เปลี่ยนไป จากเมื่อก่อนประเทศไทยที่อยู่กับ โมเดล 1 เราก็อยูได้โดยไม่ ่รู้สึกเครียดแต่อย่างใดเลยในการใช้ชีวิต ครั้นต่อมาเปลี่ยนเป็น โมเดล 2 เราก็ยังอยู่ได้โดยที่ไม่รู้สึกเครียดกบการใช้ชีวิตปกติเหมือนเกั ่า แต่พอประเทศไทยเริ่มเข้าสู่ โมเดล 3 จะรู้สึกได้ทันที่เลยว่าคนไทยจ านวนไม่น้อยต้องจมอยูก่ ับความเครียดและมีแนวโน้มว่าจะเพิ่มมากขึ้น เพราะการแข่งขันและต่อสู้รุนแรงขึ้น และอีกในไม่ช้านี้ นโยบายใหม่ของรัฐบาลที่ก าลังพยายามผลักดัน โมเดล 4 อันเป็ น โมเดล เพื่อการแข่งขันแห่งนวัตกรรมมาสู่ประเทศไทยก็ยิ่งอาจท าให้คนไทยในปัจจุบันต้องเพิ่มความพยายามที่จะต้องยิ่งต่อสู้มากขึ้นเพื่อความอยู่รอด ซึ่งเป็ นผลที่ท าให้เกิดความเครียดมาขึ้นตามมาด้วยอยางแน่ ่นอนส าหรับคนไทยค าส าคัญ: (1) ความเครียด (2) สาเหตุความเครียด (3) ความเครียดของคนไทย (4) วิธีคลายเครียด (5) โมเดล 4.Abstract Show
Erewhile in Thailand, people's lives, not chaos. Life was simpler things. But the world has changed. Innovations have to play a role in life more and more. Thailand has started to change people's lives. When Thailand was the first model with 1, (Agriculture). We live without feeling stressed. And when they changed to model 2, (Light industry) we still feel the same without feeling stressed. But when the Thailand began to model 3, (Heavy industry) we felt immediately that the Thai people have caught up with a lot of stress. Because of competition and the economic struggle more intensified. And soon the new policy of the government is trying to push the 4 model, About Competition for innovation to Thailand. It might even make people in Thailand currently need to increase their efforts and to struggle even more to survive. This will cause increased stress on the people of Thailand. Keywords: Stress of Thai people, Stress, Thailand model, Innovations, Increased stress บทน าโลกปัจจุบันทุกวันนี้ความก้าวหน้าในด้านเทคโนโลยีเดินหน้าไปอย่างรวดเร็ว เร็วเสียจนกระทังเรา่แทบจะนึกไม่ถึงเลยวามีสิ่่งที่เหลือเชื่อที่เกิดจากฝี มือมันและสมองของมนุษย์ โลกทุกวันนี้ใบเล็กลงทุกที่ไม่ว่าจะเกิดอะไรที่ไหนในโลกใบนี้เราจะรู้ได้ภายในมีกี่วินาที การเดินทางที่รวดเร็วจากที่หนึ่งไปยังที่หนึ่งจากประเทศหนึ่งไปยังอีกประเทศหนึ่งหรือทวีปอีกซีกโลกหนึ่ง การติดต่อสื่อสารคุยกันเหมือนอยู่ใกล้ชิดข้างๆกน นัั่นคือผลของการใช้เทคโนโลยี และการสร้างนวัตกรรมสิ่งประดิษฐ์ใหม่ๆ ขึ้นมาตลอดเวลาจุดประสงค์ก็เพื่อในการท าให้การใช้ชีวิตสะดวกสบายง่ายขึ้นแต่เทคโนโลยีและนวัตกรรมสิ่งประดิษฐ์ที่ทันสมัยล้าหน้าทั้งหลายมันไม่ได้มาเฉยๆ แต่มันมาพร้อมกบความเปลี่ยนแปลงอันมหาศาลบนโลกใบนีั ้ เกิดเป็นความต้องการที่จะมีมันและอยู่กบมันแม้จะต้องัเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมทรัพยากรต่างๆ ที่มีอยู่หรือแม้กระทั่งตัวเราเองเพื่อแลกกับมัน เกิดเป็ นวงจรกระทบกันไปทั่ว ผู้ที่มีนวัตกรรมใหม่หรือเทคโนโลยีที่สูงกว่าก็ย่อมที่จะได้เปรียบ คนที่ด้อยกว่าก็ต้องพยายามที่จะต่อสู้ดิ้นรนหรือยอมที่จะต้องอยูให้รอด และสิ่ ่งนี้คือปัญหาที่ว่า คนไทยที่ต้องดิ้นรนต่อสู้ดิ้นรนอยู่ในสภาพ สังคม เศรษฐกิจ การเมือง อย่างทุกวันนี้จะต้องได้รับความเครียดขนาดไหน และจัดการอย่างไรหากที่จะต้องด ารงชีวิตอยู่กับมันอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ตลอดไปความเครียด (Stress) โลกแห่งความก้าวหน้าหรือที่เราเรียกว่าโลกแห่งโลกาภิวัตน์อะไร ๆ ก็เกิดการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา การพัฒนาทางเทคโนโลยีที่รวดเร็ว การสื่อสารที่กาวไปข้างหน้าอย้ ่างไม่มีวันจะหยุดได้ สิ่งแปลกใหม่เกิดขึ้นทุกวันอย่างเหลือเชื่อแต่เป็ นเรื่องของความเป็ นจริง จนท าให้ผู้คนอีกจนวนมากตามไม่ทันในสิ่งต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น ทุกอยางเก่ ิดการเปลี่ยนแปลงหมด ทั้งการใช้ชีวิตดั้งเดิม ขนบธรรมเนียมวัฒนธรรมเก่าๆ เริ่มหายไป สิ่งที่เคยเป็ นหรือเคยมีเมื่อก่อนนี้ก็หายไป มีสิ่งใหม่เข้ามาทดแทนในทุก ๆ ด้านทั้ง เศรษฐกิจการเมือง สังคม และสิ่งแวดล้อม ท าให้มีคนจ านวนมากตามการเปลี่ยนแปลงไม่ทัน คนกลุ่มเก่าหรือร่วมสมัยก็ตามไม่ทันเทคโนโลยี แม้กระทั้งคนรุ่นใหม่ที่ไม่ใส่ใจก็ตามไม่ทันเหมือนกน ความสุขสบายแตั ่ก่อนที่เคยมีก็เริ่มหดหายไป กลายเป็ นสังคมที่ต้องดิ้นรนต่อสู้และต้องเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ ตลอดเวลาจะหยุดนิ่งไม่ได้ก่อให้เกิดความกดดันจนกลายเป็ นความเตรียด (Stress) ในตัวบุคคล และจะเห็นได้ว่า ในประเทศที่ เจริญก้าวหน้าหรือประเทศที่พัฒนาแล้ว จะพบผู้ที่เกิดความเครียดและควบคุมสติของตัวเองไม่ได้ตามท้องถนนบ่อยมากๆ และอาการลักษณะนี้ก็จะลุกลามไปยังประชากรประเทศต่าง ๆ อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แม้แต่ประเทศไทยของเราอันที่จริงความเครียดไม่ใช่สิ่งที่ไม่ดีเสียทั้งหมด ความเครียดมีทั้งคุณและโทษ ความเครียดหากมีพอเหมาะพอควรก็จะท าให้เกิดการกระตุ้นเป็ นตัวเร้าให้เราก้าวไปข้างหน้าอย่างมีพลัง ท าให้ประสบแต่อย่างไรก็ตามเมื่อเวลาผ่านไปสิ่งใหม่ ๆ ที่เกิดขึ้น และมีความเปลี่ยนแปลงขึ้นอีกมากมายแทบตั้งตัวไม่ทันความเครียดก็ยิ่งเพิ่มมากขึ้น ตัวอย่างเช่น ความเครียดและความเศร้าของคนทั้งประเทศที่เกิดขึ้นพร้อม ๆ กัน เมื่อวันที่ 13 ตุลาคม ปี พ.ศ. 2559 ข่าวที่ช็อกคนไทยทั้งประเทศ เมื่อพ่อหลวงพระเจ้าแผ่นดินรัชกาลที่ 9 อันเป็ นที่รักสุดหัวใจของประชาชนคนไทยทั้งประเทศสวรรคตลง สร้างความโศกเศร้า เจ็บปวดแก่คนไทยทั้งประเทศ เป็นความเครียดที่มากที่สุดของคนไทยพร้อม ๆ กันทั้งประเทศ จนกรมสุขภาพจิตต้องออกมาประกาศเมื่อ 14 ตุลาคม ปี พ.ศ. 2559 โดยยงยุทธ์ วงค์ภิรมย์ศานติ์ (2559, หน้า 10) หัวหน้ากรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข (สธ.) เผยว่าสุขภาพจิตของประชาชนหลังการสูญเสียครั้งยิ่งใหญ่ว่าการดูแลสุขภาพจิตของประชาชนโดยเฉพาะในยุคสมัยที่มีช่องทางรับรู้ข่าวสารที่รวดเร็วมากขึ้นเป็ นสิ่งส าคัญ แม้เดิมจะเคยผ่านเหตุการณ์สูญเสียเช่นนี้มาบ้างแล้วก็ตามจะเห็นได้ว่าความเครียดของคนไทยที่เกิดขึ้น โดยเฉพาะบางเหตุการณ์ที่ไม่คาดคิด ท าให้คนไทยจ านวนไม่น้อยซึมเศร้า เสียใจกับเหตุการณ์ เป็ นความเครียดที่ก่อเกิดในใจสุดที่จะหักห้ามได้ เมื่อบุคคลอันเป็นที่รักสุดหัวใจจากไป แต่ส าหรับคนไทยแล้วยังมีสิ่งที่เป็นสาเหตุของความเครียดหลายประเด็น อันเกิดมาจาก เศรษฐกิจ การเมือง สังคม และสิ่งแวดล้อม ดังที่คณะรัฐมนตรีเห็นชอบร่างแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (ปี พ.