ภาชนะดินเผาบ้านเชียงเป็นหลักฐานประเภทใด

    บ้านเชียงเป็นแหล่งโบราณคดีที่สำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย ซึ่งค้นพบว่าเคยเป็นที่อยู่อาศัยและที่ฝังศพของคนก่อนประวัติศาสตร์ยุคโลหะเมื่อราว 5,000 กว่าปีมาแล้ว มีความเจริญก้าวหน้าทางวัฒนธรรมและเทคโนโลยีสูงมาแต่โบราณ ชาวบ้านเชียงโบราณเป็นชุมชนยุคโลหะที่รู้จักทำการเกษตรกรรม เลี้ยงสัตว์ นิยมทำเครื่องมือเครื่องใช้และเครื่องประดับจากสำริดในระยะแรก และรู้จักใช้เหล็กในระยะต่อมาแต่ก็ยังคงใช้สำริดควบคู่กันไป

ชาวบ้านเชียงรู้จักทำเครื่องปั้นดินเผาเป็นภาชนะสีเทาทำเป็นลายขูดขีด ลายเชือกทาบ และขัดมัน รู้จักทำภาชนะดินเผาลายเขียนสีรูปทรงและลวดลายต่าง ๆ มากมาย กรมศิลปากรได้ส่งเครื่องปั้นดินเผาที่ขุดพบที่บ้านเชียงนี้พบว่ามีอายุประมาณ 5,000-7,000 ปีซึ่งเครื่องปั้นดินเผาลายเขียนสีที่พบที่บ้านเชียงนี้ นับว่ามีอายุเก่าแก่กว่าที่ค้นพบที่ประเทศสาธารณรัฐจีนและอาจจะเก่าแก่ที่สุดในโลกก็เป็นได้

 การค้นพบโบราณวัตถุที่มีความสำคัญทางโบราณคดีและก่อนประวัติศาสตร์ในบริเวณหมู่บ้านเชียงนั้น เริ่มต้นเมื่อประมาณ พ.ศ. ๒๕๐๐ เมื่อราษฎรชาวบ้านเชียงบางคนสังเกตเห็นและมีความสนใจเศษภาชนะดินเผาที่มีลวดลายเขียนสีแดงที่มักพบเสมอ เมื่อมีการขุดพื้นดินในบริเวณหมู่บ้าน จึงได้นำไปเก็บรักษาไว้ที่โรงเรียนประชาบาลประจำหมู่บ้านและจัดแสดงให้ผู้คนสนใจได้เข้าชม

          Evidence from the excavation site has found that the pottery was made during the Neolithic Period. The pots were used for many purposes such as storing food and water, and for burial purposes.

ชื่อโบราณวัตถุ :ภาชนะดินเผาเขียนสีแบบศิลปะ :สมัยก่อนประวัติศาสตร์ชนิด : ดินเผาขนาด :สูง 48.8  เซนติเมตร ปากกว้าง 35.4 เซนติเมตรอายุสมัย :วัฒนธรรมบ้านเชียงสมัยปลาย 2,300 - 1,800 ปีมาแล้วลักษณะ :ภาชนะดินเผาก้นกลม ปากผายออก มีการตกแต่งด้วยการเขียนสี เต็มทั้งใบสภาพ :...ประวัติ :...สถานที่จัดแสดง :พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ บ้านเชียง จังหวัดอุดรธานีคิวอาร์โค้ด สำหรับเข้าถึงระบบฐานข้อมูล :

(ท่านสามารถโหลดและนำไปใช้เพื่อการทำสื่อประชาสัมพันธ์ต่อได้)

 

               ����ǡѺ��á�˹��������¢ͧ��ҹ��§��� ����ش�ҡ��ú���������ͧ��ѡ�ҹ�ҧ��ҳ��բͧ��ҹ��§�������͹�Զع�¹ �ط��ѡ�Ҫ ���� ��.��«� �� �Ƿ� (Dr. Joyce C. White) ���ʹ͢�������������ǡѺ�š�á�˹������Թ������ѵ�ط����������Ҫ�дԹ�������á�ش�ͧ��ҹ��§��������ػ���ҳ �,��� �������� �֧���������Դ��ͤԴ�������������ҡ������������ؤ��͹����ѵ���ʵ������á�ش����ҹ��§����Ҩ�Դ����������� �,��� �������� ��ǹ�ؤ��͹����ѵ���ʵ�������ش���·���ҹ��§�����������ҧ �,��� – �,��� �������� ���ҧ�á��� ����ͧ�������¢ͧ�������������á���������ҹ��§����ѧ���ա�ö���§�ѹ�����ѧ����繷���ص�       (��ҧ�ԧ: ��þ� �ҶоԹ��, �ҡ�˧�Һ�þ������: �Ѳ�ҡ�÷ҧ�Ѳ�������͹����ѵ���ʵ��, ����)

