พินัยกรรม ยกทรัพย์สินทั้งหมด

���ҷ���١�ӨѴ�ô��ѧ����Ǣ�ҧ�鹹�� �����¶������͹˹����ҷ��ҷ����鹵������� �ѧ��鹶�ҷ��ҷ������շ��ҷ�Ѻ��ǧ��� ���ҷ����Ѻ��ǧ�����������ö�Ѻ�ô�᷹����� ���㹡óշ��١�ӨѴ������ (�) �֧ (�) �������ô�����������������ѡɳ��ѡ�� ������ö�Ѻ�ô���������


(�) ��ö١�Ѵ������Ѻ�ô� ����ô��Ҩ�Ѵ���ҷ�¸����ͧ�����������Ѻ�ô����� �����Ը� �ѧ���仹��

���¡���ʴ�ਵ��������ҧ�Ѵ�� ����Ҩ���� � �Ը� ���
� �ʴ�ਵ�����㹾Թ�¡���

� ����˹ѧ����ͺ����边ѡ�ҹ���˹�ҷ��

�ӾԹ�¡���¡��Ѿ���ô���餹��蹨���� ���ҷ�¸������������Ѻ�ô�����Թ�¡��� ���ҷ��������������Ҷ١�Ѵ������Ѻ�ô�

(�) �������ô� ���ҷ������Է�����Ѻ�ô� �Ҩ�����ʧ����Ѻ�ô��ѧ����ǡ��� �·���˹ѧ����ʴ�ਵ������ô�������Ѵ�� ���ͨз����ѭ�һ�йջ�й������������� ��������ô���鹨������§�ҧ��ǹ ��������������͹� �������͹���������


�������ô��зӡ�͹�������ô��������� �����������ô�������Ǩ�����ô�������á��� ������������ô���������ռ���͹��ѧ仨��֧�ѹ�������ô��֧��������


�������ô�������ͧ੾�е�� �����������ô����Ƿ�Ѿ���Թ��ǹ���������������繢ͧ����׺�ѹ�ҹ�ͧ������ô�


�. ��÷ӾԹ�¡���


����͵������ ��Ѿ���Թ���˹���Թ��駻ǧ��������ѧ���ҷ�¸�������ӴѺ�ѧ����������Ң�ҧ�� ���Ҽ�������ͧ�������Ѿ���Թ�ͧ������ѧ���ҷ�ѧ����ǡ�� ��������ͧ�����鵡仵���Ѵ��ǹ�������������ǡ�� ������ö��˹���鵡��ѧ�ؤ�� ���͵���Ѵ��ǹ����ͧ����� �����Ըա�÷ӾԹ�¡�������͹��赹�е��


�ѡɳТͧ�Թ�¡����е�ͧ�繡���ʴ�ਵ�ҡ�˹�������͵���������͵��������Ǩ����Ѵ��÷�Ѿ���Թ�ͧ���ͧ���������ͧ������ҧ�� ������������觡��������� ������¹�ŧ������ѧ���ҧ�á��� �¶����ҾԹ�¡�����Ѻ�ش��������ѡ


㹢�з��ӾԹ�¡��� ���ӾԹ�¡����е�ͧ�����ؤú�Ժ��һ����� �����ʵ��������ҵ����ѧ������ ��е�ͧ������ҧ�� ��ǹ����ͷӾԹ�¡����������� �����ʵ� �����������ǡ��������


������繾�ҹ㹾Թ�¡��� ���ͼ����¹�Թ�¡��� ���繼���Ѻ�Թ�¡��������


(�) �ԸշӾԹ�¡���


��÷ӾԹ�¡��� �Ҩ��������Ըմѧ���仹��


�. ����˹ѧ��� ŧ�ѹ ��͹ �� 㹢�з��ӾԹ�¡��� ��м��ӾԹ�¡�����ͧŧ�����ͪ��������˹�Ҿ�ҹ���ҧ�����ͧ��������ѹ �¾�ҹ����ͧ���е�ͧŧ�����ͪ����Ѻ�ͧ�����ͪ��ͧ͢���ӾԹ�¡������㹢�й��


�. �Թ�¡�����¹�ͧ �¼��ӾԹ�¡��������͡�����¹���������ͧ͢���ͧ��駩�Ѻ ����ŧ�����ͪ��� �ѹ ��͹ �� ���ӾԹ�¡���


