กระป กออมส นร ปล ง ส น ำตาล ตาย ม

คมู่ อื ส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลูกเสอื ทกั ษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 49

42 คู่มอื สง่ เสริมและพัฒนากจิ กรรมลูกเสอื ทักษะชวี ิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือส�ำ รอง หลักสูตรดวงดาวท่ี 3 ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 3

เร่อื งนส้ี อนใหร้ วู้ ่า จงชว่ ยกันรกั ษาธรรมชาติ ใครจะเอากระพรวนไปแขวนคอแมว

กาลครง้ั หนงึ่ นานมาแลว้ ...หนูๆ ทัง้ หลายเปดิ การประชุมเพ่ือปรึกษาหารือและพิจารณาด้วย สตปิ ัญญา กันวา่ จะเอาชนะศัตรูซงึ่ ก็คือแมว...ที่ชอบเขา้ มาทาํ รา้ ยพวกมนั กนั อยา่ งไรดีบางตัวก็พูดว่า เอาอย่างน้ีสิ..บางตัวก็พูดว่าเอาอย่างนั้นสิ...ให้วุ่นวายไปหมดและในท่ีสุดหนูหนุ่มตั วหน่ึงได้ลุกข้ึน แล้วออกความ คิดเห็นวา่

" ข้าคดิ ออกแลว้ ...และความคดิ น้ที ุกตัวในท่ีน้ีจะต้องเห็นด้วยแน่นอน"มันพูด"สิ่งนั้น ก็คอื จะตอ้ งมีใครตัวใดตัวหน่ึงในพวกเราต้องเอากระพรวนผูกโบว์แล้วเอาไปแขวนท่ีคอของแมว เอาไว้ เพราะเสียงกระพรวนจะทาให้พวกเราได้รู้ถึงว่าเวลาท่ีแมวมันได้มาอยู่ใกล้ๆ เม่ือนั้น พวกเรากเ็ กบ็ ตวั หลบอยู่ไมอ่ อกไปจนกว่ามันจะเดินพ้นไป"

ข้อเสนออันนี้เป็นวิธีการท่ีฉลาดที่สุดหนูทุกตัวทําการปรบมือแสดงความชื่นชมเห็นด้วย จนกระทงั่ หนแู ก่ตวั หนึ่งไดล้ กุ ข้ึนแลว้ พดู วา่ "เปน็ วธิ กี ารท่ฉี ลาดทส่ี ุด แตว่ า่ ใครเลา่ จะเป็นคนเอา กระพรวนไปแขวนทค่ี อแมวละ่ "สุดท้ายกไ็ มม่ หี นูตวั ไหนทจี่ ะกล้ารับอาสาออกไปเอากระพรวนไป แขวนที่คอของแมว กันสกั ตวั ดังนน้ั หนแู กจ่ งึ ได้พดู สรุปวา่ " ของบางอย่างนน้ั พูดไดง้ ่าย แต่ทาไดย้ าก " เรื่องน้สี อนให้รวู้ ่า ของบางอย่างนั้น พดู ได้งา่ ย แตท่ ําไดย้ าก

50 คู่มคอื ู่มสือง่ เสส่งรเิมสแรลิมะแพลัฒะนพาัฒกิจนการรกมิจลกกู รเสรมือทลกั ูกษเสะชอื ีวทติ ักในษสะถชาีวนิตศใกึ นษสาถปารนะเศภึกทษลกูาเสลอื กูสเำ�สรออื งสชาหน้ั รลปอักรงสะูตถชรมั้นดศวปึกงรษดะาาถปวมีททศ่ีี่ 33กึ ษาปีท4ี่ 33

แผนการจัดกจิ กรรมลกู เสอื สารอง ดาวดวงท่ี 3 ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 3

หน่วยท่ี 5 การค้นหาธรรมชาติ เวลา 2 ชั่วโมง แผนการจดั กิจกรรมท่ี 11 สารวจธรรมชาตแิ ละดูแลสิ่งแวดลอ้ ม

1. จดุ ประสงค์การเรียนรู้ ลูกเสือบอกความสําคญั ของทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละสิ่งแวดล้อม ทม่ี ตี ่อการดําเนนิ ชวี ติ ของ

ชุมชนได้

2. เนอ้ื หา 2.1 การสํารวจธรรมชาติและส่งิ มีชวี ิต รอบ ๆ ตวั 2.2 การสังเกตจดจาํ และบอกประโยชน์ของสิ่งท่พี บเหน็ ทมี่ ีต่อการดําเนนิ ชีวิตของชุมชน

3. สื่อการเรียนรู้ 3.1 แผนภูมิเพลง 3.2 ใบงาน 3.3 แบบบันทึกการสาํ รวจ 3.4 เร่ืองสัน้ ทีเ่ ป็นประโยชน์

4. กิจกรรม

4.1 กจิ กรรมครง้ั ท่ี 1

  1. พิธีเปิดประชุมกอง (แกรนด์ฮาวล์ ชักธงข้ึน สวดมนต์ สงบนงิ่ ตรวจ แยก)
  2. เพลงหรอื เกม
  3. กจิ กรรมตามจุดประสงค์การเรียนรู้ (1) ผกู้ ํากับลูกเสือนาํ กองลกู เสือ ออกสาํ รวจธรรมชาตใิ นชุมชนรอบโรงเรียน มอบหมายใหล้ กู เสือ

จดบนั ทึก และหาขอ้ มูลของสิ่งทพ่ี บในธรรมชาตริ อบชุมชน หม่ลู ะ อยา่ งน้อย 4 อย่าง เช่น บอ่ นํ้า ตน้ ไม้ใหญ่แตล่ ะต้นท่ีพบระหวา่ งทาง สมนุ ไพร อากาศท่ีอยรู่ อบ ๆ ตัว ไส้เดือนดนิ ผเี สอื้ นก ทุ่งนา ควาย สนุ ัขเฝฺาบ้านฯลฯ ใหเ้ ตรียมหาขอ้ มูลจากการสอบถามคนในชุมชนและเตรยี ม วาดภาพประกอบ นาํ มาจดั ทําสมดุ ภาพ ตามคาํ ส่งั ในใบงาน

(2) นัดหมายใหส้ ่งตวั แทนรายงานในกองลกู เสอื ครง้ั ตอ่ ไป

  1. ผกู้ ํากบั ลูกเสอื เล่าเรอ่ื งสนั้ ท่เี ปน็ ประโยชน์
  2. พธิ ีปดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครื่องแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขนึ้ เลกิ )

4.2 กจิ กรรมครั้งท่ี 2

  1. พิธเี ปิดประชมุ กอง (แกรนด์ฮาวล์ ชักธงขึ้น สวดมนต์ สงบนิ่ง ตรวจ แยก)
  2. เพลงหรอื เกม
  3. กจิ กรรมตามจุดประสงค์การเรยี นรู้

ค่มู ือส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลูกเสือทกั ษะชีวติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 3 51

44 คู่มอื ส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลกู เสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสอื ส�ำ รอง หลักสูตรดวงดาวท่ี 3 ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 3

(1) ลูกเสอื รายงานทีละหมู่ ผกู้ าํ กบั ลกู เสอื เปดิ โอกาสให้หมอู่ นื่ ซกั ถามเพอื่ ความเข้าใจ และ อภิปรายแสดงความเห็นได้ จนครบทกุ หมู่ พรอ้ มสง่ สมดุ ภาพ

(2) ผู้กํากบั ลกู เสอื ชวนคดิ ชวนคยุ และชว่ ยเพิม่ เติม ดว้ ยประเดน็ คาํ ถาม - ถ้าเราทําลายสง่ิ ตา่ ง ๆ ทมี่ อี ยู่ในธรรมชาติ เชน่ ตดั ตน้ ไม้ ทิ้งขยะลงบ่อน้าํ

ใชย้ าฆา่ แมลง เผาขยะใหเ้ กดิ ควนั พิษ ฯลฯ จะมผี ลต่อชีวิตของคนเราอยา่ งไร - ลกู เสือคดิ ว่าตนเองจะสามารถมสี ว่ นรว่ มในการดแู ลทรัพยากรธรรมชาติ

และส่งิ แวดลอ้ มได้อยา่ งไรบ้าง (3) มอบหมายใหห้ ม่ลู กู เสือหาข้อมูลเกย่ี วกับควันพษิ ซึง่ เป็นมลพิษทางอากาศและ

การปอฺ งกนั เพอื่ ใช้ในกจิ กรรมคร้งั ตอ่ ไป

  1. ผูก้ าํ กบั ลกู เสอื เล่าเรอ่ื งส้นั ท่เี ปน็ ประโยชน์
  2. พิธปี ิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครื่องแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

5. การประเมนิ ผล 5.1 สงั เกตความรว่ มมือในการปฏบิ ัติกจิ กรรม 5.2 ตรวจสอบผลงานจากการสํารวจ

6. องค์ประกอบทักษะชวี ติ สาคญั ทีเ่ กิดจากกิจกรรม องค์ประกอบทกั ษะชีวิตสาํ คัญที่เกดิ จากกจิ กรรม คอื การคดิ วเิ คราะห์และตระหนกั ถึง

ความสําคัญของทรัพยากรธรรมชาตแิ ละสงิ่ แวดล้อมทมี่ ีตอ่ ชุมชน

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กจิ กรรมท่ี 11

เพลง ต้นไม้มปี ระโยชน์

ปาู ไม้ ไม้ผล พืชผกั ประโยชน์มากนกั นานัปการ

ใชท้ าํ เป็นอาหาร ทําเช้อื เพลงิ ฟนื ถา่ นสร้างบา้ นอยอู่ าศัย

ทาํ เครอ่ื งมอื เครือ่ งใช้ ทําเส้ือผา้ สวมใส่และนาํ ไปใชท้ าํ ยา

ปูาไม้ใหค้ ณุ ค่าเลศิ ล้น เพราะช่วยใหฝ้ นตกตามกาลเวลา

ชว่ ยดดู ซบั คงคา มิให้นองไหลบา่ ท้วมท้นนาและไร่

ทําใหอ้ ากาศแจ่มใส เราจงึ ควรร่วมใจอยา่ ทาํ ลายตน้ ไมเ้ อย

ตน้ ไมค้ อื สิ่งแวดลอ้ ม ตน้ ไม้ ย้อมความชมุ่ ช่นื ชวี ติ

เจา้ ดูดอากาศเป็นพิษ ทําให้ชวี ิตสดชน่ื ยืนยาว

อากาศเปน็ พษิ ชวี ติ จะสั้น ต้นไมเ้ ทา่ นนั้

ทั้งกนั และแก้ ตน้ ไมก้ าํ เนดิ ก่อเกิดทรพั ย์แน่

ต้นไมแ้ น่แท้ แกช้ ว่ ยกนั

52 คู่มคือู่มสอืง่ เสส่งรเิมสแรลมิ ะแพลัฒะนพาัฒกิจนการรกมจิ ลกกู รเสรมอื ทลักกู ษเสะชอื วี ทิตักในษสะถชาีวนติ ศใกึ นษสาถปารนะเศภกึ ทษลกูาเสลือกูสเ�ำ สรออื งสชาห้ันรลปอักรงสะูตถชรม้ันดศวปกึ งรษดะาาถปวมทีทศี่่ี 33ึกษาปีท4่ี 53