 

             จากผลการตรวจหาอายุเดิมด้วยวิธีทางวิทยาศาสตร์ ของมหาวิทยาลัยเพนซิลวาเนียระบุว่า ภาชนะดินเผาลายเขียนสีบ้านเชียงมีอายุ 7,000-5,000 ปีมาแล้ว รวมทั้งผลการตรวจหาอายุที่มหาวิทยาลัยนารา ประเทศญี่ปุ่น ก็ได้รับผลว่ามีอายุราว 6,400 ปีมาแล้วเช่นกัน

แต่จากการศึกษาวิเคราะห์เพิ่มเติมในภายหลัง ทำให้ได้ข้อมูลใหม่ว่า ภาชนะดินเผาลายเขียนสีแดงที่บ้านเชียง มีอายุราว 2,300-1,800 ปีมาแล้วเท่านั้น (คือ ยุคก่อนประวัติศาสตร์ตอนปลาย ที่มีการใช้เหล็กทำเครื่องมือเครื่องใช้แพร่หลาย และมีเครื่องประดับที่ทำด้วยสำริดประณีตและซับซ้อนมากขึ้นแล้ว)

เครื่องปั้นดินเผาบ้านเชียง เป็นเครื่องปั้นดินเผาของไทยสมัยก่อนประวัติศาสตร์ ที่ขุดพบได้ที่หมู่บ้านบ้านเชียง จ.อุดรธานี แบ่งออกเป็น 3 สมัย

1.เครื่องปั้นดินเผาบ้านเชียงสมัยต้น (อายุประมาณ 5,600 – 3,000 ปี)
          เป็นภาชนะดินเผาสีดำ ตกแต่งด้วยลายขูดขีดและลายเชือกทาบ รูปทรงมักเป็น หม้อก้นกลม ปากผายกว้างเชิงสูง มีทั้งชนิดปลาย สอบเข้าและผายออก

2.ครื่องปั้นดินเผาบ้านเชียงสมัยกลาง (อายุประมาณ 3,000 – 2,300 ปี) 
          ภาชนะส่วนใหญ่มีเนื้อดินสีขาวนวล ไหล่ลู่ ลำตัวกลมและหักเป็นสัน ก้นภาชนะ มีทั้งกลมและแหลม มักไม่มีการตกแต่งลวดลาย แต่บางชิ้นมีการตกแต่งด้วยลายขูดขีด และเขียนลวดลายสีแดงที่บริเวณไหล่ของภาชนะ

3.เครื่องปั้นดินเผาบ้านเชียงสมัยปลาย (อายุประมาณ 2,300 – 1,800 ปี)
           รูปทรงของภาชนะมีทั้งชนิดก้นกลมและชนิด มีเชิงสูง ปลายผาย ขอบปากมีสัน มีการตกแต่งด้วยการเขียนลวดลายสีแดง สีที่ใช้เขียนเรียกว่า “สีดินเทศ” ลวดลาย ที่เขียนส่วนใหญ่เป็น ลายเรขาคณิต ลายสี่เหลี่ยม ลายวงกลม ลายก้านขด ลายก้นหอย

แหล่งโบราณคดีบ้านเชียงได้จดทะเบียนเป็นมรดกโลกเมื่อปี พ.ศ. 2535 ในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญครั้งที่ 16 ที่เมืองแซนตาเฟ ประเทศสหรัฐอเมริกา

“เครื่องปั้นดินเผาบ้านเชียง”เป็นโบราณซึ่งเป็นหลักฐานทางประวัติสาสตร์ชนิดหนึ่ง ซึ่งเป็นหลักฐานชั้นต้น ซึ่งมีความน่าเชื่อถือมากว่าเป็นสิ่งที่บรรพบุรุษของมนูษย์เคยสร้างขึ้น ส่วนรายละเอียดต่างๆจะแน่ชัดหรือถูกต้องเพียงใดก็ขึ้นอยู่กับวิธีการทางวิทยาสาสตร์ด้วย