- 4444 - 3.4 การกําหนดคา เริ่มตน ของโปรแกรม 3.4.1 ระบบอางอิงพิกดั ทางภูมิศาสตร ระบบอางอิงทางภูมิศาสตร หรือ CRS (Coordinate Reference System) มีความสาํ คญั ในการกําหนดตําแหนงบนแผนท่ีหรือภาพถาย เพ่ือระบุตําแหนงของพ้ืนที่จริงในภูมิประเทศ โดยระบบพิกดั ภูมศิ าสตรท่ปี ระเทศไทยใชหลกั ๆ มีอยู 4 ชนดิ คือ 1. EPSG : 24047 Indian 1975 / UTM Zone 47N 2. EPSG : 24048 Indian 1975 / UTM Zone 48N 3. EPSG : 32647 WGS 84 / UTM Zone 47N 4. EPSG : 32648 WGS 84 / UTM Zone 48N 3.4.2 การกําหนดระบบอางอิงภูมิศาสตรของโครงการ ดังตอ ไปน้ี การกาํ หนดระบบอางอิงภูมิศาสตรของโครงการ สามารถดําเนินการได ตามขั้นตอน 1 1. เลอื กแถบ Project ท่ี Menu Bar จากนนั้ เลือกคําสง่ั Properties… - 4455 - 3 2 4 5 6 จากหัวขอ 3.4.1 2. เลือกแถบ CRS ทหี่ นา ตา ง Project Properties – CRS 3. ชอง Filter พิมพรหัส EPSG เพ่ือกําหนดระบบอางอิงภูมิศาสตร โดยสามารถดูได 4. เลือกระบบอา งอิงภูมิศาสตรทป่ี รากฏขึ้นมาใหเ ปนแถบสฟี า 5. เลอื ก Apply 6. เลือก OK ตรวจสอบที่ Status Bar วา ระบบอา งอิงภูมิศาสตรไดเ ปลยี่ นไปตามท่ีเลือกแลว 3.4.3 การกําหนดระบบอางองิ ภูมิศาสตรข องชัน้ ขอ มูลทนี่ ําเขา การกําหนดระบบอางอิงภูมิศาสตรของชั้นขอมูลที่นําเขา สามารถดําเนินการได ตามขนั้ ตอนดงั ตอ ไปนี้ 46 - 46 - 1 1. เลอื กแถบ Settings ที่ Menu Bar จากน้นั เลือกคําสัง่ Options… 4 23 2. เลอื กแถบ CRS ทห่ี นาตา ง Options CRS 3. ทหี่ ัวขอ CRS for Projects ใหทาํ เครอื่ งหมาย หนา Use a default CRS 4. เลือก Select CRS เพื่อกาํ หนดระบบอางอิงภูมิศาสตร 47 - 47 - 5 6 7 5. จะปรากฏหนาตาง Coordinate Reference System Selector ข้ึนมา ในชอง Filter พมิ พรหสั EPSG เพ่อื กําหนดระบบอางองิ ภมู ศิ าสตร โดยสามารถดูไดจากหวั ขอ 3.4.1 6. เลอื กระบบอา งองิ ภมู ศิ าสตรทีป่ รากฏขน้ึ มาใหเ ปน แถบสีฟา 7. เลือก OK 8 10 9 เลอื กแลว 8. ตรวจสอบระบบอางองิ ภมู ิศาสตรใ นหวั ขอ CRS for Projects วา ไดเปล่ยี นไปตามท่ี 9. ทีห่ ัวขอ CRS for Layers ใหทําเครื่องหมาย หนา Use default layer CRS 10. เลอื ก Select CRS เพื่อกําหนดระบบอางอิงภมู ิศาสตร 48 - 48 - 11 12 13 11. จะปรากฏหนาตาง Coordinate Reference System Selector ขึ้นมาอีกคร้ัง ในชอ ง Filter พิมพรหัส EPSG เพือ่ กําหนดระบบอางองิ ภมู ิศาสตร โดยสามารถดไู ดจ ากหัวขอ 3.4.1 12. เลอื กระบบอางองิ ภมู ิศาสตรทีป่ รากฏขน้ึ มาใหเ ปนแถบสฟี า 13. เลือก OK 14 15 เลอื กแลว 14. ตรวจสอบระบบอางอิงภูมศิ าสตรใ นหัวขอ CRS for Layers วา ไดเปล่ียนไปตามที่ 15. เลอื ก OK 49 - 49 - 3.5 การนําเขาขอมูล 3.5.1 การนําเขา ขอมลู ประเภทเชิงเสน (Vector) ชัน้ ขอมลู แบบเชงิ เสน (Vector) จะมีอยดู วยกัน 3 รูปแบบ คือ ช้ันขอมูลเชิงตําแหนง หรือจุด (Point) ชั้นขอมูลแบบเสน (Line) และช้ันขอมูลแบบรูปปด (Polygon) โดยการนําเขาขอมูล ประเภทน้ี สามารถนําเขาไดหลายนามสกุล เชน *.shp (Shapefile) และ *.kml (Keyhole Markup Language) เปนตน การนําเขาจะตองมีการเลือกการเขารหัสของตัวอักษร (Encoding) ซึ่งตัวที่อาน ภาษาไทยได ก็จะมี UTF8 และ TIS620 หรือจะเลือกเปนแบบ systems ก็ได ข้ันตอนการนําเขา สามารถดําเนนิ การได ตามข้นั ตอนดงั ตอ ไปน้ี 12 1. เลอื กคาํ สัง่ Add Vector Layer… 2. จะปรากฏหนา ตาง Data Source Manager I Vector ข้ึนมา 34 5 3. ทาํ เครื่องหมาย หนา File 4. เลือกการเขารหัสของตัวอักษร (Encoding) ซ่ึงตัวท่ีอานภาษาไทยได ก็จะมี UTF8 และ TIS620 หรือจะเลอื กเปนแบบ systems กไ็ ด 5. เลอื ก Browse ไปหาทีเ่ กบ็ ไฟลขอมูลเชิงเสน ทีต่ องการนาํ เขา - 50 - 6 7 6. เลอื กไฟลข อมูลเชงิ เสน ทต่ี องการนําเขา (Shape File) 7. เลือก Open 98 8. เลอื ก Add ทหี่ นาตา ง Data Source Manager I Vector 9. เลอื ก Close เพ่อื ปดหนาตาง Data Source Manager I Vector - 51 - 10 10. จะปรากฏชื่อชั้นขอมูลที่นําเขาใน Layer Panel และรูปแผนที่จะปรากฏใน Map View ดงั รปู การจัดการกับขอมูลเชิงเสน ไดแก การเปลี่ยนชื่อชั้นขอมูล การเปลี่ยนระบบอางอิง ภูมศิ าสตรข องช้นั ขอมูล การเปลีย่ นสญั ลกั ษณ (สี) ของชัน้ ขอมลู และการแสดงปา ยช้นั ขอมูล มดี ังน้ี การเปลีย่ นช่ือชั้นขอมูล 1 1. เลอื กช้ันขอมูลทีต่ องการเปล่ียนชื่อ และคลิกขวาท่ีเมาส เลือกคําสั่ง Rename Layer - 52 - 2 2. พมิ พชื่อช้นั ขอมลู ใหมต ามตอ งการ จากนัน้ กด Enter การเปลี่ยนระบบอางองิ ภมู ศิ าสตรข องชั้นขอมลู 1 1. เลือกชั้นขอมูลท่ีตองการเปล่ียนระบบอางอิงภูมิศาสตร และคลิกขวาที่เมาส เลือกคาํ สัง่ Properties… - 53 - 23 2. จะปรากฏหนาตาง Layer Properties ขึน้ มา เลือกแถบ Source 3. เลือกคําสัง่ Select CRS เพื่อกําหนดระบบอา งอิงภมู ิศาสตรทตี่ อ งการ 4 5 6 - 5544 - 4. ท่ีหนาตาง Coordinate Reference System Selector ในชอง Filter ใหพิมพ รหสั EPSG เพอ่ื กาํ หนดระบบอางองิ ภูมิศาสตร โดยสามารถดูไดจ ากหวั ขอ 3.4.1 5. เลือกระบบอางองิ ภมู ิศาสตรทป่ี รากฏข้นึ มาใหเ ปนแถบสีฟา 6. เลอื ก OK 87 7. เลือก Apply ทีห่ นาตาง Layer Properties 8. เลอื ก OK ที่หนา ตา ง Layer Properties การเปลย่ี นสัญลักษณ (สี) ของชัน้ ขอมลู 1 Properties… 1. เลอื กชั้นขอมูลท่ีตองการเปลี่ยนสัญลักษณ (สี) และคลิกขวาที่เมาส เลือกคําสั่ง - 5555 - 3 2 4 5 2. เลอื กแถบ Symbology ที่หนาตา ง Layer Properties 3. เลอื ก Simple Fill 4. จากนั้นเราจะสามารถทําการเปลยี่ นสชี ั้นขอมูลไดโดย Fill color เปล่ียนสีพนื้ ของชัน้ ขอมลู Fill style เปล่ยี นลักษณะของพื้นหลังขอมูล โดยสามารถเลือกเปน No Brush คอื การเอาสีพื้นหลังออกได Stroke color เปลย่ี นสเี สนขอบ Stroke width ความหนาเสนขอบ Stroke style ลกั ษณะของเสนขอบ เชน เสนทบึ เสนประ เปนตน 