˹��¡�����¹��� ����¡���
����ͧ "����¡���"
�Ӫ��ᨧ : ������͡�ӵͺ���١��ͧ����ش��§�ӵͺ����
1. �Ըա�á��蹹��������ط����¡�á���Ẻ������ �ҹ㹢������Ըա�ù���¡�����
��ӷ���
��Ӥ�ͧ
��������
��Ӽ���ͷҹ��
2. ����¡����ѹ�Ժ�����ѹ㹻Ѩ�غѹ ����Ըա���
��á����ӴѺ��ǹ
��õ��С�ӴѺ��ǹ
������´��¤�����
��������ʹ
3. ��á����ӴѺ��ǹ�բ�ʹ����ҧ��
�����Ѵ���� �ҤҶ١
�¡��÷���ըش��ʹ�����
�¡��÷���ջ���ҳ����� �������
�¡��÷���ըش��ʹ��ҧ�ѹ����� ��
4. ���㴶١��ͧ����ǡѺ�������¢ͧ��á��� (Distillation)
��кǹ����¡����͡�ҡ�������·���Сͺ���¢ͧ�������㹢ͧ����
��кǹ����¡����͡�ҡ�����������
��кǹ����¡��� (�ͧ��) �͡�ҡ��������
��кǹ����¡����͡�ҡ������ͼ������բͧ�������㹢ͧ����
5. 㹡�кǹ��á����¡��� ��鹵�����ü�ҹ����ͧ�Ǻ�����ͻ���ª���
����¹ʶҹТͧ��èҡ�ͧ���������
�����س�������Ф����ѹ������¹ʶҹ�
����¹���ʶҹ�����س������������٧���
����¹ʶҹТͧ��èҡ����������繢ͧ����
6. ����¡����͡�ҡ��ӷ������Ըա����дǡ����ش
����Ẻ������ ���й����ҹ�鹷���������
�������� ���й����ҹ�鹷���������
�����ӴѺ��ǹ �����¡��ӷ�����ط����͡��
���������ǹ�������㹹�ӷ��ŵ��С �����Ө״�¡�͡��
7. �������������ͼ�ҹ��кǹ��á��� ��ż�Ե���§����ӴѺ����ѧ��١��ͧ�������
�. ����ѹ���� �.
����ѹູ�Թ �. ����ѹ��Ҵ �.����繾�� �.�ҧ�е�� �. ������� �Ҥһҹ��ҧ
� >> � >> � >> � >> � >> �
� >> � >> � >> � >> � >> �
� >> � >> � >> � >> � >> �
� >> � >> � >> � >> � >> �
8. ��á����¡����¡�á��蹴������
���������ö��з���㹡ó��
��ù�����ҹ�����
��ù���������¹��
��ù������������
��ù�鹵�ͧ�ըش��ʹ��ӡ��ҹ��
9. ��ѡ�Ӥѭ㹡��ʡѴ���������ط������Ը�����ⷡ�ҿ� ��͢���
��ü����鹨е�ͧ����¹��
��Ƿ�����¨з����ͧ�������ط���
��ü�����¡�͡�ҡ�ѹ�ѹ�շ��١�����
�����������Ъ�Դ�դ�������ö㹡���������ж١�ٴ�Ѻ���ҧ�ѹ
10. 㹡�÷�����ⷡ�ҿա�д�� ��д�ɷ�˹�ҷ������
�繵�Ƿ�����¢ͧ��÷���ͧ����¡
�繷ҧ��ҹ�ͧ��÷���ͧ����¡
������������������
�繵�Ǵٴ�Ѻ��� ������������������ ����¡�͡�ҡ�
�繵�Ǵٴ�Ѻ��� ������������������� �֧��������͡�ҷ���ѧ
11. �Ը�㴵��仹�����¡�����������
�. ��á�ͧ �. �������Դ �. �����������硴ٴ �. ����ⷡ�ҿ�
��ͷ��١��ͧ���
��� �, �, �.
��� �, �, �.
��� �.
��� �, �, �,
�.
