ข้อใดคือหน่วยความจำที่มีขนาดเล็กที่สุดในระบบคอมพิวเตอร์

คำว่า “ไบต์ – Byte” หรือ “กิโลไบต์ – Kilobyte” คงเป็นคำที่ได้ยินน้อยเมื่อเทียบกับคำว่า “เมกะไบต์ -Megabyte” หรือ “กิกะไบต์ – Gigabyte” และคงมีหลายท่านอาจจะไม่มั่นใจว่าคำเหล่านี้หมายถึงอะไร .. ทั้งหมดก็คือ ชื่อเรียกความจำของหน่วยความจำของคอมพิวเตอร์นั่นเอง โดยเหตุที่หน่วยความจำแรม (RAM) เป็นส่วนสำคัญของคอมพิวเตอร์ เมื่อกล่าวถึงขนาดความจุของหน่วยความจำ จึงหมายความถึง ขนาดของหน่วยความจำแรม เช่น บอกว่าคอมพิวเตอร์เครื่องนี้ มีขนาดความจุของหน่วยความจำ 16 MB (เมกะไบต์ – Megabyte) หมายความว่า คอมพิวเตอร์มีขนาดหน่วยความจำแรม เท่ากับ 16 MB นั่นเอง

การวัดขนาดหน่วยความจำ นิยมใช้หน่วยเป็นไบต์ (Byte) ซึ่งอาจเทียบได้เท่ากับตัวอักษร 1 ตัว โดยที่คอมพิวเตอร์ต้องใช้หน่วยความจำที่ใหญ่มาก เพื่อให้สะดวกจึงต้องคิดหน่วยที่ใหญ่ขึ้นไปอีกมาเรียก นั่นคือ หน่วย KB เท่ากับ 1024 ไบต์ (แต่อาจถือเอาคร่าวๆ ว่าเป็นพันไบต์ได้) และ MB ซึ่งเท่ากับค่าประมาณ หนึ่งล้านไบต์ ดังนี้

1 Byte (ไบต์)=  1 ตัวอักษร1 KB (กิโลไบต์)=  1024 ตัวอักษร1 MB (เมกกะไบต์)=  1024 KB1 GB (กิกะไบต์)=  1024 MB

สำหรับเหตุผลที่ 1 KB มีค่าเท่ากับ 1024 ไบต์ก็เนื่องจากระบบจำนวนที่ใช้ในคอมพิวเตอร์ เป็นระบบเลขฐานสอง ทำให้การคำนวณค่าใช้เลข 2 เป็นฐาน แล้วยกกำลัง 10 เท่ากับ 210 เท่ากับ 1024 และเนื่องจาก 1024 มีค่าใกล้เคียงกับ 1000 จึงเป็นที่ยอมรับกันให้เรียกว่า กิโล “Kilo” เช่นกัน

ในปัจจุบันเทคโนโลได้ก้าวหน้าไปอย่างมาก ส่งผลให้ข้อมูลทางคอมพิวเตอร์มีจำนวนมาก หน่วยกิกะไบต์แทบจะไม่เพียงพอ จึงได้มีเพิ่มความจุ ดังนี้

Data MeasurementSizeBitSingle Binary Digit (1 or 0)Byte8 bitsKilobyte (KB)1,024 BytesMegabyte (MB)1,024 KilobytesGigabyte (GB)1,024 MegabytesTerabyte (TB)1,024 GigabytesPetabyte (PB)1,024 TerabytesExabyte (EB)1,024 Petabytes

อย่างไรก็ดีจากชื่อเรียกข้างต้น อาจจะจินตนาการไม่ออกว่าข้อมูลขนาดใด ใหญ่อย่างไร ลองดูภาพประกอบนี้ได้ครับ

ที่มาภาพ: Memory Sizes Explained – Gigabytes, Terabytes & Petabytes in Layman’s Terms [Internet]. [cited 2013 Jun 7]. Available from: //www.makeuseof.com/tag/memory-sizes-gigabytes-terabytes-petabytes/

ข้อมูลปริมาณมากๆ เหล่านี้มีจริงหรือไม่ ลองนึกถึง Facebook ได้ครับ ผู้ใช้เกือบ 500 ล้านบัญชี ทุกคนโพสต์เนื้อหาเข้าวันละ 3 เรื่อง เรื่องละ 10 KB นำเข้าไฟล์ภาพ .JPG คนละ 5 ภาพ ภาพละ 1 MB ปริมาณข้อมูลจะเยอะเพียงใด ไม่รวมสื่อและระบบอื่นๆ เช่น Google ดังนั้นความจุของหน่วยความจำจึงเป็น “มาตรา” ที่ใกล้ชิดเรามากขึ้นทุกวัน

        เมื่อเลิกใช้หน่วยความจำแบบแฟลชที่ต่อกับเครื่องคอมพิวเตอร์ต้องยกเลิกการเชื่อมต่อ โดยคลิกขวาที่การเชื่อมต่อด้านขวามือของทาส์กบาร์ คลิก Safe To Remove Hardware จากนั้นคลิก stop และ close ที่หน้าจอ ไม่ควรดึงออกจากการต่อเชื่อมเลยทันที