5. เลือก Apply และ เลือก OK เมื่อทําการปรบั แตงชัน้ ขอมูลเสร็จ - 56 - 6 6. จะไดช ัน้ ขอมลู ท่ปี รับแตงสัญลกั ษณ (สี) ตามตองการ - 57 - การแสดงปายชนั้ ขอ มลู กอนจะทําการแสดงปายช้ันขอมูล ใหตรวจสอบขอมูลในตาราง Attribute กอน ดังน้ี 1 1. เลือกชั้นขอมูลที่ตองการแสดงปาย และคลิกขวาที่เมาส เลือกคําสั่ง Open Attribute Table 23 2. จะปรากฏขอมูลเชิงบรรยาย (Attribute Data) ข้ึนมา ใหจําช่ือหัวขอที่ตองการ แสดงปาย เชน ตอ งการตดิ ชอ่ื จังหวัด (PROV_NAM_T) 3. ปดตารางขอมูลเชงิ บรรยาย 58 - 58 - 4 4. เลอื กชั้นขอมูลท่ตี อ งการแสดงปา ย และคลกิ ขวาท่ีเมาส เลอื กคาํ สง่ั Properties… 6 5 5. เลอื กแถบ Labels ทห่ี นาตาง Layer Properties 6. ท่ีชองดานบนสดุ ใหเ ปล่ยี นจาก No Labels เปน Single Labels 59 - 59 - 7 7. ทแ่ี ถบ Value กดที่ลูกศรลง ใหเลือก Field ท่ีตองการแสดงปายขอมูล ดูไดจ ากตาราง Attribute ในขอ 2 8 9 8. ทาํ การปรับแตงลักษณะของปายขอมูล โดยการปรับแตงมีใหเลือกปรับได 9 ประเภท ดังนี้ - 60 - Text ปรบั Font ขนาด สี ความโปรงใสของตัวอักษร Formatting ปรบั การตัดคาํ ระยะหางระหวา งบรรทัด จํานวนจดุ ทศนยิ ม Buffer ปรับสี การเนนขอความตวั อักษร (Text Highlight) Mask เพม่ิ ขอบตัวอักษร ขนาดความหนาของขอบตวั อักษร Background ปรับพื้นหลัง Shadow ปรบั ความเขม ความโปรง ใส แสงเงาของตวั อักษร Callouts การใสเสน ชต้ี ําแหนงตัวขอมลู กับปา ยขอมูล Placement ปรบั ตาํ แหนง ท่ีจะวาง Label Rendering ปรับการแสดงผลของปา ยขอ มลู 9. เสร็จเรยี บรอ ยแลว เลอื ก Apply และ เลือก OK 10 10. จะไดช ้ันขอมูลที่ไดจ ัดแสดงผลปายขอมูลแลว ดงั รูป - 61 - 3.5.2 การนําเขา ขอมลู ประเภทเชิงภาพ (Raster) ขอมูลแบบเชิงภาพ (Raster) มีลักษณะเปนตารางสี่เหลี่ยมเล็ก ๆ (Grid cell or pixel) เทากันและตอเน่ืองกัน ที่สามารถอางอิงคาพิกัดทางภูมิศาสตรได ขนาดของตารางกรดิ หรอื ความละเอียด (Resolution) ในการเกบ็ ขอ มลู จะใหญหรือเลก็ ขน้ึ อยูกับการจัดแบงจํานวนแถว (Row) และจาํ นวนคอลัมน (Column) ตัวอยางเชน ภาพดาวเทียม, ภาพถายทางอากาศ และขอมูลระดับคา ความสูง (DEM) โดยนามสกุลของขอมูลเชิงภาพท่ีสามารถใชงานไดมีอยูหลายนามสกุล ตัวอยางเชน *.sid, *.tif, *.jpg และ *.png เปนตน ขั้นตอนการนําเขา สามารถดําเนนิ การได ดงั นี้ 1 2 1. เลือกคําสัง่ Add Raster Layer… 2. จะปรากฏหนาตาง Data Source Manager I Raster ข้ึนมา 34 3. ทําเคร่ืองหมาย หนา File 4. เลอื ก Browse ไปหาท่ีเก็บไฟลขอมลู เชิงภาพที่ตองการนําเขา - 6622 - 5 6 5. จะปรากฏหนาตาง Open GDAL Supported Raster Dataset(s) ขึ้นมา เลอื กไฟลที่ตองการ 6. เลอื ก Open ทีห่ นาตา ง Open GDAL Supported Raster Dataset(s) 87 7. เลือก Add ที่หนา ตาง Data Source Manager I Raster 8. เลอื ก Close เพือ่ ปด หนาตาง Data Source Manager I Raster - 6633 - 9 