12. ���ʡѴ���������ط������Ը������á�ҿ��������ѡ㹢���
������Ъ�Դ�դ�������ö㹡������� ����բ�Ҵ�ͧ��Ҥ��ҧ�ѹ
��ü�����¡�͡�ҡ�ѹ�ѹ������Ͷ١�����
��ü���е�ͧ����¹����
��Ƿ�����¨з����ͧ�������ط���
13. ���㴤�����Ը�����ⷡ�ҿ�
ʡѴ���͡�ҡ�͡����Һ
�¡����ѹ�͡�ҡ�Ӣ���
�������������ᴧ��ռ�������������
ʡѴ����ѹ���������͡�ҡ��٤��Ի����������
14. ��÷���¡�͡�ҡ�ѹ���Ը�����ⷡ�ҿյ�ͧ�����ѵԴѧ��� ¡��� ����
���յ�ҧ�ѹ
�١�ٴ�Ѻ�µ�Ǵٴ�Ѻ��ҧ�ѹ
���ѵ�ҡ��������躹��Ǵٴ�Ѻ��ҧ�ѹ
��������ö㹡������µ�ҧ�ѹ
15. ������͡����§�ӴѺ��кǹ��á�����١��ͧ
�����ʹ ��á������� ��äǺ��
�����ʹ ��äǺ�� ��������
�����ʹ ��äǺ�� ��á������
�������� �����ʹ ��äǺ��
16. �����ҹ����ҹ��ᴧ仡��� �����ӷ�����ѡɳ����ҧ��
�����ժ��� �������ҹ��硹���
����������� ������ҹ��硹���
���ӷ�����������������ҹ
���������������������
17. ��ҵ�ͧ����¡��ͷ�͡�ҡ�ͧ��������ҧ��ͷ�Ѻ���� ������͡���Ը��
����������������ͷ��������
Ŵ�س�������������ͷ�����繢ͧ�� ��Ժ�͡����
���Ըշҧ����Ҿ �� �ͷ�͡�ҡ���硫���繢ͧ��
���Ըա������ҧ�����¡��ͷ�͡�ҡ����
18. �Ըշ������Ѵ����дǡ����ش㹡���¡�����͡�ҡ��ӷ��� ��͢���
����
��á�ͧ
��������
��õ���֡
19. ��Ƿ�����·�������ʡѴ����ѹ�ת ��͢���
��ӡ���
�ͷҹ��
�Ρૹ
��
20. ������������ª��ͧ���ʡѴ���µ�Ƿ������
ʡѴ����ѹ�ת�ҡ���紾ת
ʡѴ��������͡�ҡ�ת
ʡѴ����ѹ���������͡�ҡ���������ѵ��
��ʡѴ���͡�ҡ��ع��
Score =
Correct answers:
�Ѵ���� : ����ʡ��ä� ����ó�آ
ตามปกติสารที่มีอยู่ในธรรมชาติเป็นสารที่ไม่บริสุทธิ์ มีวิธีการต่างๆที่สามารถแยกสารออกจากกันโดยแบ่งเป็น 2 กลุ่ม
กลุ่มที่ 1 แยกสารเนื้อผสม
- การหยิบออก
ในบางครั้งสารที่ผสมมีขนาดใหญ่และปริมาณไม่มากก็สามารถหยิบออกได้เลย เช่น กรวดปนในข้าวเปลือก - การร่อน (แยกของแข็ง-ของแข็ง)
ใช้แยกสารเนื้อผสมระหว่างของแข็งและของแข็ง โดยการร่อน อาศัยขนาดของรูตะแกรงแยกสารผสม เช่น ทรายปนในข้าวเปลือก - การใช้แม่เหล็ก
(แยกสารที่เป็นสารแม่เหล็ก)
- ใช้แยกสารที่เป็นสารแม่เหล็กด้วยแม่เหล็ก เช่น ผงตะไบเหล็กในทราย,ผงเหล็กและผงกำมะถัน
- สารที่มีสารแม่เหล็ก เช่น เหล็ก, โคบอลต์, นิกเกิล
- สารที่ไม่มีสารแม่เหล็ก เช่น ทองแดง, กำมะถัน
- การกรอง (แยกของแข็ง-ของเหลว)
- กระดาษกรองใช้แยกของแข็งที่อนุภาคมีเส้นผ่านศูนย์กลางใหญ่กว่า 10-4 เซนติเมตร
- กระดาษเซลโลเฟนใช้แยกของแข็งที่อนุภาคมีเส้นผ่านศูนย์กลางใหญ่กว่า 10-7 เซนติเมตร แต่เล็กกว่า 10-4 เซนติเมตร
- การแยกด้วยกรวยแยก (แยกของเหลว-ของเหลวที่ไม่รวมเป็นเนื้อเดียวกัน)
ใช้แยกสารที่มีความหนาแน่นต่างกัน สารที่มีความหนาแน่นกว่าจะอยู่ด้านล่าง สารที่มีความหนาแน่นน้อยกว่าจะลอยอยู่ด้านบน
- การระเหิด (แยกของแข็ง-ของแข็งที่ระเหิดได้)
- การระเหิด คือ การเปลี่ยนสถานะสารจาก ของแข็ง --> แก๊ส โดยไม่ผ่านสถานะของเหลว
- สารที่ระเหิดได้ เช่น แนฟทาลีน, การบูร, เกล็ดไอโอดีน
- วิธีการ ให้ความร้อนกับสารผสม (ไอโอดีน-ทราย) เมื่อไอโอดีนได้รับความร้อนจะระเหิด และไอจะไปเกาะที่กรวยแก้วเมื่อทิ้งไว้จะเห็นเกล็ดไอโอดีน
- การตกตะกอน (แยกของแข็งแขวนลอย-ของเหลว)