ศ. 2560 - 2564) ในคราวที่ประชุมคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 13 กนยายน ปี พ.ศ. ั2559 เพื่อที่ต้องการที่จะพัฒนาประเทศไทยให้ก้าวเดินไปข้างหน้า โดยส านักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (2559) จากแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 12 (ปี พ.ศ. 2560-2564) ประกอบด้วย 10 ยุทธศาสตร์ (1) การสร้างและพัฒนาศักยภาพมนุษย์ (2) การสร้างความเป็นธรรมและลดความเหลื่อมล้าในสังคม (3) การสร้างความเข้มแข็งทางเศรษฐกิจและแข่งขันได้อย่างยั่งยืน (4) การเติบโตที่เป็ นมิตรกับสิ่งแวดล้อมเพื่อการพัฒนาอย่างยั่งยืน (5) การเสริมสร้างความมั่นคงแห่งชาติ เพื่อการพัฒนาประเทศสู่ความมั่งคงและยั่งยืน (6) การบริหารจัดการในภาครัฐ การป้ องกนการทุจริตประพฤติมิชอบ และัธรรมาภิบาลในสังคมไทย (7) การพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและระบบโลจิสติกส์ (8) การพัฒนาวิทยาศาสตร์เทคโนโลยี วิจัย และนวัตกรรม (9) การพัฒนาภาคเมืองและพื้นที่เศรษฐกิจ (10) ความร่วมมือระหว่างประเทศเพื่อการพัฒนา (แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 (ปี พ.ศ. 2560-2564) เสนอคณะรัฐมนตรี วันที่ 13 กันยายน ปี พ.ศ. 2559 จะเห็นได้ว่าจากแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติฉบับที่ 12 นี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อพัฒนาความสามารถของประเทศให้ก้าวหน้า เป็ นการพัฒนาเพื่อความยั่งยืนอย่างแท้จริงแก้ไขความเหลื่อมล้าและความยากจน ยกระดับคุณภาพชีวิตและสร้างต้นทุนของสังคมไทยให้สูงขึ้นพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านต่าง ๆ ทั้งวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี กาจัดและป้ องก ันการบริหารที่ไม่เป็ นธรรมและทุจริตประพฤติมิชอบ ฯลฯ แต่ในความเป็ นจริงขณะต้องยอมรับว่าวิถีชีวิตของคนไทยส่วนใหญ่ก็ต้องเผชิญกับการแข่งขันในการด าเนินชีวิตและรับความกดดันจากสภาพของการเปลี่ยนแปลงตามยุคโลกาภิวัตน์ และระบบของทุนนิยม มีการต่อสู้ที่เข้มข้นมากขึ้นเรื่อยๆ เพื่อการต่อรองและมีอ านาจทางเศรษฐกิจการดิ้นรนเพื่อให้อ านาจเงินอยู่เหนือคู่แข่งท าให้มีผลให้คนไทยติดอยู่ในวัตถุนิยม (อังศินันท์ อินทรกาแหง ,2551) คนจ านวนมากต้องการความสุขชั่วครู่จากภายนอกไม่ใช่ความสุขที่แท้จริงจากภายในจิตใจ สังคมจึงอยู่อย่างเปราะบาง แนวโน้มครอบครัวอ่อนแอ แตกแยกเป็ นครอบครัว พ่อ-แม่ เดียวมากขึ้น ทุกคนต่างใช้ชีวิตอยางอิสระขาดที่พึ่งและความผูกพันต่ ่อกน ความสัมพันธ์ครอบครัวเหินหั ่าง พ่อแม่ต้องออกท างานนอกบ้านเหน็ดเหนื่อย สร้างความเครียดความกดดันเลยจนมาถึงลูก ๆ ความสัมพันธ์ในครอบครัวจึงเปราะบางเมื่อเกิดเหตุการณ์ใด ๆ ที่คาดไม่ถึงจึงยากที่จะเผชิญปัญหาด้วยตัวเองและเกิดความเครียดในที่สุดความเครียดของคนไทยที่มีผลมาจากการเมือง การเมืองไทยได้สร้างความเครียดอยางมากให้แก่ ่คนไทยจ านวนมากของประเทศ เหตุเพราะเกิดจากความขัดแย้งที่สะสมกนมานาน ตัั ้งแต่สมัยรัชการที่ 5 ที่มีการเปลี่ยนแปลงระบอบการบริหารประเทศและระบอบเศรษฐกิจ มีการเปลี่ยนแปลงจากระบอบเทศาภิบาลเป็ นกระทรวง ทบวง กรม มีระบบข้าราชการกินเงินเดือน รายได้มาจากการเก็บภาษีอากร นอกจากนี้ แผนพัฒนาเศรษฐกิจแห่งชาติฉบับที่ผ่าน ๆ มายังไม่สอดคล้องกบความเป็ นจริงหรือปฏิบัติได้ในสภาพของสังคมไทย ัสาเหตุของความขัดแย้ง ความเหลื่อมล้าของคนจนที่ไม่สามารถเข้าถึงทรัพยากรและได้รับการช่วยเหลือ มีแต่การช่วยเหลือที่กระจุกติดอยู่ในคนมั่งคั่งและคนชั้นกลางที่ได้รับการส่งเสริม จ านวนคนจนก็เพิ่มขึ้นจ านวนมาก ส่วนคนรวยก็ยิ่งรวยขึ้น ส่วนคนชั้นกลางแม้จะมีรายได้เศรษฐกิจที่ดีขึ้นแต่ก็ไม่ค่อยสนใจเรื่องของการเมือง ในขณะที่คนจนก็ไม่มีอ านาจต่อรองใด ๆที่ผ่านมาประเทศไทยมีนายกรัฐมนตรีมาแล้ว 29 คนในการบริหารประเทศภายใต้ระบอบที่เรียกว่าประชาธิปไตยในช่วง 85 ปี ขณะนี้ประเทศไทยมีนายกรัฐมนตรีมาแล้ว 29 คน มีการท ารัฐประหารถึง 13ครั้ง มีรัฐธรรมนูญมาแล้วถึง 19 ฉบับ ซึ่งฉบับสุดท้ายเป็ นฉบับชั่วคราว (ปี พ.ศ. 2557) จะเห็นว่าการที่ประเทศใดที่มีรัฐธรรมนูญมากฉบับ คือ การบ่งบอกถึงเสถียรภาพทางการเมืองว่าไม่ค่อยมั่นคง ต้องแก้รัฐธรรมนูญบ่อย ๆ และการแก้รัฐธรรมนูญส่วนใหญ่ก็เกี่ยวกับการเมืองเป็ นหลักเพื่อระบบการเลือกตั้ง แต่ความเหลื่อมล้าทางเศรษฐกิจยังคงมีอยู่อย่างต่อเนื่องจึงเป็ นที่มาของพรรคการเมืองที่หาเสียงโดยใช้นโยบายพรรคที่จะดูแลประชาชนและให้เข้าถึงทรัพยากรได้มากขึ้น จึงเป็ นที่มาว่าคนจนจะเลือกนโยบายที่คนทั่วไปเรียกว่าประชานิยม แต่ขณะเดียวกันที่คนชั้นกลางก็จะเลือกอยากที่จะเป็ นผู้ก าหนดและมีส่วนร่วมในนโยบายจากความแตกต่างของความต้องการเป็ นที่มาซึ่ งความขัดแย้งโดยมีผู้น าของแต่ละฝ่ ายให้การสนับสนุน ที่ผ่าน ๆ มา มีการต่อสู้ตอบโต้กันไปมามีจ านวนคนมากมายออกมาไม่ยอมซึ่งกันและกันมีความเครียดมากมายเกิดขึ้นแก่คนทั้งประเทศ ประเทศชาติเสียหายในหลาย ๆ ด้าน ทรัพยากรเสียหายจ านวนมาก แม้ว่าขณะนี้เหตุการณ์จะดูสงบนิ่งดูเหมือนบ้านเมืองเริ่มเดินหน้าไปอันเนื่องจากการท ารัฐประหาร (พฤษภาคม ปี พ.ศ. 2557) แต่ลึก ๆ แล้วเรื่องของการเมืองยังไม่จบและยังคงสร้างความเครียดให้แก่ประชาชนจ านวนมากอย่างต่อเนื่องแน่นอนภาคอุตสาหกรรม SME (Small and Medium Enterprise) เป็นภาคอุตสาหกรรมที่มีผู้ประกอบกิจการ จ านวนมากแต่ส่วนใหญ่เป็ นรายที่ไม่ใหญ่นัก แต่ด้วยพิษของเศรษฐกิจท าให้ธุรกิจ SME ต้องเลิกกิจการไปเป็ นจ านวนไม่น้อย ส่งผลที่ตามมาคือการเกิด NPL ของธนาคารและการตกงานของพนักงานของ SME ที่เลิกกิจการไปเพราะไม่สามารถทนทานต่อภาวะเศรษฐกิจที่ไม่ดีได้โดยมีปัจจัยมาจากเศรษฐกิจโลก และเศรษฐกิจของคู่ค้า ค่าเงินบาท การถูกตัดสิทธิพิเศษทางภาษีศุลกากร (Generalized System of Preferences-- GSP) ขาดแคลนวัตถุดิบ ต้นทุนการผลิตสูง ขาดแต้มต่อที่จะไปท า FTA (Free Trade Area) เพิ ่ ม แถมอีกด้านหนึ่งก็ยังโดนการกีดกันจากคู่ค้าโดยมาตรการที่ไม่ใช่ภาษีอีกด้วย ข้อมูลจากหอการค้าไทย (The Thai Clamber of Commerce) รายงานวา 15 คู่ ่ค้าตั้งป้ อมกีดกันสินค้าเพิ่ม 31 รายการโดยมากที่สุดคือ มาตรการ ป้ องกนการน าเข้าสินค้าโดยแยกเป็ นมาตรการป้ องกั นหรือเซฟการ์ด (ั Safeguard) 20 รายการ และมาตรการ AD (Anti-dumping) 11 รายการ โดยประเทศที่ใช้มาตรการกบประเทศไทยมากที่สุด คือ อินเดีย 7 รายการ ั รองลงมา คือ อินโดนีเซีย 5 รายการ ฟิ ลิปปิ นส์ 3 รายการ ตุรกี ออสเตรเลีย โคลัมเบีย ตูนีเซีย ประเทศละ 2รายการจะเห็นได้ว่า ภาคอุตสาหกรรมและภาคอุตสาหกรรม SME