Show เครื่องดนตรีไทย คือ สิ่งที่สร้างขึ้นสำหรับทำเสียงให้เป็นทำนอง หรือจังหวะ วิธีที่ทำให้มีเสียงดังขึ้นนั้นมี อยู่ ๔ วิธี คือ
เครื่องทุกอย่างที่กล่าวแล้วรวมเรียกว่า เครื่องดีด สี ตี เป่า "จะเข้" จะเข้เป็นเครื่องดีดที่วางนอนตามพื้นราบ ทำด้วยไม้ท่อนขุดเป็นโพรงภายใน ไม้แก่นขนุนเป็นดีที่สุด ด้านล่างมีกระดานแปะเป็นพื้นท้อง เจาะรูระบายอากาศพอสมควร มีเท้าตอนหัว ๔ เท้า ตอนท้าย ๑ เท้า รวม เป็น ๕ เท้า มีสาย ๓ สาย สายเอก (เสียงสูง) กับสายกลางทำด้วยเอ็นหรือไหม สายต่ำสุด ทำด้วย ลวดทองเหลืองเรียกว่า สายลวด ขึงจากหลักตอนหัวผ่านโต๊ะและนม ไปลอดหย่อง แล้วพันกับ ลูกบิดสายละลูก มีนมตั้งเรียงลำดับบนหลัง ๑๑ นม สำหรับกดสายให้แตะเป็นเสียงสูงต่ำตามต้องการ การดีดต้องใช้ไม้ดีดทำด้วยงาช้างหรือกระดูกสัตว์ เหลากลม เรียวแหลม ผูกพันติดกับนิ้วชี้ มือขวา ดีดปัดสายไปมา ส่วนมือซ้ายใช้นิ้วกดสายตรงสันนมต่างๆ ตามต้องการ วิธีการดูแลรักษาเครื่องดนตรีไทย(จะเข้) ๑.ควรเก็บใส่ตู้ และคลุมด้วยผ้าที่เย็บเป็นรูป ๒.เมื่อใช้บรรเลงเสร็จแล้ว ไม่ควรลดสาย(สายเอ็น)เพราะสายจะเข้กับหยองจะเสียดสีกันทำให้หย่องสึก ๓.หากนมจะเข้หยุดให้ใช้กาวลาเท็กซ์ติดไว้ในตำแหน่งเดิม ๔.เมื่อใช้บรรเลงมากๆ หรือใช้มาแล้ว เป็นเวลานานๆ จะทำให้เสียงเบาและมีเสียงแทรงซ้อนให้เปลี่ยนสายใหม่ ๕.การใส่แหนต้องเป็นผิวไม้แก่ๆหนุนสายสายเอกและสายทุ้ม และเปลี่ยนเข้าออกหาตำแหน่งเสียงที่ดีที่สุดบนโต๊ะรองแหนและรอยสายลวด ใช้ลวดที่ใช้แล้วหนุนจะดังกังวานกว่าผิวไม้ วิธีอนุรักษ์ดนตรีไทย 1.ช่วยกันสืบสานดนตรีไทย 2.ใช้เวลาว่างโดยการเล่นดนตรีไทย 3.ถ่ายทอดความรู้แก่ผู้อื่น 4.ฟังดนตรีไทย 5.ควรฝึกฝนลูกหลานให้เล่นดนตรีไทยสืบต่อไป. 6.จัดกิจกรรมอนุรักษ์ดนตรีไทย. 7.เชิญชวนกันมาตั้งกลุ่มอนุรักษ์ดนตรีไทย 8.ใช้ดนตรีไทยให้ถูกต้อง 9.ร่วมแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมโดยใช้ดนตรีไทย 10.เล่นดนตรีไทย 11 ม.