ความสําคัญของพลเมืองดี ต่อชุมชน

ทุกสังคมต้องการพลเมืองที่ดี เพื่อที่จะสามารถนำพาความเจริญก้าวหน้ามาสู่สังคมและประเทศชาติได้อย่างมั่นคง เราควรเริ่มต้นจากการปลูกฝังให้เด็กได้รู้จักหน้าที่ของการเป็นพลเมืองที่ดี โดยมีผู้ใหญ่ทำตัวเป็นแบบอย่าง เพราะเมื่อเด็กเติบโตขึ้น พวกเขาจะได้เป็นพลเมืองที่มีคุณภาพอย่างที่ทุกคนในสังคมต้องการ

ไม่ว่าเราจะเป็นนักเรียนหรือคุณครู เป็นเด็กหรือผู้ใหญ่ เราต่างก็เป็นพลังสำคัญในการขับเคลื่อนประเทศ รวมทั้งมีสิทธิ หน้าที่และบทบาทในฐานะพลเมืองคนหนึ่ง วันนี้เราเลยอยากชวนเพื่อน ๆ มาเรียนรู้เรื่องการเป็นพลเมืองที่ดีของประเทศกันว่าต้องทำอย่างไร และมีความสำคัญยังไงบ้าง 

พลเมืองดีคืออะไร ?

พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานกล่าวว่า “พลเมือง หมายถึง คนที่มีสิทธิและหน้าที่ในฐานะประชาชนของประเทศใดประเทศหนึ่ง หรือประชาชนที่อยู่ภายใต้ผู้ปกครองเดียวกัน มักมีวัฒนธรรมเดียวกัน” 

ดังนั้น เพื่อน ๆ จะเห็นว่า ‘พลเมือง’ มีความหมายใกล้เคียงกับคำว่า ‘ประชาชน’ หรือ ‘ราษฎร’ ที่มีความหมายในเชิงสมาชิกหรือการเป็นส่วนหนึ่งของประเทศนั้น ๆ แต่พลเมืองจะมีเรื่องของสิทธิ บทบาทหน้าที่และการมีส่วนร่วมในสังคมมากกว่า เช่น การรักษาสิทธิของตัวเองด้วยการไปเลือกตั้ง หรือการเข้าร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ กับรัฐ ดังนั้น พลเมืองดี หมายถึง พลเมืองที่รู้หน้าที่ รักษาสิทธิ เคารพกฎกติกาของสังคม มีส่วนร่วมช่วยเหลือกันและกันเพื่อก่อให้เกิดการพัฒนาสังคมและประเทศชาติ ส่วนพลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย หมายถึง พลเมืองที่ดำเนินชีวิตในสังคมโดยยึดหลักประชาธิปไตยในการอยู่ร่วมกันนั่นเอง

พลเมืองดีสำคัญอย่างไร ?

เนื่องจากพลเมืองเป็นส่วนสำคัญของการขับเคลื่อนประเทศชาติอย่างที่เรากล่าวไปข้างต้น ดังนั้นการเป็นพลเมืองที่ดีเลยมีความสำคัญต่อประเทศเราในหลาย ๆ ด้าน ซึ่งในบทความนี้จะพูดถึง 3 ด้านหลัก ๆ ได้แก่ 

1. ด้านสังคม : พลเมืองดี คือผู้ที่รู้จักใช้สิทธิและปฏิบัติตามหน้าที่ของตนเอง ไม่ก้าวก่ายหรือสร้างความเดือดร้อนให้ผู้อื่น บ้านเมืองจึงเกิดความสงบเรียบร้อยและผู้คนในสังคมสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข 
2. ด้านเศรษฐกิจ : สิ่งสำคัญอย่างหนึ่งของการเป็นพลเมืองดีคือการประกอบอาชีพสุจริต ไม่มีการคอรัปชันซึ่งเป็นสิ่งที่ทำให้เกิดปัญหาหลายอย่างตามมาไม่ว่าจะเป็นเรื่องความเหลื่อมล้ำหรือปัญหาทางเศรษฐกิจอื่น ๆ นอกจากนี้การเป็นพลเมืองดียังรวมถึงการดูแลรับผิดชอบวางแผนการเงินของตัวเองเพื่อไม่ให้เกิดความเดือดร้อนทั้งต่อตนเอง และคนอื่น ๆ อีกด้วย
3. ด้านการเมืองการปกครอง : เมื่อพลเมืองแต่ละคนจะรู้จักเคารพกฎหมาย รู้สิทธิหน้าที่ของตนเอง ไม่ละเมิดสิทธิผู้อื่น จะทำให้การบริหารประเทศเป็นระบบและราบรื่นมากยิ่งขึ้น

ภาพการเคารพกฎหมายโดยการข้ามถนนบนทางม้าลาย (ขอบคุณภาพจาก 13on)

พลเมืองดีเป็นแบบไหน ?

