع��ҧ ��������ҹ������Դ ��Ф�ͺ���Ǣͧ�ѹ���¸� �繾�ͤ�� ����Ҫ��� ��ջ�Шѹ ���١����ٻ��ҧ˹�ҵҧ�������� �ҧ����������

�ѹ˹�����稾�оѹ��� �դ������ʧ�����Ҥ��»�� �֧������ع�û�١��Ѻ�����е�͹������������ ����»������ҹ��ᵡ�����������Ҥ͡ �ع�è֧���ᷧ͡���µ����ҡ��� ����ʹ���Ե��˹���һ��� ���稾�оѹ����ø�ҡ����������ê��Ե�ع������ �ҧ�ͧ�������������պ�Ҿ������˹�����������ͧ�ҭ������
   �ҧ���ͧ�ؾ�ó���� �վǡ�èѹ�â�鹻�鹺�ҹ�ͧ�ع����Ԫ����Ц�Ңع����Ԫ�µ�� ��ǹ�ѹ���¸��Թ�ҧ令�Ң�µ�ҧ���ͧ �͡�Ѻ�Ҷ֧��ҹ�������ҵ��

   ����;������������ �� �� ��Ǫ�����¹�Ԫ��������Ѵ����˭� ������������¹��ͷ���Ѵ�������¡� ����ҷ���Ѵ�������¡�Ѵ������ȹ���Ҫҵ� �þ�������ȹ�ѳ���ѷ�� ��觹ҧ��������������Ңͧ�ѳ���ȹ� �ҧ������������ҡ������ͧ����人٪ҡѳ����� �ع��ҧ����蹹�鹡�����ͧ�������ͧ���ҧ��§�Ѻ����亢ͧ�ҧ��� ͸԰ҹ�������ҧ������� �����ҧ����ø ������þ�����ǡ��֡�������ҧ�ͧ�����������͹ҧ�������觧ҹ�ѹ

   �ҧ��ا�����ظ���������ҡͧ�Ѿ��§����������ͧ��§�ͧ ��������ͧ��鹢ͧ��ا�����ظ�� ���稾�оѹ��Ҷ����������¢ͧ�ع�� �ع��ҧ��������Ѻ�Ҫ�������֧��������ͧ��Ǥ����觡�������ö�ͧ������� ������ѧ�о�ҡ�������������ҧ�� �ҧ��� ���稾�оѹ��Ҩ֧���仵������������觵����������Ѿ�ú�Ѻ���ͧ��§����������ª�� ��º�ҹ�ʹ�������������ҹ����ͧ �����Ҿ�����ǡѺ�ǡ�����������´��¹����Ǻ�ҹ��ʹ��͹�֧¡�ҧ��Ƿͧ�١��Ǣͧ�����������Ңͧ�������

   ��ǹ�ҧ���������� ��������ըҡ价Ѿ�����ҹ�����˹ѡ�ѡ������á������� ���ǵҨ��Ѵ�������¡��й��������¹�������ѹ�ͧ �ҡ����֧��� �ع��ҧ���غ�¹�������������д١����ҧ��ջ�Шѹ�Ѻ�ҧ�ѹ�ͧ����Ҿ�����ǵ��������Т����ҹҧ�ѹ�ͧ�е�ͧ�١�����������������ǧ��������� �ҧ�ѹ�ͧ������� ��ҧ��ջ�Шѹ�Դ��Ҩ�ԧ ��Сͺ�Ѻ�����Ңع��ҧ�����ɰը֧�ѧ�Ѻ���ҧ�ѹ�ͧ�觧ҹ�Ѻ�ع��ҧ �ҧ�ѹ�ͧ�ӵ�ͧ���������ҧ�����������

