ธาตุที่สามารถแผ่รังสีได้คือธาตุอะไรบ้าง

ต้นกำเนิดธาตุกัมมันตรังสี

          จากที่ทุกคนเคยได้ยินข่าวเกี่ยวกับการรั่วไหลของโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ฟูกูชิมะของประเทศญี่ปุ่น ที่เกิดเหตุเมื่อปี พ.ศ. 2554 หรือการระเบิดของเตาปฏิกรณ์โรงไฟฟ้านิวเคลียร์เชอร์โนบิลในประเทศยูเครน ปีค.ศ. 1986 และแม้กระทั่งข่าวอุบัติเหตุจากความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ของคนเก็บของเก่า ที่ไปสัมผัสชิ้นส่วนสารกัมมันตรังสี โคบอลต์-60 ที่จังหวัดสมุทรปราการ ได้สร้างความตระหนกตกใจให้กับประชาชนเป็นอย่างมากในช่วงเวลานั้น แสดงให้เห็นว่าธาตุกัมมันตรังสีนั้นเป็นเรื่องใกล้ตัวเราที่ต้องศึกษาเรียนรู้เพื่อที่จะสามารถเข้าใจถึงประโยชน์, โทษ และการป้องกันไม่ให้เกิดเหตุการณ์ดังกล่าวขึ้นอีก

ธาตุที่สามารถแผ่รังสีได้คือธาตุอะไรบ้าง

ภาพห้องทดลองแสดงการทดสอบธาตุกัมมันตรังสี
ที่มา https://pixabay.com , Bokskapet

ประวัติของธาตุกัมมันตรังสี

          ธาตุกัมมันตรังสี (Radioactive Element) คือสสารชนิดหนึ่งที่สามารถปล่อยพลังงานรังสี เช่น รังสีแอลฟา (α) , รังสีบีต้า (β)  และรังสีแกมมา (γ)  มาออกมาจากกระบวนการสลายตัวของธาตุหรือไอโซโทป ซึ่งรังสีที่แผ่ออกมานั้นเป็นพลังงานชนิดหนึ่งเรียกว่ากัมมันตภาพรังสีนั่นเอง และการเปลี่ยนแผ่รังสีนี้สามารถเปลี่ยนธาตุดังกล่าวเป็นธาตุอื่นได้ด้วย

          โดยธาตุกัมมันตรังสีนั้นมีการค้นพบครั้งแรกโดยนักวิทยาศาสตร์ชาวฝรั่งเศสชื่อ อองตวน อองรี เบ็กเคอเรล (Antoine Henri Becquerel) ในปีค.ศ. 1896 ซึ่งเป็นการค้นพบอย่างบังเอิญเนื่องจากพบฟิล์มถ่ายรูปที่เก็บไว้กับธาตุยูเรเนียมและนำมาห่อด้วยกระดาษสีดำ มีคุณลักษณะเปลี่ยนไปกลายเป็นมีลักษณะเดียวกันกับฟิล์มรับแสง ดังนั้นเบ็กเคอเรลจึงได้จำลองการทดลองโดยนำธาตุยูเรเนียมชนิดอื่นมาทดลองก็ได้ผลเช่นเดียวกัน จึงสามารถสรุปได้ว่ามีการแผ่รังสีออกมาจากธาตุยูเรเนียม

           ต่อมาปีแอร์ คูรี และ มารี คูรี (Pierre Curie and Marie Curie) ได้มีการค้นพบเพิ่มเติมว่าไม่เพียงแค่ธาตุยูเรเนียมเท่านั้น ธาตุชนิดอื่นก็สามารถแผ่รังสีได้เช่นเดียวกัน และยังพบอีกว่าสารกัมมันตรังสีนั้นมีอานุภาพสูงและสามารถทะลุทะลวงได้ด้วย เช่น รังสีแกมมาสามารถทำลายเนื้อเยื่อภายในร่างกายหรือ  สามารถทำลายกระดูกและทำให้ผิวหนังแห้งได้ โดยผลกระทบของกัมมันตรังสีกับมนุษย์นั้นนอกจากปริมาณการได้รับรังสีปริมาณมากหรือปริมาณน้อยแล้วนั้น อวัยวะส่วนต่าง ๆ ของร่างกายและ สุขภาพของผู้ที่ได้รับยังเป็นอีกตัวแปรหนึ่งที่ทำให้แต่ละคนได้รับปริมาณรังสีไม่เท่ากัน โดยอวัยวะที่อ่อนไหวมากที่สุดคือ ระบบสืบพันธุ์ และระบบสร้างเม็ดเลือดของร่างกาย โดยอาการของผู้ได้รับรังสีจากสารกัมมันตรังสีนั้นเริ่มจากมีอาการอ่อนเพลีย คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย ผมร่วง เบื่ออาหาร ผมร่วงเปลี่ยนแปลงยีนในพันธุกรรม ไปจนถึงผิวหนังเป็นพุพอง และเสียชีวิตในที่สุด