ใช้แยกสารเนื้อผสมระหว่างของแข็งแขวนลอยที่อยู่ในของเหลว เช่นน้ำคลอง เมื่อนำน้ำคลองมาตั้งทิ้งไว้สารแขวนลอยจะค่อยตกตะกอน แต่ถ้าต้องการให้เร็วขึ้น สามารถใช้สารส้ม สารส้มจะทำให้ตะกอนเกิดการเกาะกลุ่มกัน และมีน้ำหนักมากจึงตกไปที่ก้นภาชนะได้เร็วขึ้น
- การสกัดด้วยตัวทำละลาย
เป็นการแยกสารผสมด้วยตัวทำละลาย เช่น การสกัดสมุนไพรด้วยเหล้าขาวหรือแอลกอฮอล์ (ข้อมูลจากสำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล)
จากรูป หากต้องการแยกสารที่ผสมกันอยู่ด้วยวิธีการสกัดด้วยตัวทำละลาย เติมตัวทำละลาย -> เขย่าให้เกิดการผสม-> สารที่ต้องการจะแยกจะไปละลายในชั้นของตัวทำละลาย ->ตัวทำละลายและสารเดิมจะแยกชั้นกัน -> นำไปแยกออก ->แยกตัวทำละลายออกจากสารที่ต้องการด้วยวิธีที่เหมาะสมต่อไป
หลักการในการเลือกตัวทำละลาย
- สามารถละลายสารที่ต้องการแยกได้ดี แต่ไม่ละลายสารที่ไม่ต้องการแยก
- มีความหนาแน่นต่างกับ สารที่ไม่ต้องการแยกมากกว่า 150 กิโลกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
- ไม่ทำปฏิกิริยาเคมีกับสารที่ต้องการแยกและไม่ต้องการแยก
- ไม่เสียสภาพได้ง่ายในความร้อน
- สามารถแยกออกจากสารที่ต้องการได้ง่าย
กลุ่มที่ 2 แยกสารเนื้อเดียว
- การระเหย (แยกของแข็ง-ของเหลว)
เป็นการแยกสารผสมที่ประกอบด้วยของแข็งซึ่งละลายอยู่ในของเหลวตัวอย่างเช่น การทำนาเกลือ
- การตกผลึก
คือวิธีการแยกของแข็งจากสารละลายจากรูป เกิดขั้นตอนดังนี้
A. สารผสมละลายอยู่ในตัวทำละลาย และเมื่อให้ความร้อนสารผสมจะละลายได้มากขึ้นจนใกล้ถึงจุดอิ่มตัว (จุดที่สารไม่สามารถละลายต่อไปได้)
B. เมื่อทิ้งไว้ให้เย็นลงสารบริสุทธิ์ เช่น ธาตุหรือสารประกอบจะก่อผลึกขึ้น
C. แยกออกจากสารอื่นด้วยการกรองหลักการการเลือกตัวทำละลาย
- สามารถละลายสารที่ต้องการตกผลึกได้เมื่อให้ความร้อน และละลายได้น้อยหรือไม่ละลายเลยเมื่ออุณหภูมิต่ำ
- เมื่อทิ้งไว้ให้เย็นจะเกิดผลึกสารบริสุทธิ์
- ไม่ทำปฏิกิริยาเคมีกับสารที่ต้องการตกผลึก
- การกลั่น
เป็นการแยกสารเนื้อเดียวที่เป็นของเหลวโดยอาศัยความแตกต่างของจุดเดือดของสาร เมื่อให้ความร้อน สารที่มีจุดเดือดต่ำกว่าจะระเหยกลายเป็นไอ-> ไอจะกระทบความเย็น->เกิดการควบแน่น
การกลั่นแบ่งได้เป็น 3 ประเภท- การกลั่นแบบธรรมดา
สารที่จะแยกต้องมีจุดเดือดต่างกันมาก - การกลั่นลำดับส่วน
สารที่จะแยกมีจุดเดือดใกล้กัน เช่น การกลั่นน้ำมันดิบ - การสกัดโดยการกลั่นด้วยไอน้ำ
ใช้แยกสารที่มีจุดเดือดต่ำกว่าน้ำและไม่ละลายเป็นเนื้อเดียวกับน้ำเมื่อเย็นตัว ตัวอย่างเช่น การ สกัดน้ำมันหอมระเหย
การกลั่นแบบธรรมดา
การกลั่นลำดับส่วน
- การกลั่นแบบธรรมดา
- โคมาโตกราฟี
เป็นการแยกสารเนื้อเดียวที่มีความเป็นขั้วต่างกัน ใช้เพื่อทำให้สารบริสุทธิ์ หรือใช้เพื่อตรวจสอบความบริสุทธิ์ของสาร
หลักการทำงานขึ้นกับความแตกต่าง- ความสามารถในการดูดซับกับตัวดูดซับที่เป็นเฟสคง
- ความสามารถในการละลายในตัวทำละลายที่เป็นเฟสเคลื่อนที่
จากรูป C ละลายดีที่สุดและดูดซับน้อยที่สุดเมื่อเทียบกับ A และ Bโดย A ละลายได้ไม่ดี และดูดซับได้ดีจึงเคลื่อนที่ไปได้ระยะทางสั้นที่สุด