ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย

การอนุรักษ์ดนตรีไทย

ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย
ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย
         การอนุรักษ์ดนตรีไทย  

เครื่องดนตรีไทย 

คือ สิ่งที่สร้างขึ้นสำหรับทำเสียงให้เป็นทำนอง หรือจังหวะ วิธีที่ทำให้มีเสียงดังขึ้นนั้นมี อยู่ ๔ วิธี คือ

  • ใช้มือหรือสิ่งใดสิ่งหนึ่งดีดที่สาย แล้วเกิดเสียงดังขึ้น สิ่งที่มีสายสำหรับดีด เรียกว่า "เครื่องดีด"
  • ใช้เส้นหางม้าหลายๆ เส้นรวมกันสีไปมาที่สาย แล้วเกิดเสียงดังขึ้น สิ่งที่มีสายแล้วใช้เส้นหางม้าสีให้เกิด เสียงเรียกว่า "เครื่องสี"
  • ใช้มือหรือไม้ตีที่สิ่งนั้น แล้วเกิดเสียงดังขึ้น สิ่งที่ใช้ไม้หรือมือตี เรียกว่า "เครื่องตี"
  • ใช้ปากเป่าลมเข้าไปในสิ่งนั้น แล้วเกิดเสียงดังขึ้น สิ่งที่เป่าลมเข้าไปแล้วเกิดเสียงเรียกว่า "เครื่องป่า"

เครื่องทุกอย่างที่กล่าวแล้วรวมเรียกว่า เครื่องดีด สี ตี เป่า

"จะเข้" 

      จะเข้เป็นเครื่องดีดที่วางนอนตามพื้นราบ ทำด้วยไม้ท่อนขุดเป็นโพรงภายใน ไม้แก่นขนุนเป็นดีที่สุด ด้านล่างมีกระดานแปะเป็นพื้นท้อง เจาะรูระบายอากาศพอสมควร มีเท้าตอนหัว ๔ เท้า ตอนท้าย ๑ เท้า รวม เป็น ๕ เท้า มีสาย ๓ สาย สายเอก (เสียงสูง) กับสายกลางทำด้วยเอ็นหรือไหม สายต่ำสุด ทำด้วย ลวดทองเหลืองเรียกว่า สายลวด ขึงจากหลักตอนหัวผ่านโต๊ะและนม ไปลอดหย่อง แล้วพันกับ ลูกบิดสายละลูก มีนมตั้งเรียงลำดับบนหลัง ๑๑ นม สำหรับกดสายให้แตะเป็นเสียงสูงต่ำตามต้องการ การดีดต้องใช้ไม้ดีดทำด้วยงาช้างหรือกระดูกสัตว์ เหลากลม เรียวแหลม ผูกพันติดกับนิ้วชี้ มือขวา ดีดปัดสายไปมา ส่วนมือซ้ายใช้นิ้วกดสายตรงสันนมต่างๆ ตามต้องการ

ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย

วิธีการดูแลรักษาเครื่องดนตรีไทย(จะเข้)

๑.ควรเก็บใส่ตู้ และคลุมด้วยผ้าที่เย็บเป็นรูป

๒.เมื่อใช้บรรเลงเสร็จแล้ว ไม่ควรลดสาย(สายเอ็น)เพราะสายจะเข้กับหยองจะเสียดสีกันทำให้หย่องสึก

๓.หากนมจะเข้หยุดให้ใช้กาวลาเท็กซ์ติดไว้ในตำแหน่งเดิม

๔.เมื่อใช้บรรเลงมากๆ หรือใช้มาแล้ว เป็นเวลานานๆ จะทำให้เสียงเบาและมีเสียงแทรงซ้อนให้เปลี่ยนสายใหม่

๕.การใส่แหนต้องเป็นผิวไม้แก่ๆหนุนสายสายเอกและสายทุ้ม และเปลี่ยนเข้าออกหาตำแหน่งเสียงที่ดีที่สุดบนโต๊ะรองแหนและรอยสายลวด ใช้ลวดที่ใช้แล้วหนุนจะดังกังวานกว่าผิวไม้

วิธีอนุรักษ์ดนตรีไทย

1.ช่วยกันสืบสานดนตรีไทย

2.ใช้เวลาว่างโดยการเล่นดนตรีไทย

3.ถ่ายทอดความรู้แก่ผู้อื่น

4.ฟังดนตรีไทย

5.ควรฝึกฝนลูกหลานให้เล่นดนตรีไทยสืบต่อไป.

6.จัดกิจกรรมอนุรักษ์ดนตรีไทย.

7.เชิญชวนกันมาตั้งกลุ่มอนุรักษ์ดนตรีไทย

8.ใช้ดนตรีไทยให้ถูกต้อง

9.ร่วมแลกเปลี่ยนวัฒนธรรมโดยใช้ดนตรีไทย

10.เล่นดนตรีไทย

11 ม.ค. 2012

ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย

เครื่องดนตรีไทยเป็นมรดกทางวัฒนธรรมซึ่งบรรพบุรุษของเราได้สร้างสมไว้ และ      เป็นเครื่องหมาย อย่างหนึ่งที่แสดงลักษณะเฉพาะของชาติไทย เช่นเดียวกับภาษา และ  ศิลป      วัฒนธรรม ด้านอื่น ๆ สมควรที่เราจะภาคภูมิใจและช่วยกันทะนุบำรุง ส่งเสริม และรักษาไว้ให้ดำรง      คงอยู่สืบไป ในเบื้องต้นนี้ เราควรจะต้องมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับดนตรีไทย  อันอาจจะก่อให้เกิด      ความรักและ ความสนใจ ดนตรีไทยขึ้นมาได้ ต่อไปนี้จะขอแนะนำให้รู้จักส่วนหนึ่งของ “ดนตรีไทย”       คือ “เครื่องดนตรีไทย”

วิธีการอนุรักษ์ดนตรีไทย

1 ปลูกฝังดนตรีไทยให้แก่กลุ่มเด็ก เยาวชน
 2 สร้างสายสัมพันธ์อันดีระหว่างครูกับศิษย์
 3 ใช้อุปกรณ์ทันสมัยช่วยในการเรียนการฝึก
 4 ปรับปรุงผสมผสานวัฒนธรรมดั้งเดิมกับวัฒนธรรมเพลงสมัยใหม่
 5 มีการประเมินผลผู้เรียนเป็นขั้นตอน

                 

ดนตรีไทยเป็นมรดกทางวัฒนธรรมที่มีคุณค่าต่อคนไทยทุกคน ดนตรีไทยมีบทบาทสำคัญในกิจกรรมประเพณีที่ปรากฏในชีวิตประจำวันของคนไทย แม้ว่าในปัจจุบันสังคมและวัฒนธรรมไทยได้มีหลายสิ่งหลายอย่างเปลี่ยนแปลงไป แต่ความสำคัญของดนตรีไทยยังคงอยู่ โดยเฉพาะคุณค่าในความเป็นมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม  ซึ่งหลายประเทศในโลกไม่มีดนตรีที่แสดงความเป็นมรดกทางภูมิปัญญาของชาติตน ซึ่งการจะส่งเสริมและอนุรักษ์ดนตรีไทยให้คงอยู่คู่สังคมไทยตลอดไปนักเรียนจะต้องเข้าใจความสำคัญของดนตรีไทยจนนำไปสู่แนวทางในการส่งเสริมและอนุรักษ์ดนตรีไทยไทยต่อไป
                1. ความสำคัญของดนตรีไทย
                 ดนตรีไทยมีความสำคัญในฐานะเป็นวัฒนธรรมของชาติ มีความผูกพันกับโครงสร้างทางสังคม และยังเป็นเครื่องหมายแห่งการเผยแพร่สิ่งดีงามของชาติไทยต่อสังคมโลก โดยสามารถสรุปความสำคัญของดนตรีไทยเป็นประเด็นสำคัญได้ ดังนี้
                 1.1 ดนตรีไทยเป็นมรดกทางวัฒนธรรมของชาติไทย   ที่สะท้อนให้เห็นภูมิปัญญาทางความคิดของศิลปินดนตรีที่สร้างสรรค์และนำมาใช้ในกิจกรรมต่างๆของสังคมไทย โดยศิลปินดนตรีได้ปรับปรุงสิ่งที่เคยมีการสร้างสรรค์ไว้ให้สอดคล้องกับยุคสมัย เช่น เพลงเดี่ยวด้วยเครื่องดนตรีต่างๆซึ่งสอดแทรกด้วยเทคนิควิธีที่ซับซ้อนที่แสดงให้เห็นทักษะปฏิบัติและความรู้ความสามารถของศิลปินดนตรี เป็นต้น

ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย

                                  

