รัฐบาลเยอรมนีระบุว่าการชะลอการอนุมัติขั้นสุดท้ายในโครงการท่อส่งก๊าซธรรมชาตินอร์ดสตรีม 2 (Nord Stream 2) เนื่องจากความเคลื่อนไหวของรัสเซียในยูเครน ส่วนสหรัฐฯ เพิ่งประกาศคว่ำบาตรผู้สร้างโครงการนี้
โครงการท่อส่งก๊าซธรรมชาติระหว่างรัสเซียและเยอรมนี ก่อสร้างเสร็จสิ้นตั้งแต่เดือน ก.ย.ปีที่ผ่านมา แต่ยังไม่เริ่มดำเนินการใช้จริง
โครงการนอร์ดสตรีม 2 คืออะไร
นอร์ดสตรีม 2 คือโครงการท่อส่งก๊าซธรรมชาติความยาว 1,200 กิโลเมตร ลอดใต้ทะเลบอลติก ขนส่งก๊าซจากชายฝั่งรัสเซียใกล้เมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กไปชายฝั่งเทศบาลลับมิน รัฐเมคเลินบวร์ด-ฟอร์ฟ็อมเมิร์น ประเทศเยอรมนี
โครงการดังกล่าวมีมูลค่าสูงถึง 10,000 ล้านยูโร (3.66 แสนล้านบาท) และก่อสร้างเสร็จสิ้นตั้งแต่เดือน ก.ย.ปีที่ผ่านมา โดย 'ก๊าซพรอม' (Gazprom) รัฐวิสาหกิจพลังงานรายใหญ่ของรัสเซีย เป็นผู้ลงทุนครึ่งหนึ่งในโครงการดังกล่าว ขณะที่บริษัทพลังงานในชาติตะวันตกอื่นๆ อาทิ เชลล์ (Shell) ซึ่งกำลังย้ายสำนักงานใหญ่จากเนเธอร์แลนด์มายังสหราชอาณาจักร และ เอ็นจี (ENGIE) จากฝรั่งเศส เป็นผู้จ่ายส่วนที่เหลือ
นอร์ดสตรีม 2 ดำเนินงานคู่ขนานไปกับ 'นอร์ดสตรีม' โครงการท่อส่งก๊าซเดิมซึ่งเริ่มใช้งานมาตั้งแต่ปี 2011
เมื่อผสานศักยภาพทั้งสองโครงการเข้าด้วยการ ท่อส่งก๊าซทั้งคู่จะสามารถส่งก๊าซไปยังยุโรปได้ถึง 1.1 แสนล้านลูกบากศ์เมตรต่อปี มากกว่าหนึ่งในสี่ของระดับก๊าซปกติที่สหภาพยุโรปใช้ต่อปี
วิกฤตยูเครนกระทบต่ออนาคตนอร์ดสตรีม 2 อย่างไร
โครงการท่อส่งก๊าซดังกล่าวยังไม่ได้รับใบอนุญาตให้ดำเนินงานจริง และเยอรมนีก็เพิ่งออกมาชะลอโครงการดังกล่าว
ความเคลื่อนไหวของเยอรมนีเกิดขึ้นหลังจากที่รัสเซียลงนามรับรองเอกราชของสองเขตแบ่งแยกดินแดนทางตะวันออกของยูเครน ทั้งยังส่งกองทัพเข้าไปในพื้นที่ดังกล่าว
"เมื่อพิจารณาถึงพัฒนาการล่าสุด [ต่อวิกฤตยูเครน-รัสเซีย] เราจำเป็นต้องกลับมาประเมินสถานการณ์ใหม่ โดยเฉพาะกับโครงการนอร์ดสตรีม 2" โอลาฟ ชอลซ์ นายกรัฐมตรีเยอรมนี ระบุ
ก่อนหน้านี้ ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯ ออกมาให้คำมั่นว่าจะล้มโครงการนอร์ดสตรีม 2 หากรัสเซียบุกยูเครน โดยระบุว่า "ผมสัญญาว่าเราสามารถทำ [ล้มโครงการ]ได้แน่"
ใครต่อต้านนอร์ดสตรีม 2 บ้าง
สหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร รวมไปถึงโปแลนด์และยูเครนซึ่งเป็นประเทศเพื่อนบ้านของรัสเซีย ต่อต้านโครงการนอร์ดสตรีม 2 อย่างแข็งขัน