ได้รับผลกระทบอย่างมากมายจากผลกระทบของเศรษฐกิจก่อให้เกิดความเครียดตามมา ทั้งผู้ที่ก าลังท าธุรกิจอยู่และผู้ที่ล้มเหลวเพราะภาคอุตสาหกรรมและ SME เกี่ยวโยงใยข้องกบอุตสาหกรรมในภาคอื่น ๆ อีกจ านวนมากที่ได้รับผลกระทบัต่อเนื่องกนัภาคการเกษตรมีเรื่องราวมากมายที่สร้างความเครียดให้กับเกษตรกรไทย ราคาสินค้าทางการเกษตรที่ตกต ่าทั้งในตลาดโลก และในประเทศไทยติดต่อเนื่องกนมาหลายปี เชั ่น ข้าว ยางพารา อ้อย มันส าปะหลังราคาน้ามันปาล์มที่ตกต ่า ส่วนหนึ่งเกิดจากน้ามันและภาคสินค้าโภคภัณฑ์ทั่วโลกตกต ่าลง ส่งผลให้สินค้าเกษตรกรของเราได้รับผลกระทบไปด้วย ผลกระทบที่เกิดแก่ชาวนาหลังที่มีการยกเลิกโครงการจ าน าราคาข้าวในราคา 15,000 บาทต่อตัน ประกอบกบการมีสต๊อกข้าวในมือรัฐจ านวนมากเหลืออยูั ท าให้ราคาข้าวของ่ชาวนาไทยขายได้ในระดับต ่ามาโดยตลอด ทั้งนี้ในช่วงต้นของรัฐบาล ‚คสช‛ ราคาข้าวเปลือกตกมาอยู่ที่7,000-8,000 บาทต่อตัน ซึ่งเป็ นราคาที่ชาวนาแทบจะไม่ได้อะไรเลยในการลงทุนลงแรงไปทั้งหมด ยิ่งไปกว่านั้น ในช่วงปลายปี 2559 ข้าวเปลือกในประเทศของไทยเข้าสู่สถานการณ์วิกฤตราคาข้าวเปลือกตกลงมาเหลือแค่4,000-6,000 บาทต่อตัน และยังมีแนวโน้มว่าราคาข้าวจะลงต ่ามาอีก ซึ่งต ่ากว่าต้นทุนการผลิตมากส่งผลให้ชาวนาไทยไม่สามารถเผชิญกบวิกฤตตามล าพังได้ท าให้หลายฝ่ ายต้องยื่นมือมาชั ่วยเป็ นการเกิดความเครียดทั้งชาวนาและผู้ที่ยื่นมือเข้ามาช่วยเหตุการณ์วิกฤตภาคเกษตรราคาตกต ่านี้เกิดขึ้นกับผลิตผลทางการเกษตรทุกตัวไม่ว่าจะเป็ นยางพารา มันส าปะหลัง ปาล์ม สร้างความเครียดไปทั่วหน้า (หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ, 2560)ความเครียดที่เกิดในภาคอุตสาหกรรมการท่องเที่ยว แต่ก่อนเมื่อธุรกิจด้านอื่น ๆ ชะลอตัวลงก็ได้ธุรกิจด้านการท่องเที่ยวนี่แหละเป็ นตัวเสริมพยุง GDP (Gross Domestic Product) ของประเทศเอาไว้ได้บ้าง ในระดับหนึ่งอาจจะเรียกได้ว่าดีเลยเชี่ยวละเพราะนักท่องเที่ยวจากทั่วโลกขณะนี้รู้จักเมืองไทยดีและนิยมมาเที่ยวเมืองไทยเนื่องจากเมืองไทยมีอากาศและภูมิทัศน์ของประเทศดีสวยงาม ที่พัก อาหารราคาไม่แพง มีสถานที่ท่องเที่ยวมากมายทั่วประเทศเที่ยวได้ทั้งกลางวันและกลางคืน ความเสี่ยงในเรื่องอาชญากรรมไม่มีคนไทยเป็นคนที่มีมิตรไมตรี มนุษยสัมพันธ์ดี จึงมีทัวร์จากทั่วโลกมาประเทศไทยเป็นจ านวนมาก และที่มากที่สุดก็คือทัวร์จากประเทศจีนแต่เมื่อปลายปี พ.ศ. 2559 ได้เกิดเรื่องช็อกวงการอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวท าให้นักท่องเที่ยวโดยเฉพาะจากจีนหายไปแทบไม่เหลือเลย ในเรื่องนโยบายการปราบปราม ‚ทัวร์ศูนย์เหรียญ‛ และเป็ นประเด็นใหญ่ในการด าเนินนโยบายของภาครัฐ ท าให้รายได้หายไปจ านวนหลายแสนล้านบาทเป็ นผลกระทบต่อการขยายตัวของเศรษฐกิจมากอย่างที่ใครก็คาดไม่ถึงท าให้ตลาดอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวลดลงไปกว่า 46 เปอร์เซ็นต์ หรือคือ เป็นจ านวนนักท่องเที่ยวที่หายไป 108,000 คน ส่วนใหญ่เป็ นชาวจีนอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวเกี่ยวข้องกับชีวิตคนไทยจ านวนมากมายในทุกพื้นที่นับร้อยอาชีพที่ฝากไว้กับนักท่องเที่ยวให้บริการนักท่องเที่ยว และเมื่อจ านวนทัวร์และนักท่องเที่ยวลดลงก็ย่อมน ามาซึ่งปัญหาด้านเศรษฐกิจและสร้างความเครียดให้แก่คนที่อยู่ในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้คนไทยในยุคโลกาภิวัตน์ต้องเผชิญกบการตั ่อสู้อย่างหยุดนิ่งไม่ได้ ก่อให้เกิดความเครียดจากปัญหามากมายของสังคม ความยากจน การเพิ่มขึ้นของจ านวนประชากร การขาดการศึกษา การมีบุตรมาก การมีอาชีพที่ไม่มันคง ไม่ ่มีงานท า สภาพแวดล้อมที่ไม่ดี ปัญหาอาชญากรรม ครอบครับแตกแยก ขาดความอบอุ่นปัญหายาเสพติด ปัญหาการจราจรติดขัด ขยะมูลฝอย ปัญหาน้าเสีย ชุมชนแออัด สวัสดิการสังคมที่ไม่ทั่วถึงปัญหาคนเร่รอน ขอทาน คนต่างด้าว ปัญหาผู้ที่ต้องโทษจ านวนที่ออกมาแล้วไม่มีงานท าแต่ต้องใช้ชีวิตร่วมอยู่ในสังคม และยังมีอีกมากมายที่น ามาซึ่งความเครียดในทุก ๆ วัน สะสมกันเรื่อย ๆ มา แม้แต่เด็กก็เริ่มรับความเครียดตั้งแต่ตัวเล็ก ๆ แล้วต้องตื่นแต่เช้ามืดเพื่อไปโรงเรียน ออกไปสูดควันพิษตามท้องถนน เครียดกับการเรียนสูดควันพิษอีกครั้นตอนกลับบ้านก็เครียดกบการบ้านอีกตั ่างหาก บ้านเมืองของคนไทยเปลี่ยนแปลงไป ขนบธรรมเนียมประเพณีที่ดีและเก่าแก่ของคนไทยกาลังจะถูกกลืนหายไป รอยยิ้มที่แต่ก่อนพบได้เสมอแม้กับคนแปลกหน้าบัดนี้ก็ไม่มีเหลืออยู่ให้เห็นอีก คนในครอบครัวแทบไม่ได้คุยกันต่างคนต่างสนใจแต่ตัวเองอยู่อยู่กับเทคโนโลยี ก้มหน้าก้มตาดูแต่วัตถุนิยมของตัวเอง เก็บสะสมความเครียดจากสื่อต่าง ๆมากขึ้นมหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ, สถาบันวิจัยและบริการวิชาการ (2559) เผยสถิติความเครียดคนกรุง โดยได้ศึกษาตัวอย่างประชาชนในเขตกรุงเทพมหานครและหัวเมืองใหญ่ จ านวนทั้งสิ้น 2,000 ตัวอย่าง พบว่า ผลส ารวจในเดือนตุลาคม ปี พ.ศ. 2559 ประชาชนรู้สึกเบื่อหน่าย (ร้อยละ 71), ไม่มีความสุขเลย (ร้อยละ62), รู้สึกหมดกาลังใจ (ร้อยละ 47) และไม ่อยากพบปะผู้คน (ร้อยละ 43) เป็ นครั้งคราวถึงบ่อย ๆเมื่อพิจารณาเปรียบเทียบความเครียดในกลุ่มประชาชนแต่ละวัย (Generation) พบว่า ประชาชนในกลุ่ม Gen สรุปความเครียด (Stress) คือ ภาวะของอารมณ์และร ่างกายที่ไมปกติหรือไม่สบาย เป็ นปฏิกิริยาของร่างกายที่เกิดขึ้นเมื่อสิ่งเร้าถูกกระตุ้นและเกิดการตอบโต้ทางสรีรวิทยาและจิตวิทยา โดยระบบต่อมไร้ท่อที่หลั่งฮอร์โมนและระบบประสาทอัตโนมัติ ท าให้เกิดการเปลี่ยนแปลงไปทั่วร่างกายเกิดความกดดันเครียดในจิตใจและส่งผลท าให้เกิดการเปลี่ยนแปลงที่สังเกตได้ชัดเจนทางร่างกายโดยอาการทางร่างกายที่แสดง คือ ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย นอนไม่หลับ เบื่ออาหารหรือกินมากกว่าปกติหายใจไม่อิ่ม หัวใจเต้นเร็ว ความดันโลหิตเพิ่มขึ้น มือเท้าเย็น เหงื่อออกตามมือตามเท้า ใจสั่น ถอนหายใจบ่อย ๆ กัดขากรรไกร ขมวดคิ้ว ตึงที่คอ ประสาทรับความรู้สึกหูไวตาไวขึ้น การใช้พลังงานของร่างกายเพิ่มขึ้น ท้องเสียหรือท้องผูก ปวดหัวเหมือนไมเกรน ง่วงเหงาหาวนอนตลอดเวลา ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อท้องอืดเฟ้ อ อาหารไม่ย่อย ประจ าเดือนมาไม่ตามปกติ เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ ผิวหนังผื่นคัน เป็ นหวัดบ่อย ๆ และแพ้อากาศง่ายอาการทางจิตใจ เกิดความหงุดหงิด สับสน คิดอะไรไม่ออก เบื่อหน่าย โกรธง่าย โมโหง่าย ซึมเศร้าสมองท างานมากขึ้น วิตกกังวล คิดมาก ฟุ้ งซ่าน หลงลืมง่าย ไม่มีสมาธิใจน้อย สิ้นหวัง หมดความสนุกสนานอาการด้านสังคม ไม่พูดจากับใคร จู้จี้ขี้บ่น ชวนทะเลาะ ท าให้บางครั้งทะเลาะวิวาทกับคนใกล้ชิด มีเรื่องขัดแย้งกับผู้อื่นบ่อย ๆ (จิราพร