เกม

เกม เสอื กินววั วิธเี ลน่

1. ให้ลูกเสอื เข้าแถวเป็นวงกลม จบั มือกัน 2. เลือกลูกเสอื 2 คน คนหนึง่ ให้เปน็ วัว อกี คนหนงึ่ ใหเ้ ป็นเสอื 3. เม่ือได้ยนิ สญั ญาณ เร่ิมเลน่ คนท่เี ปน็ เสอื ตอ้ งพยายาม จบั คนท่ีเปน็ ววั ใหไ้ ด้ คนท่ี จับมอื เป็นวงกลม คอยเปดิ ทางใหว้ ัวหนี และคอยกันเสอื ไม่ให้ผา่ นไปได้ ถา้ เสือจับได้กช็ นะ จะสลับกันเปน็ เสอื หรอื เปลย่ี นคกู่ ไ็ ด้

ใบงาน

ให้หมูล่ กู เสอื ออกสาํ รวจธรรมชาติใกล้โรงเรียนตามที่ผ้กู าํ กับลกู เสือนาํ ไปและปฏบิ ัติกจิ กรรมดังน้ี 1. จดบันทึกธรรมชาตทิ พี่ บเหน็ อย่างน้อย 3 อยา่ งแตล่ ะอยา่ งหาข้อมูลประกอบได้แก่ 1.1 ช่อื สง่ิ ทีพ่ บ 1.2 ลกั ษณะเป็นอยา่ งไร 1.3 ตาํ แหน่งทีพ่ บ 1.4 ประโยชน์/โทษ 1.5 ผ้ใู หข้ ้อมลู 2. วาดภาพธรรมชาติทีเ่ ลือกจดบนั ทึก 3. จดั ทําสมดุ ภาพ 4. ทําขอ้ มูลรายงานในกองลกู เสือในการประชมุ กองคร้ังต่อไป

คู่มอื ส่งเสรมิ และพฒั นากิจกรรมลูกเสือทกั ษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสือสารอง ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 3 53

46 คู่มอื สง่ เสริมและพฒั นากจิ กรรมลูกเสอื ทักษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ประเภทลูกเสอื สำ�รอง หลกั สูตรดวงดาวท่ี 3 ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 3

เร่อื งส้ันที่เป็นประโยชน์ เร่ือง ผีเสื้อแสนสวย น.ส.จุฑามาส ชมุ่ เมอื งปัก ผแู้ ตง่

คุณยายของเอ้ือมชอบเล่านิทานและเรื่องต่างๆ ท่ีคุณยายได้พบเห็นให้เอื้อมฟังอยู่เสมอ

วนั นีข้ ณะทีน่ ง่ั เล่นท่ีสนามหนา้ บา้ น เอื้อมมองเห็นผเี ส้ือหลายตวั กําลังบินตอมดอกไม้ คุณยายจึงเล่า เรื่องผีเสื้อให้ฟังว่าผีเส้ือเป็นแมลงท่ีมีปีกสีสันสวยงามทําให้คนหลงไหลและสงสัยในธรรมชาติที่แท้จริง ของมัน ผีเสื้อชอบแสงอาทิตย์และอากาศเย็นสบาย เรามักเห็นมันบินวนเวียนตามดอกไม้อย่าง สนุกสนาน อย่างไม่รู้จักหยุดหย่อนหรือเหน็ดเหน่ือย การท่ีมันบินคละเคล้าเกสรดอกไม้อยู่เช่นน้ี เพราะมันต้องการนา้ํ หวานจากเกสรดอกไม้เป็นอาหารและมันยังช่วยในการผสมพัน ธุ์ดอกไม้ด้วย คุณยายเล่าตอ่ ว่านักชวี วทิ ยาประมาณว่าขณะน้ีในโลกมีผีเส้ือ 7,000 ชนิด ส่วนในประเทศไทยเรามี

ผเี สือ้ ประมาณ 900 ชนดิ เท่าน้ัน คณุ ยายจงึ ถามเออื้ มว่าทําอยา่ งไร เราจะทาํ ใหม้ ีผีเสอื้ มากขนึ้ ได้ เออ้ื มตอบว่าคนเราตอ้ งไม่

ฆา่ ผีเส้ือ และชว่ ยกนั ปลกู ต้นไม้ ดอกท่ีมนี ํา้ หวานเปน็ อาหารของผเี สอื้ คุณยายชมว่าเออ้ื มฉลาดและ เปน็ เดก็ ช่างคิด เอื้อมดใี จมากและขอบคณุ ท่คี ณุ ยายเลา่ เร่ืองผเี สอื้ เร่ืองนสี้ อนใหร้ ู้ว่า เราไมค่ วรทาํ ลายธรรมชาติ เพราธรรมชาตทิ าํ ให้โลกสดใส

ตน้ แอปเปล้ิ กับเดก็ น้อย

เด็กผู้ชายตัวเล็กๆคนนึงชอบมาเล่นที่ต้นแอปเป้ิลใหญ่ทุกวัน เขาปีนขึ้นไปกินลูกแอปเป้ิล บนตน้ และกน็ อนหลับใต้รม่ เงาของต้นไม้ เขารกั ต้นไม้และต้นไม้ก็รักเขา เวลาผ่านไปเด็กน้อยโตขึ้น เขาไมอ่ ยากมาวง่ิ เลน่ ที่ตน้ ไมแ้ ลว้ แต่อยากไดข้ องเล่นแทน ต้นแอปเป้ิลจึงแนะให้เขาเก็บลูกแอปเป้ิล ไปขาย เมือ่ เดก็ ชายได้ของเล่นใหม่เขาก็ไม่มาเล่นท่ตี ้นไมอ้ ีกเลย ต้นไมไ้ ด้แต่คอย

เวลาผา่ นไปเดก็ นอ้ ยโตเปน็ ชายหนมุ่ เขากลับมาหาตน้ ไม้อย่างเศร้าสร้อย "มาหาฉนั และมา เลน่ กับฉันเหรอ"ต้นไมถ้ ามอย่างดีใจ

"ฉันไม่มีเวลามาเล่นหรอกฉันมีครอบครัวแล้วฉันต้องทํางานเพื่อครอบครัวของฉันเองเรา ต้องการบ้านช่วยฉนั ไดไ้ หม"

ต้นไมจ้ งึ แนะใหเ้ ขาตดั ก่งิ ก้านทง้ั หมดของต้นไมไ้ ปสร้างบ้านชายหนุ่มจากไปอย่างมีความสุข แตต่ น้ ไม้ถกู ทง้ิ ใหเ้ ศร้าเดยี วดาย

วันหนึง่ ในฤดูรอ้ นชายหนุ่มกลบั มาหาต้นไม้ ซง่ึ ดีใจมาก เขาบอกกบั ตน้ ไม้ว่า "ฉนั รสู้ กึ ผดิ หวงั กับชีวิต และเริ่มแก่ข้ึนฉันอยากแล่นเรือไปพักผ่อนไกลๆให้เรือฉันได้ไหม"ต้นไม้จึงให้ลําต้นเอาไป สรา้ งเรือ เขาลอ่ งเรอื ไปและไมเ่ คยกลับมาอีกเลย

หลายปีผา่ นไปในทส่ี ุดชายหนุ่มกลับมาคราวนี้เขาดแู กล่ งไปมากต้นไม้รีบออกตัว "ฉันเสียใจ ฉันไม่เหลอื อะไรจะใหอ้ ีกแลว้ ไม่มผี ลแอปเป้ิลให้ ....ฉนั ไม่มลี ําต้นใหป้ ีนอกี แล้วสิ่งเดียวที่เหลือ มีเพียงราก ท่กี ําลังจะตาย"

54 คมู่ คือูม่ สือ่งเสส่งรเมิ สแรลิมะแพลฒั ะนพาฒักจิ นการรกมจิ ลกกู รเสรมอื ทลกั ูกษเสะชอื ีวทิตกั ในษสะถชาีวนติ ศใกึ นษสาถปารนะเศภกึ ทษลกูาเสลอื กูสเ�ำ สรอืองสชาห้นั รลปอกั รงสะูตถชรมัน้ดศวปึกงรษดะาาถปวมทีทศี่ี่ 33กึ ษาปที 4ี่ 73

ชายหนุ่มตอบว่า "ฉันไม่มีฟันจะกินแล้วฉันปีนไม่ไหว และฉันก็แก่แล้วด้วย ตอนน้ีฉันไม่ ต้องการอะไรอีกแลว้ แค่อยากได้ท่พี กั พงิ ฉนั เหน่ือยมาหลายปีแลว้ "

"รากของตน้ ไมแ้ กๆ่ จะเป็นท่ีพักพิงของเธอได้ มาสิ น่ังลงข้างๆฉัน ...หลับให้สบาย....."เด็ก นอ้ ยนั่งลงข้างๆตน้ ไมด้ ีใจ ยิ้ม...และนํ้าตาไหล

เรือ่ งนี้สอนให้รู้วา่ ต้องกตัญํูต่อพ่อแม่ผู้มีพระคุณ ต้นไม้ในเรื่องก็เปรียบเหมือนกับพ่อแม่ ท่ีคอย ดแู ลห่วงใยเราตลอดเวลา

คูม่ ือส่งเสริมและพัฒนากจิ กรรมลูกเสือทกั ษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสือสารอง ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 3 55

48 คมู่ ือส่งเสริมและพฒั นากจิ กรรมลกู เสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลกู เสอื ส�ำ รอง หลักสตู รดวงดาวท่ี 3 ชน้ั ประถมศึกษาปที ่ี 3

แผนการจัดกจิ กรรมลกู เสือสารอง ดาวดวงท่ี 3 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3

หน่วยท่ี 6 ความปลอดภัย เวลา 1 ชวั่ โมง แผนการจัดกิจกรรมท่ี 12 รู้เท่าทันส่ือโฆษณา

1. จุดประสงค์การเรียนรู้ ลกู เสือรเู้ ทา่ ทนั สอื่ และโฆษณาชวนเชอื่

2. เน้ือหา 2.1 การวิเคราะห์โฆษณาสนิ คา้ ที่โฆษณาในสอื่ ส่งิ พิมพ์ 2.2 โทษของการโฆษณาและผลกระทบต่อผู้บรโิ ภค

3. สอ่ื การเรียนรู้

3.1 เกม 3.2 รปู ภาพหรือของจริงทีเ่ กี่ยวกับสนิ คา้ อุปโภค และบริโภคชนิดตา่ ง ๆ 3.3 เรื่องสั้นทเ่ี ป็นประโยชน์

4. กิจกรรม 4.1 พิธีเปดิ ประชุมกอง (แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงขน้ึ สวดมนต์ สงบนิ่ง ตรวจ แยก) 4.2 เพลงหรอื เกม 4.3 กจิ กรรมตามจุดประสงคก์ ารเรยี นรู้

  1. หมลู่ กู เสอื เลอื กสนิ คา้ หมู่ละ 1 ชนิด และเล่นบทบาทสมมตโิ ฆษณาเพือ่ ขายสนิ คา้
  2. ลกู เสือหมอู่ ่ืน ช่วยกันคดิ หาเหตุผลคดั คา้ นการโฆษณาสินคา้ แตล่ ะชนิด
  3. ผู้กํากับลูกเสือชวนคดิ ดว้ ยคาํ ถามดงั น้ี - กิจกรรมนี้ ใหข้ อ้ คดิ อะไรบ้าง