   ��й�鹾�����ǡ�Ѻ�Ҷ֧��ا�����ظ��������ô��ѡ����繢عἹ�ʹ�з�ҹ �ҡ��鹡�ҹҧ��Ƿͧ��Ѻ�ؾ�ó���չҧ�ѹ�ͧ��繢عἹ������������Ҵ��¡��ø��ҷ���ͺ�Ѻ�ҧ��Ƿͧ��������Ǿٴ�������ǢعἹ �����عἹ���˾ҹҧ��Ƿͧ�������ҭ������ ��ǹ�ҧ�ѹ�ͧ�絡������Ңͧ�ع��ҧ���ҧ���



   ����Ңع��ҧ��ТعἹ�����Ѻ�Ҫ���ͺ����ѧ�������Ҵ�����÷���ͧ�� �ѹ˹�觹ҧ�ͧ��������餹���觢������ �ҧ��Ƿͧ����˹ѡ �عἹ�֧�ҡ������Ѻ�ع��ҧ����仴��ҡ�âͧ�ҧ��Ƿͧ �͹������稾�оѹ��Ҷ���֧�عἹ �ع��ҧ�͡��ҢعἹ�չ��ᾧ�ѧ˹��������� ���稾�оѹ����ø�֧������ӵ�ǹҧ��Ƿͧ�ҡѡ�����ѧ ��ǹ�عἹ���仵���ǹ��ҹ��������ѧ�ա�����عἹ�鹢ع��ҧ�ҡ�Դ��ǧ�ԧ�ҧ�ѹ�ͧ��Ѻ�׹�� �֧�͡�Ңͧ����� � ���ҧ ��� �Һ����� ����÷ͧ �����ҽ���Ҵ� �عἹ�Թ�ҧ件֧��ͧ�âͧ�����ҭ����Ѥ��������ع �ѹ˹������ª��Ե�����ҭ����ʹ�鹨ҡ��ö١���ᴧ��Դ��� �����ҭ�֧¡�ҧ��Ǥ����١��Ǣͧ�����������Ңͧ�عἹ

   ����������ҭ��繢عἹ���Ԫ��Ҥ��˹�͡��ҵ���Դ�ӨѴ ��������ҧ��Ǥ����ҧ�Ҿ�ɦ�ҢعἹ ���˧�����Һ͡���عἹ����� �׹��鹾͹ҧ��Ǥ���͹��Ѻ �عἹ���ҷ�ͧ�ҧ��ѡ�����价ӾԸջ�ء�ʡ�繡���÷ͧ ��ͨҡ��鹡�ӾԸյմҺ��ҿ�����仫�������ѡɳд�����˹�� ���� �������͡ ���ǢعἹ��价���ҹ�ͧ�ع��ҧ�С��������Ѻ������Ǣ��仺���ҹ�������ͧ�Դ �֧���ҧ��ǡ����������ҧ������� �ҡ��鹡�任�ء�ҧ�ѹ�ͧ�Ң�����˹���һ���

   �ع��ҧ仿�ͧ���稾�оѹ��� ���ͧ�������õ���Ѻ�عἹ ��١�عἹ��ҵ������¤� �عἹ�Ѻ�ҧ�ѹ�ͧ�ź��͹����㹻�Ҩ��ҧ��駷�ͧ�֧�ҡѹ�͡���ͺ�����餴աѺ�ع��ҧ����Ф�� �عἹ�ҧ�ѹ�ͧ ��йҧ��ǡ����Ҩ֧���������ѹ���¤����آ ��عἹ�֡�֧�ҧ��Ƿͧ�֧����ͧ������������ѡ�����͵�ǹҧ�ҡ���稾�оѹ��ҷ������ͧ���ø��ҢعἹ����Ժ�֧��觨Ӥء�عἹ��� �ҧ��ǡ����ҵ��任ù�ԺѵԢعἹ���� ��ǹ�ҧ�ѹ�ͧ�ѡ�������ҹ�ͧ������� �ع��ҧ�֧�Ҿ�ä�ǡ�ҩش�ҧ�ѹ�ͧ���������ա