�. �Թ�¡����ѹ���͡��ý������ͧ ��觨е�ͧ�ӵ����鹵͹�ѧ���仹��

���ӾԹ�¡�����ͧ��駢�ͤ��������ʧ������������㹾Թ�¡������������ ���˹�Ҿ�ҹ�ա���ҧ�����ͧ��������ѹ
�������͵�ͧ����ͤ����������ŧ��� �����ҹ��ͤ�����������ӾԹ�¡�����о�ҹ�ѧ
����������Ң�ͤ����١��ͧ���������ӾԹ�¡�����о�ҹŧ�����ͪ���������Ӥѭ
����������ŧ�����ͪ������ �ѹ ��͹ �� ��駨�ŧ�����µ��ͧ��ҾԹ�¡��������Ӣ�鹶١��ͧ���� ��л�зѺ��ҵ��˹�������Ӥѭ

�. �ӾԹ�¡������͡����Ѻ ��觵�ͧ�Ӵ����Ըմѧ���仹��

���ӾԹ�¡�����ͧŧ�����ͪ���㹾Թ�¡���
��֡�Թ�¡�������ŧ�����ͪ��ͤҺ��¼�֡���
�ӾԹ�¡�����輹֡�����ʴ���͹���������о�ҹ���ҧ�����ͧ�� ��������¤ӵ�ͺؤ�ŷ������ѧ���������繾Թ�¡����ͧ�� ���ӾԹ�¡����������¹�ͧ�µ�ʹ ��ͧ�駹������������Ңͧ�����¹����Һ����
����͹������ͨ����¤� ����ѹ��͹�շ��ӾԹ�¡������ʴ���麹�ͧ��л�зѺ��ҵ��˹����� ���������� ���ӾԹ�¡��� ��о�ҹ ŧ�����ͪ��ͺ��ͧ���

�. �Թ�¡����Ӵ����Ҩ� �»��ԾԹ�¡����зӴ����Ҩ������ �����������վĵԡ�ó����ɷ���������ö�зӾԹ�¡������Ẻ����� �蹵�������ѹ������������� �����������ä�кҴ ����ʧ���� ��÷ӾԹ�¡��������ҨҨе�ͧ��ԺѵԴѧ���

���ӾԹ�¡�����ͧ�ʴ�ਵ�ҡ�˹���;Թ�¡������˹�Ҿ�ҹ���ҧ�����ͧ��������������ѹ � �����
��ҹ�ͧ����鹵�ͧ��ʴ�����͹����������Ԫѡ��� ����駢�ͤ��������ӾԹ�¡����������� �����������ѹ ��͹ �� ʶҹ�����ӾԹ�¡��� ��оĵԡ�ó����ɹ��������
���������ͨ���ͤ�������ҹ����� ��о�ҹ�ͧ����鹵�ͧŧ�����ͪ������ ��Ҿ�ҹ������˹ѧ���ŧ�����ͪ�������� ���ͧ�������¹���������վ�ҹ�ա�ͧ��ŧ�����ͪ����Ѻ�ͧ��¾���������͹��
��һ�ҡ���Ҽ��ӾԹ�¡�����������������㹰ҹз��зӾԹ�¡���Ẻ����� �Թ�¡��������Ҩҹ�����ѹ��鹼�����;�˹����͹�Ѻ�����ҷ���Ѻ�����ҹз��зӾԹ�¡���Ẻ�����

�. �Թ�¡�����㹵�ҧ����� ��Ҥ�㹺ѧ�Ѻ�¨зӾԹ�¡���㹵�ҧ����� �зӵ��Ẻ��ҧ � �ѧ����Ǣ�ҧ�� ���ͨзӵ��Ẻ��衮���¢ͧ����ȷ��ӾԹ�¡����ѭ�ѵ�������

ในบางครั้ง  ผู้ทำพินัยกรรมมีกรรมสิทธิ์รวมกับผู้อื่น  ไม่ว่าจะเป็นทรัพย์สินที่เป็นสินสมรส  กรรมสิทธิ์รวม  เป็นต้น  ทรัพย์สินเหล่านี้  ไม่ได้เป็นของผู้ทำพินัยกรรมแต่เพียงผู้เดียว  แต่ผู้อื่นยังมีส่วนในทรัพย์สินนั้นๆ  ร่วมกับผู้จัดทำพินัยกรรมรวมผู้ด้วย  ดังนั้น  ผู้จัดทำพินัยกรรมจึงไม่มีส่วนในทรัพย์สินของตนเองเต็มส่วนในทรัพย์นั้น

ในปัญหาดังกล่าวนำมาสู่ประเด็นที่ว่า  ผู้จัดทำพินัยกรรมได้ระบุในพินัยกรรมว่า  ต้องการยกทรัพย์สินที่เป็นกรรมสิทธิ์รวมทั้งหมดให้แก่ผู้รับพินัยกรรม  จึงมีปัญหาว่า  การยกทรัพย์มรดกเกินส่วนของตนเองเช่นนี้  สามารถทำได้หรือไม่  และมีความสมบูรณ์หรือตกเป็นโมฆะเพียงใด

