การคิดตามนัยแห่งพระพุทธศาสนาและการคิดแบบวิทยาศาสตร์ สรุป

วิธีคิดตามหลักพุทธธรรม หรือโยนิโสมนสิการเป็นแบบวิธีการพิจารณาไตร่ตรองในใจโดยแยบคาย โดยมีด้วยกัน 10 วิธีคิด ประกอบด้วย 1) วิธีคิดแบบสืบสาวเหตุปัจจัย 2) วิธีคิดแบบแยกแยะส่วนประกอบ 3) วิธีคิดแบบสามัญลักษณ์ 4) วิธีคิดแบบอริยสัจ/คิดแบบแก้ปัญหา 5) วิธีคิดแบบอรรถธรรมสัมพันธ์ 6) วิธีคิดแบบรู้ทันคุณโทษและทางออก 7) วิธีคิดแบบคุณค่าแท้-คุณค่าเทียม 8) วิธีคิดแบบเร้ากุศล 9) วิธีคิดแบบอยู่กับปัจจุบัน และ 10) วิธีคิดแบบวิภัชวาท โดยกระบวนการคิดทั้งหมดนี้เป็นไปเพื่อช่วยในการวิเคราะห์แยกแยะและการกลั่นกรองเหตุปัจจัยด้วยปัญญาในระดับที่เรียกว่า จินตามยปัญญา เกิดเป็นสัมมาทิฏฐิเข้าสกัดกั้นตัณหาป้องกันกิเลสเกิดขึ้นในใจ จึงระงับทุกข์ได้ และเมื่อบุคคลผู้ฝึกจนชำนาญดีแล้วยังจะสามารถนำไปประยุกต์ปรับใช้กับปัญหาต่าง ๆ ในชีวิตจริงของตนเองและบุคคลอื่น เพื่อประโยชน์ เพื่อความสุข เพื่อความพ้นทุกข์ได้ในที่สุด ดังนั้นหนังสือเล่มนี้จึงมีประโยชน์อย่างมากเพื่อเป็นพื้นฐานความเข้าใจเบื้องต้นและเป็นแนวทางต่อบุคคลที่ปรารถนาให้ชีวิตตนมีความสุขได้ไปฝึกฝนพัฒนาตนในแต่ละขั้นตอนจนกระทั่งก้าวสู่ระดับปัญญาขั้นสูงเพื่อการสิ้นทุกข์สืบต่อไปได้

Downloads

Download data is not yet available.

Article Details

How to Cite

ปานบุตร พ. (2021). วิธีคิดตามหลักพุทธธรรม. วารสารวิจยวิชาการ, 4(3), 325–336. //doi.org/10.14456/jra.2021.62

More Citation Formats

  • ACM
  • ACS
  • APA
  • ABNT
  • Chicago
  • Harvard
  • IEEE
  • MLA
  • Turabian
  • Vancouver

Download Citation

  • Endnote/Zotero/Mendeley (RIS)
  • BibTeX

ฉบับ

ปีที่ 4 ฉบับที่ 3 (2021): ปีที่ 4 ฉบับที่ 3 (กรกฎาคม-กันยายน 2564)

บท

บทวิจารณ์หนังสือ

1. เนื้อหาและข้อมูลในบทความที่ลงพิมพ์กับวารสารวิจยวิชาการ ถือเป็นข้อคิดเห็น และความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความโดยตรงซึ่งกองบรรณาธิการวารสารไม่จำเป็นต้องเห็นด้วย หรือร่วมรับผิดชอบใด ๆ

2. บทความ ข้อมูล เนื้อหา รูปภาพ ฯลฯ ที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารวิจยวิชาการ ถือเป็นลิขสิทธิ์ของวารสารวิจยวิชาการ หากบุคคลหรือหน่วยงานใดต้องการนำทั้งหมดหรือส่วนหนึ่ง ส่วนใดไปเผยแพร่ต่อหรือเพื่อการกระทำการใด ๆ จะต้องได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากวารสารวิจยวิชาการก่อนเท่านั้น

References

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ป.อ. ปยุตโต). (2560). วิธีคิดตามหลักพุทธธรรม. (พิมพ์ครั้งที่ 24).กรุงเทพฯ: สยามปริทัศน์.

