เทคโนโลยีสื่อสารโทรคมนาคม มีอะไรบ้าง

เทคโนโลยีการสื่อสารโทรคมนาคมถือเป็นเทคโนโลยีด้านการติดต่อสื่อสาร การับส่งข่าวสารข้อมูลระยะไกลด้วยการส่งจากเครื่องคอมพิวเตอร์ และอุปกรณ์อื่นๆ จากระยะไกลไปถึงกันได้ ส่งผลให้สามารถเผยแพร่ข้อมูลข่าวสาร สารสนเทศอื่นๆ ไปยังผู้ใช้งานในแหล่งต่างๆ ได้อย่างสะดวกสบาย ถูกต้อง รวดเร็ว ทันต่อสถานการณ์ รูปแบบของการส่งที่ว่านี้อาจเป็นการส่งด้วยตัวเลข, ภาพ, ตัวอักษร และเสียง อย่างไดอย่างหนึ่ง หรือหลายอย่างพร้อมกันก็ได้ ซึ่งเทคโนโลยีสำหรับการใช้สื่อสาร เผยแพร่เหล่านี้ประกอบไปด้วย เทคโนโลยีสื่อสารแบบมีสายและไร้สาย อาทิ โทรศัพท์ โมเด็ม แฟ็กซ์ วิทยุกระจายเสียง เคเบิ้ลใยแก้วนำแสง วิทยุโทรทัศน์ ดาวเทียม คลื่นไมโครเวฟ เป็นต้น ซึ่งกลไกหลักๆ ของการสื่อสารโทรคมนาคมจะแยกออกเป็น 3 ส่วน คือ ต้นทางของข้อความ, สื่อกลางด้านการรับส่งข้อความ และปลายทางผู้รับข้อความ

องค์ประกอบของเทคโนโลยีการสื่อสารโทรคมนาคม

1. เครื่องส่งสัญญาณ – ทำหน้าที่เปลี่ยนสัญญาณไฟฟ้าซึ่งใช้แทนข่าวสารจากต้นกำเนิดให้กลายเป็นสัญญาณ หรือคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าอันเหมาะสมส่ำหรับการส่งต่อออกไปยังปลายทาง เช่น โทรศัพท์ เครื่องจะแปลงสัญญาณไฟฟ้าจากเสียงพูดให้เป็นแม่เหล็กไฟฟ้าแล้วส่งต่อไปยังปลายทางเพื่อทำการสื่อสารข้อมูล เป็นต้น
2. ระบบการส่งผ่านสัญญาณ – มีการแปลงสัญญาณไฟฟ้าซึ่งใช้แทนข่าวสารต่างๆ ให้กลายเป็นสัญญาณ คลื่นแม่เหล็กที่เหมาะสม สัญญาณก็ถูกส่งผ่านระบบการส่งสัญญาณแล้วต่อไปยังเครื่องผู้รับ
3. เครื่องรับสัญญาณ – ทำการเปลี่ยนสัญญาณซึ่งถูกส่งผ่านจากต้นทางให้กลับมาเป็นตัวสัญญาณไฟฟ้าแทนข่าวสารี่ถูกส่งมาจากต้นทางแล้วให้อุปกรณ์แปลงกลับมาเป็นข่าวสารอีกครั้งเพื่อให้ผู้รับสารสามารถเข้าใจในรายละเอียดนั้นๆ ได้ ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นโมเด็มหรืออุปกรณ์อื่นๆ ที่มีความเหมาะสม
4. ผู้รับสัญญาณ – นี่คือส่วนสุดท้ายของระบบโทรคมนาคมทำหน้าที่รับข้อมูลข่าวสารซึ่งถูกส่งมาจากแหล่งต้นกำเนิด หมายถึงว่าอุปกรณ์รับสัญญาณกับอุปกรณ์ที่ส่งสัญญาณมาอาจเป็นชนิดเดียวกันหรือต่างชนิดได้ เช่น คอมพิวเตอร์กับคอมพิวเตอร์ คอมพิวเตอร์กับมือถือ เป็นต้น