ในยุคนี้ตั้งแต่สมาร์ทโฟนเข้ามามีบทความกับชีวิตประจำวันของหลายคนมากขึ้น เรื่องไอทีหรือศัพท์ไอทีต่างๆ ก็ไม่ใช้เป็นเรื่องไกลตัวอีกต่อไปแล้ว เพราะหากเราจะใช้มือถือจำเป็นต้องรู้สเปค ว่ามีคำจุเท่าไหร่ แรมเท่าไหร่ สเปคเป็นอย่างไร ก่อนจะตัดสินใจ วันนี้ก็เลยจะมาพูดถึงเรื่องของหน่วยความจำ หรือความจุ ของอุปกรณ์ไอทีต่างๆ ว่าเขาใช้หน่วยอะไร และแต่ละหน่วยมันมีความหมายอย่างไร

หากจะพูดถึงหน่วยความจำต้องเริ่มจาก bit

bit ถือว่าเป็นหน่วยข้อมูลที่เล็กที่สุด และ bit มีค่าในเลขของฐานขอ เท่ากับ 0 หรือ 1 เท่านั้น และ 8 bit เท่ากับ 1 Byte

Byte =  1 ตัวอักษร

ไบต์ เป็นคำที่ใช้เรียกจำนวนบิตที่มากขึ้น แต่ก็ไม่มีขนาดเป็นมาตรฐานตายตัว บนเครื่องคอมพิวเตอร์สถาปัตยกรรม IA-32 จำนวน 16 บิตจะเรียกว่าเวิร์ด ในขณะที่ 32 บิตเรียกว่า ดับเบิลเวิร์ด (double word) หรือ dword ในขณะที่สถาปัตยกรรมอื่น ๆ หนึ่งเวิร์ดมีค่าเท่ากับ 32 บิต, 64 บิต หรือค่าอื่น ๆ ซึ่งหน่วยประมวลผลกลาง จะทำการประมวลผลกับเวิร์ดได้สะดวกที่สุด

ในวิทยาการคอมพิวเตอร์ หน่วยวัดที่ใช้กันนั้น นิยมวัดเป็นกิโลไบต์ (Kilobyte) เมกะไบต์ (Megabyte) จิกะไบต์ (Gigabyte) และเทระไบต์ (Terabyte) ซึ่งแต่ละหน่วยวัดมีค่าตัวคูณต่างกัน 1,024 หรือ 210 หน่วย แต่มนุษย์จะประมาณค่าตัวคูณไว้ที่ 1,000 หน่วยเพื่อความสะดวกในการคำนวณ หน่วยวัดแต่ละหน่วยสามารถสรุปได้ดังนี้ นอกจากนี้ยังมี เพตะไบต์ (Petabyte) เอกซะไบต์ (Exabyte) เซตตะไบต์ (Zettabyte) และยอตตะไบต์ (Yottabyte) ซึ่งมีค่าตัวคูณ 1,024 หน่วยถัดจากเทระไบต์เป็นต้นไป แต่ยังไม่มีสื่อบันทึกข้อมูลใดสามารถเก็บข้อมูลได้มากขนาดนั้นในปัจจุบัน

ปัจจุบันนี้ เพื่อลดความสับสนระหว่างค่าตัวคูณ 1,024 (210) หน่วยและ 1,000 (103) หน่วย ทาง SI จึงได้มีหน่วยสำหรับฐาน 2 แยกออกมา เช่นจากกิโลไบต์ เป็น กิบิไบต์แทน

มาดูตารางของความจุกันดีกว่า

ชื่อSizeBitSingle Binary Digit (1 หรือ 0)Byte8 bitsKilobyte (KB) กิโลไบต์1,024 BytesMegabyte (MB) เมกะไบต์1,024 KilobytesGigabyte (GB) กิกะไบต์1,024 MegabytesTerabyte (TB) เทระไบต์1,024 GigabytesPetabyte (PB) เพตะไบต์1,024 TerabytesExabyte (EB) เอกซะไบต์1,024 PetabytesZettabyte (ZB) เซตตะไบต์1,024 ExabyteYottabyte (YB) ยอตตะไบต์1,024 Zettabyte

หากมาคิดดูแล้ว 1 YB = 1,000,000,000,000,000,000,000,000 Byte (หนึ่งล้านล้านล้านล้านไบต์) เรียกไดว่าหากไม่มีคำเรียกให้มันสั้นลงเราคงพิมพ์ 0 กันมันเลยเวลารายงานสเปคอุปกรณ์ไอที คงจะพอทราบกันแล้วใช้ไหมครับเกี่ยวกับการเรียกชื่อความจุ ตอนนี้ยังอยู่ในยุคที่ใช้หน่วยความจำสูงสุดอยู่ในกลุ่ม TB อยู่ ยังไม่มี PB ออกมาให้เห็นแต่คาดว่าอีกไม่นาน ที่มีๆอยู่กันนี้อาจจะใช้งานกันจนเรียกชื่อพวกนี้กันคร่องปากเลยก็เป็นไปได้