เมื่อ 23 ก.พ. ประธานาธิบดีโจ ไบเดน ของสหรัฐฯ ประกาศออกมาตรการคว่ำบาตรบริษัท นอร์ดสตรีม 2 เอจี ผู้สร้างโครงการนี้ และพนักงานของบริษัท
ประเทศเหล่านี้กังวลว่าหากโครงการดังกล่าวได้รับใบอนุญาตดำเนินการจริง รัสเซียจะกุมอำนาจอุปทานก๊าซในยุโรปเพิ่มขึ้น
นายโวโลดีมีร์ เซเลนสกี ประธานาธิบดียูเครน ให้คำจำกัดความนอร์ดสตรีม 2 ว่าเป็น "เครื่องมือทางการเมืองที่อันตราย"
ขณะที่นายบอริส จอห์นสัน นายกรัฐมนตรีสหราชอาณาจักรกล่าวว่ายุโรปจำเป็นต้องหยุดพึ่งพาโครงการนอร์ดสตรีมได้แล้ว
ในปี 2006 รัสเซียยกเลิกการส่งก๊าซธรรมชาติผ่านยูเครนจากประเด็นความขัดแย้งทางการเงินของทั้งสองประเทศ ความเคลื่อนไหวครั้งนั้นก่อให้เกิดการขาดแคลนพลังงานโดยทันทีระหว่างช่วงฤดูหนาวในทางตอนกลางและตะวันออกของยุโรป
หลายฝ่ายกังวลว่าในอนาคตรัสเซียอาจใช้เหตุผลทางการเมืองมายุติการส่งก๊าซธรรมชาติ
สหรัฐฯ เคยพยายามกีดกันโครงการนอร์ดสตรีม 2 มาแล้ว ด้วยการออกมาตรการคว่ำบาตรบริษัทที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับโครงการดังกล่าว ทว่าก็พุ่งเป้าไปที่บริษัทจากรัสเซียเท่านั้น ไม่ได้ดำเนินการกับบริษัทจากเยอรมนี เนื่องจากเกรงจะกระทบความสัมพันธ์ทางการทูตกับรัฐบาลเยอรมนี
รัสเซียกระตือรือร้นอย่างมากที่จะเพิ่มศักยภาพโครงข่ายส่งก๊าซไปยังยุโรปจากแหล่งก๊าซอันกว้างขวางทางตะวันตกของประเทศ
รัสเซียต้องการท่อส่งก๊าซใต้ทะเลไปยังยุโรปมากกว่าการพึ่งพาแค่ท่อส่งก๊าซบนพื้นดินที่ต้องผ่านพื้นที่ในโปแลนด์และยูเครน ท่อส่งก๊าซบนพื้นดินเหล่านี้ล้วนเก่าและไม่มีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ทั้งโปแลนด์และยูเครนยังคิดค่าธรรมเนียมทางผ่านในราคาสูง
ก่อนจะเกิดวิกฤตยูเครน อดีตนายกรัฐมนตรีหญิงแห่งเยอรมนี นางอังเกลา แมร์เคิล พยายามผลักดันโครงการนอร์ดสตรีม 2 อย่างหนัก
เยอรมนีนำเข้าก๊าซจากรัสเซียถึง 35% อยู่แล้ว และนางแมร์เคิลมองว่านอร์ดสตรีม 2 จะเป็นหนทางส่งก๊าซเพิ่มจากรัสเซียมายังเยอรมนีโดยตรง
ที่มาของภาพ, TASS via Getty Images
นอร์ดสตรีม 2 จะเริ่มส่งก๊าซได้เร็วที่สุดเมื่อไร
แม้ก่อนจะมีความเคลื่อนไหวล่าสุดจากเยอรมนี โครงการท่อส่งก๊าซดังกล่าวก็เผชิญอุปสรรคใหญ่ทางกฎหมายอยู่แล้ว และยังไม่มีทีท่าว่าจะสามารถเริ่มส่งก๊าซได้ก่อนฤดูร้อน ปี 2022
หน่วยงานควบคุมกิจการพลังงานของเยอรมนีปฏิเสธใบอนุญาตดำเนินงานท่อส่งก๊าซ เนื่องจาก 'ก๊าซพรอม' ถือหุ้น 50% ทั้งในโครงการนอร์ดสตรีม 2 และก๊าซทั้งหมดที่จะถูกส่งผ่านท่อดังกล่าว