เทคโนโลยีสารสนเทศแบ่งตามลักษณะการใช้งาน

1. เทคโนโลยีสำหรับการใช้เพื่อเก็บข้อมูล – กล้องดิจิตอล, เครื่องเอกซเรย์, ดาวเทียมถ่ายภาพทางอากาศ, กล้องถ่ายวีดีทัศน์ ฯลฯ
2. เทคโนโลยีสำหรับการใช้บันทึกข้อมูล – จานแม่เหล็ก, เทปแม่เหล็ก, บัตรเอทีเอ็ม, จานแสง หรือจานเลเซอร์ ฯลฯ
3. เทคโนโลยีสำหรับการใช้ประมวลผลข้อมูล – ฮาร์ดแวร์และซอฟต์แวร์ของเทคโนโลยีจากคอมพิวเตอร์
4. เทคโนโลยีสำหรับการใช้แสดงผลข้อมูล – พลอตเตอร์, จอภาพ, เครื่องพิมพ์ ฯลฯ
5. เทคโนโลยีสำหรับการใช้จัดทำสำเนาเอกสาร – เครื่องถ่ายเอกสาร, เครื่องถ่ายไมโครฟิล์ม ฯลฯ
6. เทคโนโลยีสำหรับการถ่ายถอด หรือส่งข่าวสารข้อมูล – ระบบโทรคมนาคมทั่วไปไม่ว่าจะเป็น โทรทัศน์, วิทยุกระจายเสียง, คอมพิวเตอร์, มือถือ หากเป็นสมัยก่อนก็จะมีพวกเทเล็กซ์ โทรเลข เป็นต้น

สิ่งเหล่านี้เป็นเทคโนโลยีการสื่อสารด้านโทรคมนาคมอันน่าสนใจถือว่าเป็นอีกแนวทางการพัฒนาเทคโนโลยีให้ก้าวไกลอย่างทุกวันนี้

เทคโนโลยีสื่อสารโทรคมนาคม 

1. เทคโนโลยีที่ใช้ในการเก็บข้อมูล เช่น ดาวเทียมถ่ายภาพทางอากาศ, กล้องดิจิทัล, กล้องถ่ายวีดีทัศน์, เครื่องเอกซเรย์ ฯลฯ
2. เทคโนโลยีที่ใช้ในการบันทึกข้อมูล จะเป็นสื่อบันทึกข้อมูลต่าง ๆ เช่น เทปแม่เหล็ก, จานแม่เหล็ก, จานแสงหรือจานเลเซอร์, บัตรเอทีเอ็ม ฯลฯ
3. เทคโนโลยีที่ใช้ในการประมวลผลข้อมูล ได้แก่ เทคโนโลยีคอมพิวเตอร์ทั้งฮาร์ดแวร์ และซอฟต์แวร์
4. เทคโนโลยีที่ใช้ในการแสดงผลข้อมูล เช่น เครื่องพิมพ์, จอภาพ, พลอตเตอร์ ฯลฯ
5. เทคโนโลยีที่ใช้ในการจัดทำสำเนาเอกสาร เช่น เครื่องถ่ายเอกสาร, เครื่องถ่ายไมโครฟิล์ม
6. เทคโนโลยีสำหรับถ่ายทอดหรือสื่อสารข้อมูล ได้แก่ ระบบโทรคมนาคมต่าง ๆ เช่น โทรทัศน์, วิทยุกระจายเสียง, โทรเลข, เทเล็กซ์ และระบบเครือข่ายคอมพิวเตอร์ทั้งระยะใกล้และไกล

ลักษณะของข้อมูลหรือสารสนเทศที่ส่งผ่านระบบคอมพิวเตอร์และการสื่อสาร ดังนี้ 
ข้อมูลหรือสารสนเทศที่ใช้กันอยู่ทั่วไปในระบบสื่อสาร เช่น ระบบโทรศัพท์ จะมีลักษณะของสัญญาณเป็นคลื่นแบบต่อเนื่องที่เราเรียกว่า "สัญญาณอนาลอก" แต่ในระบบคอมพิวเตอร์จะแตกต่างไป เพราะระบบคอมพิวเตอร์ใช้ระบบสัญญาณไฟฟ้าสูงต่ำสลับกัน เป็นสัญญาณที่ไม่ต่อเนื่อง เรียกว่า "สัญญาณดิจิตอล" ซึ่งข้อมูลเหล่านั้นจะส่งผ่านสายโทรศัพท์ เมื่อเราต้องการส่งข้อมูลจากคอมพิวเตอร์เครื่องหนึ่งไปยังเครื่องอื่น ๆ ผ่านระบบโทรศัพท์ ก็ต้องอาศัยอุปกรณ์ช่วยแปลงสัญญาณเสมอ ซึ่งมีชื่อเรียกว่า "โมเด็ม" (Modem)