ประโยชน์ของสารกัมมันตรังสี

          ถึงแม้ว่าสารกัมมันตรังสีจะมีความอันตรายมากแต่ปัจจุบันหลายประเทศก็ได้นำสารกัมมันตภาพรังสีมาใช้ประโยชน์ในหลาย ๆ ด้าน เช่นกัน ทั้งด้านการแพทย์ อุตสาหกรรม เกษตรกรรม ธรณีวิทยา และด้านวิทยาศาสตร์ เช่น

  • เป็นพลังงานเชื้อเพลิงในการผลิตไฟฟ้า

  • นำมาใช้ในการยืดอายุอาหารที่บริโภค

  • การฉายรังสีเอกซ์เพื่อตรวจความผิดปกติในร่างกาย

  • นำมาฆ่าเชื้อโรคในอุปกรณ์ทางการแพทย์

  • บำบัดการรักษาสำหรับคนที่เป็นโรคมะเร็ง

  • ตรวจอายุวัตถุโบราณเพื่อศึกษาทางด้านโบราณคดี

  • นำมาทดสอบกับชิ้นส่วนโลหะเพื่อตรวจสอบรอยตำหนิรอยร้าว หรือรอยรั่ว

  • ใช้รังสีฉายเพื่อสร้างสีสันให้กับอัญมณี

ธาตุที่สามารถแผ่รังสีได้คือธาตุอะไรบ้าง

ภาพการสวมชุดป้องกันสารกัมมันตรังสี
ที่มา https://pixabay.com , MetsikGarden

การป้องกันเมื่อมีการรั่วไหลของธาตุกัมมันตรังสี

          เนื่องจากธาตุกัมมันตรังสีสามารถกระจายตัวไปได้ทั้งทางอากาศโดยการหายใจฝุ่นละอองที่มีรังสีเข้าไปหรือ ปนเปื้อนไปกับทางน้ำไหลลงแม่น้ำลำคลอง และไหลลงไปทางทะเลในที่สุด ดังนั้นการป้องกันสารกัมมันตรังสีในกรณีที่มีการรั่วไหลสามารถทำได้โดยการอยู่แต่ในอาคารปิดหน้าต่างและประตูให้สนิท ดื่มน้ำสะอาดที่เก็บไว้ในภาชนะปิดมิดชิด กินไอโอดีนเพื่อป้องกันโรคมะเร็ง และในกรณีที่มีความจำเป็นต้องออกนอกอาคารหรือเข้าไปในบริเวณที่มีสารกัมมันตภาพรังสีจำเป็นจะต้องใส่ผ้าปิดจมูก สวมหน้ากาก และสวมชุดป้องกัน และในกรณีที่มีฝนตกควรหลีกเลี่ยงเข้าไปอยู่ในอาคารทันทีดังนั้นจะเห็นว่าสารกัมมันตรังสีมีทั้งประโยชน์และโทษ เราจึงจำเป็นต้องมีความรู้เป็นอย่างดีเกี่ยวกับวิธีการใช้ที่ปลอดภัย รวมทั้งรู้จักโทษและการป้องกันสารกัมมันตรังสี เพื่อสามารถนำสารกัมมันตรังสีไปประยุกต์ใช้ให้เพื่อเกิดประโยชน์สูงสุด

แหล่งที่มา

สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ.(2550) อยู่ปลอดภัยกับอะตอม. สืบค้นเมื่อวันที่ 9 ธันวาคม 2562 .จาก http://www.oap.go.th/images/documents/resources/media-library/publications/stay_safe_with_the_atom1.pdf

ดร. ไบรอัน แนพพ์. ยูเรเนียม และ ธาตุกัมมันตรังสีอื่น ๆ. (พิมพ์ครั้งที่2). กรุงเทพมหานคร. นานมีบุ๊คส์.

คณะอนุกรรมการความปลอดภัยทางรังสี. แนวปฏิบัติเพื่อความปลอดภัยทางรังสี มหาวิทยาลัยมหิดล. (พิมพ์ครั้งที่1). กรุงเทพมหานคร. ทองสุขพริ้นท์.