ค. 2012 เครื่องดนตรีไทยเป็นมรดกทางวัฒนธรรมซึ่งบรรพบุรุษของเราได้สร้างสมไว้ และ เป็นเครื่องหมาย อย่างหนึ่งที่แสดงลักษณะเฉพาะของชาติไทย เช่นเดียวกับภาษา และ ศิลป วัฒนธรรม ด้านอื่น ๆ สมควรที่เราจะภาคภูมิใจและช่วยกันทะนุบำรุง ส่งเสริม และรักษาไว้ให้ดำรง คงอยู่สืบไป ในเบื้องต้นนี้ เราควรจะต้องมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับดนตรีไทย อันอาจจะก่อให้เกิด ความรักและ ความสนใจ ดนตรีไทยขึ้นมาได้ ต่อไปนี้จะขอแนะนำให้รู้จักส่วนหนึ่งของ “ดนตรีไทย” คือ “เครื่องดนตรีไทย” วิธีการอนุรักษ์ดนตรีไทย 1 ปลูกฝังดนตรีไทยให้แก่กลุ่มเด็ก เยาวชน
ดนตรีไทยเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่มีคุณค่าต่อคนไทยทุกคน ดนตรีไทยมีบทบาทสำคัญในกิจกรรมประเพณีที่ปรากฏในชีวิตประจำวันของคนไทย แม้ว่าในปัจจุบันสังคมและวัฒนธรรมไทยได้มีหลายสิ่งหลายอย่างเปลี่ยนแปลงไป แต่ความสำคัญของดนตรีไทยยังคงอยู่ โดยเฉพาะคุณค่าในความเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม ซึ่งหลายประเทศในโลกไม่มีดนตรีที่แสดงความเป็นมรดกทางภูมิปัญญาของชาติตน
ซึ่งการจะส่งเสริมและอนุรักษ์ดนตรีไทยให้คงอยู่คู่สังคมไทยตลอดไปนักเรียนจะต้องเข้าใจความสำคัญของดนตรีไทยจนนำไปสู่แนวทางในการส่งเสริมและอนุรักษ์ดนตรีไทยไทยต่อไป 1.2 ดนตรีไทยเป็นเป็นเครื่องแสดงให้เห็นถึงวิถีชีวิตไทย ในด้านการปรับปรุงแต่งกิจกรรมทางสังคม สร้างความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันในหมู่คณะ สร้างความเชื่อ และค่านิยมร่วมกันเพราะเมื่อมีกิจกรรมทางสังคม ดนตรีไทยจะเข้าไปมีส่วนในการสร้างความสมบูรณ์ให้แก่งานที่จัดขึ้น ดังพบเห็นได้ในงานพระราชพิธีและงานพิธีกรรมต่างๆของประชาชนทั่วไป เช่น พิธีขึ้นบ้านใหม่ พิธีเฉลลิมฉลองที่มีการนิมนต์พระสงฆ์มาเจริญพระพุทธมนต์ งานบวชนาค งานเทศกาลต่างๆ เป็นต้น 1.3 ดนตรีไทยแสดงถึงความมั่นคงของประเทศชาติ ดนตรีไทยเป็นสิ่งหนึ่งที่ทำหน้าที่ในการแสดงความเป็นไทย เพราะดนตรีไทยเป็นวัฒนธรรมของชาติไทย มีเอกลักษณ์ที่สามารถอวดชาวโลกให้รับรู้ได้ ทั้งเครื่องดนตรีไทย วงดนตรีไทย เพลงไทย และศิลปินดนตรีไทย ดังพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ที่ว่า "วัฒนธรรมคือชาติ ผู้ใดทำลายวัฒนธรรมแสดงว่าผู้นั้นคือผู้ทำลายชาติ" 2.
