ข้อมูลสถาบันอุดมศึกษาข้อมูลสถาบันอุดมศึกษา กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ได้แบ่งประเภทสถาบันอุดมศึกษา ออกเป็น 9 ประเภท คือ 1. มหาวิทยาลัยรัฐจำกัดรับ 2.มหาวิทยาลัยรัฐไม่จำกัดรับ 3.มหาวิทยาลัยในกำกับรัฐ 4.มหาวิทยาลัยราชภัฎ 5.มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคล 6.มหาวิทยาลัยเอกชน 7.วิทยาลัยเอกชน 8.สถาบันเอกชน 9.สถานศึกษานอกสังกัดกระทรวงการอุดมศึกษาฯ กำหนดการจัดส่งข้อมูล ปีละ 1 ครั้ง ภายในวันที่ 1 ตุลาคม ของทุกปี และสถาบันอุดมศึกษาสามารถปรับปรุงข้อมูลเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงหรือเพิ่มเติมได้ตลอดเวลา Show
รายละเอียดเพิ่มเติม > มหาวิทยาลัยที่ “ออกนอกระบบราชการ” หรือ เรียกว่า “มหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ” จึงไม่อยู่ภายใต้การบังคับของพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. 2547 สามารถสรรหาแต่งตั้งอธิการบดีเกิน 60 ปี ได้จึงไม่มีปัญหาในการฟ้องคดี สถาบันอุดมศึกษาในกำกับของรัฐ หรือที่เรียกกันติดปากว่า มหาวิทยาลัยนอกระบบ คือ สถาบันอุดมศึกษาของรัฐที่มีการบริหารการจัดการอิสระแยกจากระบบราชการ (autonomous university) แต่ยังได้รับเงินอุดหนุนทั่วไป (block grant) ที่รัฐจัดสรรให้เป็นรายปีโดยตรง เพื่อใช้จ่ายตามความจำเป็นในการดำเนินการตามวัตถุประสงค์ของมหาวิทยาลัย และเพื่อประกันคุณภาพการศึกษา ประวัติ[แก้]แนวความคิดที่จะนำมหาวิทยาลัยออกนอกระบบนั้นมีมาตั้งแต่ พ.ศ. 2507 จากกลุ่มผู้บริหารมหาวิทยาลัยกลุ่มหนึ่ง และได้เสนอเข้าคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2514 แต่เรื่องก็ชะงักลงเพราะบุคลากรในมหาวิทยาลัยส่วนใหญ่ไม่เห็นด้วย จอมพล ถนอม กิตติขจร ซึ่งเป็นนายกรัฐมนตรีจากการปฏิวัติในสมัยนั้น ก็เลื่อนการพิจารณาไป เพียงแต่ได้มีการจัดตั้ง "ทบวงมหาวิทยาลัย" (ปัจจุบันคือ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ) ขึ้น เพื่อดูแลมหาวิทยาลัยต่าง ๆ แทนสำนักนายกรัฐมนตรี ดังนั้นในยุคนี้ มหาวิทยาลัยต่าง ๆ จึงได้ย้ายไปสังกัดทบวงมหาวิทยาลัย จากเดิมที่สังกัดสำนักนายกรัฐมนตรี แต่อย่างไรก็ตาม มหาวิทยาลัยก็ยังคงอยู่ภายใต้กฎหมายระเบียบของระบบราชการเช่นเดิม ซึ่งทำให้ขาดความคล่องตัวในการดำเนินงาน จึงได้มีความพยายามที่จะนำมหาวิทยาลัยออกนอกระบบราชการเรื่อยมา ต่อมาในปี พ.ศ. 2517 แนวคิดดังกล่าวก็ถูกรื้อฟื้นอีกครั้งเมื่อมีการแต่งตั้งคณะกรรมการวางพื้นฐานเพื่อการปฏิรูปการศึกษา แต่ไม่ประสบความสำเร็จ จนกระทั่ง พ.ศ. 2530 ทบวงมหาวิทยาลัยริเริ่มโครงการจัดทำแผนอุดมศึกษาระยะยาว 15 ปี (พ.ศ. 2533–2547) ขึ้น ซึ่ง 1 ใน 6 ข้อเสนอระบุว่า "รัฐบาลพึงให้การสนับสนุนการปฏิรูปความสัมพันธ์ระหว่างสถาบันอุดมศึกษาระดับปริญญากับรัฐ โดยพัฒนาสถาบันอุดมศึกษาของรัฐในสังกัดทบวงมหาวิทยาลัยที่มีอยู่แล้วให้มีความเป็นอิสระ คล่องตัว มีประสิทธิภาพ และสามารถบรรลุความเป็นเลิศทางวิชาการ โดยปรับเปลี่ยนไปเป็นมหาวิทยาลัยที่ไม่เป็นส่วนราชการ ส่วนสถาบันอุดมศึกษาของรัฐที่จะจัดตั้งใหม่ ให้มีฐานะและรูปแบบเป็นมหาวิทยาลัยของรัฐที่ไม่เป็นส่วนราชการตั้งแต่แรกตั้ง" จากแผนดังกล่าว ประเทศไทยจึงเกิดมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐแต่แรกตั้งอยู่ 3 แห่ง คือ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี เมื่อวันที่ 29 กรกฎาคม 2533 สมัยพลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ เป็นนายกรัฐมนตรี, มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ เมื่อวันที่ 7 เมษายน 2534 สมัยพลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ เป็นนายกรัฐมนตรี และมหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง เมื่อวันที่ 25 กันยายน 2541 สมัย นายชวน หลีกภัย เป็นนายกรัฐมนตรี และในช่วงวิกฤตเศรษฐกิจเมื่อปี พ.