9. จะไดชั้นขอมลู แบบเชงิ ภาพทตี่ องการ การจัดการกับขอมูลเชิงภาพ ไดแก การเปล่ียนชื่อชั้นขอมูล การเปลี่ยนระบบอางอิง ภูมิศาสตรของช้ันขอมูล การปรับแตงความสวาง ความคมชัดของช้ันขอมูล และการปรับความโปรงแสง ของช้นั ขอ มลู มดี งั น้ี การเปลยี่ นชื่อช้นั ขอมูล 1 1. เลือกชั้นขอ มูลทีต่ อ งการเปล่ียนชื่อ และคลิกขวาที่เมาส เลือกคําส่ัง Rename Layer 64 - 64 - 2 2. พิมพช ่อื ช้นั ขอ มลู ที่ตองการ จากน้ัน กด Enter การเปลี่ยนระบบอางอิงภูมิศาสตรของชั้นขอมูล 1 1. เลอื กช้ันขอมูลท่ีตองการเปล่ียนระบบอางอิงภูมิศาสตร และคลิกขวาที่เมาส เลือกคําส่ัง Properties… 65 - 65 - 23 2. จะปรากฏหนาตา ง Layer Properties ขน้ึ มา เลอื กแถบ Source 3. เลอื กคาํ สงั่ Select CRS เพอ่ื กาํ หนดระบบอางอิงภมู ิศาสตรท ตี่ องการ 4 5 6 4. ท่ีหนาตาง Coordinate Reference System Selector ในชอง Filter ใหพิมพ รหัส EPSG เพื่อกําหนดระบบอางอิงภูมิศาสตร โดยสามารถดไู ดจ ากหัวขอ 3.4.1 66 - 66 - 5. เลือกระบบอางอิงภูมศิ าสตรทีป่ รากฏข้นึ มาใหเ ปน แถบสีฟา 6. เลือก OK 87 7. เลอื ก Apply ท่หี นาตา ง Layer Properties 8. เลือก OK ทหี่ นาตา ง Layer Properties การปรบั แตงความสวา ง ความคมชดั ของชัน้ ขอมูล 1 1. เลอื กชัน้ ขอมลู ทตี่ องการปรับแตง ความสวาง ความคมชัด และคลิกขวาท่ีเมาส เลือกคําสง่ั Properties… 67 - 67 - 2 3 4 2. จะปรากฏหนาตา ง Layer Properties ขึน้ มา เลือกแถบ Symbology 3. ทาํ การปรับแตงชั้นขอมูลโดย Brightness = ความสวาง และ Contrast = ความคมชัด 4. เลือก Apply และ เลอื ก OK การปรบั ความโปรงแสงของชนั้ ขอมูล 1 1. เลอื กชน้ั ขอมูลท่ีตองการปรับความโปรงแสง และคลิกขวาที่เมาส เลือกคําสั่ง Properties… - 68 - 3 2 4 2. เลอื กแถบ Transparency 3. ปรบั ความโปรง แสงท่ี Global Opacity โดย 100% = ทบึ แสง และ 0% = โปรงแสง 4. เลอื ก Apply และ เลอื ก OK 3.5.3 การนําเขาขอมูลประเภทไฟล CSV CSV ยอมาจาก Comma Separated Value เปนไฟลขอความประเภทหนึ่ง ที่ใช สําหรับเกบ็ ขอมูลในรูปแบบตาราง ใชเครื่องหมายจุลภาค หรือคอมมา (,) ในการแบงแตละคอลัมน โดยปกติเราสามารถบันทึกไฟลจาก Microsoft Excel ออกมาเปนไฟล CSV ไดโดยตรง หรือ อาจได ไฟล CSV จากการ export ไฟลจ ากระบบฐานขอมูลอ่ืน ๆ เชน export ออกจากเครือ่ งควบคุม (Controller) จากการรบั สญั ญาณดาวเทียม เปนตน ขน้ั ตอนการนาํ เขาสามารถดําเนินการได ตามขั้นตอนดังตอไปน้ี - 69 - 2 3 1 1. เลอื กคาํ สั่ง Add Delimited Text Layer 2. จะปรากฏหนา ตา ง Data Source Manager I Delimited Text ขน้ึ มา 3. เลือก Browse เพ่อื เลือกไฟล CSV ทต่ี อ งการ 4 5 4. เลือกไฟลข อมลู CSV ที่ตองการนาํ เขา 5. เลือก Open - 7700 - 6 7 8 9 6. เลอื กการเขารหัสของตัวอักษร (Encoding) ซึ่งตัวท่ีอานภาษาไทยได ก็จะมี UTF8 และ TIS620 หรือจะเลือกเปนแบบ systems ก็ได 7. ทาํ เครอื่ งหมาย หนา CSV (comma separated values) 8. หวั ขอ Geometry Definition ใหทําเครื่องหมาย หนา Point coordinates ชอง X field เลือกใหเ ปน คา X_coor หรือคาพิกดั E ชอง Y field เลือกใหเปน คา Y_coor หรือคาพิกดั N 9. เลอื กคาํ สัง่ Select CRS เพอื่ กําหนดระบบอางอิงภูมิศาสตร 71 - 71 - 10 11 12 10. ที่หนาตาง Coordinate Reference System Selector ในชอง Filter ใหพิมพ รหัส EPSG เพอื่ กําหนดระบบอา งอิงภมู ศิ าสตร โดยสามารถดูไดจ ากหวั ขอ 3.4.1 11. เลือกระบบอางองิ ภมู ิศาสตรทปี่ รากฏข้นึ มาใหเปนแถบสีฟา 12. เลือก OK 14 13 13. เลอื ก Add 14. เลอื ก Close - 7722 - 15 15. จะปรากฏเปน จดุ ข้นึ ตามคา พิกัดที่นําเขามา ดังรปู 3.5.4 การนาํ เขาขอ มูลจากโปรแกรม DOLCAD 3.5.4.1 การสงออกขอมูล Shape File ออกจากโปรแกรม DOLCAD การสงออกขอ มูล Shape File ออกจากโปรแกรม DOLCAD จะตองเปนงาน UTM (ช้ัน 1) โดยสามารถดาํ เนินการได ตามขั้นตอนดังตอไปน้ี 1 2 3 4 1. เปดโปรแกรม DOLCAD จากนัน้ เลือก คนหางาน 2. ทําเครือ่ งหมาย หนา UTM (ชั้น 1) ท่ีหนาตา ง SVCPINF002 (คนหางานรังวดั ) - 7733 - 3. เลอื กงานชน้ั 1 ท่ตี องการสงออก Shape File (บรรทัดสเี ขยี ว) 4. คลกิ เลอื ก 5 6 5. จะปรากฏงานที่เราตองการขึ้นมา จากน้นั เลอื กฟงกช ัน นาํ เขา/สง ออก 6. จะปรากฏหนาตาง SVCPINF003 (นําเขา/สงออก ขอมูล) ขึ้นมา จากน้ัน เลือก สงออก Shape File 7 8 7. จะปรากฏหนาตางสงออกขอมูลงานรังวัดขึ้นมา ทําเคร่ืองหมาย ช่ือไฟล ตามท่ีตอ งการสง ออก 8. เลอื กสงออกขอ มลู - 74 - 9 10 9. เลอื กท่เี ก็บ Shape File 10. จากนน้ั เลือก Save 11 11. เมื่อทําการสงออกขอมูลรูปแบบ Shape File เสร็จเรียบรอยแลว เลือก OK จากนนั้ ออกจากโปรแกรม DOLCAD - 75 - 3.5.4.2 การนาํ Shape File จากโปรแกรม DOLCAD เขา โปรแกรม QGIS ขอมูล Shape File ท่ีสงออกจากโปรแกรม DOLCAD เปนขอมูลประเภท เชงิ เสน (Vector) ดังนนั้ การนําเขา จึงใชคาํ ส่งั เดียวกันกับขอ มูลประเภทเชิงเสนแบบอื่น ๆ โดยสามารถ ดาํ เนนิ การได ตามขั้นตอนดังตอไปน้ี 12 1. เลือกคําสัง่ Add Vector Layer… 2. จะปรากฏหนา ตาง Data Source Manager I Vector ขนึ้ มา 34 5 3. ทําเครอื่ งหมาย หนา File 4. เลือกการเขารหัสของตัวอักษร (Encoding) ซึ่งตัวที่อานภาษาไทยได ก็จะมี UTF8 และ TIS620 หรอื จะเลอื กเปนแบบ systems กไ็ ด 5. เลอื ก Browse ไปหาทีเ่ ก็บไฟลข อมูล DOLCAD ท่ตี อ งการนําเขา - 76 - 6 7 6. จะปรากฏหนาตาง Open OGR Supported Vector Dataset(s) ข้ึนมา เลือก Shape File ตามตําแหนง ทีเ่ กบ็ ไวในหวั ขอ 3.5.4.1 (ขอ ท่ี 9) (ในกรณีนีเ้ ลือกเปนรปู ปด Polygon) 7. จากนน้ั เลือก Open 98 8. เลือก Add ทีห่ นาตาง Data Source Manager I Vector 9. เลือก Close เพือ่ ปด หนา ตาง Data Source Manager I Vector - 77 - 10 10. จะไดรูปแปลงทด่ี นิ เปน รูปปด Polygon