แนวทางและวิธีการส่งเสริมอนุรักษ์ดนตรีไทย 2.2 ส่งเสริมให้คนไทยเข้าถึงดนตรีไทยอย่างแท้จริง ด่วยวิธีการให้คนไทยได้ศึกษาและเรียนรู้ข้อมูลดนตรีไทย ทั้งด้านความหมาย คุณค่า ความสำคัญ และประวัติความเป็นมาของดนตรีไทยทั้ง 4 ด้าน คือ 2) ด้านนามธรรม ไดแก่ รสของเพลงที่เป็นผลงานจากทำนองเพลงไทยในรูปแบบเพลงไทยประเภทต่างๆ เช่น เพลงโหมโรงเกี่ยวกับพิธีกรรม เพลงโหมโรงเสภา เพลงเรื่อง เพลงตับ เพลงเถา เพลงเดี่ยว เพลงหน้าพาทย์
3) ด้านคุณค่า ได้แก่ คุณค่าในตัวของบทเพลงที่ให้รสเพลงที่เกิดจากการบรรเลงและขับร้องจนก่อให้เกิดความรู้สึกว่าเพลงนั้นมีความไพเราะ หรือเกิดอารมณ์เพลงรูปแบบต่างๆ เช่น อารมณ์ รัก โศกเศร้า สนุกสนาน เร้าใจ เป็นต้น ซึ่งคนที่ไม่ฟังเพลงหรือฟังเพลงไม่เป็น ฟังแล้วไม่เข้าใจ จะไม่สามารถเข้าถึงคุณค่าของดนตรีไทยได้ 4) ด้านบทบาทหน้าที่ ได้แก่ การนำดนตรีมาใช้ประโยชน์ในกิจกรรมทางสังคมและวัฒนธรรม เช่น ดนตรีประกอบพระราชพิธี ดนตรีประุกอบกิจกรรมของราษฎร ดนตรีประกอบการแสดง ดนตรีเพื่อความบันเทิง เป็นต้น 2.3 กระตุ้นให้คนมีทัศนคติที่ดีและภาคภูมิใจในดนตรีไทย โดยคนไทยทุกคนต้องเข้าใจคุณค่าของดนตรี เข้าใจวิธีการส่งเสริม ิ การอนุรักษ์ดนตรีไทย การพัฒนา และให้ความร่วมมือร่วมใจในทุกวิธีการ ด้วยการเข้าถึงกระบวนการสืบทอดดนตรีไทยที่ต่อเนื่องจากอดีตมาจนถึงปัจจุบัน ให้ความร่วมมือกับหน่วยงานที่จัดกิจกรรมดนตรี ช่วยขยายผลของงานศิลปะดนตรีไทยให้กว้างขวางทั้งในประเทศและต่างประเทศ เหตุใดจึงควรอนุรักษ์ดนตรีไทยดนตรีไทยควรอนุรักษ์ไว้ เครื่องดนตรีไทยนั้นเป็นสิ่งสำคัญอย่างมากสำหรับเป็นวัฒนธรรมของประเทศไทย ต้องยอมรับเลยว่าบรรพบุรุษของเรานั้นได้อนุรักษ์เอาไว้ในเรื่องของดนตรีไทยเพื่อให้คนรุ่นใหม่หนังสืบทอดต่อมา ซึ่งดนตรีไทยนั้นถือว่าเป็นเอกลักษณ์หลักสำหรับประเทศไทยเลยที่เราควรอนุรักษ์ไว้ ต้องชื่นชมคนเมื่อก่อนที่ให้เรานั้นมีความภาค ...
ดนตรีไทยมีประโยชน์อะไรบ้างดนตรีไทยมีความสำคัญและมีความหมายต่อบุคคลในการพัฒนาคุณภาพจิตใจ เป็นสื่อกลางของกิจกรรมทางประเพณี ศาสนา ศิลปะการแสดง และเป็นสื่อทางสังคมที่ช่วยให้เกิดการรวมกลุ่มของคนในชาติ สร้างพลังทางสังคม รวมทั้งมีความเกี่ยวข้องกับสถาบันต่างๆของประเทศด้วย เช่น สถาบันทางการเมือง การปกครอง การทหาร เป็นต้น
คุณค่าและประโยชน์ของเพลงไทยมีอะไรบ้างคุณค่าของเพลงลูกทุ่งไทย. เป็นหลักฐานของข้อมูลทางประวัติศาสตร์สังคมของประเทศ. เป็นที่รวมของภูมิปัญญาและทรัพย์สินทางปัญญาของชาวบ้าน. เป็นเพลงที่เรียบง่าย เข้าใจง่าย ร้องง่าย จำง่าย. สามารถเข้าถึงสังคมทุกชั้น กระจายได้กว้างไกลถึงชนบททุกแห่ง. มีความเป็นไทยทั้งในเรื่องของภาษา ทำนอง และการขับร้อง". ถ้าทุกคนไม่สนใจในการอนุรักษ์ดนตรีไทยจะเป็นอย่างไร9. ถ้าทุกคนไม่สนใจในการอนุรักษ์ดนตรีไทย จะเป็นอย่างไร ตอบ ดนตรีไทยจะเลือนหายไปจากสังคมจนกลายเป็นเพียงแค่ความทรงจำเท่านั้น)
|