ลูก 2 ขวบ ดื้อ มาก ทํา ไง ดี

ในเรื่องนี้ ผศ.นพ.ปราโมทย์ สุคนิชย์ จิตแพทย์เด็กและวัยรุ่น โรงพยาบาลมนารมย์ ให้ข้อมูลว่า การที่เด็กดื้อ หรือซนเกิดจากปัจจัยหลาย ๆ อย่าง เช่นที่ตัวของเด็กเอง เพราะเด็กที่เกิดมาแต่ละคนย่อมไม่เหมือนกัน ต่างมีพื้นฐานทางด้านอารมณ์ที่แตกต่างกันไปด้วย คือว่าตามลักษณะธรรมชาติของเด็กบางคนอาจจะมีจังหวะจะโคนของตัวเอง พื้นฐานโดยทั่วไปก็จะแตกต่างกัน แต่เด็กที่ดื้อจะมีลักษณะที่เลี้ยงยากสักหน่อย มักมีอารมณ์ที่หุนหันพลันแล่น ไวต่อสิ่งเร้า มีการกินการนอนที่ไม่เป็นเวลา ซึ่งตรงนี้แต่ละคนก็จะมีพื้นฐานทางด้านอารมณ์ของตัวเองอยู่

อีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ "เด็กดื้อ" จิตแพทย์ท่านนี้บอกว่า เป็นเรื่องของวัย เพราะโดยปกติแล้ว ในช่วง 1-3 ปี เด็กจะมีความเป็นตัวของตัวเองสูง เมื่อเขาสามารถก้าวเดินได้ เป็นธรรมดาที่จะต้องอยากทำนู้นทำนี่ สำรวจไปทั่ว เพราะเขายังไม่เข้าใจอย่างแท้จริงว่าสิ่งแวดล้อมที่เขาเห็นอยู่นั้นคืออะไร และเด็กๆในวัยนี้มักจะคิดว่าตัวเองสำคัญที่สุด ถ้าหากว่าพ่อแม่ผู้ปกครองจัดการไม่ถูกต้อง อาจจะส่งผลทำให้เด็กดื้อต่อเนื่องยาวนานถึงระดับอนุบาลหรือประถมศึกษาได้

ลูกวัย 2 ขวบนี้มีเรื่องอะไรมากมายให้พ่อแม่อย่างเราได้ปวดหัวกันตลอดเวลา คุณพ่อ คุณแม่ ต้องทำความเข้าใจพัฒนาการวัยนี้ให้ดีค่ะ  เพื่อจะได้เตรียมพร้อมรับมือกับอารมณ์และพฤติกรรมของลูกวัยนี้ได้อย่างถูกต้อง ไปดูกันค่ะว่าเราจะรับมือเรื่องนี้กันอย่างไรได้บ้าง 

headphones

share

อ่าน 3 นาที

ทำไมถึงเป็นวายร้ายวัย 2 ขวบ 

ในช่วงพัฒนาการเด็ก 2 ขวบนี้ ลูกจะมีอารมณ์ขึ้นๆ ลงๆ มันเป็นเรื่องยากที่จะตามอารมณ์ของเจ้าตัวเล็กวัย 2 ขวบได้ทัน เด็ก 2 ขวบเดี๋ยวก็ยิ้มแย้มแจ่มใสเป็นมิตร เดี๋ยวก็บูดบึ้งขี้แง และไม่ค่อยมีเหตุผลเอาซะเลย อารมณ์แปรปรวนเหล่านี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งของการเติบโตของลูก ซึ่งเป็นสัญญาณการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์เมื่อลูกต้องต่อสู้เพื่อควบคุมการกระทำของตัวเอง แรงกระตุ้น ความรู้สึกและร่างกายของเขาเองค่ะ  

ในวัย 2 ขวบนี้ลูกต้องการสำรวจโลกและแสวงหาการผจญภัย

เป็นผลให้ลูกใช้เวลาส่วนใหญ่ทดสอบขีดจำกัดไม่ว่าจะเป็นขีดจํากัดของลูกเอง ของคุณและสภาพแวดล้อมของลูกค่ะ แต่น่าเสียดายที่ลูกน้อยยังขาดทักษะหลายอย่างที่จำเป็นสำหรับความสำเร็จที่ลูกต้องทำและลูกมักต้องการให้คุณพ่อคุณแม่ปกป้องดูแลค่ะ เมื่อลูกน้อยทำอะไรลํ้าเส้นและถูกห้ามไม่ให้ทำ ลูกมักแสดงความโกรธและความไม่พอใจตอบโต้ออกมาค่ะ 