- การโฆษณาสนิ คา้ ทเี่ กินความเป็นจรงิ จะมีผลตอ่ ผ้บู รโิ ภคอยา่ งไร

  1. ผู้กาํ กบั ลูกเสือและลกู เสอื ร่วมกันสรปุ หลกั การในการเลอื กซ้ือสนิ คา้

- ควรตรวจสอบขอ้ มูลของสินคา้ วา่ เปน็ จรงิ ตามคําโฆษณาหรอื ไม่ และไม่มีผลเสยี ตอ่ ผู้บรโิ ภค

- เปรียบเทยี บคุณภาพสินคา้ และราคาจากผูผ้ ลติ หลายราย ใหม้ ่นั ใจวา่ ไมไ่ ดข้ าย

เกนิ ราคาทีค่ วรเปน็ 4.4 ผ้กู ํากับลกู เสอื เลา่ เร่ืองสนั้ ที่เป็นประโยชน์ 4.5 พธิ ีปดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครื่องแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

56 คมู่ คือู่มสือง่ เสส่งรเมิ สแรลิมะแพลฒั ะนพาฒักจิ นการรกมิจลกกู รเสรมอื ทลกั ูกษเสะชือวี ทิตักในษสะถชาวี นติ ศใึกนษสาถปารนะเศภึกทษลูกาเสลือกูสเำ�สรอืองสชาห้ันรลปอกั รงสะูตถชรม้นัดศวปึกงรษดะาาถปวมีททศี่่ี 33กึ ษาปที 4ี่ 93

5. การประเมนิ ผล 5.1 สงั เกตความรว่ มมอื ในการปฏิบตั ิกิจกรรม 5.2 สงั เกตการแสดงความคดิ เหน็

6. องคป์ ระกอบทกั ษะชีวติ สาคัญทเ่ี กิดจากกิจกรรม คือ การคดิ วิเคราะหแ์ ละการตดั สนิ ใจ

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กิจกรรมที่ 12 เกม

ต่อยาว วธิ ีการเลน่

1. ให้ลกู เสือแต่ละหมแู่ ข่งขันกนั โดยให้ยนื รวมกนั อยหู่ ลงั เส้นเรม่ิ 2. ผกู้ ํากบั ลกู เสอื แจกกระดาษหนังสอื พมิ พ์ ใหห้ มลู่ ะ 1 แผน่ 3. เมอื่ ได้ยนิ สญั ญาณเรม่ิ เลน่ ใหล้ กู เสือในแต่ละหมู่ ช่วยกันฉีกกระดาษเป็นเส้นโดยไม่ให้ ขาดออกจากกนั โดยให้คนหนึ่งจับยกปลายกระดาษไว้ท่ีเส้นเร่ิม คนอ่ืน ๆ พยายามฉีกกระดาษให้ ยาวที่สุด โดยไมใ่ หข้ าดออกจากกัน 4. เม่ือหมดเวลา ใหส้ ัญญาณหยุด หมใู่ ดฉีกกระดาษไดย้ าวท่สี ุดเปน็ หมู่ชนะ ให้หมู่อนื่ กลา่ วชมเชย

เรือ่ งสน้ั ทเี่ ป็นประโยชน์ ไก่ แมว และหนู

มลี ูกหนูซกุ ซนตัวหน่งึ หนอี อกไปเที่ยวนอกบ้านแล้วกลับมาเล่าให้แม่ฟังว่า “หนูออกไปไกล

มาก ไปเจอตัวอะไรก็ไม่รู้ ส่งเสียงร้องหนวกหูไม่หยุด หน้าตาแปลก ไม่น่าไว้ใจ มีปากยาว คอยาว บนหัวมหี งอนอกี ด้วย และแทนที่จะมีขาหน้าสองขาเหมือนอย่างพวกเรา กลับมีปีกสองข้างแทน แส้หาง ของมันกแ็ ผอ่ อกไปยาวมาก แล้วอยู่ดี ๆ มันก็เอาปีกตีสีข้างของมันจ้ะแม่ เสียงดังมากเลย ขนาดหนู เองซึ่งเป็นลูกหนูทกี่ ล้าหาญมาก ยังตกใจจนต้องว่ิงหนี แต่หนูไม่ได้ว่ิงอย่างเดียวนะ หนูวิ่งไปและก็ รอ้ งดา่ มนั ไปดว้ ยจ้ะแม่” สัตว์ที่ลกู หนูพดู ถงึ ก็คอื ไก่โตง้ นัน่ เอง

“ ยงั มีอกี ตัวนะแม่ ดูสง่างาม ทา่ ทางออ่ นโยนแล้วกใ็ จดีด้วย ถ้าไม่ใช่เพราะเจ้าอสุรกายมีปีก

ตัวน้หี นคู งได้คยุ กบั สัตวอ์ กี ตัวแลว้ ” “รูปร่างหนา้ ตาเป็นอยา่ งไรล่ะ” แม่หนูถาม “อ๋อ เขามีขนกับหูเหมือนเราเลย แต่ขนเขาเรียบเป็นมันมีลายด้วย มีหางยาวกว่าเรา ตาวาว ดู

เงียบ ๆ คงเป่ียมไปด้วยความเมตตากรุณา หนูกําลังจะเข้าไปแนะนําตัวเองกับเขาอยู่พอดี แต่เจ้า อสรุ กายมีปีกตัวนั้นมนั สง่ เสียงไล่หนอู อกมาเสียก่อน”

คู่มือส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลูกเสือทักษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ลกู เสือสารอง ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 3 57

50 คมู่ อื สง่ เสริมและพฒั นากจิ กรรมลกู เสือทกั ษะชีวติ ในสถานศึกษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลักสูตรดวงดาวท่ี 3 ชัน้ ประถมศกึ ษาปีท่ี 3

“ลกู เอ๋ยแมจ่ ะบอกอะไรให้ สตั วท์ ่าทางใจดีทหี่ นูบอกนนั้ เขาเรยี กวา่ แมว มันชอบกินหนูมาก เป็น ศัตรตู วั สําคญั ของเราทีเดียวแหละ ส่วนอสุรกายมีปีกน้ันคือไก่ ซ่ึงไม่มีอันตรายต่อเราเลย จงจําไว้นะลูก ว่าหน้าตาทา่ ทางไม่ได้บอกถงึ นสิ ัยใจคอทีแ่ ท้จรงิ นะลกู ” เรือ่ งน้ีสอนใหร้ ู้ว่า อยา่ ตดั สนิ คณุ คา่ ของใคร ด้วยการดูแตภ่ ายนอกเทา่ น้นั

58 คมู่ คอื ่มู สือง่ เสส่งรเิมสแรลิมะแพลัฒะนพาฒักจิ นการรกมจิ ลกกู รเสรมอื ทลกั ูกษเสะชอื วี ทติ ักในษสะถชาวี นติ ศใกึ นษสาถปารนะเศภกึ ทษลูกาเสลือกูสเ�ำ สรออื งสชาหน้ั รลปอกั รงสะตู ถชรมน้ัดศวปกึ งรษดะาาถปวมทีทศี่ี่ 33ึกษาปีท5ี่ 13

แผนการจดั กจิ กรรมลูกเสือสารอง ดาวดวงที่ 3 ชนั้ ประถมศึกษาปีท่ี 3

หนว่ ยที่ 6 ความปลอดภัย เวลา 1 ชว่ั โมง แผนการจดั กจิ กรรมที่ 13 นาทวี ิกฤต

1. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ ลกู เสอื ตัดสนิ ใจและแกไ้ ขปญั หาเฉพาะหน้าไดอ้ ยา่ งเหมาะสม

2. เนอ้ื หา การตดั สินใจและแก้ไขปญั หาเฉพาะหน้า กรณีลกู เสอื เหน็ คนตกนา้ํ

3. สือ่ การเรียนรู้ 3.1 แผนภมู ิเพลง 3.2 อปุ กรณช์ ว่ ยคนตกน้าํ เช่น เชือก, ไม้, หว่ งยาง 3.3 เรื่องสั้นท่ีเป็นประโยชน์

4. กจิ กรรม 4.1 พธิ ีเปดิ ประชมุ กอง (แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงขน้ึ สวดมนต์ สงบน่งิ ตรวจ แยก) 4.2 เพลงหรือเกม 4.3 กิจกรรมตามจดุ ประสงค์การเรยี นรู้

  1. ผู้กาํ กับลกู เสอื มอบหมายใหห้ มลู่ กู เสอื รว่ มกันคิดหาทางออก กรณี “เห็นคนตกนํ้า” ใน

ประเดน็ (1) จะช่วยหรอื ไม่ชว่ ย เพราะอะไร (2) ถ้าชว่ ยจะมีวธิ ชี ว่ ยเหลือกว่ี ิธี แต่ละวิธมี ขี อ้ ดแี ละข้อเสียอยา่ งไร (3) หมตู่ ดั สินใจเลอื กช่วยอย่างไร เพราะอะไร

  1. สุ่มให้หมูล่ ูกเสอื รายงาน 1 - 2 หมู่ ผ้กู าํ กบั ลกู เสอื นําอภิปรายให้หมู่อ่ืนแสดงความเห็น เพิ่มเติม และร่วมกันสรุป โดยผู้กาํ กับลูกเสือช่วยเพิ่มเติม (วิธีช่วยคนตกน้าหรือคนจมน้าได้แก่

1. การร้องเรยี กให้คนอ่ืนหรอื ผู้ใหญ่ช่วย 2. การช่วยด้วยการโยนอุปกรณ์ท่ีช่วยลอยตัวเช่น ห่วงยาง

หมอนลม ขวดนา้ พลาสติกขนาดใหญ่ ลูกมะพร้าว แผ่นโฟมขนาดใหญ่ ลูกบอล ลูกบาส ฯลฯ 3. การช่วยด้วยการย่นื อุปกรณ์ เช่น ไม้ยาว ๆ เชือก และ 4. การวา่ ยน้าออกไปช่วย ต้องมั่นใจว่าว่าย

น้าเป็นและต้องช่วยคนตกน้าเป็นด้วย ไม่เช่นนั้นอาจ ถูกคนตกน้ากอดรัดจนจมน้าไปด้วย ลูกเสือ ตอ้ งวิเคราะห์ให้ไดว้ ่า จะสามารถช่วยอย่างไรจึงจะรอดและปลอดภัยทั้ง 2 ฝ่าย เพ่ือความปลอดภัย

ของลูกเสอื ควรตอ้ งใชว้ ธิ รี อ้ งเรียกใหค้ นอ่นื และผูใ้ หญ่ช่วย ร่วมกับวิธีอ่ืน ๆ เช่น ถ้าไม่แน่ใจว่าน้าลึก มากน้อยเพียงใด ให้โยนอุปกรณ์ท่ีช่วยลอยตัว หรือย่ืนไม้ยาวให้เกาะ ถ้ามั่นใจว่าน้าไม่ลึก ลูกเสือ