หินทอง, 2551)เมื่อเกิดความเครียด เราสามารถลดความเครียดลงได้ โดยส านักส่งเสริมและพัฒนาสุขภาพจิตกรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข ได้ท าคู่มือวิธีคลายเครียด (ส าหรับประชาชน) โดยในคู่มือให้ข้อแนะน าดังนี้ส ารวจตัวเองและคนใกล้ชิดว่าเครียดหรือยังโดยสังเกตว่ามีอาการเหล่านี้บ้างหรือไม่ปวดศีรษะ อ่อนเพลีย นอนไม่หลับ เบื่ออาหาร หายใจไม่ค่อยอิ่ม หงุดหงิด สับสน คิดอะไรไม่ออก เบื่อง่ายโมโหง่าย บางครั้งทะเลาะวิวาทกับคนใกล้ชิด ซึมเศร้า ไม่อยากพูดจากับใคร หากพบว่าตัวเองหรือคนใกล้ชิดมีอาการดังกล่าว ควรปฏิบัติตามค าแนะน า ดังนี้1. คิดอย่างไรไม่ให้เครียด1 ยอมรับว่ามีปัญหาและปัญหาเกิดได้กบทุกคนไมั ่วามีหรือจน่1 ฝึ กกาลังใจ ถือว ่าเรื่องที่เกิดขึ้นเป็ นการท้าทายความมั่นคงของจิตใจ คิดว่าไม่มีความทุกข์ใดที่มนุษย์ทนไม่ได้1 คิดถึงสิ่งดี ๆ ในชีวิตที่มีอยู่ เช่น คุณค่าความสามารถของตนเอง ครอบครัวที่อบอุ่น ลูกหลานที่น่ารัก เป็นต้น1 มีความหวังว่าเมื่อได้พยายามแก้ปัญหาอย่างที่สุดความสามารถแล้วย่อมน าพาชีวิตให้พบความสุขได้อีกครั้งหนึ่ง2. เผชิญหน้ากับความเป็นจริงและคิดหาทางออกโดย ครอบครัวต้องมีเวลาให้กัน รับฟังทุกข์สุขของกันและกันและร่วมกนแกั ้ปัญหาที่เกิดขึ้น และสร้างความสุขด้วยการช่วยเหลือซึ่งกนและกั นทุกโอกาสที่ัท าได้ในที่ท างานผู้ร่วมงานต้องหันหน้าปรึกษาหารือกนและเป็ นกั าลังใจให้ก นและกั น พึงระลึกวั ่าปัญหามีทางออกเสมอถ้าใจสู้และร่วมมือร่วมแรงกนยั ่อมเอาชนะปัญหาต่างได้อย่างแน่นอน3. ผ่อนคลายความตึงเครียด กิจกรรมที่ผ่อนคลายความตึงเครียดได้ดีคือ การท ากิจกรรมที่ชอบ เช่นการออกก าลังกาย การฟังเพลง ดูโทรทัศน์หรือดูภาพยนตร์ การเล่นดนตรี การท างานอดิเรก การท างานศิลปะ งานประดิษฐ์ การปลูกต้นไม้ การท่องเที่ยวชมธรรมชาติ การอ่าหนังสือการ์ตูนข าขันฯลฯ การท าจิตใจให้สงบด้วยการสวดมนต์ท าสมาธิ หรือฝึกผ่อนคลายความเครียด วันละ 2 ครั้ง ๆ ละ 10 นาที เช่นการฝึ กการหายใจ ผ่อนคลายกล้ามเนื้อ เป็นต้น4. อย่าเก็บความทุกข์ไว้ในใจ ควรระบายความทุกข์หรือขอความช่วยเหลือโดย ปรับทุกข์กับคนใกล้ชิด เช่น คู่สมรส เพื่อนสนิท เพื่อนร่วมงานหรือญาติ ใช้บริการปรึกษาทางโทรศัพท์ของกรมสุขภาพจิตหรือหน่วยงานเอกชนอื่น ๆ เช่น ศูนย์ฮอทไลน์สะมาริตันส์ เป็นต้น (กองสุขภาพจิตสังคม, 2548)หากรู้สึกมีอาการเศร้า ท้อแท้ สิ้นหวัง ไม่ควรอยู่ตามล าพัง ควรรีบไปรับการรักษาจากแพทย์เป็ นการด่วน หรือโทรไปที่เบอร์โทรศัพท์ 1323 กรมสุขภาพจิต ให้การบริการปรึกษาฟรี ตลอด 24 ชั่วโมงเอกสารอ้างอิงกองสุขภาพจิตสังคม. (2548). คู่มือคลายเครียดด้วยตนเอง. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึกจิราพร หินทอง. (2551). การจัดการกับความเครียด. กรุงเทพมหานคร: กรมวิทยาศาสตร์บริการ.ธรณินทร์ กองสุข, อัจฉรา จรัสสิงห์, เนตรชนก บัวเล็ก พัชรินทร์ สุริยะ และสตรีรัตน์ รุจิระชาคร. (2548).ความเครียดของคนไทย. ใน การประชุมวิชาการสุขภาพจิตนานาชาติ ครั้งที่ 4 โรงแรมปรินซ์พาเลซ. นนทบุรี: กรมสุขภาพจิต.ปรเมธี วิมลศิริ. (2559, พฤศจิกายน 23). ลมเปลี่ยนทิศ. ไทยรัฐ. หน้า 15ยงยุทธ์ วงค์ภิรมย์ศานติ์. (2559, ตุลาคม 15). วิปโยคยิ่งใหญ่. มติชน. หน้า 10.มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ, สถาบันวิจัยและบริการวิชาการ. (2559). เผยสถิติความเครี ยดคนกรุง.