  ����ҹҧ���ʹ�١��� ���ǵ�駪��������Ҿ��§�� �ع��ҧ������������١�ͧ�������´�ѧ �ѹ˹�觨֧��͡������㹻�ҷغ�ը��ź������ҷ�͹���Ѻ��� �˧���¢ͧ�عἹ�Ҫ�����ѹ �ҧ�ѹ�ͧ�֧����١�����Ѻ�ҧ�ͧ�����շ��ҭ�����վ��§����������¹�ԪҢͧ�������Ǫҭ �عἹ�֧��份ҡ���Ѻ������� �������͡���������Ѻ�Ҫ���

   �ҧ���¾�������§�Թ��� ������ͧ��§���� ������仪ԧ��ǹҧ����·ͧ�ԴҾ�������ҹ��ҧ�����ҧ����Թ�ҧ��ѧ��ا�����ظ�� ���о�������ҹ��ҧ��ͧ���������մ��¨֧�觸Դ��Ҷ��µ�����Ǿ�������§�Թ����ѧ��˹ѧ��ͷ�ҷ�����稾�оѹ����ա���� ���§�����͡�ʨ֧�����͡�ú ��Т�������¢عἹ�͡�ҡ�ء���� ���ͨ�����¡ѹ���֡ �عἹ�֧���� 㹢�з����ѧ������Ѿ�ҧ��ǡ����ҡ��ʹ�١�繪�� �عἹ��駪������ ���ª����

���ǢعἹ�Ѻ���§�������Ѿ��������§���� �عἹ�������������оԨԵáѺ�ҧ��ɺҫ������������������� ����ͤ��駢عἹ�Ѻ�ҧ�ѹ�ͧ����ͺ��� ���§���֧�龺�ҧ������������ҧ������� �ҡ��鹡����Ѿ�ú�Ѻ��§�������ª�� ���鹡�Ѻ�֧��ا�����ظ�� �عἹ���繾�����Թ���� ������ͧ�ҭ������ ���§�����繨�������ùҶ ������稾�оѹ��ҡ�¡�ҧ����¿�ҸԴҢͧ��������§�Թ�������觧ҹ�Ѻ�����¾���� � �Ѻ�ҧ�������

   ��������ҡ������������Ѻ����Ф׹�աѺ��� �֧��ѡ�ҹҧ�ѹ�ͧ�� �ع��ҧ��ͧ�ҡ仿�ͧ���稾�оѹ��� �֧�ա�����ǹ��աѹ�ա����˹�� 㹷���ش���稾�оѹ��ҡ���������Ѥ�㨢ͧ�ҧ��Ҩ����͡����Ѻ�� �ҧ�Ѵ�Թ������ ���稾�оѹ�������ҹҧ��˭ԧ�ͧ㨨֧������ӵ��任����ê��Ե ������ ��������͹�͹���������� ���������û��������ѹ

   㹤�ͺ���Ǣͧ�����¡�����Һ��蹹ѡ ���йҧ����¿������㨷���������йҧ�ͧ�������ѡ�ҧ��������ҡ���ҹҧ �֧�ѡ���ա�÷��������ҷ�ѹ�������� �ҧ����¿����㨨֧����â�Ҵ���ʹ��� �������� �ŧ�ѡ�ҧ ���ǹҧ����¿�ҡ�������ͧ�������������µչҧ������� ���ª��������������١��仴���

   ���ª���Ź���㨨֧˹��͡�ҡ��ҹ��Ҿ�������ҭ��������������ͧ���ѧ ����˹յ�������·����⢷�� ��Ǫ������������¹�������� ���¢عἹ�պ价���ҹ�ͧ������ �����ʡ��Ш�����������Ҷ١���ʹ��� ������������������Ҿ����蹡����� ��оٴ����ԡ�ح�س�����¾���͡�Ҩҡ�ء �عἹ���ҡ��С�ȵѴ��͵Ѵ�١ ���ǡ�Ѻ�ҭ�����շѹ��

  ���ª�������¹�Ԫ���������ǡ�Ѵ���¡Ѻ�عἹ ���ͷ������鹾����� �¾��ª�����֡�ҡ�û������ͭ ����� ��ԧ�ѵ�� ¡�ͧ�Ѿ���˭���ʡ�Ҷ֧�ؾ�ó���� ���稾�оѹ��� ���عἹ¡�Ѿ仵�ҹ�֡ �عἹ��������١�Ѻ������¨֧��ͧ¡�Ѿ���е�����Ѻ���ª���� �����ҧ�����ѧ������ѹ �عἹ�͡�����ª���ŨѺ��Ǿ�������� ��������繾�͡絡�˹ա�Ѻ仿�ͧ���稾�оѹ��� ���ͧ��֧���ҧ���������Ѻ��ǢعἹ�Ѻ���ª��������ѧ

   ���ª�������ҨѺ�������ʹ��� �¢����������繾�ҹ���� ���ª���ŨѺ����â�Ҵ�Ѻ�è������ ���Ǣش�ٻ���ŧ�Ҥ�����������Թ������� �ʹ���֧���� ���֡�â�Ҵ�Ѻ�è�����������ǹ˹�� 㹡�����ǹ��� �ҧ����¿���������Ѻ����繤����ʹ��� ������������ҹҧ��������繪��Ѻ���ª���� �͹ҧ�Ѻ����ª���š�˹����§�عἹ

   㹷���ش���ա�þ��٨���������ط����¡������ �ҧ����¿����١��ǡ���ؾͧ ��ǹ�ҧ������������������� ���稾�оѹ�����觻����ùҧ����¿�� ��ҧ������Ҫ��¢���������� �֧��§�١���ȡ�Ѻ���������§��������� �����ҧ�Թ�ҧ�羺�â�Ҵ�Ѻ�è��� �֧�Թ�ҧ仴��¡ѹ ��Ѻ�֧��§���������ҹ�ҧ�������Դ�١��� ���� ����§ ��ǹ�ҧ������ҡ��ʹ�١����蹡ѹ �عἹ��駪��������� ����ྪ�



   ��������§�Թ��� ����â�Ҵ �繾���ѧ��Ҫ���͵ͺ᷹�����դ����ͺ���ҹҧ����¿�ҷ���Ѻ��ҹ���ͧ�����ҧ��ʹ��� ���â�Ҵ�ѧ�鹾��ª���� �֧�Թ�ҧ�ҷ���ا�����ظ�� �ŧ�繨���������Ҵ��Ҥ�����ѵ������§��ҡ��� ���ª���Ũ֧�����͡��Һ����騹����� �����â�Ҵ�һ����ê��Ե ���ª�������ô��ѡ�������ǧ���ķ��� �Ѻ�ҡ����繵��ҷء��������ѹ���ҧ�դ����آ

�ٻ�Ե�����Ҿ�ѧ�ع��ҧ�عἹ �ͺ����ä���ǧ�����
�.���ͧ�ԧ�� �ѹ����� (����Ҵ
)

..... ����Ժ�ó� .....

��Ѻ�˹�� ��� �ӹҹ-�Էҹ ���ͧ�ؾ�ó

การขับเสภามีมูลเหตุมาจากอะไร

(2538 : [2]) ทรงอธิบายถึงมูลเหตุของขับเสภาว่า เป็นประเพณีที่มีมูลเหตุมาจากการเล่านิทาน ซึ่งนับเป็นการมหรสพอย่างหนึ่งของสยามประเทศ มักมีในงานมงคล เช่น งานโกนจุกและได้ ทรงสันนิษฐานว่า “ขับเสภาก็คือ เล่านิทาน นั้นเอง แลประเพณีมีเสภาก็มีในงานอย่างเดียวกับที่ เล่านิทานนั้น จึงเห็นว่า เนื่องมาจากเล่านิทาน ขับเสภาผิดกับเล่า ...