1. การสื่อสารผ่านดาวเทียม (satellite-based communication) เนื่องจากท้องที่ทางภูมิศาสตร์เต็มไปด้วยภูเขา หุบเขา หรือเป็นเกาะอยู่ในทะเล การสื่อสารที่ดีวิธีหนึ่งคือการใช้ดาวเทียม ดาวเทียมได้รับการส่งให้โคจรรอบโลก โดยมีการเคลื่อนที่ไปพร้อมกับการหมุนของโลก ทำให้ดาวเทียมอยู่ในตำแหน่งคงที่เมื่อมองจากพื้นโลก ดาวเทียมจะมีเครื่องถ่ายทอดสัญญาณติดตั้งอยู่ การสื่อสารโดยผ่านดาวเทียมจะทำโดยการส่งสัญญาณสื่อสารจากสถานีภาคพื้นดิน แห่งหนึ่งขึ้นไปยังดาวเทียม เมื่อดาวเทียมรับก็จะส่งกลับมายังสถานีภาคพื้นดินอีกแห่งหนึ่งหรือหลายแห่ง เราจึงใช้ดาวเทียมเพื่อแพร่ภาพสัญญาณโทรทัศน์ได้ การรับจะครอบคลุมพื้นที่ที่ดาวเทียมลอยอยู่ ซึ่งจะมีบริเวณกว้างมากและทำได้โดยไม่มีอุปสรรคทางภูมิศาสตร์ เช่น มีแนวเขาบังสัญญาณ ดาวเทียมจึงเป็นสถานีกลางที่ถ่ายทอดสัญญาณจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่งได้

ปัจจุบันประเทศไทยมีดาวเทียมไทยคมสามดวงลอยอยู่เหนือประเทศทางด้านมหาสมุทร อินเดียและอ่าวไทย ดาวเทียมไทยคมนี้ใช้ประโยชน์ทางด้านการสื่อสารของประเทศได้มาก เพราะเป็นการให้บริการสื่อสารของประเทศในรูปแบบต่างๆ ตั้งแต่การรับส่งสัญญาณโทรทัศน์ สัญญาณจากวิทยุ สัญญาณข้อมูลข่าวสารต่างๆ

2. การสื่อสารด้วยเส้นใยนำแสง (fiber optic) เส้นใยนำแสงมีลักษณะเป็นท่อแก้วที่อ่อนตัวอยู่ในสายที่หุ้มด้วยพลาสติก ลักษณะของท่อแก้วหุ้มด้วยสารพิเศษที่ทำให้เกิดการหักเหของแสงอยู่ในภายท่อ แก้ว ดังนั้นเราสามารถส่งแสงจากปลายด้านหนึ่งให้ไปปรากฏที่ปลายอีกด้านหนึ่งได้ แม้ว่าเส้นใยนำแสงนั้นจะคดงอไปอย่างไรก็ตามก็จะส่งแสงเข้าไปในท่อแก้วได้ เมื่อมีการนำเอาข้อมูลเข้าไปผสมกับแสง เพื่อให้แสงกระพริบตามการเปลี่ยนแปลงของข้อมูล ทำให้เรารับส่งสัญญาณข้อมูลไปกับแสงได้ การรับส่งข้อมูลเข้าไปในแสงทำได้มากและรวดเร็ว

3. โครงข่ายบริการสื่อสารร่วมระบบดิจิทัล (Integrated Service Digital Network : ISDN) ลักษณะเครือข่ายนี้เป็นการขยายการบริการจากระบบโทรศัพท์เดิมให้เป็นระบบดิจิ ทัลคือส่งสัญญาณข้อมูลตัวเลขแทนเสียง แทนภาพ แทนข้อมูล การสื่อสารโครงข่ายบริการสื่อสารร่วมระบบดิจิทัลจึงเน้นการประยุกต์ใช้งาน หลายอย่างบนเครือข่ายเดียวกัน โดยวางฐานขยายจากโทรศัพท์ เช่นในสายโทรศัพท์เส้นเดียวที่เชื่อมต่อไปยังบ้านเรือนผู้ใช้ สามารถประยุกต์ให้เป็นระบบโทรศัพท์ที่เห็นภาพ ใช้ส่งโทรสาร ใช้เป็นระบบการประชุมทางวีดิทัศน์ ใช้ในการส่งข้อมูลทางคอมพิวเตอร์ เพื่อเชื่อมโยงกับระบบคอมพิวเตอร์อื่นๆ การดำเนินการเหล่านี้สามารถทำได้พร้อมกันบนสายสื่อสารเดียวกัน โครงข่ายบริการสื่อสารร่วมระบบดิจิทัลควรได้รับการพัฒนา โดยวางโครงสร้างพื้นฐานการเชื่อมโยงต่างๆ ไว้ให้พร้อม เพื่อรองรับความเร็วของการรับส่งข้อมูลได้สูงขึ้น