กรุงเทพมหานคร: ผู้แต่ง.ส านักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2559). นโยบายรัฐบาล แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่ งชาติ. ฉบับที่ 12 (พ.ศ. 2560-2564). ค้นเมื่อ 6มกราคม 2560 จากnesdb.go/article_attach/article_file_20160922162732.pdf หนังสือพิมพ์ไทยรัฐ. (2560, มกราคม 2). แม่ลูกจันทร์. ไทยรัฐ, หน้า 1-6.ความสอดคล้องของบุคลากรและงาน ความพึงพอใจในงาน และพฤติกรรมการเป็ นสมาชิกที่ดีขององค์การพยาบาลวิชาชีพAreas of Worklife, Job Satisfaction, and Organizational CitizenshipBehavior of Registered Nursesวิทูร จิตตาณิชย์สนิทนุช นิยมศิลป์บทคัดย่อการวิจัยนี้มุ่งศึกษาผลกระทบของความสอดคล้องของบุคลากรและงาน และความพึงพอใจในงานต่อพฤติกรรมการเป็ นสมาชิกที่ดีขององค์การของพยาบาลวิชาชีพ พยาบาลวิชาชีพจ านวน 227 คน จากโรงพยาบาลของรัฐ ประจ าจังหวัดฉะเชิงเทรา ร่วมตอบแบบสอบถาม 3 ส่วน ได้แก่ (1) ลักษณะส่วนบุคคลและงาน (2) ความสอดคล้อง ของบุคลากรและงาน (ด้านภาระงาน การควบคุม รางวัลตอบแทน สภาพสังคมความยุติธรรม และด้านค่านิยม) ในส่วนนี้ยังสอบถามความพึงพอใจในงานด้วย (3) พฤติกรรมการเป็ นสมาชิกที่ดีขององค์การ (ด้านการให้ความช่วยเหลือ การค านึงถึงผู้อื่น ความอดทนอดกลั้น การให้ความร่วมมือ และด้านความส านึกในหน้าที่)ผลการวิเคราะห์ข้อมูลโดย Regression Analysis และ one-way ANOVA แสดงให้เห็นว่า (1) ความ สอดคล้องของบุคลากรและงาน มีผลต่อพฤติกรรมการเป็ นสมาชิกที่ดีขององค์การ โดยองค์ประกอบย่อยด้านค่านิยม และด้านรางวัลตอบแทน มีความสัมพันธ์เชิงบวกต่อพฤติกรรมการเป็ นสมาชิกที่ดีขององค์การในขณะที่ด้านภาระงาน และด้านความยุติธรรม กลับเป็นความสัมพันธ์เชิงลบต่อพฤติกรรมการเป็ นสมาชิกที่ดีขององค์การ (2) ความพึงพอใจในงานของพยาบาลวิชาชีพ มีผลเชิงบวกต่อพฤติกรรมการเป็ นสมาชิกที่ดีขององค์การ เช่นกัน และ (3) พบความสัมพันธ์ระหว่างอายุของบุคลากร และพฤติกรรมการเป็ นสมาชิกที่ดีขององค์การ แต่ไม่พบความสัมพันธ์ระหว่าง อายุงาน และพฤติกรรมการเป็นสมาชิกที่ดีขององค์การค าส าคัญ: (1) ความสอดคล้องของบุคลากรและงาน (2) ความพึงพอใจในงาน (3) พฤติกรรมการเป็ นสมาชิกที่ดีขององค์การABSTRACTThis study examined effects of Areas of Worklife and Job Satisfaction on Organizational Citizenship Behavior of registered nurses. Two hundred twenty seven registered nurses in Chachoengsao participated in this study. The participants were asked to rate 3 parts of questionnaire: first, demographic and work characteristics; second, Areas of Worklife Scale (AWS) which consisted of rewards, community, fairness, values, workload, and control (Leiter & Maslach,1999,2003) and one-item Job Satisfaction; third, Organizational Citizenship Behavior (OCB) which consisted of altruism, courtesy, conscientiousness, civic virtue, and sportsmanship. Regression analysis and one-way ANOVA were employed. The results showed, firstly, an effect of Areas of Worklife on OCB. Values and rewards were found to have positive effects on OCB while workload and fairness had negative effects. Secondly, job |