มนั่ ใจว่าสามารถชว่ ยได้ ผปู้ ระสบภยั เป็นเดก็ ตวั เลก็ กวา่ มาก ก็อาจลงนา้ ไปชว่ ยได้ )

  1. หมู่ลูกเสอื แข่งขันเกมเชอื กชว่ ยชีวิต (1) ลูกเสอื แต่ละหมู่เขา้ แถวตอนลึก นายหมู่ออกไปยืนห่างจากแถวประมาณ

5 เมตร สมมติว่าตกอย่ใู นบอ่ นํ้า

คู่มอื ส่งเสรมิ และพฒั นากจิ กรรมลูกเสอื ทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลกู เสือสารอง ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 3 59

52 คมู่ อื ส่งเสริมและพัฒนากจิ กรรมลกู เสือทกั ษะชีวติ ในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือสำ�รอง หลกั สตู รดวงดาวที่ 3 ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 3

(2) เมอ่ื ไดย้ ินสญั ญาณสมาชกิ ในหมู่รบี ผกู ปลายเชือกตวั เองกับเชือกของสมาชกิ ท่ยี ืนตดิ กัน ด้วยเงอื่ นพิรอดแล้วใหค้ นที่ยืนอยูห่ ัวแถว ถอื ปลายเชอื กไว้ดา้ นหนึ่ง อกี ด้านหน่ึงโยนให้ นายหมู่ของตัวเอง เม่อื นายหมไู่ ด้เชือกแล้วให้ผูกเชือกกับเอวของตัวเอง ด้วยเงื่อนบ่วงสายธนูเมื่อ ผกู เสรจ็ ใหส้ มาชิกรบี ดงึ นายหม่ตู นเองเขา้ มารวมกบั สมาชิกคลา้ ยกบั การ ชว่ ยดงึ คนข้นึ จากบ่อนาํ้

(3) สาํ รวจการผูกเง่อื นของแตล่ ะหมู่ หมู่ไหนผกู ได้ถูกต้องและทําเสรจ็ ก่อนเปน็ หมทู่ ชี่ นะ 4.4 ผู้กาํ กบั ลูกเสอื เลา่ เรอ่ื งสน้ั ทีเ่ ป็นประโยชน์ 4.5 พิธีปดิ ประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเคร่อื งแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ ) 5. การประเมินผล 5.1 สังเกตความร่วมมอื ในการปฏบิ ตั ิกจิ กรรม 5.2 สังเกตการแสดงความคดิ เห็น 6. องค์ประกอบทักษะชีวติ สาคญั ทเี่ กิดจากกจิ กรรม คือ การคดิ วเิ คราะห์ การตดั สนิ ใจ และการแกไ้ ขปัญหา

60 คมู่ คือมู่ สือง่ เสส่งรเิมสแรลิมะแพลฒั ะนพาฒักจิ นการรกมจิ ลกูกรเสรมือทลักกู ษเสะชอื ีวทิตกั ในษสะถชาวี นิตศใึกนษสาถปารนะเศภกึ ทษลกูาเสลอื กูสเำ�สรอืองสชาห้ันรลปอกั รงสะตู ถชรม้นัดศวปึกงรษดะาาถปวมีททศี่ี่ 33ึกษาปีท5่ี 33

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กจิ กรรมท่ี 13

เพลง

รว่ มใจ (สร้อย) ร่วมใจ เราพรอ้ มใจ (3 ครัง้ ) งานน้อยใหญพ่ รอ้ มใจกนั ทํา พวกเราลกู เสอื ไทยต่างพร้อมใจสามคั คี นาํ้ ใจเรากลา้ ผจญ บากบ่ันอดทนหมน่ั ทําความดี

ผูกมิตรและมไี มตรเี หมอื นดงั น้องพีร่ ับความช่นื บาน (สร้อย) พวกเราลูกเสอื ไทย บกุ ปูาไปลยุ นา้ํ เอง แม้เราจะฝาู ภยั พาล แตจ่ ติ เบกิ บานเพราะความปรองดอง

ชมฟฺาและนํา้ ลาํ คลอง เสียงคกึ คะนอง ร้องเพลงเพลนิ ใจ (สรอ้ ย)

เรือ่ งสัน้ ที่เปน็ ประโยชน์

สิงโตโลภมากกับกระต่ายป่า ในปูาใหญแ่ หง่ หนงึ่ สิงโตหวิ โซตวั หนึ่งกําลงั หาเหยอ่ื มันพบกระตา่ ยปาู ตัวหน่งึ เหน็ แลว้ นา่ กิน จงึ ว่งิ ตามกระตา่ ยปูาจนทัน ขณะจะจับกระต่ายปูากินก็เหลือบไปเห็นกวางตัวหน่ึงวิ่งผ่านมา มันคิด ใหมว่ า่ กวางน่าจะอร่อยกวา่ และเป็นอาหารม้อื ใหญด่ กี ว่ากระตา่ ยท่ีตัวเลก็ นิดเดียว ดังนั้น มนั จึงปลอ่ ยให้กระตา่ ยปูาหลุดรอดไปแล้วมันเองก็ว่ิงกวดตามกวางไปทันที แต่กวาง ตัวน้นั วง่ิ เรว็ มากเร็วเสียจนในไม่ชา้ มนั ก็ลบั หายไป เมื่อสงิ โตเหน็ หมดหวังจะตามกวางได้ทันมันก็คิด ใหมอ่ ีกว่า“ฉันจะกลบั ไปกนิ กระตา่ ย ดีกวา่ ”แตเ่ มอ่ื มันกลบั มาท่ี ๆ ซง่ึ เมื่อตะกี้ที่มนั ไดต้ อ้ นกระตา่ ย จนจนมมุ น้ัน มนั ได้พบว่า กระตา่ ยไดห้ นีหายไปเสียแล้ว “โธ่เอ๋ย ฉันน่าจะกินกระต่ายเสียก่อนตั้งแต่ตอนที่พบเมื่อแรกแล้ว”สิงโตคร่ําครวญ “นเ่ี ป็นเพราะฉันโลภมากเกินไป ผลสดุ ท้ายกเ็ ลยไม่ได้ กนิ อะไรเลย”

เรือ่ งนี้สอนให้รวู้ า่ คนฉลาดตอ้ งรู้จกั พอ ในสงิ่ ที่ตนมอี ยู่แล้ว

คมู่ ือส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลูกเสือทักษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชั้นประถมศึกษาปีท่ี 3 61

54 คู่มอื สง่ เสรมิ และพัฒนากิจกรรมลูกเสอื ทักษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสือสำ�รอง หลกั สตู รดวงดาวท่ี 3 ชัน้ ประถมศึกษาปีที่ 3

แผนการจัดกจิ กรรมลูกเสือสารอง ดาวดวงท่ี 3 ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 3 หน่วยที่ 6 ความปลอดภยั

แผนการจัดกิจกรรมท่ี 14 ตา้ นภยั หา่ งไกลยาเสพติด เวลา 1 ช่ัวโมง

1. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ ลกู เสือสามารถบอกโทษและพิษภัยของยาเสพติดทีอ่ ยใู่ กล้ตวั ได้

2. เนื้อหา

ยาเสพตดิ เปน็ ปญั หาสาํ คัญท่ีสง่ ผลกระทบต่อชวี ิตและอนาคตของเด็กและเยาวชน ลกู เสอื จงึ ควรตระหนกั ในโทษและพิษภยั และหลกี เลีย่ งให้ ห่างไกลยาเสพตดิ

3. ส่อื การเรียนรู้ 3.1 แผนภมู ิเพลง 3.2 ขวดน้ํา และถ้วยน้ํา 3.3 เร่อื งส้นั ทีเ่ ปน็ ประโยชน์

4.กิจกรรม 4.1 พธิ ีเปดิ ประชมุ กอง (แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงขนึ้ สวดมนต์ สงบน่งิ ตรวจ แยก) 4.2 เพลงหรอื เกม 4.3 กจิ กรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

  1. หมู่ลูกเสือแข่งขันกรอกนาํ้ ลงขวดโดยผู้กํากับลูกเสือแจกนํ้าที่บรรจุเต็มขวดให้หมู่ละ

1 ขวด และแจกถว้ ยพลาสตกิ ให้ลกู เสอื คนละ 1 ใบ การแข่งขัน แบง่ เปน็ 2 รอบ

รอบท่ี 1 ใหน้ ายหมูเ่ ทนาํ้ ในขวดแจกใสถ่ ว้ ยของลูกเสือในหมู่ทกุ คนจนหมดขวด แล้ว ใหล้ ูกเสือแต่ละคนกรอกนํ้าในถ้วยลงขวดจนหมด นายหมู่เอาขวดน้ํามาเปรียบเทียบกัน นํ้าในขวด ของหม่ใู ดมมี ากทสี่ ุดเป็นผูช้ นะ แต่ละหมู่เกบ็ ขวดนํา้ ของตนไว้เปรยี บเทยี บกบั รอบที่ 2

รอบท่ี 2 ผู้กาํ กบั ลกู เสือแจกขวดน้ําขวดใหม่ ให้หมลู่ ูกเสือดาํ เนินการเหมอื นรอบแรก แต่ ให้ทุกคนหมุนรอบตัวเอง 3 รอบก่อนกรอกน้ํากลับลงขวด ทุกหมู่นําขวดน้ํามาเปรียบเทียบกัน หมู่ใดเหลือมากท่ีสุดเปน็ ผู้ชนะ

  1. ผู้กาํ กับลูกเสือให้นายหมู่นําขวดนํา้ ของหมู่ในรอบแรก มาเทียบกับรอบที่ 2 แล้วตงั้ คําถามวา่ ในกองลกู เสือวา่ “ทําไมนา้ํ ในรอบที่ 2 ของทุกหมู่ จึงเหลอื นอ้ ยกว่าในรอบแรก”
  1. ผ้กู ํากับลกู เสอื ส่มุ ถาม 2 – 3 คน แลว้ สรุปวา่ การหมนุ รอบตวั น้นั เปรยี บเหมือนการ ใชย้ าเสพตดิ ซ่งึ มผี ลเสียตอ่ สตปิ ัญญาและความสามารถของคนผู้นนั้ จึงทาํ ใหก้ รอกนํ้าแลว้ นํา้ หก มากกวา่ ตอนทไ่ี มห่ มุนตัว
  1. ให้ลูกเสือจบั คู่คยุ กัน ช่วยกันคดิ วา่ ยาเสพติดใกล้ตัวท่ลี ูกเสอื รจู้ กั มอี ะไรบ้าง และจะ หลกี เลี่ยงไดอ้ ย่างไร
  1. ผกู้ ํากับลกู เสือสุ่มถาม 2 – 3 คู่ และให้ คูอ่ น่ื ๆ เพิ่มเติม ผกู้ ํากบั ลูกเสอื ช่วยเพิ่มเตมิ และสรุป

(ไมล่ องใชย้ าเสพติด /ขอรอ้ งดว้ ยความหว่ งใยใหค้ นในครอบครัวเลิก บุหรี่ และเหล้า )