�. �ش������¢ͧ�Է����ʵ��Ѻ�ط���ʵ��

�Է����ʵ���ط���ʵ��- ��䢻�ҡ���ó��ҧ� ����Դ���

- ��ͧ������ѡ��ࡳ��ͧ�����ҵ�

- ���㨡�ࡳ������ҵ�㹹���� � ��� �ص�, �ժ, �Ե,
����, �����ҵ�
- ��ͧ��������顮ࡳ�������ԧ�ͧ���Ե������
�. �������� �����ѡ�Է����ʵ�� ��è��������㴵�ͧ���٨�������繨�ԧ���¡�͹ ��һѭ������˵ؼ��繵�ǵѴ�Թ������ԧ ��ѡ�ط���ʹҶ����� ������ԧ�е�ͧ���٨������¡�û�Ժѵ� �ب��ѡ ������ٵ� ��з���˹����ѷ�ҷ���蹨е�ͧ�ջѭ��

�. �����ԴẺ�ط��Ѻ�����ԴẺ�Է����ʵ�����¡ѹ���
�.� �׺������˵ؼŢͧ��ҡ���ó���Тͧ�ء��
�.� �����������Ҥ�����ԧ�ҡ���ʺ��ó� ��µ�� ������Ǹ��� ��� �Դ �� �� ���
�.� ��кǹ�����Դ �մѧ���

�. ��駻ѭ�����Ѵ
�. ��駤Ӷ�����Ǥ������͵ͺ���ͺ
�. �Ǻ���������
�. �������������
�. ��Ҥӵͺ���Ǥ��Ƕ١��駷�ɮ����
�. ��任���ء����ѭ���. �ء��-��ҡ���ó�ҧ�����ҵ�
�. �Ҥӵͺ�ҡ�ѷ��
�. �ͧ��Ժѵ��¤�
�. �Ǻ����š�û�Ժѵ�
�. �Դ������¹ �١����Թ�֧�ش����
�. ���������š
�. �����ʹ���ͧ��Ф���ᵡ��ҧ�����ҧ��оط���ʹҡѺ��ѡ�Է����ʵ��
�.� ��ѡ���ѡɳ� ���͹Ԩ�ѧ (impermanent) �ء�ѧ (conflict) ���͹ѵ�� (no-self)
�.� �������Ѻ�š�������������ѵ�� (Metaphysics) ����Է����ʵ����оط���ʵ������Ѻ�����ѵ�� ������ѡ����»���ҷ�����ʷ�� � ����ը�ԧ �š���鹨ҡ�����ѵ���Է����ʵ���ѧ�������Ѻ����������һ���ҷ������������ͧ����ش���·��е�ͧ�Ѵ�Թ������ԧ
�ط���ʹ�������� �Ѩ��������٧�����ä �� �Ծ�ҹ ����Ҩ���������»���ҷ������ �������»ѭ�Թ�����
�.� ���͸Ժ�¤�����ԧ
�Է����ʵ������� ������ԧ������Ҹ�ó�����ö���٨�����Ѩ�����ҧ�ط� �շ������Ҹ�ó���лѨ�ѵ�ѧ �ǷԵѾ� �ԭ���� - �ѹ�ԭ�٪��о֧�����੾�е�
��ػ������� ����ᵡ��ҧ�����ҧ�ط���ʵ�� �Ѻ �Է����ʵ�����Ӥѭ����Է����ʵ�����ʹ�����ͧ��Ÿ��� �����դ������� �ҧ����繡�ҧ�����ͧ�١�Դ ��ä鹾��ҧ�Է����ʵ�� ����駤س͹ѹ���������ѹ�� ��ǹ���͹�ҧ�ط�-��ʹҹ�� ������ͧ��Ÿ��� ������ �������� ��觷��������������ѧ���դ����آ���ӴѺ����������� ���֧����ʧ��آ�ѹ�٧�ش����������è�������˹