1.2 ดนตรีไทยเป็นเป็นเครื่องแสดงให้เห็นถึงวิถีชีวิตไทย    ในด้านการปรับปรุงแต่งกิจกรรมทางสังคม  สร้างความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันในหมู่คณะ สร้างความเชื่อ  และค่านิยมร่วมกันเพราะเมื่อมีกิจกรรมทางสังคม ดนตรีไทยจะเข้าไปมีส่วนในการสร้างความสมบูรณ์ให้แก่งานที่จัดขึ้น ดังพบเห็นได้ในงานพระราชพิธีและงานพิธีกรรมต่างๆของประชาชนทั่วไป เช่น พิธีขึ้นบ้านใหม่ พิธีเฉลลิมฉลองที่มีการนิมนต์พระสงฆ์มาเจริญพระพุทธมนต์ งานบวชนาค  งานเทศกาลต่างๆ เป็นต้น

ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย

                 

1.3 ดนตรีไทยแสดงถึงความมั่นคงของประเทศชาติ    ดนตรีไทยเป็นสิ่งหนึ่งที่ทำหน้าที่ในการแสดงความเป็นไทย เพราะดนตรีไทยเป็นวัฒนธรรมของชาติไทย มีเอกลักษณ์ที่สามารถอวดชาวโลกให้รับรู้ได้ ทั้งเครื่องดนตรีไทย วงดนตรีไทย เพลงไทย และศิลปินดนตรีไทย ดังพระราชดำรัสของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชมหาราช ที่ว่า "วัฒนธรรมคือชาติ ผู้ใดทำลายวัฒนธรรมแสดงว่าผู้นั้นคือผู้ทำลายชาติ"

ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย

                    2. แนวทางและวิธีการส่งเสริมอนุรักษ์ดนตรีไทย
                    การดำรงอยู่และรักษาดนตรีไทยเป็นหน้าที่ของคนไทยทุกคนที่ต้องร่วมมือร่วมใจกัน โดยแนวทางและวิธีการส่งเสริมอนุรักษ์ดนตรีไทยควรใช้แนวทางดังต่อไปนี้
                    2.1 ปลูกจิตสำนึกให้คนไทยเห็นคุณค่าของดนตรีไทย   ด้วยการทำให้คนไทยทุกคนเกิดความรู้สึกว่า "ดนตรีไทยเป็นสมบัติทางวัฒนธรรมของคนไทยที่มีคุณค่าต่อคนไทยทุกคน" เพราะเมื่อใดก็ตามที่บุคคลยอมรับความเป็นเจ้าของ ย่อมเกิดความรัก  ความหวงแหน เช่น นักเรียนเป็นสมาชิกหนึ่งของโรงเรียน นักเรียนก็รักสถาบัน รักชื่อเสียงโรงเรียน รักครูอาจารย์ และเพื่อนๆในโรงเรียน เมื่อมีความรู้สึกเป็นเจ้าของ มีความผูกพันเกิดความรัก ก็พร้อมที่จะทำทุกสิ่งทุกอย่างให้สถาบันมีชื่อเสียง เป็นที่รู้จักของคนทั่วไป เช่นเดียวกับดนตรีไทยหากเราปลูกจิตสำนึกให้คนไทยรู้สึกเป็นของดนตรีไทยร่วมกัน คนไทยก็พร้อมที่จะให้ความร่วมมือร่วมใจในการสืบสานและอนุรักษ์ดนตรีไทย เพราะถือว่าเป็นสมบัติทางวัฒนธรรมของคนไทยทุกคน

ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย

                   

 2.2 ส่งเสริมให้คนไทยเข้าถึงดนตรีไทยอย่างแท้จริง  ด่วยวิธีการให้คนไทยได้ศึกษาและเรียนรู้ข้อมูลดนตรีไทย ทั้งด้านความหมาย  คุณค่า ความสำคัญ และประวัติความเป็นมาของดนตรีไทยทั้ง 4 ด้าน คือ
                       1) ด้านรูปธรรม  ได้แก่ รูปร่างลักษณะของเครื่องดนตรีไทย  สีสันของเครื่องดนตรี การประสมวงดนตรี  นักดนตรีที่ทำหน้าที่บรรเลงเครื่องดนตรี นอกจากนี้ ยังมีคำร้องที่มาจากบทร้อยกรองของวรรณคดีหรือที่ประพันธ์ขึ้นเป็นการเฉพาะในกิจกรรมต่างๆ

ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย

                     

 2) ด้านนามธรรม  ไดแก่ รสของเพลงที่เป็นผลงานจากทำนองเพลงไทยในรูปแบบเพลงไทยประเภทต่างๆ เช่น เพลงโหมโรงเกี่ยวกับพิธีกรรม เพลงโหมโรงเสภา เพลงเรื่อง เพลงตับ เพลงเถา เพลงเดี่ยว เพลงหน้าพาทย์