มาริสา คุณธนวงศ์. รังสีคืออะไร มีกี่ชนิด วัดได้อย่างไร มีผลกระทบต่อสุขภาพมากน้อยแค่ไหน. สืบค้นเมื่อวันที่ 9 ธันวาคม 2562 .จาก https://www.mtec.or.th/post-knowledges/3923/

หัวเรื่อง และคำสำคัญ

ธาตุกัมมันตรังสี, กัมมันตภาพรังสี, โรงไฟฟ้านิวเคลียร์, รังสี, ผลิตไฟฟ้า, รังสีแอลฟา, รังสีบีตา, รังสีแกมมา, กำเนิดธาตุกัมมันตรังสี, ปีแอร์ คูรี, มารี คูรี, ธาตุยูเรเนียม

รูปแบบการนำเสนอ แบ่งตามผลผลิต สสวท.

สื่อสิ่งพิมพ์ในรูปแบบดิจิทัล

ลิขสิทธิ์

สถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.)

วันที่เสร็จ

วันพุธ, 11 ธันวาคม 2562

สาขาวิชา/กลุ่มสาระวิชา

เคมี

ระดับชั้น

ม.1
ม.2
ม.3
ม.4
ม.5
ม.6

ช่วงชั้น

มัธยมศึกษาตอนต้น
มัธยมศึกษาตอนปลาย

กลุ่มเป้าหมาย

ครู
นักเรียน
บุคคลทั่วไป

ดูเพิ่มเติม

คุณอาจจะสนใจ

ธาตุที่สามารถแผ่รังสีได้คือธาตุอะไรบ้าง

Hits

ธาตุที่สามารถแผ่รังสีได้คือธาตุอะไรบ้าง
(2547)

เมื่อเดือนสิงหาคมปี ค.ศ. 2014 คนอังกฤษทั้งประเทศรู้สึกตกใจที่รู้ข่าวว่า บิดาและมารดาได้นำAshya King ...

ธาตุที่สามารถแผ่รังสีได้คือธาตุอะไรบ้าง

Hits

ธาตุที่สามารถแผ่รังสีได้คือธาตุอะไรบ้าง
(3191)

แสงแดดที่ผ่านเข้าสู่ผิวโลกประกอบด้วยรังสีหลายชนิด เมื่อรังสีผ่านเข้าสู่ชั้นบรรยากาศของโลก รังสีบางส ...

ธาตุอะไรแผ่รังสีได้

ธาตุกัมมันตรังสี คือ ไอโซโทปของธาตุที่แผ่รังสีออกมาได้ เนื่องจากเป็นไอโซโทปที่ไม่เสถียร ธาตุกัมมันตรังสีเป็นธาตุที่มีเลขอะตอมสูงกว่า 83 ธาตุ กัมมันตรังสีที่พบในธรรมชาติมีหลายชนิด เช่น ยูเรเนียม-238 ยูเรเนียม-235 เรดอน-222 เป็นต้น ธาตุกัมมันตรังสีจะปล่อยพลังงานออกมาในรูปของอนุภาคหรือรังสีบางชนิด แล้วเปลี่ยนไปเป็นธาตุ ...

รังสีแอลฟาเป็นธาตุของธาตุใด

อนุภาคแอลฟา (เขียนแทนด้วยอักษรกรีก แอลฟา α) คืออนุภาคที่ประกอบด้วยโปรตอน 2 ตัวและนิวตรอน 2 ตัว เหมือนกับนิวเคลียสของอะตอมของธาตุฮีเลียม (He) จึงสามารถเขียนสัญลักษณ์ได้อีกอย่างหนึ่งเป็น

ต้นกําเนิดของกัมมันตรังสีเกิดที่ใด

ธาตุกัมมันตรังสีค้นพบครั้งแรกในปี 1896 โดยนักเคมีชาวฝรั่งเศส อองตวน อองรี แบ็กเกอเรล (Antoine Henri Becquerel) จากความบังเอิญที่เขานำฟิล์มถ่ายรูปวางไว้ใกล้เกลือโพแทสเซียมยูเรนิลซัลเฟต ซึ่งสร้างรอยดำบนแผ่นฟิล์มเสมือนการถูกแสงผ่านเข้าไป เขาจึงเชื่อว่ามีรังสีพลังงานสูงบางชนิดปลดปล่อยออกมาจากเกลือยูเรเนียมก้อนนั้น

สารกัมมันตรังสีเกิดจากอะไร

ธาตุกัมมันตรังสี (Radioactive Element) คือสสารชนิดหนึ่งที่สามารถปล่อยพลังงานรังสี เช่น รังสีแอลฟา (α) , รังสีบีต้า (β) และรังสีแกมมา (γ) มาออกมาจากกระบวนการสลายตัวของธาตุหรือไอโซโทป ซึ่งรังสีที่แผ่ออกมานั้นเป็นพลังงานชนิดหนึ่งเรียกว่ากัมมันตภาพรังสีนั่นเอง และการเปลี่ยนแผ่รังสีนี้สามารถเปลี่ยนธาตุดังกล่าวเป็นธาตุอื่น ...