คำตอบ  แม้ผู้ทำพินัยกรรมจะระบุว่า  ยกทรัพย์สินทั้งหมดให้แก่ผู้รับพินัยกรรม  แต่ก็มีผลเพียงเท่าที่ผู้จัดทำพินัยกรรมมีส่วนในกรรมสิทธิ์รวมเท่านั้น  ไม่สามารถยกทรัพย์สินในส่วนของกรรมสิทธิ์ของผู้อื่นให้แก่ผู้รับพินัยกรรมได้   

หลักกฎหมายที่เกี่ยวข้อง

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย มาตรา 1481  สามีหรือภริยาไม่มีอำนาจทำพินัยกรรมยกสินสมรสที่เกินกว่าส่วนของตนให้แก่บุคคลใดได้

ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์  มาตรา 1646  บุคคลใดจะแสดงเจตนาโดยพินัยกรรมกำหนดการเผื่อตายในเรื่องทรัพย์สินของตนเอง หรือในการต่าง ๆ อันจะให้เกิดเป็นผลบังคับได้ตามกฎหมายเมื่อตนตายก็ได้

คำพิพากษาศาลฎีกาที่เกี่ยวข้อง

คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 2874/2559

ป.พ.พ. มาตรา 1481, 1646, 1705

พินัยกรรมหรือข้อกำหนดพินัยกรรมย่อมตกเป็นโมฆะ ถ้าได้ทำขึ้นขัดต่อบทบัญญัติแห่งมาตรา 1652, 1653, 1656, 1657, 1658, 1660, 1661 หรือ 1663 ทั้งนี้ตาม ป.พ.พ. มาตรา 1705 ที่ดินพิพาทส่วนที่เหลือเนื้อที่ 11 ไร่ 87 ตารางวา เป็นสินสมรสส่วนของโจทก์เพียง 8 ไร่ 2 งาน 7,0625 ตารางวา โจทก์จึงมีกรรมสิทธิ์รวมในที่ดินส่วนดังกล่าวหลังจากที่จดทะเบียนหย่า การที่ ส. ทำพินัยกรรมแบบเอกสารฝ่ายเมืองยกที่ดินพิพาทส่วนที่เหลือดังกล่าวให้แก่จำเลย จึงไม่ใช่กรณีตาม ป.พ.พ. บรรพ 5 ที่ตรวจแก้ไขชำระใหม่ พ.ศ.2519 มาตรา 1481 ที่บัญญัติ "สามีหรือภริยาไม่มีอำนาจทำพินัยกรรมยกสินสมรสเกินกว่าส่วนของตนให้แก่บุคคลใดได้" เพราะขณะทำพินัยกรรมโจทก์และ ส. ไม่ได้เป็นสามีภริยากันแล้ว ทั้งบทบัญญัติดังกล่าวก็ไม่ใช่บทมาตราที่จะตกเป็นโมฆะตามที่มาตรา 1705 บัญญัติ แต่เป็นการทำพินัยกรรมกำหนด การเผื่อตายในเรื่องทรัพย์สินของผู้อื่นไม่ใช่ในเรื่องทรัพย์สินของตนเองตามมาตรา 1646 ก็มีผลเพียงว่า ข้อกำหนดที่ยกที่ดินพิพาทส่วนของผู้อื่นไม่มีผลบังคับเท่านั้น ส่วนข้อกำหนดอื่น เช่น การตั้งจำเลยเป็นผู้จัดการมรดกคงมีผลบังคับได้ ดังนี้ หาทำให้พินัยกรรมตกเป็นโมฆะไม่เนื่องจากไม่ต้องด้วยกรณีตามมาตรา 1705 เช่นกัน
___________________________