5. การสรุปผล ในการสรุปผลของการศึกษาค้นคว้านักวิทยาศาสตร์อาจใช้ภาษาธรรมดาเขียนกฎหรือหลักการทางวิทยาศาสตร์ออกมา บางครั้งนักวิทยาศาสตร์จำเป็นต้องสรุปผลด้วยคณิตศาสตร์ ตัวอย่างเช่น อัลเบิร์ต ไอสไตน์ พบความสัมพันธ์ระหว่างพลังงานและมวลสารจึงเขียนสรุปผลการค้นพบทฤษฎีสัมพันธ์เป็นสมการว่า E=MC2 หมายความว่า พลังงาน (E = Energy) เท่ากับมวลสาร (M = Mass) คูณด้วยความเร็วของแสงยกกำลังสอง

��äԴ��������觾�оط���ʹ���С�äԴẺ�Է����ʵ��
��оط���ʹ�㹰ҹ����ҡ�ҹ�ͧ�Է����ʵ��

��äԴ��������觾�оط���ʹ���С�äԴẺ�Է����ʵ���� �դ����ʹ���ͧ�ѹ���ѹ�ҡ���պҧ���������� ��оط���ʹ����Է����ʵ��ҧ�Ե� (Spiritual / Mental Science) ������˵ط���оط���ʹ��غѵԢ����š�������͹�Է����ʵ����� 2 �ѹ�� �֧��ҨС�����������ѡࡳ���ҧ � �ҧ�Է����ʵ�����Դ��������ѧ ��ʹ���ͧ�Ѻ��ѡ�������Ըա�âͧ��оط���ʹ��ҡ���� ��駾�оط���ʹ�����Է����ʵ���ըش������͹�ѹ ��� �͹����餹����� ��ù���觵�ҧ � �ҾԨ�óҴ����˵ؼ� �ա�÷��ͺ���ͧ ��Ǩ�ͺ ���Դ�������������ʹ��µ��ͧ ���»ѭ�ҷ����������ͧ���ͧ ��оط�����������͹����餹�������ç��� � (������ٵ� �ԡ�Ժҵ �ѧ�صùԡ��) ��������ѷ��Ẻ�Һʹ 10 ��С�� ���

1. ���������¿ѧ����ѹ��
2. ������������������繢ͧ����׺ � �ѹ��
3. �����������е�蹢���
4. �����������е��ҡ�������
5. ���������¹֡��
6. ���������¡�äҴ���
7. ���������¾Ԩ�óҵ���ҡ��
8. �����������Ъͺ�����ʹ���ͧ�Ѻ����������������ѷ�Ԣͧ��
9. �����������йѺ��͵�Ǽ��ٴ��Ҥ��������
10. �����������м��͡�繤�� �Ҩ����ͧ��

��ѡ�������ҹ�����ᵡ��ҧ�Ѻ��ѡ��âͧ�Է����ʵ�� ���������ͧ ��ԡĵ �Ԩ�ó�ҳ� ��� ��þԨ�ó����㴵�ͧ�ͺ�ͺ��ж���ǹ�ҡ����ش �ǤԴ����ǡѺ�����ҵԢͧ��þ��� ��駷���ժ��Ե�������ժ��Ե �ҡ�������º��º�ѹ�����ҧ�Է����ʵ��Ѻ��оط���ʹ� ���������դ����ʹ���ͧ�ѹ���ҧ�� �ѧ���º��º���仹��

(�Է����ʵ��) ��þ���㹨ѡ�����Ҩ���͡���� 2 ͧ���Сͺ ���

1. ����
2. ��ѧ�ҹ

(��оط���ʹ�)��þ���㹨ѡ�����Ҩ���͡���� 2 ͧ���Сͺ ���

1. �ٻ
2. ���

(�Է����ʵ��)1. ���� ���� 3 ʶҹ�

(��оط���ʹ�)1. �ٻ��ҧ � ���͡���� ��ҵؔ ���� ������ҵԔ 4 ������

(�Է����ʵ��) 2. ��ѧ�ҹ �� ������͹� �ʧ ���§ ���
(��оط���ʹ�) 2. ������� ��Ե� ���� ��ԭ�ҳ� �� ��ҵ���� ���͸����ҵԷ������� �����ͧ���Сͺ�Ӥѭ�ͧ���Ե

