กระบวนการทางวิทยาศาสตร์ คือ วิธีการและขั้นตอนที่ใช้ดำเนินการค้นคว้าหาความรู้ทางวิทยาศาสตร์ อย่างมีระบบและมีประสิทธิภาพ แบ่งออกเป็น 3 ประเภท คือ วิธีการทางวิทยาศาสตร์ ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ และจิตวิทยาศาสตร์
วิธีการทางวิทยาศาสตร์ เป็นวิธีการที่นักวิทยาศาสตร์ใช้ในการแสวงหาความรู้ หรือหาความจริง หรือใช้ในการแก้ปัญหาต่าง ๆ ดังนั้นการแสวงหาความรู้ ความเข้าใจที่ถูกต้องและน่าเชื่อถือในทุก ๆ ศาสตร์ จะต้องอาศัยวิธีการทางวิทยาศาสตร์เพื่อตอบคำถาม และเพื่อแก้ปัญหา
ปัจจุบันมีนักวิทยาศาสตร์หลายท่านได้จำแนกวิธีการทางวิทยาศาสตร์ไว้แตกต่างกัน ในที่นี้ขอนำเสนอวิธีการทางวิทยาศาสตร์ 5 ขั้นตอน ประกอบด้วย ขั้นที่ 1 ตั้งปัญหา ขั้นที่ 2 เก็บรวบรวมข้อมูล หรือข้อเท็จจริง ขั้นที่ 3 สร้างสมมติฐาน ขั้นที่ 4 ทดลองพิสูจน์ และขั้นที่ 5 สรุปผล
กระบวนการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ในโลกยุคใหม่ จะต้องสนับสนุนให้นักศึกษาได้เรียนรู้จากประสบการณ์ที่ได้ปฏิบัติจริง สัมผัสจริง มีกระบวนการสำรวจ ทดลอง ตรวจสอบด้วยเครื่องมือ แลกเปลี่ยนความเห็น ทำงานร่วมกัน มีความรับผิดชอบ กล้าคิด กล้าแสดงออก ใช้วิธีการและทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์
ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ หมายถึง ความชำนาญและความสามารถในการใช้ การคิด และกระบวนการคิด เพื่อค้นหาความรู้ รวมทั้งการแก้ปัญหาต่าง ๆ กระบวนการคิดและเรียนรู้ รวมทั้งการจินตนาการ เป็นผลของการคิดเฉพาะด้านและร่วมกันของสมองทั้งซีกซ้ายและซีกขวา ทักษะกระบวนการทางวิทยาศาสตร์เป็นหัวใจที่สำคัญของกระบวนการศึกษาทางด้านวิทยาศาสตร์ ซึ่งแบ่งออกเป็น 13 ทักษะด้วยกัน
สมาคมความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์ของสหรัฐอเมริกา (American Association for the Advancement of Science-AAAS) กำหนดจุดมุ่งหมายของการใช้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์เป็นเครื่องมือในการแสวงหาความรู้ทั้งสิ้น 13 ทักษะ โดยความหมายที่เกี่ยวข้องในแต่ละทักษะมีดังนี้
ปรากฏการณ์น้ำแข็งย้อย คือลักษณะน้ำแข็งที่งอกออกมาจากใต้แผ่นน้ำแข็ง เกิดขึ้นเนื่องจาก การจมลงของน้ำที่มีความเข้มข้นของเกลือสูงมากๆใต้แผ่นน้ำแข็ง ผ่านน้ำทะเลที่อยู่ข้างใต้
2. Volcanic lightning
ปรากฏการณ์สายฟ้าแห่งภูเขาไฟ นักวิทยาศาสตร์ สันนิษฐานว่าเกิดจากการที่อนุภาคของเถ้าภูเขาไฟเกิดการพุ่งชนกัน ทำให้เกิดไฟฟ้าสถิต ขึ้นในอนุภาคของเถ้าภูเขาไฟ และเป็นเหตุให้เกิดฟ้าผ่าขี้น
3. Sprites, Elves and Blue Jets
สีสันที่เกิดบนท้องฟ้านั้นช่างดูโรแมนติก และปรากฏการณ์นี้เกิดขึ้นจากการที่ประจุไฟฟ้าในชั้นบรรยากาศเปลี่ยนแปลง จนทำให้ท้องฟ้าเกิดเป็นหลายเชดสีสวยงาม
4. Fire Rainbows
ปรากฏการณ์รุ้งไฟ เกิดขึ้นจากการที่ แสงจากดวงอาทิตย์หักเหออกจากผลึกน้ำแข็งในเมฆเซอรัสในแนวราบ (Cirrus Cloud เป็นเมฆที่อยู่ในระดับสูง ที่มีลักษณะเป็นแผ่นบาง หรือฝอยบางๆลักษณะเหมือนขนนกทำให้แสงสามารถผ่านได้โดยง่าย)
5. White rainbows
ปรากฏการณ์รุ้งสีขาว เกิดขึ้นจากรุ้งที่เกิดจากหมอกไม่ใช่จากฝนเหมือนปกติ การสะท้องแสงน้อยนี้ทำให้เกิดรุ้งที่มีสีซีดจางมากกว่ารุ้งปกติ
6. Fire Whirl
ปรากฏการณ์เสาเพลิงหมุน เกิดขึ้นได้เมื่ออยู่ในสภาวะเฉพาะ คือมีอุณหภูมิอากาศที่เหมาะสมและกระแสลมที่เหมาะสมเท่านั้น จึงจะเกิดเป็นเสาเพลิงหมุนวนในแนวดิ่งขึ้น
7. Catatumbo Lightning
ปรากฏการณ์ฟ้าผ่าคาตาตัมโบ เกิดขึ้นที่บริเวณปากแม่น้ำคาตาตัมโบ ประเทศเวเนซูเอลา โดยพื้นที่บริเวณนี้ จะมีพายุฟ้าแลบฟ้าผ่าปีละ 140 – 160 วันต่อปี วันละไม่ต่ำกว่า 10 ชั่วโมง ซึ่งแต่ละชั่วโมงจะมีฟ้าผ่ามากกว่า 280 ครั้ง ทำให้บริเวณ ทะเลสาบ Maracaibo ได้ชื่อว่าเป็นดินแดนแห่งพายุฟ้าผ่าไม่มีวันจบสิ้น
8. Moonbow
ปรากฏการณ์รุ้งจันทรา เป็นรุ้งกินน้ำที่เกิดจากแสงจันทร์ รุ้งจันทราจะค่อนข้างซีดจาง เนื่องจากแสงจันทร์มีความสว่างน้อยกว่าแสงอาทิตย์มาก มีปัจจัยประกอบกันหลายอย่างคือ ดวงจันทร์จะต้องเป็นดวงจันทร์เต็มดวงหรือเกือบเต็มดวงเท่านั้น จะต้องสว่างไสวเป็นพิเศษ นอกจากนั้นหยดน้ำจะต้องตกอยู่ทิศตรงกันข้ามกับดวงจันทร์ ท้องฟ้าต้องมืดสนิท และดวงจันทร์จะต้องอยู่สูงไม่เกิน 42°
9. Glory
ปรากฏการณ์นี้จะเกิดขึ้นเพราะสายตาของมนุษย์นั่นเอง โดยจะพบเห็นสายรุ้ง เมื่อโพรงแสงตัดผ่านอากาศที่มีหยดน้ำฝนโปรยปราย จากนั้นมันก็ฉายภาพสายรุ้งกลับมา
10. Waterspouts