4. ระบบเครือข่ายสวิตชิง (switching technology) ด้วยเทคโนโลยีเอทีเอ็มสวิตชิงที่มีความเร็วสูงทำให้การสื่อสารผ่านเส้นใยนำ แสงในการส่งผ่านข้อมูลจากต้นทางไปยังปลายทางได้ด้วยความเร็วหลายร้อยเมกะบิต ต่อวินาที เอทีเอ็มสวิตชิงจึงเป็นเทคโนโลยีของการสร้างเครือข่ายข้อมูลข่าวสารที่จะรอง รับการใช้งานแบบสื่อประสม ปัจจุบันหลายหน่วยงานได้เริ่มใช้เครือข่ายด้วยเทคโนโลยีเอทีเอ็มสวิตชิงภาย ในองค์กรของตนเอง และมีแนวโน้มการขยายตัวเพื่อรองรับระบบนี้สำหรับเครือข่ายระยะไกลในอนาคตต่อ ไป

5. ระบบสื่อสารเคลื่อนที่ (mobile phone system) หรือที่เรียกว่าระบบเซลลูลาร์โฟน (cellular phone system) ที่ใช้กับโทรศัพท์ ทำให้มีโทรศัพท์ติดรถยนต์ โทรศัพท์เคลื่อนที่ ปัจจุบันการสื่อสารระบบนี้เป็นที่แพร่หลายและนิยมใช้กันมาก ลักษณะการทำงานของระบบสื่อสารแบบนี้คือ มีการกำหนดพื้นที่เป็นเซลเหมือนรวงผึ้ง แต่ละเซลจะครอบคลุมพื้นที่บริเวณหนึ่ง มีระบบสื่อสารเชื่อมโยงระหว่างเซลเข้าด้วยกัน ครอบคลุมพื้นที่บริการไว้ทั้งหมด ดังนั้นเมื่อเราอยู่ที่บริเวณพื้นที่บริการใด และมีการใช้โทรศัพท์เคลื่อนที่ สัญญาณจากโทรศัพท์เคลื่อนที่จะเชื่อมโยงกับสถานีรับส่งประจำเซลขึ้น ทำให้ติดต่อไปยังข่ายสื่อสารที่ใดก็ได้ ครั้นเมื่อเราเคลื่อนที่ออกนอกพื้นที่ก็จะโอนการรับส่งไปยังเซลที่อยู่ข้าง เคียง โดยที่สัญญาณสื่อสารไม่ขาดหาย

6. ระบบสื่อสารไร้สาย (wireless communication) เป็นเทคโนโลยีที่พัฒนาขึ้นเพื่อสร้างความสะดวกในการเชื่อมต่ออุปกรณ์ต่างๆ เข้าสู่เครือข่าย ระบบที่รู้จักและใช้งานกันแพร่หลายคือ ระบบแลนไร้สาย (wireless LAN) เป็นระบบเชื่อมโยงคอมพิวเตอร์ต่างๆ เข้าสู่เครือข่ายด้วยสัญญาณวิทยุ สามารถเชื่อมโยงคอมพิวเตอร์เข้าสู่ระบบด้วยความสูงถึง 11 เมกะบิตต่อวินาที ระบบเครือข่ายไร้สายที่รู้จักและนำมาประยุกต์ใช้กันมากอีกระบบหนึ่งคือ ระบบบลูทูธ (bluetooth) เป็นการเชื่อมโยงอุปกรณ์ต่างๆ เข้าสู่เครือข่ายในระยะใกล้ เพื่อลดการใช้สายสัญญาณ และสร้างความสะดวกในการใช้งาน

เทคโนโลยีคมนาคมและการสื่อสารนำมาประยุกต์ใช้เพื่อพัฒนาและปรับปรุงการดำเนินงานทางธุรกิจโดยมีวัตถุประสงค์หลัก 4 ประการดังนี้ 

1. เพื่อการสื่อสารทางธุรกิจที่ดีขึ้น
2. เพื่อให้การดำเนินงานมีประสิทธิภาพสูงขึ้น
3. เพื่อการกระจายข้อมูลที่ดีขึ้น
4. เพื่อการจัดการกระบวนการธุรกิจที่สะดวกขึ้น 

องค์ประกอบของเทคโนโลยีการสื่อสารข้อมูลและเครือข่ายคอมพิวเตอร์

ชนิดของสัญญาณข้อมูล

เทคโนโลยีสื่อสารโทรคมนาคมมีองค์ประกอบอะไรบ้าง

เทคโนโลยีสื่อสารโทรคมนาคมหมายถึงอะไร และมีอะไรบ้าง

ประเภทของเทคโนโลยีการสื่อสารมีอะไรบ้าง

ระบบการสื่อสารโทรคมนาคมคืออะไร