62 คูม่ คอื มู่ สือง่ เสส่งรเิมสแรลิมะแพลฒั ะนพาัฒกิจนการรกมิจลกูกรเสรมอื ทลักูกษเสะชือวี ทิตกั ในษสะถชาวี นติ ศใึกนษสาถปารนะเศภึกทษลูกาเสลือกูสเำ�สรอืองสชาหนั้ รลปอักรงสะูตถชรม้นัดศวปกึ งรษดะาาถปวมีททศ่ี่ี 33ึกษาปีท5่ี 53

  1. ผ้กู าํ กับลกู เสอื ให้ขอ้ คิดทเ่ี ป็นประโยชน์ 4.4 ผกู้ ํากบั ลกู เสอื เลา่ เร่อื งสน้ั ทเี่ ปน็ ประโยชน์ 4.5 พธิ ีปดิ ประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเคร่อื งแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ ) 5. การประเมินผล 5.1 สงั เกตความร่วมมือในการปฏบิ ตั กิ จิ กรรม 5.2 สังเกตการแสดงความคดิ เหน็

6. องค์ประกอบทกั ษะชวี ิตสาคัญท่เี กดิ จากกจิ กรรม คือ ตระหนักรู้ในเรอ่ื งโทษ และพิษภยั ของยาเสพตดิ

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กจิ กรรมที่ 14

เพลง ยาเสพติด

ดม่ื เหลา้ ทําลายชวี ติ ยาเสพตดิ ทาํ ลายสงั คม

ลูกเสือไม่ควรนยิ ม ไมค่ วรชื่นชมสบู บหุ ร่กี ัญชา

มอรฟ์ ิน ฝ่นิ เฮโรอิน ทํารา้ ยร่างกายเห่ียวแหง้ โรยรา

ทดลองกับอบายมขุ จะตอ้ งทนทกุ ขต์ ลอดเวลา

เรอื่ งสน้ั ที่เปน็ ประโยชน์

ไก่ทีไ่ ข่เป็นทองคา ผวั เมียคู่หน่งึ เลย้ี งไกไ่ วก้ ินไข่ เกิดโชคดมี แี มไ่ กป่ ระหลาดตวั หนง่ึ ออกไขเ่ ป็นทองคําใหว้ ันละ 1 ฟอง ทกุ วันสองผัวเมียจะนําไขท่ องคํานน้ั ไปแลกเป็นเงินมีความเป็นอยู่อย่างสุขสบายไม่คิดจะทํา มาหากินให้เหนื่อย ได้แต่เที่ยวเล่นสําเริงสําราญฟฺุงเฟฺอ ไม่เก็บสะสมหรือห่วงอนาคตของตนเลย วันหนง่ึ ทงั้ สองนกึ อยากทจ่ี ะได้เงนิ มากกว่าท่ีเป็นอยู่ผู้เป็นเมียจึงเสนอให้ผ่าท้องไก่ เพื่อเอา ไข่ทองคําออกมามาก ๆ สามีเห็นด้วย ท้งั สองช่วยกันจดั การฆ่าไก่ตัวนั้นเสีย แล้วใช้มีดผ่าท้องของ มันดูผลปรากฏว่า ไม่มีแม้แต่เศษทอง หรืออะไรที่จะเอาไปแลกเป็นเงินได้เลยอยู่ในน้ัน ทั้งสองยืน หน้าซดี และโศรกเศรา้ " ฮื่อ ๆๆ หมดเลย..หมดแลว้ น่ีถ้าเราไมโ่ ลภมาก ก็ยงั มีไขท่ อง ตง้ั วนั ละฟอง ไปใชแ้ ลกเงนิ ได้ตลอดชวี ติ นา่ เสยี ดายจรงิ ฮือ่ ๆๆๆ "จะมาคิดได้ในตอนน้ีก็สาย ไปเสยี แลว้ ... เพราะ ไกต่ ัวนนั้ มนั ไดต้ ายลงไปเพราะมือและความคิดโง่ๆ ของตัวเองนัน่ แหละ..สองผวั เมยี เลยอดทจ่ี ะมไี ข่ทองไปขายแลกเงินและ อยู่สขุ สบายเหมือนเมอื่ ก่อน

เร่ืองน้สี อนให้รวู้ ่า ทาํ อะไรควรคดิ ให้รอบคอบและควรพอใจในสิง่ ทตี่ นมอี ยู่

คมู่ อื ส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลกู เสือทักษะชีวติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 3 63

56 คูม่ ือสง่ เสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลกู เสอื ทักษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสือสำ�รอง หลกั สตู รดวงดาวที่ 3 ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 3

แผนการจดั กจิ กรรมลูกเสอื สารอง ดาวดวงท่ี 3 ช้ันประถมศกึ ษาปีท่ี 3

หน่วยที่ 6 ความปลอดภัย เวลา 2 ชัว่ โมง แผนการจัดกิจกรรมท่ี 15 ความปลอดภัย

1. จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1.1 ลกู เสือปฏิบัตติ ามกฎจราจรไดอ้ ย่างถูกตอ้ งและปลอดภัย 1.2 ลกู เสอื บอกข้อควรปฏิบัติในการปอฺ งกนั ภยั เม่ือไมม่ คี นอยู่บ้านได้

2. เนอื้ หา 2.1 กฎจราจร 2.2 ความปลอดภยั ในการใชถ้ นน 2.3 ส่งิ ทีค่ วรทําเมอ่ื ทิ้งบ้านไว้ โดยไมม่ คี นอยู่

3. ส่อื การเรยี นรู้

3.1 แผนภมู เิ พลง 3.2 แผนภมู หิ รือภาพสัญญาณ และเครอื่ งหมายจราจร

3.3 ใบความรู้ 3.4 เร่ืองส้ันทเ่ี ปน็ ประโยชน์

4. กจิ กรรม 4.1 กิจกรรมคร้งั ท่ี 1

  1. พิธเี ปดิ ประชุมกอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงข้นึ สวดมนต์ สงบน่งิ ตรวจ แยก)
  1. เพลงหรือเกม
  2. กจิ กรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

(1) ผ้กู ํากบั ลูกเสอื ใหค้ วามรูเ้ รอื่ งการปฏิบตั ิตามกฎจราจร โดยเรยี นรเู้ ปน็ ฐาน ฐานที่ 1 สญั ญาณไฟ ฐานที่ 2 เคร่ืองหมายจราจร เช่น ทางมา้ ลาย หา้ มจอด หา้ มเล้ยี ว ฯลฯ ฐานที่ 3 การเดินทางเท้า

(2) ผกู้ าํ กับลูกเสอื และลูกเสือร่วมกนั สรุป

  1. ผกู้ ํากับลกู เสือเลา่ เรอื่ งสั้นทีเ่ ป็นประโยชน์
  2. พิธีปิดประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเคร่ืองแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

4.2 กิจกรรมครงั้ ท่ี 2

  1. พธิ เี ปิดประชุมกอง (แกรนด์ฮาวล์ ชักธง สวดมนต์ สงบนงิ่ ตรวจ แยก)
  2. เพลงหรอื เกม
  1. กจิ กรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

64 คู่มคือมู่ สือ่งเสส่งรเิมสแรลมิ ะแพลัฒะนพาฒักจิ นการรกมจิ ลกกู รเสรมือทลักกู ษเสะชอื วี ทติ กั ในษสะถชาวี นติ ศใกึ นษสาถปารนะเศภึกทษลกูาเสลอื กูสเ�ำ สรออื งสชาหน้ั รลปอกั รงสะูตถชรมัน้ดศวปึกงรษดะาาถปวมีททศี่ี่ 33กึ ษาปที 5่ี 73

(1()1ผ) ้กูผาํู้กกําับกลบั กูลเกู สเือสแือลแะลละกูลเกู สเอืสสอื นสทนนทานเากเ่ยีกวี่ยกวบักภบั ภัยทัยี่อทาี่อจาเจกเดิกขดิ ึน้ขไ้ึนดไ้เดมเ้ อ่ืมไื่อมไ่มคี่มนคี อนยอ่บูย้าู่บนา้ น (2()2ผ) ้กูผําู้กกาํ ับกลับกูลเกู สเือสแอื ลแะลละกูลเูกสเอืสแือตแ่ลตะล่ หะมหูร่ม่วรู่ ม่วกมนักอันภอภปิ ริปารยาถยึงถขึงอ้ขคอ้ วครวปรฏปิบฏตับิ เิตั มเิ ื่อมไ่ือมไม่ ี่มี คนคอนยอ่บูยา้่บู น้านแลแว้ลเ้วลเอืลกือก1 1รารยากยากราพรพรอ้ รมอ้ วมาวดาภดภาพาพปรปะรกะอกบอบนาํนมําามเาสเนสอนใอนใกนอกงอลงกูลเูกสเือสือ (3()3ผ) ้กูผํากู้ กาํ บักลบั ูกลเูกสเือสแือลแะลละูกลเูกสเอืสรือว่ รมว่ กมันกสันรสปุ รขุปอ้ขคอ้ วครวปรฏปิบฏตัิบิเัตมเิ ือ่มไือ่ มไม่ คีม่ นคี อนยอบู่ยาู้่บน้าน 4)4ผ) ้กูผํา้กู กําับกลับกูลเูกสเอืสเอื ลเา่ลเา่รเื่อรงือ่ สง้ันสทนั้ ่เีทปีเ่ น็ปปน็ รปะรโะยโชยนช์น์ 5)5พ) พิธปี ิธิดปี ปดิ รปะรชะุมชกมุ อกงอง(น(ัดนหดั มหามยายตรตวรจวเจคเรคอ่ื รงอ่ื แงบแบบแกแรกนรดนฮ์ดา์ฮวาลว์ลช์ ักชธกั งธงเลเกิล)กิ )

5.5.กากราปรประรเะมเมินนิผลผล 5.51.1สงัสเงักเตกคตวคาวมารม่วรมว่ มือมใอื นใกนากราปรฏปิบฏตัิบกิตั ิจกกจิ รกรรมรม 5.52.2ตรตวรจวผจลผงลางนาแนลแะลกะากรานราํนเาํ สเนสอนอ

ภภาคาคผผนนวกวกปประรกะกออบบแแผผนนกการาจรัดจดักกิจกิจกรรมรมทที่ 1่ี 515

เพเพลลง ง

เพเพลงลงดูรดถูรยถนยนตต์กอ่์กนอ่ น แมแว้มา่ ้วเา่รเารจาะจขะ้าขม้าถมนถนน ดูรดถรู ยถนยตน์ตด์ ูรดถูรยถนยตน์ต์

แมแ้วม่าว้ เา่รเารจาะจขะา้ขม้าถมนถนน ดูรดถูรยถนยตนก์ตอ่์กนอ่ น

หาหการกถรยถนยตนม์ตาม์ า อยอ่ายอ่าวอดวเดกเง่กกง่ ลกา้ลด้าว่ดน่วจนรจร

ใหใร้หถ้รไถปไกป่อกน่อน แนแ่นอน่ นอปนลปอลดอภดภัยัย

เพเพลงลงขา้ขม้ามถนถนน อยอ่ายเ่าหเมหอ่มม่ออมงอตงอ้ตงอ้ ดงขูด้าขู งา้ หงนห้าน้า อกีอซกี ้าซย้าแยลแะลขะวขาวเามเอ่ืมจอ่ื ะจขะา้ขมา้ ถมนถนน