                       

3) ด้านคุณค่า  ได้แก่ คุณค่าในตัวของบทเพลงที่ให้รสเพลงที่เกิดจากการบรรเลงและขับร้องจนก่อให้เกิดความรู้สึกว่าเพลงนั้นมีความไพเราะ หรือเกิดอารมณ์เพลงรูปแบบต่างๆ เช่น อารมณ์ รัก โศกเศร้า  สนุกสนาน เร้าใจ เป็นต้น ซึ่งคนที่ไม่ฟังเพลงหรือฟังเพลงไม่เป็น ฟังแล้วไม่เข้าใจ  จะไม่สามารถเข้าถึงคุณค่าของดนตรีไทยได้

ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย

                     

 4) ด้านบทบาทหน้าที่ ได้แก่ การนำดนตรีมาใช้ประโยชน์ในกิจกรรมทางสังคมและวัฒนธรรม เช่น ดนตรีประกอบพระราชพิธี  ดนตรีประุกอบกิจกรรมของราษฎร  ดนตรีประกอบการแสดง ดนตรีเพื่อความบันเทิง เป็นต้น

ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย

                     

2.3 กระตุ้นให้คนมีทัศนคติที่ดีและภาคภูมิใจในดนตรีไทย   โดยคนไทยทุกคนต้องเข้าใจคุณค่าของดนตรี  เข้าใจวิธีการส่งเสริม ิ การอนุรักษ์ดนตรีไทย  การพัฒนา และให้ความร่วมมือร่วมใจในทุกวิธีการ ด้วยการเข้าถึงกระบวนการสืบทอดดนตรีไทยที่ต่อเนื่องจากอดีตมาจนถึงปัจจุบัน  ให้ความร่วมมือกับหน่วยงานที่จัดกิจกรรมดนตรี ช่วยขยายผลของงานศิลปะดนตรีไทยให้กว้างขวางทั้งในประเทศและต่างประเทศ

ประโยชน์ของการอนุรักษ์ดนตรีไทย

เหตุใดจึงควรอนุรักษ์ดนตรีไทย

ดนตรีไทยควรอนุรักษ์ไว้ เครื่องดนตรีไทยนั้นเป็นสิ่งสำคัญอย่างมากสำหรับเป็นวัฒนธรรมของประเทศไทย ต้องยอมรับเลยว่าบรรพบุรุษของเรานั้นได้อนุรักษ์เอาไว้ในเรื่องของดนตรีไทยเพื่อให้คนรุ่นใหม่หนังสืบทอดต่อมา ซึ่งดนตรีไทยนั้นถือว่าเป็นเอกลักษณ์หลักสำหรับประเทศไทยเลยที่เราควรอนุรักษ์ไว้ ต้องชื่นชมคนเมื่อก่อนที่ให้เรานั้นมีความภาค ...

ดนตรีไทยมีประโยชน์อะไรบ้าง

ดนตรีไทยมีความสำคัญและมีความหมายต่อบุคคลในการพัฒนาคุณภาพจิตใจ เป็นสื่อกลางของกิจกรรมทางประเพณี ศาสนา ศิลปะการแสดง และเป็นสื่อทางสังคมที่ช่วยให้เกิดการรวมกลุ่มของคนในชาติ สร้างพลังทางสังคม รวมทั้งมีความเกี่ยวข้องกับสถาบันต่างๆของประเทศด้วย เช่น สถาบันทางการเมือง การปกครอง การทหาร เป็นต้น

คุณค่าและประโยชน์ของเพลงไทยมีอะไรบ้าง

คุณค่าของเพลงลูกทุ่งไทย.
เป็นหลักฐานของข้อมูลทางประวัติศาสตร์สังคมของประเทศ.
เป็นที่รวมของภูมิปัญญาและทรัพย์สินทางปัญญาของชาวบ้าน.
เป็นเพลงที่เรียบง่าย เข้าใจง่าย ร้องง่าย จำง่าย.
สามารถเข้าถึงสังคมทุกชั้น กระจายได้กว้างไกลถึงชนบททุกแห่ง.
มีความเป็นไทยทั้งในเรื่องของภาษา ทำนอง และการขับร้อง".

ถ้าทุกคนไม่สนใจในการอนุรักษ์ดนตรีไทยจะเป็นอย่างไร

9. ถ้าทุกคนไม่สนใจในการอนุรักษ์ดนตรีไทย จะเป็นอย่างไร ตอบ ดนตรีไทยจะเลือนหายไปจากสังคมจนกลายเป็นเพียงแค่ความทรงจำเท่านั้น)