เพื่อน ๆ น่าจะสงสัยแล้วว่า ถ้าอยากเป็นพลเมืองดีต้องทำยังไงบ้าง เราไปดูกันเลยดีกว่าว่าคุณลักษณะสำคัญของพลเมืองดีจะมีอะไรบ้าง

1. เคารพกฎหมาย เพราะถือว่าเป็นกฎเกณฑ์ให้เราอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุข
2. เคารพสิทธิและเสรีภาพของผู้อื่น ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของระบอบประชาธิปไตย
3. เป็นบุคคลที่มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่ทั้งต่อครอบครัว โรงเรียน ชุมชน สังคมประเทศชาติ
4. มีเหตุผล และรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น เพราะการรับฟังความคิดเห็นที่หลากหลายจะทำให้เราเข้าใจกันได้มากขึ้น รวมทั้งได้ข้อสรุปร่วมกันที่ทุกคนยอมรับและได้ประโยชน์
5. มีคุณธรรมและจริยธรรมในการดำรงชีวิต เพราะถ้าเราคำนึงถึงแค่กฎหมายแต่ขาดคุณธรรม

จริยธรรม สังคมก็อาจจะวุ่นวายได้ 

1. ต้องกระตือรือร้นในการมีส่วนร่วมเพื่อจะป้องกันและแก้ปัญหาของชุมชน สังคม และประเทศชาติ โดยไม่คิดว่าเป็นหน้าที่ของภาครัฐหรือของคนใดคนหนึ่งเท่านั้น

1. สนใจและกระตือรือร้นที่จะเข้าร่วมกิจกรรมทางการเมืองการปกครอง เพราะการเมืองนั้นมีผลกระทบต่อตัวเรารวมถึงคนทุกคน การมีส่วนร่วม เช่น การไปใช้สิทธิเลือกตั้ง การร่วมกันตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ เป็นต้น

ทั้งหมดนี้เป็นลักษณะสำคัญของพลเมืองดีบางประการ ซึ่งมีหลากหลายวิธีที่เราสามารถเป็นพลเมืองดีได้ แล้วเพื่อน ๆ ล่ะคิดว่าพลเมืองดีเป็นแบบไหน ? ถ้ายังไม่แน่ใจลองโหลดแอปพลิเคชัน StartDee มาเรียนเพิ่มเติมกับคุณครูของเรากันได้เลย หรืออ่านบทความที่เกี่ยวข้องต่ออย่างเรื่องรูปแบบการปกครอง หรือ ปัญหาการเมืองไทยและการตรวจสอบอำนาจรัฐก็ได้นะ

Did You Know ? 

พอพูดถึงพลเมืองแล้ว อีกเรื่องที่ชวนสงสัยคือความหมายของคำว่า รัฐ ชาติ และประเทศ ซึ่งไม่ได้มีความหมายเหมือนกันซะทีเดียว ดังนี้

บุคคลจะเป็นพลเมืองดีของสังคมนั้น ต้องตระหนักถึง บทบาท หน้าที่ ที่จะต้องปฎิบัติสอดคล้องกับหลักธรรม วัฒนธรรม ประเพณี และรัฐธรรมนูญที่กำหนดไว้ รวมทั้งบทบาททางสังคมที่ตนดำรงอยู่ เมื่อสามารถปฎิบัติหน้าที่ได้อย่างถูกต้องสมบูรณ์ ย่อมเกิดความภาคภูมิใจ และเกิดผลดีทั้งต่อตนเองและสังคม การเป็นพลเมืองที่ดีเคารพกฎหมาย เคารพสิทธิเสรีภาพของผู้อื่น มีความกระตือรื้อร้น ที่จะเข้ามามีส่วนร่วมในการแก้ปัญหาของชุมชนและสังคม มีคุณธรรมและจริยธรรมเป็นหลัก ในการดำเนินชีวิตอย่างสงบสุข

พลเมืองดี ในวิถีประชาธิปไตย พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน ได้ให้ความหมายของคำต่างๆดังนี้

พลเมือง หมายถึงชาวเมือง ชาวประเทศ ประชาชน
วิถี หมายถึง สาย แนว ทาง ถนน
ประชาธิปไตย หมายถึง รูปแบบการปกครองที่ถือมติปวงชนเป็นใหญ่ ถือเอาเสียงข้างมาก

พลเมืองดีตามวิถีประชาธิปไตย จึงหมายถึง พลเมืองที่มีคุณลักษณะที่สำคัญ คือเป็นผู้ที่ยึดมั่นในหลักศีลธรรมและคุณธรรมของศาสนา มีหลัการทางประชาธิปไตยในการดำรงชีวิต ปฎิบัติตนตามกฎหมาย ดำรงตนเป็นประโยชน์ต่อสังคม โดยมีการช่วยเหลือเกื้อกูลกัน อันจะก่อให้เกิดการพัฒนาสังคม และ ประเทศชาติ ให้เป็นประเทศประชาธิปไตยอย่างแท้จริง ตามหลักประชาธิปไตย

การเป็นพลเมืองดีมีความสำคัญต่อสังคมอย่างไร

การเป็นพลเมืองดีมีความสําคัญต่อประเทศชาติและสังคมโลกอย่างไร

ความเป็นพลเมืองมีความสําคัญอย่างไร

หน้าที่พลเมืองสำคัญต่อประเทศชาติอย่างไร