หาหกายกวยดวยดายนาหนลหาลยากยต็ก้อ็ตงอ้ องดอใดจใทจนทน อยอ่ายตา่ ัดตหดั นหา้นรา้ ถรยถนยตนท์ตกุ์ทๆุกๆคนคจนงจรงะรวะังวเังอเยอย

มงมงแซแะซะมงมงแซแะซะแซแะซะมงมงตะตละมุ่ลมุ่ ตุ้มตมุ้ งมง

ใบใบคควาวมามรู้รู้

กฎกหฎหมมายาแยลแะลเะคเรคอื่ รงื่อหงหมมายาจยรจารจารจร กฎกแฎลแะลเะคเรคือ่ รงอ่ื หงมหามยาจยรจารจารจทร่ีลทกูี่ลเกู สเอืสคอื วครวศรึกศษกึ ษาแาลแะลเะรเยี รนยี รนู้ รคู้ อืคอื 1.1ส. ัญสัญญญาณาณไฟไฟ

สีแสดีแงดงใหใ้หรถ้รทถุทกคุกันคันท่ีทจะ่ีจวะิ่งวไ่ิงปไปข้าขง้าหงหน้าน้าหหยุดยทุด่ีทเส่ีเ้นส้น สีเสหีเหลือลงืองใหใ้หรถ้รทถุกทคุกันคันเตเรตียรมียตมัวตัวหหรือรใือหใ้หระ้รมะัดมรัดะรวะังวังเพเพ่อื ท่อื ่ีทจะ่ีจหะหยุดยหุดหรือรไือปไป สีเสขีเียขวียวใหใ้หรถ้รผถ่าผน่าไนปไไปดไ้ด้ 2.2เ.คเรค่ือรงื่อหงหมามยาจยรจารจารจรเชเ่นช่นททางามง้ามล้าาลยาสยาํสหาํ หรับรับใหใ้คหน้คนข้าขม้าถมนถนนรถรทถ่ีทจะ่ีจผะ่าผน่านททางามง้ามล้าาลยาย ต้อตง้อขงับขับช้าชๆ้าๆหหรือรหือหยุดยใุดหใ้หคน้คเนดเินดขิน้าขม้าไมปไปก่อกน่อน

คมู่ คอื ู่มสอื ่งสเ่สงเรสมิ รแิมลแะลพะัฒพฒันานกาจิ กกจิ รกรรมรลมกู ลเูกสเือสทือกัทษกั ะษชะีวชติ วี ใิตนใสนถสาถนาศนกึ ศษึกาษาลกู ลเกูสเอื สสอื าสราอรงอชงน้ั ชป้นั รปะรถะมถศมกึ ศษึกาษปาที ปี่ท3่ี 3 6565

58 คู่มือสง่ เสริมและพฒั นากจิ กรรมลูกเสือทกั ษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลกู เสือสำ�รอง หลักสูตรดวงดาวท่ี 3 ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 3

3. การเดินทางเท้า 3.1 ถนนท่ีมีทางเท้า ต้องเดินบนทางเท้าให้ชิดทางซ้าย 3.2 ถนนที่ไม่มีทางเท้าจะต้องเดินทางชิดขอบด้านขวา หันหน้าสวนทางรถจะได้

มองเห็นรถข้างหน้าได้แต่ไกล 3.3 ไม่ควรข้ามถนนโดยออกจากท่ีกาํ บัง เช่น ท้ายรถหรือหน้ารถประจาํ ทางหรือ

ระหว่างซอกรถที่จอด เพราะจะมองไม่เห็นรถที่แล่นมาในระยะใกล้ 3.4 ก่อนข้ามถนนทุกครั้งต้องหยุดยืนที่ขอบทาง มองดูทางขวา ทางซ้าย และ

กลับมาดูทางขวาอีกครั้งเพื่อความแน่ใจว่าไม่มีรถแล่นมาในระยะใกล้ 3.5 ต้องข้ามถนนขณะท่ีมีสัญญาณห้ามรถ และดูให้แน่ใจว่ารถหยุดสนิทแล้วไม่

ควรข้ามขณะที่มีสัญญาณปล่อยให้รถเดิน เพราะจะเส่ียงอันตรายมาก

ข้อควรปฏิบัติเมื่อไม่มีคนอยู่บ้าน 1. ก่อนออกจากบ้านควรดับไฟหรือปิดสวิตซ์เคร่ืองใช้ไฟฟฺา 2. ตรวจตราส่ิงต่างๆ อย่าให้มีส่ิงท่ีติดไฟ ถ้ามีควรดับให้หมด 3. ปิดประตูหน้าต่างให้เรียบร้อย 4. ใส่กุญแจบ้านหรือปิดร้ัวบ้านให้แน่นหนา 5. ถ้าระบบไฟฟฺาสามารถต้งั เวลาเปิด-ปิดได้ ควรต้งั เวลาไว้ด้วย 6. ปิดวาล์วนาํ้

ห้ามกลับรถ หา้ มแลว้ ซ้าย ห้ามเลย้ี วขวา

66 คมู่ คอื มู่ สือง่ เสส่งรเมิ สแรลิมะแพลัฒะนพาัฒกจิ นการรกมจิ ลกกู รเสรมือทลกั ูกษเสะชอื ีวทิตกั ในษสะถชาวี นิตศใึกนษสาถปารนะเศภกึ ทษลกูาเสลอื กูสเ�ำ สรอืองสชาห้ันรลปอักรงสะูตถชรม้นัดศวปึกงรษดะาาถปวมทีทศ่ีี่ 33กึ ษาปีท5ี่ 93

เรือ่ งสน้ั ทีเ่ ป็นประโยชน์

เดก็ ชายเดยี่ ว น.ส. จฑุ ามาส ช่มุ เมอื งปัก ผู้แต่ง

ณ หมบู่ ้านในเมืองเลก็ ๆ แหง่ หนง่ึ เดก็ ชายเด่ียวอาศยั อยกู่ บั พ่อแม่ เขามสี ตั วเ์ ลย้ี งตวั หน่ึงคอื เจ้าดิ๊กกี้ ทุกวันพ่อจะพาเด็กชายเดี่ยวและเจ้าดิ๊กกี้ไปเดินเล่น บ้านของเด็กชายเดี่ยวอยู่ติดถนน ทุกคร้ังท่ีพอ่ พาไปมกั จะเตอื นวา่ “เดย่ี วรู้ไหมลูก ว่าเวลาเราเดินบนถนนนั้น จะต้องเดินชิดขอบถนน คอยระวังรถท่ีว่ิงไปมา และเวลาข้ามถนนก็จะต้องระวังรถท่ีว่ิงมาท้ังทางซ้ายมือและขวามือให้ดี เพื่อให้แนใ่ จว่าไมม่ รี ถว่ิงมาแน่ใจวา่ ปลอดภัยจึงค่อยข้ามถนน แล้วก็ห้ามวิ่งเล่นใกล้ถนนด้วยนะลูก”

เดก็ ชายเดย่ี วตอบพอ่ วา่ “ครบั พ่อ ผมจะระวังตวั เวลาเดินทางหรอื จะขา้ มถนนครับ” วันหน่งึ ขณะท่ีแมก่ าํ ลังเลา่ นิทานใหเ้ ดก็ ชายเดย่ี วฟงั กไ็ ดย้ นิ เสียงเจ้านกิ๊ กีเ้ หา่ อย่หู น้าบา้ น

เพราะสนุ ขั ตวั หน่งึ มาคยุ้ ถงั ขยะอยหู่ น้าบา้ น เจา้ ดก๊ิ กไี้ ด้วงิ่ ไลส่ นุ ขั ตัวนไี้ ปท่ีถนนโดยไม่ไดม้ องว่ามีรถ วิง่ มา ทาํ ให้ถกู รถชนพอ่ กบั แมจ่ งึ พาเจา้ ดก๊ิ กไ้ี ปหาหมอเพอ่ื ชว่ ยทาํ แผลให้

พอ่ จึงกลับมาเตือนเดก็ ชายเดย่ี วว่า “ จาํ ไดห้ รอื เปล่าทีพ่ ่อเคยบอกว่า ตอ้ งระวังเวลาเดินหรอื ข้ามถนน เพราะไม่อย่างน้ันจะต้องเจ็บตัวเหมอื นเจ้าดิ๊กก้ี” เด็กชายเดี่ยวตอบพ่ออย่างจริงจังว่า

“ครับพอ่ ผมจะจาํ ไวใ้ ห้ดี”

เรื่องนสี้ อนใหร้ ู้วา่ การระมดั ระวงั จะไมก่ ่อใหเ้ กดิ อบุ ัติเหตุ

ความรอบคอบ

น.ส. จฑุ ามาส ชมุ่ เมืองปัก ผูแ้ ต่ง

เทศกาลสงกรานต์ปีนี้ ครอบครัวของสมโชคจะไปเยี่ยมคุณยายท่ีจังหวัดนครสวรรค์ ทุกคน ตอ้ งเดนิ ทางไปโดยไมม่ ใี ครเฝฺาบา้ น คุณพ่อและคุณแม่จงึ วางแผนการปอฺ งกันภัยในระหว่างไมอ่ ยูบ่ ้าน คุณพอ่ โทรศัพท์ แจง้ ขอรบั บริการฝากบา้ นกับตํารวจในทอ้ งทีท่ ี่บ้านตั้งอยู่ล่วงหน้าเรียบร้อย ก่อนวัน เดินทางหลายวัน รวมทง้ั นาํ ทรัพย์สินมคี ่าฝากตเู้ ซฟธนาคาร

เช้าตรู่วนั เดินทาง คณุ พ่อ คณุ แม่และสมโชค ช่วยกันดแู ลปิดไฟฟฺา ปิดสวิตซไ์ ฟฟาฺ ปิดกอ็ ก และวาล์วน้าํ ประปา ปิดประตูหน้าต่างล็อคอย่างเรียบร้อย เม่ือคุณพ่อนาํ รถยนตอ์ อกจากรั้วบ้าน คุณแม่กใ็ ส่กุญแจประตูรวั้ บา้ นอย่างแนน่ หนา ทุกคนออกเดนิ ทางอย่างสบายใจ ระหว่างไม่อย่บู ้านคณุ ยาย ทุกคนพักผ่อนกนั โดยไม่มคี วามกงั วลใจ

เมอ่ื กลบั มาถึงบา้ นก็พบว่าบ้านของตนปลอดภัย ทกุ คนสบายใจมากย่ิงขน้ึ และจะปฏิบัติเช่น เม่ือจะออกจากบา้ นไปพรอ้ มกัน สมโชคขอบคุณคุณพ่อ คุณแม่ทช่ี ่วยสอนให้เปน็ คนรอบคอบจนเปน็ นสิ ัย

เร่ืองน้ีสอนใหร้ ูว้ ่า ความรอบคอบจะทาํ ให้เกดิ ความปลอดภยั เมอื่ ไมอ่ ยู่บ้าน

คมู่ อื ส่งเสรมิ และพฒั นากิจกรรมลูกเสือทักษะชวี ิตในสถานศึกษา ลกู เสือสารอง ชน้ั ประถมศกึ ษาปีที่ 3 67

60 คมู่ ือสง่ เสรมิ และพฒั นากิจกรรมลูกเสอื ทกั ษะชีวิตในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลกั สตู รดวงดาวที่ 3 ช้นั ประถมศึกษาปีที่ 3