เค้าที่มาของเรื่องขุนช้างขุนแผนมีปรากฏในหนังสือใด

เสภาเรื่องขุนช้างขุนแผน เป็นนิทานมหากาพย์พื้นบ้านของไทย เค้าเรื่องขุนช้างขุนแผนนี้สันนิษฐานว่าเคยเกิดขึ้นจริงในสมัยกรุงศรีอยุธยา แล้วมีผู้จดจำเล่าสืบต่อกันมา เนื่องจากเรื่องราวของขุนช้างขุนแผนมีปรากฏในหนังสือคำให้การชาวกรุงเก่า แต่มีการดัดแปลงเพิ่มเติมจนมีลักษณะคล้ายนิทานเพื่อให้เนื้อเรื่องสนุกสนานชวนติดตามยิ่งขึ้น ราย ...

สุนทรภู่แต่งเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผนตอนใด

สุนทรภู่ สุนทรภู่ได้แต่งตอนกำเนิดพลายงาม ครูแจ้ง แต่งตอนกำเนิดกุมารทอง ขุนแผนพลายงามแก้พระท้ายน้ำ สะกดพระเจ้าเชียงใหม่และยกทัพกลับ จระเข้เถรขวาด แต่บทเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนขุนช้างถวายฏีกา ยังไม่ปรากฏนามผู้แต่ง

บทเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผนเป็นวรรณกรรมชนิดใด

เรื่องขุนช้างขุนแผนเป็นคำประพันธ์ ประเภทกลอนเสภา ๔๓ ตอน ซึ่งมีอยู่ ๘ ตอนที่ได้รับการยกย่องว่าแต่งดียอดเยี่ยมจากวรรณคดีสมาคม อันมีสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงเป็นประธานโดยลงมติเมื่อ พ.ศ.๒๔๗๔ และตอน ขุนช้างถวายฎีกาเป็นหนึ่ง ในแปดตอนที่ ได้รับการยกย่อง

กระทู้ที่เกี่ยวข้อง

Toplist

โพสต์ล่าสุด

แท็ก

แปลภาษาไทย ไทยแปลอังกฤษ แปลภาษาอังกฤษเป็นไทย pantip โปรแกรม-แปล-ภาษา-อังกฤษ พร้อม-คำ-อ่าน อาจารย์ ตจต ศัพท์ทหาร ภาษาอังกฤษ pdf lmyour แปลภาษา ชขภใ ห่อหมกฮวกไปฝากป้าmv กรมพัฒนาฝีมือแรงงาน อบรมฟรี 2566 ขขขขบบบยข ่ส ศัพท์ทางทหาร military words หนังสือราชการ ตัวอย่าง หยน แปลบาลีเป็นไทย ไทยแปลอังกฤษ ประโยค การไฟฟ้านครหลวง การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค ข้อสอบโอเน็ต ม.3 ออกเรื่องอะไรบ้าง พจนานุกรมศัพท์ทหาร เมอร์ซี่ อาร์สยาม ล่าสุด แปลภาษามลายู ยาวี Bahasa Thailand กรมพัฒนาฝีมือแรงงาน อบรมออนไลน์ การ์ดจอมือสอง ข้อสอบคณิตศาสตร์ พร้อมเฉลย คะแนน o-net โรงเรียน ค้นหา ประวัติ นามสกุล บทที่ 1 ที่มาและความสําคัญของปัญหา ร. ต จ แบบฝึกหัดเคมี ม.5 พร้อมเฉลย แปลภาษาอาหรับ-ไทย ใบรับรอง กรมพัฒนาฝีมือแรงงาน PEA Life login Terjemahan บบบย มือปราบผีพันธุ์ซาตาน ภาค2 สรุปการบริหารทรัพยากรมนุษย์ pdf สอบโอเน็ต ม.3 จําเป็นไหม เช็คยอดค่าไฟฟ้า แจ้งไฟฟ้าดับ แปลภาษา มาเลเซีย ไทย แผนที่ทวีปอเมริกาเหนือ ่้แปลภาษา Google Translate กระบวนการบริหารทรัพยากรมนุษย์ 8 ขั้นตอน ก่อนจะนิ่งก็ต้องกลิ้งมาก่อน เนื้อเพลง ข้อสอบโอเน็ตม.3 มีกี่ข้อ คะแนนโอเน็ต 65 ตม กรุงเทพ มีที่ไหนบ้าง