โจทก์ฟ้องขอให้พิพากษาเพิกถอนพินัยกรรมแบบเอกสารฝ่ายเมืองและข้อกำหนดในพินัยกรรมที่นายสวัสดิ์ทำไว้เมื่อวันที่ 4 มกราคม 2549 เพิกถอนการจดทะเบียนการรับโอนมรดกที่จำเลยในฐานะส่วนตัวและฐานะผู้จัดการมรดกจดทะเบียนไว้ เมื่อวันที่ 12 ตุลาคม 2555 ให้จำเลยจดทะเบียนโอนกรรมสิทธิ์ที่ดินโฉนดเลขที่ 2215 ตำบลสามง่าม อำเภอดอนตูม (บางปลา) จังหวัดนครปฐม (นครไชยศรี) เนื้อที่ 11 ไร่ 87 ตารางวา พร้อมบ้านเลขที่ 54 และ 54/1 แก่โจทก์ หากจำเลยไม่ปฏิบัติให้โจทก์มีสิทธิดำเนินการได้เองโดยถือคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนา และหากไม่สามารถดำเนินการได้เพราะสภาพแห่งหนี้ไม่เปิดช่องหรือไม่ว่าเพราะเหตุใด ให้จำเลยชดใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์ตามมูลค่าที่ดินและบ้านจำนวน 2,750,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ และให้จำเลยชดใช้ค่าเสียหายจากการที่นายสวัสดิ์จำหน่ายที่ดินพิพาทเกินส่วนไปจำนวน 3 ไร่ เป็นเงิน 750,000 บาท พร้อมดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับแต่วันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ
จำเลยให้การขอให้ยกฟ้อง
ระหว่างพิจารณา ศาลจังหวัดนครปฐมเห็นว่า กรณีมีปัญหาว่าคดีนี้จะอยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลชั้นต้นหรือไม่ จึงส่งสำนวนให้ประธานศาลฎีกาวินิจฉัยชี้ขาด ตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัวและวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ.2553 มาตรา 11 ต่อมาประธานศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีนี้อยู่ในอำนาจพิจารณาพิพากษาของศาลชั้นต้น ศาลจังหวัดนครปฐมจึงโอนคดีนี้มาที่ศาลชั้นต้น

ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า ที่ดินโฉนดเลขที่ 2215 ตำบลสามง่าม อำเภอดอนตูม (บางปลา) จังหวัดนครปฐม (นครไชยศรี) เนื้อที่ 14 ไร่ 78.437 ตารางวา เป็นสินสมรสส่วนของโจทก์ พินัยกรรมเอกสารฝ่ายเมืองของนายสวัสดิ์ ฉบับลงวันที่ 4 มกราคม 2549 ไม่มีผลผูกพันและบังคับถึงที่ดินสินสมรสในส่วนของโจทก์ได้ ให้จำเลยในฐานะส่วนตัวและในฐานะผู้จัดการมรดกจดทะเบียนโอนที่ดินแปลงดังกล่าวส่วนที่เหลือเนื้อที่ 11 ไร่ 87 ตารางวา คืนแก่โจทก์ หากไม่ปฏิบัติตามให้ถือเอาตามคำพิพากษาแทนการ

พินัยกรรมแบบเขียนเองทั้งฉบับ ต้องทำ กี่ ฉบับ

พินัยกรรมแบบเขียนเองทั้งฉบับ ผู้ทำพินัยกรรมจะทำเป็นเอกสารเขียนเองทั้งฉบับก็ได้ แต่ผู้ทำนั้นต้องเขียนพินัยกรรมนั้นด้วยลายมือตนเอง ลงวัน เดือน ปีที่ทำ และที่สำคัญต้องลงลายมือชื่อผู้ทำด้วย กรณีนี้จะมีพยานมารับรู้การทำพินัยกรรมด้วยหรือไม่มีก็ได้

พินัยกรรมแบบเขียนเองทั้งฉบับต้องทำอย่างไร

ต้องเขียนด้วยลายมือของตนเองทั้งฉบับ ใช้พิมพ์ไม่ได้.
จะมีพยานหรือไม่มีก็ได้.
ต้องลงวัน เดือน ปี ในขณะที่ทำ.
ต้องลงลายมือชื่อ จะใช้ลายพิมพ์นิ้วมือหรือเครื่องหมายอื่นไม่ได้.

ทำพินัยกรรมยกสินสมรสได้ไหม

ตามกฎหมายได้บัญญัติเกี่ยวกับเรื่องการทำพินัยกรรมในส่ วนสินสมรสไว้ว่า... สามีหรือภริยาแต่ละฝ่าย จะทำพินัยกรรมจำหน่ายสินสมรสเกินกว่าส่วนของตนไม่ไ ด้ หากขืนทำพินัยกรรมยกสินสมรสเกินกว่าส่วนของตนให้แ ก่บุคคลอื่น พินัยกรรมนั้นไม่มีผลบังคับถึงสินสมรสที่เกินส่วนนั้น คงมีผลเฉพาะสินสมรสส่วนที่เป็นของผู้ทำพินัยกรรมเท่านั้ น...

ผู้รับพินัยกรรมมีกี่ลักษณะ

ผู้รับพินัยกรรม คือ บุคคลที่ผู้ตายทำพินัยกรรมยกทรัพย์สินให้ โดยอาจเป็นญาติพี่น้อง หรือบุคคลภายนอกก็ได้ และอาจเป็นบุคคลธรรมดา หรือ นิติบุคคลก็ได้ ผู้รับพินัยกรรม มีสิทธิได้รับมรดกก่อนทายาทโดยธรรมเสมอ ถ้าเจ้ามรดกทำพินัยกรรมยกทรัพย์สินทั้งหมดให้แก่ผู้รับพินัยกรรม ทายาทโดยธรรมก็จะไม่ได้รับมรดกเลย