ลูกอาจมีอารมณ์ฉุนเฉียวโกรธหรือบูดบึ้ง

 อาจแสดงออกด้วยกริยาตีกลับ กัดหรือเตะได้ค่ะ ในช่วงพัฒนาการเด็ก 2 ขวบ ยังไม่สามารถควบคุมอารมณ์ไม่ได้ ดังนั้นความโกรธและความไม่พอใจของลูกมีแนวโน้มที่จะปะทุขึ้นมาทันทีในรูปแบบของการร้องไห้ การตีหรือการกรีดร้องค่ะ ซึ่งเป็นวิธีเดียวที่ลูกใช้รับมือกับความยากลำบากในการใช้ชีวิต ลูกอาจถึงขั้นแสดงกริยาบางอย่างออกมาโดยไม่ได้ตั้งใจแต่อาจเป็นอันตรายต่อตัวเองหรือคนอื่นๆ 

ทำไมลูกดื้อเฉพาะตอนอยู่กับพ่อแม่

ด้วยพฤติกรรมเด็กวัย 2 ขวบนี้อาจทำให้เขาไม่เชื่อใจคนอื่น แต่จะออกฤทธิ์การทดสอบขีดจำกัดของตัวเองทันทีเมื่ออยู่กับพ่อแม่ เพราะรู้ว่า ยังไงพ่อแม่หรือคนใกล้ชิดจะช่วยเขาทันทีเมื่อมีปัญหา เช่น เมื่อคุณต้องปล่อยให้ลูกอยู่กับพี่เลี้ยงเด็ก ลูกอาจโกรธและอาละวาดเมื่อต้องแยกกับคุณ หรือลูกอาจครวญครางหรือทําสะอึกสะอื้นเกาะคุณไม่ปล่อย หรือลูกอาจแค่ข่มอารมณ์และเงียบไป สำคัญที่สุด คือความใจเย็น ไม่ว่าพฤติกรรมของลูกเป็นอย่างไรก็ตาม ให้คุณพยายามไม่แสดงออกโดยการดุหรือลงโทษลูกนะคะ

พ่อแม่จะรับมือพฤติกรรมและอารมณ์ลูกวัยสองขวบอย่างไร 

ขอย้ำกว่า กุณแจสำคัญในการรับมือกับอารมณ์ของเด็กช่วงวัย 2 ขวบนี้ คือความสม่ำเสมอในการชี้นำลูก คุณต้องมั่นคง เน้นย้ำลูกบ่อยๆ อย่างใจเย็น ให้ชื่นชมลูกน้อยทุกครั้งที่ลูกเล่นกับเด็กคนอื่นได้ดี หรือเมื่อใดก็ตามที่ลูกทานอาหาร แต่งตัวหรือถอดเสื้อผ้าด้วยตัวเองโดยปราศจากความช่วยเหลือของคุณ หรือชื่นชมลูกน้อยเมื่อคุณช่วยลูกเริ่มต้นทำกิจกรรมและลูกทําสําเร็จได้ด้วยตัวเอง 

อย่างไรก็ตามคุณควรปรึกษาคุณหมอถ้าลูกน้อยดูเหมือนไม่มีปฎิกิริยาเชิงรุกใดๆหรือเก็บเนื้อเก็บตัว ซึมเศร้าอยู่ตลอดเวลาหรือชอบออกคำสั่งและมักไม่ค่อยพอใจกับอะไรเลย อาการเหล่านี้อาจเป็นสัญญาณของภาวะซึมเศร้าที่เกิดจากความเครียดบางอย่างที่ซ่อนอยู่หรือปัญหาบางอย่างทางร่างกาย ถ้าคุณหมอสงสัยว่าลูกของคุณมีภาวะซึมเศร้า คุณหมออาจแนะนําให้คุณพาลูกไปพบจิตแพทย์เด็กเพื่อรับคำปรึกษาค่ะ

อ้างอิง

American Academy of Pediatrics (2015). Emotional Development: 2-Year-Olds. Healthy Children [Online].
Available: //www.healthychildren.org/English/ages-stages/toddler/Pages/Emotional-Development-2-Year-Olds.aspx [Nov. 21,2015]

แชร์ได้เลย

บทความแนะนำ