�ҡ���������º��º��ҹ������������ �Է����ʵ��͸Ժ�� ������ҵԔ �����ǤԴ����� 2 ͧ���Сͺ ��� ���áѺ��ѧ�ҹ ������ǤԴ���͸Ժ����觵�ҧ � ������ǹ�ҡ (���������㹵͹ 1.1) �ǤԴ�ѧ����ǹ���ʹ���ͧ�ʹաѺ ��ٻ� 㹷ҧ��оط���ʹ� ��觻�Сͺ���� ������о�ѧ�ҹ ���оط���ʹ��ѧ��ͧ���Сͺ����������������Է����ʵ�� ��蹤�� ͧ���Сͺ������¡��� ����� ���� ��Ե� ���� ��⹔ ���� ��ԭ�ҳ� ����繸����ҵԷ��ᵡ��ҧ仨ҡ�ٻ��� ��Сͺ����

1. ��������֡
2. ������
3. �����Դ��ا�� ��觻�Сͺ���¡���������� / �ѧ������
4. ����Ѻ���ء���

��оط���ʹ�͸Ժ����� ����Ե� ������Сͺ�����ٻ ������ǹ�������ҧ�����й�� �����ǹ����繨Ե㨫���դ�������ö 4 ��С�� �ѧ����� ��Шҡ��ѡ��â�͹�� ��оط���ʹ�����ö͸Ժ����֧��Ҿ����Դ�ء�� ���˵آͧ����Դ�ء�� ������¹���µ���Դ ����觡��� ��ʹ���Զշҧ�����ء��Ŵŧ ����з�觴Ѻ�㹷���ش �������ҹ���Է����ʵ���ѧ����Һ �֧�������Ҿ�оط���ʹҡ����š����Է����ʵ���ҡ��¹ѡ㹡��͸Ժ�¸����ҵԢͧ���Ե

���ᵡ��ҧ�����ҧ�Է����ʵ����о�оط���ʹҷ�����ѧࡵ ��С��˹�� ��� �Ǥ����Դ����ǡѺ ��ѭ�Ҕ ��觾�оط���ʹ����͡�� 3 ������ ���

  1. �ٵ�»ѭ�� �ѭ�ҷ���Դ�ҡ������Ѻ�ѧ ����� ����ʺ�Ҵ��µ��ͧ�ҡ���ʺ��ó��ҧ � �� ������Ѻ��Һ�ҡ˹ѧ��� �ҡ��ú͡���Ңͧ��� �ҡ�����繼����蹷� ���
  2. �Թ���»ѭ�� �ѭ�ҷ���Դ�ҡ��äԴ�Ԩ�ó� ����ͧ �������� �Ԩ�ó��ҧ � �� �����ѭ��⨷���Ţ��Ե ��÷��ͧ�Է����ʵ�� ��ä鹤����Ԩ�� ���
  3. ��ǹ��»ѭ�� �ѭ�ҷ���Դ�ҡ���ͺ���Ե�ͧ���ͧ����դ������Ҵ ʧ� ����Դ���� ����ҧ� ��� �ѭ�Ҫ�Դ����� �繻ѭ�ҷ�������繵�ͧ�Ҩҡ���ʺ��ó����͡�ù֡�Դ�Ԩ�ó� �繻ѭ�ҷ��ش������ͧ㹨Ե ����ӵͺ�ҡ�Ӷ������駢�� ������ͧ�Դ�����������ͧ��оط���ҡ��� ������ҧ�٧�ش�ͧ�ѭ�Ҫ�Դ��� 3 ������¡�ա���˹����һѭ�ҷҧ ������ ��ǹ�ѭ�� 2 �������á ���¡��� �ѭ�ҷҧ ��š�

�شᵡ��ҧ��������Ѵ ��� �ѭ���Է����ʵ�� �еç�ѹ�Ѻ�ѭ�� 2 �������á�ͧ��оط���ʹ� ����֡�Ҥ鹤����Ԩ�¢ͧ�ѡ�Է����ʵ�������ҨС�зӵ�����ͧ�ҹ �֡��� ����������ҡ���� ���Դ�ѭ����§ 2 �������á��ҹ�� ������ջѭ�һ�������� 3 �Դ������ �ҡ��ͧ��ûѭ�һ�������� 3 ��оط�ͧ�������͹�ѹ���� 3 ��� ��� �������

  1. �ѡ����� ��� �ѡ�ҡ�� ����Ҩ� ������º���»���
  2. ��ԭ��Ҹ���ǹ� ��觻�Сͺ�����������ѯ�ҹ ����Ի��ʹҡ���ѯ�ҹ
  3. ��ԭ�ѭ�� ���������ѡ ��¹������ԡ�Ô �ԴẺ�º������Ͷ١�Ը� �� �ԴẺ�׺�������˵ػѨ��� �ԴẺ�¡ͧ���Сͺ �ԴẺ�Ҥس�����ǾԨ�óҷҧ���͡ �繵� ������¡��� ���ԡ�� ���� ����֡�� 3 ���

�Ҩ��ػ����ҷ�駾�оط���ʹ�����Է����ʵ���դ����ʹ���ͧ�ѹ ���

  1. ����ѡ�������͹�ѹ ��� �ա���ѧࡵ �ѹ�֡ ���٨�� ���ͧ ���˵ؼ����ҧ������ ������ͧ����
  2. ��������͹�ѹ��Ҽ������Ҩҡ�˵� ��ҡ���ó��ҧ � ����Դ��鹡Ѻ���Ե�����������Դ�ҡ��ôźѹ��Ţͧ෾��� �ҡ�Դ��鹨ҡ��á�зӢͧ�ؤ�ż���鹹���ͧ �����ǡѺ���ͧ�ç��ԡ����Ҩ��Դ��ҡѺ�ç������ �ؤ�Ż��ʺ�Ţͧ�������������зӤ���������͹ �繵�
  3. ��駾�оط���ʹ�����Է����ʵ���դ�������ʹ���ͧ�ѹ�����ͧ���Ѳ�ҡ�âͧ���Ե��Ҫ��Ե���� � ����¹���ٻ �����ҹҹ�ʹ�ҹ (4 �Ѥ�ѭ��ٵ� �զ�ԡ��) ��������Ѳ�ҡ�èҡ���Ե��������� ����з���Դ������ͧ�����ȪѴਹ �ҡ�ѵ���������� ���������� �ѵ���ա�д١�ѹ��ѧ ���觺����觹�� ����§�١���¹�ӹ� ����з��������
  4. ��駾�оط���ʹ�����Է����ʵ���դ�������ʹ���ͧ�ѹ�����ͧ�ͧ�Է����ʵ�����Ҿ��੾��������о�ѧ�ҹ ��ʹ����Ҵ�ͧ���ҹ�

㹴�ҹ����ᵡ��ҧ ��оط���ʹ�����Է����ʵ�����ǤԴ���ç�ѹ ���

  1. ��оط���ʹ��͹������������㨸����ҵ���������ͧ�Ե� �����黯Ժѵ����ͤ����鹷ء�� ��ǹ�Է����ʵ���֡�Ҹ����ҵ�˹ѡ�㹷ҧ�ѵ�� �����һ���ء�������� �����ª��㹷ҧ�š�����դ����Դ�֡��駨�˹շء�����С���
  2. ������͹�ͧ��оط�ͧ�����Ѩ���� ���������Ѻ���� ��ǹ�����Դ��繷ҧ�Է����ʵ���Ҩ������¹��� �ҡ���˵ؼ�������ѡ�ҹ��蹹�����Ͷ�͡���
  3. ��оط�ͧ��ç����ػѭ�Ң�鹷�� 3 ��л��Ȩҡ����ʵѳ�ҵ�ҧ � �����ѧ������ШԵ������Ҵ
  4. �ǤԴ�����ͧ�Ե�ѧ�������Է����ʵ�� ����͹��оط���ʹҨ֧�������ö͸Ժ�»�ҡ���ó��ա�������ҧ������͹��оط���ʹ�

�����ʹ���ͧ��Ф���ᵡ��ҧ�����ҧ��оط���ʹҡѺ��ѡ�Է����ʵ��

  1. ��ѡ���ѡɳ� ���͹Ԩ�ѧ (impermanent) �ء�ѧ (conflict) ���͹ѵ�� (no-self)
  2. �������Ѻ�š�������������ѵ�� (Metaphysics) ����Է����ʵ����оط���ʵ������Ѻ�����ѵ�� ������ѡ����»���ҷ�����ʷ�� 5 ����ը�ԧ �š���鹨ҡ�����ѵ���Է����ʵ���ѧ�������Ѻ����������һ���ҷ������������ͧ����ش���·��е�ͧ�Ѵ�Թ������ԧ�ط���ʹ�������� �Ѩ��������٧�����ä �ŹԾ�ҹ ����Ҩ���������»���ҷ������ �������»ѭ�Թ�����
  3. ���͸Ժ�¤�����ԧ�Է����ʵ������� ������ԧ������Ҹ�ó�����ö���٨�����Ѩ�����ҧ�ط� �շ������Ҹ�ó���лѨ�ѵ�ѧ �ǷԵѾ� �ԭ���� � �ѹ�ԭ�٪��о֧�����੾�е�

��ػ������� ����ᵡ��ҧ�����ҧ�ط���ʵ�� �Ѻ �Է����ʵ�����Ӥѭ����Է����ʵ�����ʹ�����ͧ��Ÿ��� �����դ������� �ҧ����繡�ҧ�����ͧ�١�Դ ��ä鹾��ҧ�Է����ʵ�� ����駤س͹ѹ���������ѹ�� ��ǹ���͹�ҧ�ط�-��ʹҹ�� ������ͧ��Ÿ��� ������ �������� ��觷��������������ѧ���դ����آ���ӴѺ����������� ���֧����ʧ��آ�ѹ�٧�ش����������è�������˹

Toplist

โพสต์ล่าสุด

แท็ก

แปลภาษาไทย ไทยแปลอังกฤษ แปลภาษาอังกฤษเป็นไทย pantip โปรแกรม-แปล-ภาษา-อังกฤษ พร้อม-คำ-อ่าน อาจารย์ ตจต ศัพท์ทหาร ภาษาอังกฤษ pdf lmyour แปลภาษา ชขภใ ห่อหมกฮวกไปฝากป้าmv กรมพัฒนาฝีมือแรงงาน อบรมฟรี 2566 ขขขขบบบยข ่ส ศัพท์ทางทหาร military words หนังสือราชการ ตัวอย่าง หยน แปลบาลีเป็นไทย ไทยแปลอังกฤษ ประโยค การไฟฟ้านครหลวง การไฟฟ้าส่วนภูมิภาค ข้อสอบโอเน็ต ม.3 ออกเรื่องอะไรบ้าง พจนานุกรมศัพท์ทหาร เมอร์ซี่ อาร์สยาม ล่าสุด แปลภาษามลายู ยาวี Bahasa Thailand กรมพัฒนาฝีมือแรงงาน อบรมออนไลน์ การ์ดจอมือสอง ข้อสอบคณิตศาสตร์ พร้อมเฉลย คะแนน o-net โรงเรียน ค้นหา ประวัติ นามสกุล บทที่ 1 ที่มาและความสําคัญของปัญหา ร. ต จ แบบฝึกหัดเคมี ม.5 พร้อมเฉลย แปลภาษาอาหรับ-ไทย ใบรับรอง กรมพัฒนาฝีมือแรงงาน PEA Life login Terjemahan บบบย มือปราบผีพันธุ์ซาตาน ภาค2 สรุปการบริหารทรัพยากรมนุษย์ pdf สอบโอเน็ต ม.3 จําเป็นไหม เช็คยอดค่าไฟฟ้า แจ้งไฟฟ้าดับ แปลภาษา มาเลเซีย ไทย แผนที่ทวีปอเมริกาเหนือ ่้แปลภาษา Google Translate กระบวนการบริหารทรัพยากรมนุษย์ 8 ขั้นตอน ก่อนจะนิ่งก็ต้องกลิ้งมาก่อน เนื้อเพลง ข้อสอบโอเน็ตม.3 มีกี่ข้อ คะแนนโอเน็ต 65 ตม กรุงเทพ มีที่ไหนบ้าง