บนแผนท่ใี นโปรแกรม QGIS ดงั รูป 3.5.5 การนําเขาขอมูลประเภท Web Map Service ขอมูลประเภท Web Map Service เปนการดึงขอมูลมาจากระบบใหบริการขอมูล ภูมิสารสนเทศผานเครือขาย Internet ซ่ึงมีมาตรฐานกําหนดและสรางข้ึนโดย Open GIS Consortium (OGC) ทไี่ ดก าํ หนดการบรกิ ารขอ มูลภมู สิ ารสนเทศใน Format ตาง ๆ ประกอบดวย PNG, GIF, JPEG และ ชน้ั ขอมลู ประเภทแผนที่ภาพถายดาวเทยี ม ขนั้ ตอนการนําเขาขอ มลู แผนทภี่ าพถายดาวเทียม Google Satellite ดวย Plugin : HCMGIS Plugin : HCMGIS เปน Plugin ท่ีมฐี านขอ มูลแผนที่ภาพถายดาวเทียมตาง ๆ ทสี่ ามารถดูเพื่อเปนแนวทางในการทํางาน หรือศึกษาขอมูลรวมกับงานภูมิสารสนเทศท่ีเราทํางานได การนําเขา ขอมูลแผนท่ภี าพถา ยดาวเทียม Google Satellite ดว ย Plugin : HCMGIS สามารถดําเนินการได ดังน้ี - 7788 - 1 1. ตดิ ต้งั Plugin : HCMGIS สําหรับโปรแกรม QGIS ใหไปท่ี แถบเมนู Plugins จากนั้น เลือก Manage and Install Plugins… ดังรปู 2 2. จะปรากฏหนาตาง Plugins ขึน้ มา ใหทําการติดต้ัง Plugin : HCMGIS โดยพิมพ “HCMGIS” ในชองคนหา จากน้ัน เลือก HCMGIS แลวเลือก Install Plugin รอสักครู เม่ือเสร็จแลว ใหเลือก Close เพอ่ื ปดหนาตา ง Plugins - 7799 - 3 3. หลังจากตดิ ตัง้ Plugin : HCMGIS เสร็จแลว ท่ี Menu Bar จะปรากฏเมนู HCMGIS เพิม่ ขึ้นมา ใหเ ลอื กเมนู HCMGIS แลวไปที่ BaseMap จากน้นั เลือก Google Satellite Hybrid 4 4. จะปรากฏหนาตาง Select Transformation for Google Satellite เพ่ือเลือก การแปลงระบบพ้ืนหลักฐานแผนท่ี โดยใหเลือก Inverse of Popular Visualisation PseudoMercator + Inverse of Indian 1975 to WGS 84 (2) + UTM zone 48N และดูที่ Scope : For military purposes จากนัน้ เลอื ก OK - 80 - 5 5. จะไดช ัน้ ขอมลู ภาพถา ยดาวเทียม Google Satellite Hybrid มาใชง านได ดงั รปู - 81 - 3.6 การตรึงคา พกิ ัดภมู ิศาสตร (Registration) การตรงึ คา พกิ ดั ภมู ศิ าสตร (Registration) คือ กระบวนการกําหนดพิกัดโลกแหงความเปนจริง ใหก ับแตละพิกเซลของขอมูลเชิงภาพ (Raster) โดยพิกัดเหลาน้ีไดจากการทําแบบสาํ รวจภาคสนาม รวบรวมพิกัดดวยอปุ กรณ GPS เพือ่ ระบคุ ุณสมบัติท่สี ามารถระบไุ ดง า ยในภาพหรือแผนที่ เชน การทํา GCPs (Ground Control Points) สําหรับในงานบริหารจัดการท่ีดินสามารถใชการตรึงคาพิกัดภูมิศาสตร ในการตรึงแผนท่แี นบทา ยกฤษฎีกา การตรงึ ภาพจาก ร.ว. 9 ในงานรงั วดั ช้นั 2 เพ่ือจัดทาํ รูปแผนที่ เปนตน ในการตรงึ คาพิกัดภูมิศาสตร เราใชเคร่ืองมือที่เรียกวา Georeferencer... โดย Georeferencer เปนเครื่องมือสาํ หรับสรางไฟลของขอมูลเชิงภาพ (Raster) ใหผูใชงานสามารถอางอิงขอ มลู เชงิ ภาพ (Raster) ไปยังระบบทางภมู ิศาสตรท ่ีเกี่ยวของโดยการสรางไฟล GeoTiff ใหม โดยการเพิ่มไฟลลงในภาพ ที่มีอยู วิธกี ารพน้ื ฐานในการกําหนด Georeferencer ในขอมูลเชิงภาพ (Raster) สามารถดําเนินการได ตามขัน้ ตอนดงั ตอไปน้ี 1 1. ท่ี Menu Bar เลอื ก Raster จากน้นั เลอื กคําสัง่ Georeferencer… 82 - 82 - 2 2. จะปรากฏหนาตาง Georeferencer ใหเลือกฟงกชัน Open Raster เพ่ือเปด ไฟลร ปู ภาพที่จะทาํ การตรึงคาพิกัด (กรณีไมมีฟงกชัน Open Raster ใหไปที่ File แลว เลือก Open Raster) 3 4 5 3. จะปรากฏหนา ตาง Open Raster ขนึ้ มา ใหเ ลือกตาํ แหนง ทเ่ี กบ็ ไฟลร ูปภาพ 4. เลือกไฟลร ปู ภาพท่ตี องการตรงึ คา พิกดั ภมู ิศาสตร 5. เลือก Open 83 - 83 - 6 6. ภาพจะถกู เปด ขน้ึ มา ใหทาํ การตรงึ ภาพ โดยเลอื กที่ฟงกชัน Add Point 7 7. ขยายภาพไปยังตําแหนงที่เราทราบคาพิกัด จากน้ัน เล่ือนตาํ แหนงของเมาสไปจุดที่ ทราบคา และคลิกซา ยทเ่ี มาส (ตําแหนงเมาสจ ะตอ งแนบสนิทกับตาํ แหนงของกริดที่ทราบคา พิกดั ) - 8844 - 8 9 8. ปอนคาพิกัด โดยปอนคาทิศเหนอื ลงในชอง Y / North และคาทศิ ตะวนั ออกในชองคา X / East 9. เลอื ก OK จากน้ัน ทาํ ซํ้าขอ 79 จนครบทุกจดุ ทท่ี ราบคา พิกดั ในภาพ (ควรมีอยา งนอย 4 จดุ ) 10 11 10. จดุ ท่ีเราทาํ การตรงึ คาพิกัดแลว จะปรากฏเปน จดุ สีแดง 11. จุดทเ่ี ราทาํ การตรงึ คาพิกัดแลว จะแสดงรายละเอียดการแปลงคาพิกัดจากพิกัดเดิม (Source X, Y) ไปเปนพิกัดใหม (Dest. X, Y) ในตาราง GCP table - 8855 - 13 12 12. เม่ือทาํ การตรึงคาพิกัดครบทุกจุดแลว ใหไปที่แถบ Tool Bar จากน้ัน เลือกคําส่ัง Transformation Settings 13. จะปรากฏหนาตา ง Transformation Settings ขึน้ มา 14 14. ในหัวขอ Transformation Parameters ใหท าํ การเลือกสวนตา ง ๆ ดังน้ี Transformation type = Polynomial 1 Resampling method = Nearest Neighbour Target SRS ใหเลือก Select CRS เพอ่ื กาํ หนดระบบอา งอิงภมู ิศาสตร - 8866 - 15 16 17 15. ที่หนาตาง Coordinate Reference System Selector ในชอง Filter ใหพิมพ รหสั EPSG เพือ่ กาํ หนดระบบอา งองิ ภูมศิ าสตร โดยสามารถดูไดจ ากหวั ขอ 3.4.1 16. เลือกระบบอา งอิงภูมิศาสตรท ี่ปรากฏขึน้ มาใหเปนแถบสฟี า 17. เลอื ก OK 18 18. ในหวั ขอ Output Settings ใหทาํ การเลือกสว นตาง ๆ ดงั น้ี คาพกิ ัดแลว Output raster ใหก ด Browse เพื่อเลือกท่ีจัดเก็บไฟลภาพใหมท่ีทําการตรึง Compression = None - 8877 - 19 19. เลือก Save ทห่ี นาตาง Destination Raster (โดยปกติหลังจากเลือก Browse โปรแกรมจะเลือกท่ีเก็บไฟลและต้ังชื่อไฟลใหมให อัตโนมัติ โดยเก็บที่เดียวกับไฟลรูปที่เราเลือกกอนทําการตรึง และชื่อไฟลใหมจะเปนช่ือเดิมแตมี _modified ตอ ทาย) 20 21 20. ในหวั ขอ Reports ใหทําการเลือกสว นตา ง ๆ ดังน้ี ทาํ เคร่ืองหมาย หนา ขอ ความ Load in QGIS when done 21. เลือก OK 88 23 - 88 - 22 24 22. ที่หนาตาง Georeferencer เลอื กฟงกชัน Start Georeferencing เพื่อประมวลผล 23. เลือก Close เพื่อปด หนา ตาง Georeferencer 24. จะปรากฏหนาตาง Save GCPs ข้ึนมา