เยอรมนีระบุว่าสถานะดังกล่าวจะมอบอำนาจในการควบคุมอุปทานให้กับรัสเซียมากเกินไปและรัฐบาลเยอรมนีต้องการให้ถ่ายทอดความเป็นเจ้าของท่อส่งก๊าซไปยังบริษัทอื่นๆ
เมื่อวันที่ 23 ต.ค. 2563 จากกรณี เหตุท่อส่งก๊าซรั่วไหลจนเกิดการระเบิดที่บริเวณตรงข้ามวัดเปร็งราษฎร์บำรุง ถนนเทพราช - ลาดกระบัง ต.คลองสวน อ.บางบ่อ จ.สมุทรปราการ ซึ่งสร้างความเสียหายเป็นวงกว้างรอบรัศมี 1 กิโลเมตร ทำให้มีผู้บาดเจ็บ 63 ราย เสียชีวิต 3 ราย และมีบ้านเรือนได้รับความเสียหายรวม 9 หลังคาเรือ รถยนต์ จักรยานยนต์รวมกว่า 20 คัน
ล่าสุดทีมข่าว PPTV ออนไลน์ พบข้อมูลว่า ท่อก๊าซที่อยู่บนบกของ บริษัท ปตท.จำกัด (มหาชน) หรือ PTT มี 2 ระบบ คือ ระบบท่อส่งก๊าซบนบกฝั่งตะฝั่งตก และระบบท่อส่งก๊าซบนบกฝั่งตะวันออก ซึ่งทั้งหมดจะรับก๊าซมาจากเขตผสมคุณภาพก๊าซ ก่อนจะส่งต่อไปยังผู้ใช้ก๊าซ ประกอบด้วย
“ระบบส่งก๊าซบนบกฝั่งตะฝั่งออก” จะรับก๊าซมาจากเขตผสมคุณภาพก๊าซ จ.ระยอง และส่งไปยังผู้ใช้ก๊าซบนบก ได้แก่
ระบบส่งก๊าซบนบก เส้นที่ 1 ผ่าน จ.ระยอง ชลบุรี ฉะเชิงเทรา สมุทรปราการ กรุงเทพมหานคร ปทุมธานี พระนครศรีอยุธยา และสระบุรี
ระบบส่งก๊าซบนบก เส้นที่ 2 ผ่าน จ.ระยอง ชลบุรี ฉะเชิงเทรา สมุทรปราการ กรุงเทพมหานคร ปทุมธานี และพระนครศรีอยุธยา
ระบบส่งก๊าซบนบก เส้นที่ 3 ผ่าน จ.ระยอง ชลบุรี ฉะเชิงเทรา และท่อส่งก๊าซธรรมชาติจาก จ.พระนครศรีอยุธยา ไปยัง จ.สระบุรี
ระบบทส่งก๊าซบนบก เส้นที่ 4 ผ่าน จ.ระยอง ชลบุรี ฉะเชิงเทรา ปราจีนบุรี นครนายก และสระบุรี
ระบบส่งก๊าซบนบกวังน้อย – ไทรน้อย ผ่าน จ.พระนครศรีอยุธยา ปทุมธานี และนนทบุรี
ระบบส่งก๊าซบนบก นครสวรรค์ ผ่าน จ.พระนครศรีอยุธยา อ่างทอง สิงห์บุรี ลพบุรี ชัยนาท และนครสวรรค์
ระบบส่งก๊าซบนบก นครราชสีมา ผ่าน จ.สระบุรี และนครราชสีมา
“ระบบส่งก๊าซบนบกฝั่งตะฝั่งตก” จะรับก๊าซมาจากเขตผสมคุณภาพก๊าซ ที่ชายแดนไทย-สหภาพเมียนมา จ.กาญจนบุรี และส่งไปยังผู้ใช้ก๊าซผ่านระบบส่งก๊าซบนบกสายประธาน ได้แก่
ระบบส่งก๊าซบนบก ชายแดนไทยและสหภาพเมียนมา-ราชบุรี ผ่าน จ.กาญจนบุรี และราชบุรี
ระบบส่งก๊าซบนบก ราชบุรี-ไทรน้อย ผ่าน จ.ราชบุรี นครปฐม และนนทบุรี
“ระบบส่งก๊าซบนบกฝั่งตะวันออกและ/หรือตะวันตก” จะรับก๊าซมาจากเขตผสมคุณภาพก๊าซ ชายแดนไทย-สหภาพเมียนมา จ.กาญจนบุรี หรือ จ.ระยอง และส่งไปยังผู้ใช้ก๊าซ ผ่านระบบส่งก๊าซบนบก ได้แก่