ศ. 2541 นโยบายการออกนอกระบบก็ได้เป็นข้อตกลงหนึ่งที่ผูกพันกับสัญญาการกู้ยืมเงินกับธนาคารพัฒนาเอเชีย โดยรัฐบาลมุ่งหมายลดงบประมาณในส่วนราชการให้สามารถเลี้ยงตนเองและบริหารงบประมาณเองได้ ในช่วงปี พ.ศ. 2542 เริ่มมีการเสนอให้มหาวิทยาลัยหรือคณะวิชาที่ตั้งขึ้นใหม่ "ออกนอกระบบ" ราชการ และมีการหยุดรับข้าราชการเข้ามาในมหาวิทยาลัยรัฐเดิมทั้งหมด ตำแหน่งที่บรรจุเข้ามาใหม่ เรียกว่า "พนักงานในสถาบันอุดมศึกษา" ซึ่งมีกรอบเงินเดือนและสวัสดิการแตกต่างจากข้าราชการเดิม และหากผู้ที่เกษียณราชการไปให้ตำแหน่งและเงินเดือนนั้นเปลี่ยนเป็นตำแหน่งพนักงานในสถาบันอุดมศึกษาในตำแหน่งเริ่มบรรจุใหม่เท่านั้น ในรัฐบาลทักษิณ ชินวัตร เริ่มมีความพยายามนำมหาวิทยาลัยออกนอกระบบอีกครั้งแต่มีการคัดค้าน ดังนั้นจึงยังไม่มีการนำมหาวิทยาลัยออกนอกระบบในช่วงนี้ ต่อมาในสมัยรัฐบาลสุรยุทธ์ จุลานนท์ โดยวิจิตร ศรีสอ้าน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ก็ได้เสนอคณะรัฐมนตรีและสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ให้ผ่านร่างพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐของแต่ละมหาวิทยาลัยอีกครั้ง รายชื่อสถาบันอุดมศึกษาในกำกับของรัฐ[แก้]ในประเทศไทยมีสถาบันอุดมศึกษาในกำกับของรัฐ 29 แห่งที่ไม่ได้ขึ้นอยู่กับระบบราชการหรือไม่อยู่ในสายการบังคับบัญชาของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม โดยในจำนวนนี้มี 7 แห่งที่เป็นสถาบันอุดมศึกษาในกำกับของรัฐตั้งแต่ก่อตั้ง ส่วนที่เหลือนั้นเป็นสถาบันอุดมศึกษาในกำกับของรัฐโดยการแปรสภาพด้วยผลของกฎหมาย ทั้งนี้มีเฉพาะมหาวิทยาลัยนวมินทราธิราชแห่งเดียวที่อยู่ในกำกับของกรุงเทพมหานคร ซึ่งเป็นราชการส่วนท้องถิ่น ขณะที่สถาบันอุดมศึกษาอื่น ๆ จะอยู่ในกำกับของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ซึ่งเป็นราชการส่วนกลาง ลำดับที่ ชื่อสถาบันอุดมศึกษา วันที่มีผลบังคับ มหาวิทยาลัยในกำกับฯ ตั้งแต่ก่อตั้ง อ้างอิง 1 มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี 30 กรกฎาคม พ.ศ. 2533 ใช่ 2 มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ 8 เมษายน พ.ศ. 2535 ใช่ 3 มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย 2 ตุลาคม พ.ศ. 2540 4 มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย 2 ตุลาคม พ.ศ. 2540 5 มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง 26 กันยายน พ.ศ. 2541 ใช่ 6 มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี 7 มีนาคม พ.ศ. 2541 7 มหาวิทยาลัยมหิดล 17 ตุลาคม พ.ศ. 2550 8 มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ 27 ธันวาคม พ.ศ. 2550 9 มหาวิทยาลัยบูรพา 10 มกราคม พ.ศ. 2551 10 มหาวิทยาลัยทักษิณ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 11 จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย 7 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2551 12 มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 7 มีนาคม พ.ศ. 2551 13 สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง 8 มีนาคม พ.ศ. 2551 14 มหาวิทยาลัยพะเยา 17 กรกฎาคม พ.ศ. 2553 ใช่ 15 มหาวิทยาลัยนวมินทราธิราช 13 พฤศจิกายน พ.ศ. 2553 ใช่ 16 สถาบันดนตรีกัลยาณิวัฒนา 26 พฤษภาคม พ.ศ. 2555 ใช่ 17 มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2558 18 มหาวิทยาลัยขอนแก่น 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2558 19 มหาวิทยาลัยสวนดุสิต 18 กรกฎาคม พ.ศ. 2558 20 มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 16 สิงหาคม พ.ศ. 2558 21 สถาบันบัณฑิตศึกษาจุฬาภรณ์ 18 เมษายน พ.ศ. 2559 22 วิทยาลัยวิทยาศาสตร์การแพทย์เจ้าฟ้าจุฬาภรณ์ 18 เมษายน พ.ศ. 2559 ใช่ 23 มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ 21 พฤษภาคม พ.