แผนการจัดกิจกรรมลูกเสือสารอง ดาวดวงที่ 3 ช้ันประถมศึกษาปีที่ 3

หนว่ ยที่ 7 บริการ เวลา 1 ชั่วโมง แผนการจัดกิจกรรมท่ี 16 การบริการ

1. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ ลูกเสอื สามารถวางแผนรว่ มกบั ผกู้ ํากับและดาํ เนินการใหบ้ ริการแก่ผู้อนื่ ได้

2. เน้ือหา การวางแผนและดาํ เนนิ การให้บริการแกผ่ ู้อน่ื

3. สอ่ื การเรยี นรู้

3.1 แผนภมู ิเพลง 3.2 ใบความรู้ 3.3 เร่อื งสน้ั ทเี่ ปน็ ประโยชน์

4. กจิ กรรม

4.1 พิธเี ปดิ ประชุมกอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขนึ้ สวดมนต์ สงบน่ิง ตรวจ แยก) 4.2 เพลงหรือเกม 4.3 กจิ กรรมตามจดุ ประสงค์การเรยี นรู้

  1. ผู้กํากับลูกเสือนําลูกเสือสนทนาเก่ียวกับการบริการ ซ่ึงการเป็นลูกเสือนั้น มีหน้าท่ี กระทําตนให้เป็นประโยชนต์ อ่ ผอู้ น่ื ให้ลกู เสือเสนอแนวคดิ ในการใหบ้ ริการแกผ่ ู้อืน่
  1. ผู้กํากับลูกเสืออธิบายเรื่องการวางแผนให้บริการแก่ผู้อื่น แล้วให้ลูกเสือแต่ละหมู่ อภปิ ราย และวางแผนในการช่วยเหลอื ผู้อน่ื พรอ้ มบนั ทกึ ไว้เพอ่ื ให้บริการตอ่ ไป
  1. ใหล้ ูกเสือนาํ เสนอการวางแผนใหก้ องลกู เสอื ทราบ
  2. ผกู้ ํากบั ลูกเสอื และลูกเสอื ร่วมกันสรุปกจิ กรรม 4.4 ผ้กู ํากับลูกเสอื เลา่ เรือ่ งสน้ั ท่ีเป็นประโยชน์ 4.5 พิธปี ิดประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเคร่อื งแบบ แกรนดฮ์ าวส์ ชกั ธงลง เลิก)

5. การประเมนิ ผล 5.1 สงั เกตการมสี ่วนร่วมกจิ กรรม 5.2 ตรวจผลงานการวางแผนการให้บรกิ ารแกผ่ อู้ ่ืน

68 คมู่ คอื มู่ สอื่งเสส่งรเิมสแรลมิ ะแพลัฒะนพาฒักจิ นการรกมจิ ลกกู รเสรมอื ทลักูกษเสะชือีวทิตกั ในษสะถชาวี นติ ศใกึ นษสาถปารนะเศภึกทษลูกาเสลอื กูสเ�ำ สรออื งสชาหัน้ รลปอักรงสะูตถชรมนั้ดศวปกึ งรษดะาาถปวมีททศ่ีี่ 33กึ ษาปีท6ี่ 13

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กิจกรรมท่ี 16 เพลง

เจอะกนั สขุ ใจ

เจอะกนั วันนส้ี ุขใจ สบายดหี รอื บอกมา หา่ งเธอฉันเหงาอรุ า รอ้ งราํ ดีกวา่ วนั นี้สขุ ใจ (ซ้าํ )

ใบความรู้

การวางแผนและดาเนินการให้บรกิ ารแก่ผู้อ่ืน

ผ้กู ํากบั ลูกเสือรว่ มกบั ลกู เสือสํารองวางแผนดําเนินการให้บรกิ ารแก่ผอู้ น่ื เชน่ 1. จดั สถานท่ีในงานสว่ นรวม เช่น งานโรงเรียน งานวดั

2. ทาํ ความสะอาดบริเวณโรงเรียน วดั ตลาด อนามยั ท่วี ่าการอาํ เภอ 3. ประดษิ ฐข์ องท่ีระลึก เพื่อจาํ หน่ายหารายไดต้ ามวตั ถปุ ระสงค์ เชน่ ทําพวงกญุ แจ ทีเ่ ข่ียบุหร่ี แจกัน ดอกไม้ ฯลฯ 4. ชว่ ยในการจาํ หนา่ ยเพ่ือการกศุ ล เช่น ของทร่ี ะลกึ ดอกไม้ธปู เทยี น งานวัด อาหาร 5. ชว่ ยดูแลผูส้ งู อายุในชุมชน เชน่ อ่านหนังสอื ใหฟ้ ัง กวาดบา้ น กรอกนํา้ รดนาํ้ ตน้ ไม้ ใหอ้ าหารสัตว์เล้ียง ฯลฯ

เรอ่ื งสนั้ ท่ีเปน็ ประโยชน์

มดกบั นกเขา

ในวันท่ปี ูาแหง้ แล้งขาดแคลนน้ํา มดยักษ์ตัวหน่ึงกําลังกระหายนํ้าอย่างมาก กําลังไต่ไปกิน ตามนํ้าพุทไ่ี หลเช่ียว ด้วยความที่เขาตัวเล็กจึงพลาดตกลงไปและไหลไปตามลําธาร มดยักษ์ตัวน้ัน พยายามตะเกยี กตะกายขน้ึ ฝง่ั จนเจ้านกตัวหนึ่งเหน็ เขา้ จงึ ไปคาบใบไมท้ ้ิงลงไปในนํ้าให้เจ้ามดยักษ์เกาะ

“ขอบใจเจ้ามากนะ” เจา้ มดยักษ์กล่าวขอบคุณนกในความช่วยเหลือครง้ั น้ี “ไม่เป็นไรหรอก ชวี ติ ใคร ใครก็รัก” เจา้ นกกลา่ วตอบ “ขา้ รู้มาว่าแถวนี้นายพรานเยอะนะ เจ้าไม่กลวั ถกู ลา่ เหรอ” เจ้ามดยักษถ์ ามเจ้านก “ขา้ แค่แวะมาหาอาหารเทา่ น้ัน เดีย๋ วก็ไปแลว้ ” เจ้านกบอกพร้อมกับก้มลงหาอาหารตามพื้น และไม่ได้สงั เกตวา่ ภัยกําลังมาถึงตวั แต่ดที ่ีเจ้ามดยกั ษ์อยู่เป็นเพื่อนดว้ ย เลยช่วยเหลอื ไดท้ นั เวลา ระหวา่ งที่กาํ ลังสนทนากนั มดยักษเ์ หลือบไปเห็นนายพรานคนหนึ่งกําลังใช้ตาข่ายเหวี่ยงหมายจะจับนก

มดยักษจ์ ึงกดั เท้าของนายพรานทําใหน้ ายพรานเหวย่ี งตาข่ายผิดทาง เจ้านกได้ยินเสียงร้องล่ันด้วย ความเจบ็ ปวดของนายพรานจึงบินหนไี ปเพอื่ เอาชีวิตรอด เจ้ามดยักษ์ก็รีบวิ่งหนีไปเช่นกันก่อนที่จะ โดนนายพรานเหยยี บตาย

ด้วยความมนี ้ําใจของเจา้ นกทาํ ใหเ้ จา้ มดยกั ษไ์ ด้ตอบแทนความชว่ ยเหลือ เจ้านกจงึ รอดพน้ อนั ตรายไปได้

เรือ่ งนี้สอนให้รวู้ า่ การมนี ํา้ ใจช่วยเหลอื ผอู้ น่ื ย่อมได้รบั ความดตี อบแทน

คมู่ อื ส่งเสรมิ และพฒั นากิจกรรมลกู เสือทักษะชีวติ ในสถานศึกษา ลกู เสือสารอง ช้นั ประถมศึกษาปีที่ 3 69

62 คูม่ ือสง่ เสรมิ และพฒั นากิจกรรมลูกเสอื ทักษะชีวิตในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลกั สตู รดวงดาวท่ี 3 ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 3

แผนการจัดกจิ กรรมลูกเสอื สารอง ดาวดวงที่ 3 ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 3

หน่วยที่ 8 ธงและประเทศตา่ งๆ เวลา 1 ชัว่ โมง แผนการจัดกจิ กรรมท่ี 17 ธงลูกเสอื และธงชาติของประเทศอน่ื ๆ

1. จุดประสงคก์ ารเรียนรู้ 1.1 ลกู เสือบอกลกั ษณะธงลกู เสอื ประเภทตา่ งๆ ได้ 1.2 ลกู เสอื สามารถเขยี นภาพธงชาติและบอกท่ตี ้งั ของประเทศตา่ งๆ รวม 8 ประเทศ ได้

2. เน้อื หา 2.1 ธงลูกเสือประเภทตา่ งๆ ธงลูกเสือประจํากองลูกเสือสํารองของโรงเรียน ธงลูกเสือประจํา

จงั หวดั และธงคณะลกู เสือแหง่ ชาติ 2.2 ทีต่ ้ังและธงชาตขิ องประเทศอ่ืนรวม 8 ประเทศ

3. สอ่ื การเรียนรู้ 3.1แผนภูมิเพลง 3.2 ภาพตัวอย่างหรือธงลกู เสอื ประเภทตา่ งๆ : ธงลกู เสือประจาํ กองลูกเสอื สาํ รองของโรงเรียน

ธงลูกเสอื ประจาํ จงั หวดั ธงคณะลกู เสอื แหง่ ชาติ ภาพธงชาติของประเทศอื่นๆ 8 ประเทศ 3.3 อปุ กรณก์ ารวาดภาพ 3.4 เร่อื งส้นั ทเี่ ปน็ ประโยชน์

4. กิจกรรม 4.1 พธิ เี ปดิ ประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขนึ้ สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก) 4.2 เพลงหรอื เกม 4.3 กจิ กรรมตามจุดประสงค์การเรยี นรู้

  1. ผกู้ ํากบั ลกู เสือนาํ ภาพตวั อยา่ งหรือธงลกู เสือประเภทตา่ งๆ ธงลกู เสือประจํากองลูกเสือ

สํารองของโรงเรียน ธงลูกเสือประจาํ จังหวัด ธงคณะลกู เสือแห่งชาติ และธงชาติประเทศอื่นๆ 8 ประเทศ มาให้ลูกเสือไดส้ ัมผัสและอธบิ ายถงึ ความสําคัญของธงและวิธีการใชธ้ งในโอกาสตา่ งๆ

  1. ให้ลูกเสือบอกถึงความรู้สึก ต่อการเป็นลูกเสือซ่ึงถือเป็นพระราชมรดกท่ีลูกเสือได้รับ พระราชทานจากพระมหากษตั ริย์
  1. ลกู เสอื แต่ละหมชู่ ่วยกนั เขยี นภาพธงลูกเสือประเภทต่างๆ ธงลูกเสือประจํากองลูกเสือ สาํ รองของโรงเรียน ธงลูกเสือประจําจังหวัด ธงคณะลูกเสือแห่งชาติและธงประเทศอ่ืนๆ 8 ประเทศ ในกระดาษปร๊ฟู ระบายสใี หส้ วยงาม