โดยจะเลือกจัดเก็บ (Save) หรือไมจัดเก็บ (Discard) กไ็ ด ในกรณนี ี้เลือกไมจ ดั เก็บ (Discard) 25 26 25. จะปรากฏชั้นขอมูลที่ทําการตรึงคาพิกัดบน Layers Panel เลือกชั้นขอมูล และ คลิกขวาทีเ่ มาส เลือก Zoom to Layer 26. ภาพที่ทําการตรงึ คาพิกัดแลว จะปรากฏขึน้ บน Map View 89 - 89 - 3.7 การสรางชน้ั ขอมูล และการดจิ ิไทซรูปแปลงทีด่ นิ (Digitizing) การสรางชั้นขอมูล และการดจิ ิไทซ (Digitizing) เปนวธิ ีการคัดลอกลายจากแผนที่ตนฉบับ เชน ภาพถายดาวเทียม ภาพถายทางอากาศ แผนท่ีภูมิประเทศ และแผนที่โฉนดท่ีดิน เปนตน ซึ่งแผนที่ ดงั กลา วนี้ เปนขอ มลู เชงิ ภาพ (Raster) ทําใหอยูในระบบขอมูลเชิงเสน (Vector) ในรูปแบบจุด (Point) เสน (Line) หรอื พน้ื ที่ (Polygon) ดว ยระบบคอมพวิ เตอร หลังจากการตรึงคาพิกัดภูมิศาสตร (Registration) กับขอมูลเชิงภาพ (Raster) ในหัวขอที่ 3.6 แลว หากตอ งการสรางชัน้ ขอมลู รปู แปลงทด่ี นิ ดังกลา ว สามารถดําเนนิ การได ตามข้นั ตอนดงั ตอไปน้ี 1 1. ที่ Menu Bar เลือกแถบ Layer จากน้ัน เลือกคําสัง่ Create Layer แลวเลือก New Shapefile Layer… 2 2. จะปรากฏหนาตาง New Shapefile Layer ขึ้นมา ที่ชอง File name ใหเลือก Browse เพือ่ ตงั้ ช่อื และท่ีเกบ็ ชั้นขอ มูลท่ีจะสรางข้ึนใหม - 90 - 3 4 3. เลือกท่ีเก็บไฟลและตั้งชื่อไฟลที่จัดเก็บ โดยทั่วไปจะตั้งช่ือโดยอางอิงจากช่ือเดิมของ ขอมลู Raster แตเพิ่มตัว p นาํ หนา ซ่ึงยอมาจาก Pacel ดงั รปู 4. เลอื ก Save 5 6 5. ที่ File encoding ใหเลือกการเขารหัสของตัวอกั ษร (Encoding) ซึ่งตวั ทอ่ี านภาษาไทยได ก็จะมี UTF8 และ TIS620 หรอื จะเลอื กเปนแบบ systems ก็ได 6. ที่ Geometry type เปนการเลือกประเภทของขอมูลท่ีจะทําการสราง คือ จุด (Point หรือ MultiPoint) เสน (Line) หรือรูปปด (Polygon) ในกรณีน้ีรูปแปลงที่ดินเปนรูปปด จึงตองเลือก แบบ Polygon - 91 - 7 7. เลอื ก Select CRS เพื่อกาํ หนดระบบอางองิ ภูมิศาสตร 8 9 10 8. ที่หนาตาง Coordinate Reference System Selector ในชอง Filter ใหพิมพรหัส EPSG เพือ่ กําหนดระบบอางองิ ภูมศิ าสตร โดยสามารถดูไดจากหัวขอ 3.4.1 9. เลอื กระบบอา งอิงภูมิศาสตรท ปี่ รากฏขน้ึ มาใหเปน แถบสีฟา 10. เลือก OK - 9922 - 11 11. ท่หี นาตา ง New Shapefile Layer เลือก OK 13 14 12 12. ท่ี Layer Panel จะปรากฏช่อื ช้ันขอ มูลที่สรางขน้ึ มาใหม ใหคลิกชื่อช้ันขอมูลใหเปน แถบสฟี า 13. ที่แถบ Tool Bar เลอื กคําสง่ั Toggle Editing เพ่อื เริ่มทําการ Digitizing 14. ที่แถบ Tool Bar เลือกคําส่ัง Add Polygon Feature เพ่ือทาํ การสราง รูปปด (Polygon) - 9933 - 15 15. เลื่อนตาํ แหนงเมาสไ ปทกี่ ง่ึ กลางหมุดแลว กดคลกิ ซาย ทําไลห มุดถัดไปจนครบท้ังรูปแปลง ทีด่ นิ โดยไมต องคลกิ ท่หี มดุ เรมิ่ ตน ซํา้ อกี จากน้นั ใหคลกิ ขวาเพือ่ จบการทํางาน 16 17 16. กรอกหมายเลขรูปแปลงท่ีดิน 17. เลือก OK |