ศ. 2559 24 มหาวิทยาลัยศิลปากร 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2559 25 มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ 21 กรกฎาคม พ.ศ. 2559 26 มหาวิทยาลัยแม่โจ้ 6 พฤษภาคม พ.ศ. 2560 27 สถาบันการพยาบาลศรีสวรินทิรา สภากาชาดไทย 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2560 28 สถาบันเทคโนโลยีจิตรลดา 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2561 29 สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2562 สถาบันอุดมศึกษาที่อยู่ในขั้นตอนการนำมหาวิทยาลัยออกนอกระบบ[แก้]สถาบันอุดมศึกษาที่มีร่างพระราชบัญญัติของสถาบันอยู่ในขั้นตอนต่าง ๆ ดังนี้ ร่างพระราชบัญญัติ อยู่ระหว่างการพิจารณาของรัฐสภา คณะรัฐมนตรีรับหลักการแล้ว อยู่ระหว่างเสนอคณะรัฐมนตรี อยู่ระหว่างการพิจารณาของมหาวิทยาลัย สำนักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา ร่างพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา พ.ศ. ... ร่างพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช พ.ศ. ... ร่างพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยนเรศวร พ.ศ. ... ร่างพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี พ.ศ. ... ร่างพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยรามคำแหง พ.ศ. ... ร่างพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม พ.ศ. ... ร่างพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี พ.ศ. ... ร่างพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยเพชรบูรณ์ พ.ศ. ... ร่างพระราชบัญญัติ มหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ พ.ศ. ... การวิพากษ์วิจารณ์[แก้]การนำมหาวิทยาลัยออกนอกระบบนั้น เป็นประเด็นขัดแย้ง มีการล่ารายชื่อคัดค้าน จนกระทั่งวาระสุดท้ายของการพิจารณาในสภานิติบัญญัติแห่งชาติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่กรรมการสภาคณาจารย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ร่วมกับตุลย์ สิทธิสมวงศ์ ในฐานะกรรมาธิการพิจารณาร่างพระราชบัญญัติมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ ของจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย คัดค้านสภานิติบัญญัติแห่งชาติในการผ่านร่างพระราชบัญญัติ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย พ.ศ. ... อย่างเร่งรีบโดยไม่ฟังเสียงประชาคมจุฬาฯ นอกจากนี้ยังเกิดการวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวางทั้งนักวิชาการ นักการศึกษา รวมถึงนิสิต นักศึกษา ประชาชนโดยทั่วไป โดยประเด็นที่วิพากษ์วิจารณ์นั้นจะวิเคราะห์ถึงข้อดีและข้อเสียของการนำมหาวิทยาลัยออกนอกระบบ ข้อดี[แก้]
ข้อเสีย[แก้]
อ้างอิง[แก้]
มหาวิทยาลัยถือเป็นหน่วยงานของรัฐไหมสถานภาพของมหาวิทยาลัยในกำกับของรัฐ มีสถานภาพเป็นหน่วยงานของรัฐที่ไม่เป็นส่วนราชการ และไม่เป็นรัฐวิสาหกิจ ๒. เป็นนิติบุคคล และอยู่ภายใต้การกำกับดูแลของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ๓. เป็นหน่วยงานของรัฐที่ยังได้รับจัดสรรงบประมาณแผ่นดินตามพระราชบัญญัติวิธีการ งบประมาณอย่างเพียงพอ และจำเป็นต่อการประกันคุณภาพการศึกษา มหาลัยในสังกัดของรัฐ มีอะไรบ้างมหาวิทยาลัยรัฐ. มหาวิทยาลัยรัฐ. จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. มหาวิทยาลัยขอนแก่น. มหาวิทยาลัยทักษิณ. มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์. มหาวิทยาลัยนเรศวร. มหาวิทยาลัยบูรพา. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม. มหาวิทยาลัยเป็นหน่วยงานระดับใด
มหาวิทยาลัย เทียบเท่ากรมไหม มหาวิทยาลัยของรัฐมีสถานะเทียบเท่ากรม และอธิการบดีมีสถานะเทียบเท่ากับอธิบดีในระบบราชการ แต่แท้ที่จริงแล้ว มหาวิทยาลัยของรัฐมีลักษณะพิเศษบางประการที่แตกต่างไปจากกรมทั้งหลายในระบบราชการส่วนกลาง |