ประกฏการณ์นาคเล่นน้ำ คือ น้ำที่พุ่งเป็นลำขึ้นไปในอากาศเนื่องจากลม tornado มักเกิดขึ้นในเขตร้อน แต่ก็มีรายงานว่าเกิดขึ้น ณ ท้องที่ที่มีอากาศปานกลางบริเวณเส้นรุ้งระดับสูง เช่น ยุโรปและทะเลสาบทั้งห้าเช่นกัน
11. Morning Glory
เป็นปรากฏการณ์ที่หายากอย่างไม่น่าเชื่อ ที่ไม่มีใครรู้ด้วยซ้ำว่าเกิดขึ้นมาได้อย่างไร แต่มีผู้พบเห็นมันในฤดูใบไม้ร่วง ที่เมือง Burketown ประเทศออสเตรเลีย
12. Lenticular Clouds
เป็นอีกเมฆแสนมหัศจรรย์ที่เกิดจากความชื้นในอากาศ บริเวณภูเขาก่อนจะรวมตัวกันเป็นรูปร่างประหลาด จนคนเข้าใจผิดบ่อยๆว่าเป็น UFO
13. Penitentes
ปรากฏการณ์ทุ่งน้ำแข็ง-นักบวชขาว สาเหตุของการเกิดปรากฏการณ์นี้ก็มีแสงอาทิตย์เป็นที่ทำให้เกิดรูปทรงประหลาดนี้ โดย แสงอาทิตย์จะทำให้เกิด รอยบุ่มเป็นจุดๆ กระจายตัวไปทั่วทั้งพื้นหิมะ และรอยบุ่มนี้ก็จะมีแอ่งน้ำเล็กขังอยู่ และอ่างน้ำนี้เมื่อถูกแสงอาทิตย์ก็จะทำตัวคล้ายเลนส์ รวมแสงส่องลงไปลึกขึ้นๆ เรื่อยๆ จนเกิดเป็นทุ่งน้ำแข็ง
14. Supercells
มหาวาตภัย เป็นพายุที่ถือว่าอันตรายติดลำดับต้นๆ ของโลก เพราะมีความรุนแรงมหาศาล และกินรัศมีกว้างมาก
15. Frost Flowers
ดอกไม้น้ำค้างแข็ง เกิดขึ้นเมื่อน้ำในลำต้นของต้นไม้ค้าง และเมื่อน้ำสัมผัสกับอากาศที่หนาวสุดขั้วในที่สุดก็กลายเป็นรูปแบบที่สวยงามแบบนี้
16. Sun Dogs
เป็นปรากฏการณ์ในชั้นบรรยากาศที่เกิดขึ้นเมื่อผลึกน้ำแข็งทำให้เกิดไฟสว่างขึ้นเมื่อดวงอาทิตย์อยู่ที่มุมหนึ่ง
17. Mammatus Clouds
เมฆเล็กๆ ที่ก่อตัวขึ้นใต้เมฆใหญ่ๆ อีกที เกิดขึ้นเมื่ออากาศ และเมฆมีระดับความชื้นที่เข้มข้นต่างกัน
18. Snow Donuts
โดนัทหิมะ เกิดขึ้นจากก้อนหิมะที่ถูกพัดปลิวไปตามลมจนกลายเป็นก้อนน้ำแข็งยักษ์ แต่ดันมาโดนลมปะทะอีกฝั่งหนึ่งจนเป็นรูกลมๆ ตรงกลาง
19. Belt of Venus
ปรากฏการณ์นี้จะเกิดขึ้น ที่ฟากฟ้าจะกลายเป็นรอยโค้งเป็นสีชมพู ซึ่งจะเกิดเมื่อชั้นบรรยากาศของโลกมีแสงผ่านน้อยกว่าที่เคย
20. Asperatus Clouds
เมฆที่พบเห็นครั้งเดียวในปี 2009 และไม่มีใครที่มีข้อมูลอะไรเกี่ยวกับมันเลย
ข้อมูลจาก: travel truelife
ร่วมแสดงความคิดเห็น...
SHARE
- tweet
พี่บิ๊ก
อัพเดทเรื่องราวของสถาบัน และหลักสูตรที่น่าสนใจในต่างประเทศ พร้อมแนะนำเทคนิคใช้ชีวิตต่างแดนแบบเจ๋งๆ คอยติดตามได้เลย...