4.4 ผู้กํากบั ลูกเสือเลา่ เร่อื งสนั้ ที่เป็นประโยชน์ 4.5 พธิ ปี ิดประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเครือ่ งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

70 คมู่ คือ่มู สือง่ เสส่งรเิมสแรลมิ ะแพลฒั ะนพาัฒกจิ นการรกมจิ ลกกู รเสรมือทลกั กู ษเสะชือวี ทิตกั ในษสะถชาีวนิตศใกึ นษสาถปารนะเศภึกทษลกูาเสลือกูสเำ�สรออื งสชาห้ันรลปอกั รงสะตู ถชรมัน้ดศวปึกงรษดะาาถปวมีททศี่่ี 33ึกษาปที 6ี่ 33

5. การประเมินผล 5.1 บอกลักษณะธงลูกเสือประเภทต่างๆ 5.2 ตรวจผลงานภาพธงชาติและอธิบายทต่ี งั้ ของประเทศต่างๆ 8 ประเทศ

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กิจกรรมที่ 17

เพลง

ฉันรกั เมืองไทย ใครจะรกั ใคร ๆ ฉนั รักเมอื งไทยของฉนั เมอื งเดยี ว เมอื งไหนฉนั ไมข่ อ้ งเก่ียว (ซ้าํ ) รักเดยี วใจเดยี วฉนั รกั เมอื งไทย ฉนั รักพระเจา้ อยหู่ วั ฉนั รักพระราชนิ ี ฉนั รกั ฟน้ื ปฐพี เมืองเรามอี ขู่ า้ ว อ่นู าํ้ เรามาสามคั คี ใครหาญราวเี รารบสดุ ใจ ใครอยา่ เขา้ มาทาํ ใหญ่ (ซํ้า)ใครลาํ้ แดนไทยเตรยี มพร้อมยอมพลี ใครจะรักใคร ๆ ฉันรกั เมืองไทยจาํ ไวจ้ งจาํ ใครอยา่ เขา้ มาเหยยี บยํา่ (ซํา้ ) ไทยไม่ใจดาํ ถา้ ท่านมาดี

คมู่ อื ส่งเสริมและพฒั นากจิ กรรมลกู เสือทกั ษะชวี ิตในสถานศึกษา ลกู เสือสารอง ช้นั ประถมศึกษาปที ่ี 3 71

64 คูม่ อื สง่ เสรมิ และพฒั นากจิ กรรมลกู เสอื ทักษะชวี ิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือส�ำ รอง หลกั สตู รดวงดาวที่ 3 ชัน้ ประถมศึกษาปที ี่ 3

เร่อื งส้นั ทีเ่ ป็นประโยชน์

นักมวยเหรยี ญทอง น.ส.จุฑามาส ชมุ่ เมอื งปัก ผูแ้ ต่ง

คณุ ตาวเิ ชยี รชอบดูกฬี าทุกชนิด โดยเฉพาะการชกมวยคณุ ตาวิเชียรช่ืนชอบนักมวยคนหน่ึง สามารถเล่าประวัติให้เด็กชายน้อยฟังได้ คุณตาวิเชียรเล่าว่า สมจิต จงจอหอ เป็นชาวจังหวัด นครราชสีมา จบการศึกษาจากสถาบันการพลศึกษา วิทยาเขตสุโขทัย ได้รับเหรียญทองจากการ แขง่ ขันชกมวยรายการตา่ งๆ มากมาย อาทิ เวลิ ด์แชมเป้ียนชิพ มวยทหารโลก เอเชียนเกมส์เป็นต้น สมจิตสามารถคว้าเหรียญทองจากการแข่งขันในรุ่น 51 กิโลกรัม เม่ือปี 2008 ในวันท่ีมีการแข่งขัน คณุ ตาวิเชียรไดด้ ูการถ่ายทอดสดทางโทรทศั น์รวมการเฉพาะกิจแหง่ ประเทศไทย ได้เห็นบรรยากาศ การมอบเหรยี ญทอง หลังจากรบั มอบเหรียญทองแลว้ เจา้ ภาพจัดการแข่งขันจะเชิญธงชาติไทยขึ้นสู่ ยอดเสา พร้อมเสียงเพลงชาติไทยดังกระหึ่มไปท่ัวสนาม คนไทยที่ชมท้ังในสนามและทางบ้านต่าง น้าํ ตาซมึ ด้วยความดีใจทราบซ้งึ ทค่ี นไทยสามารถสร้างช่ือเสียงให้กับประเทศไทย

คณุ ตาวิเชยี รบอกเด็กชายน้อยว่า ต้องดูตัวอย่างสมจิต จงจอหอ เพราะเขาเป็นคนมุมานะ อดทนฝึกซ้อมทําการแข่งขัน ซึ่งมีทั้งชนะและแพ้จนในท่ีสุด เขาสามารถชนะการแข่งขันท่ีสําคัญ ในคร้ังนีไ้ ด้ เรือ่ งน้ีสอนให้รวู้ า่ ทกุ สาขาอาชีพสามารถทาํ ชอื่ เสียงมาสปู่ ระเทศได้

72 คมู่ คือมู่ สือง่ เสส่งรเิมสแรลิมะแพลฒั ะนพาัฒกิจนการรกมิจลกกู รเสรมือทลกั ูกษเสะชอื ีวทิตักในษสะถชาีวนติ ศใึกนษสาถปารนะเศภึกทษลกูาเสลอื กูสเำ�สรออื งสชาห้ันรลปอักรงสะูตถชรมั้นดศวปกึ งรษดะาาถปวมีททศ่ีี่ 33กึ ษาปีท6ี่ 53

แผนการจดั กิจกรรมลูกเสอื สารอง ดาวดวงที่ 3 ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 3

หน่วยท่ี 9 การฝีมือ เวลา 1 ชั่วโมง แผนการจัดกิจกรรมท่ี 18 สิง่ ประดิษฐ์

1. จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1.1 ลูกเสือสามารถประดิษฐส์ ง่ิ ของจากเศษวัสดโุ ดยใช้เครอื่ งมือทเ่ี หมาะสมได้ 1.2 ลูกเสือบอกวธิ ีใช้และเกบ็ รกั ษาเครอื่ งมอื ได้

2. เนอื้ หา

2.1 การประดษิ ฐส์ ง่ิ ของจากเศษวัสดุ 2.2 วิธใี ชแ้ ละเกบ็ รกั ษาเครื่องมือ เชน่ มดี พบั กรรไกร คอ้ น เลอ่ื ย และไขควง

3. ส่ือการเรียนรู้

3.1 แผนภูมิเพลง 3.2 เศษวัสดุ เชน่ กระดาษ ไม้ โลหะ ผ้า 3.3 เคร่อื งมือชนิดตา่ งๆ เช่น มีดพบั กรรไกร คอ้ น เลอื่ ย ไขควง 3.4 อุปกรณ์การเก็บรกั ษาเคร่อื งมอื

3.5 ใบความรู้ 3.6 เรือ่ งสน้ั ที่เป็นประโยชน์

4. กจิ กรรม 4.1 พิธเี ปดิ ประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขนึ้ สวดมนต์ สงบน่ิง ตรวจ แยก) 4.2 เพลงหรือเกม

4.3 กจิ กรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

  1. ผู้กํากับลูกเสือและลูกเสือสนทนาเรื่องการประดิษฐ์ส่ิงของจากเศษวัสดุอภิปรายถึง

ประโยชนข์ องการประดษิ ฐ์ พร้อมช่วยกนั ยกตัวอย่าง การประดิษฐ์ของเล่นของใช้ เช่น รถ นก ที่คั่นหนังสือ ว่าว กระปุกออมสนิ ฯลฯ

  1. ผู้กาํ กบั ลกู เสอื แนะนําให้ลกู เสอื รจู้ ักเครื่องมือชนดิ ตา่ งๆ เช่น มีดพบั กรรไกร คอ้ น เลอื่ ย ไขควง และอภปิ รายถงึ วธิ ีใชแ้ ละวธิ ดี แู ลเกบ็ รักษา
  1. ผู้กาํ กับลกู เสอื ให้ลกู เสอื ประดิษฐส์ งิ่ ของตามท่ีตนสนใจ แล้วนาํ สง่ ตามเวลาทก่ี ําหนด 4.4 ผู้กํากับลกู เสือเลา่ เรือ่ งสน้ั ที่เป็นประโยชน์ 4.5 พิธปี ิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเคร่อื งแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

5. การประเมินผล

5.1 สงั เกตความร่วมมือในการปฏบิ ัตกิ จิ กรรมและการตอบคําถาม

5.2 ตรวจผลงานส่งิ ประดิษฐ์

คูม่ ือส่งเสรมิ และพฒั นากจิ กรรมลูกเสอื ทกั ษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ลกู เสือสารอง ช้นั ประถมศึกษาปีท่ี 3 73

66 ค่มู อื สง่ เสรมิ และพัฒนากิจกรรมลูกเสือทกั ษะชวี ิตในสถานศึกษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลักสูตรดวงดาวท่ี 3 ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 3

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กจิ กรรมที่ 18

เพลง สขุ อรุ าเพลินตาเพลินใจ ฉันได้เจอเพอื่ นใจเพ่ือนใจ (ซา้ํ ) สขุ อรุ า สุขฤทยั เพลนิ ใจเพลนิ ตา โอล้ ะเน้อ โอ้ละเนอ่ (ซํา้ )

ใบความรู้

วิธีใช้และรักษาเคร่ืองมือ

การใช้มีด มีดเป็นของมีคม หากไม่ระมัดระวังอาจเกิดอันตรายได้ ตามปกติมีดพับ จะเก็บไว้ที่ด้ามโดยซ่อนคมไว้ เวลาใช้ให้หันคมมีดออกนอกตัวเสมอ อย่าใช้กับวัตถุท่ีแข็งเกินไป จะทําให้มีดท่ือหรือบ่ิน อย่าวางมีดทิ้งไว้บนพ้ืนดินหรือวางกับพื้น จะเตะถูกเป็นอันตราย การใช้ จะต้องจับที่ด้ามถือให้มั่น ให้คมมีดไปสัมผัสกับวัสดุส่ิงของที่ต้องการตัด และไม่นําเอามาแกว่ง ล้อเล่นกัน เมื่อใช้แล้วควรล้างเช็ดถูให้แห้งสะอาด แล้วชะโลมด้วยนาํ้ มันเก็บไว้ที่มิดชิด

การใช้เลื่อย ก่อนจะเล่ือยจะต้องไม่มีเหล็กหรือตะปูฝังอยู่ หากไม้เป้ือนดิน ทราย โคลน ต้องทําให้สะอาดก่อนเล่ือย การส่งเลื่อยขึ้นที่สูง ถ้ายืนส่งไม่ถึงให้ผูกด้ามสาวขึ้นไป เลื่อยที่ใช้ งานมากๆฟันท่ือให้ลับด้วยตะไบสามเหลี่ยม หลังใช้ปัดแปรงเช็ดสิ่งสกปรก ชะโชมน้ํามันให้ทั่ว การเก็บเล่ือยควรแขวน ไม่วางหรือพิง และควรหาปลอกหุ้มปฺองกันฟันเลื่อยบิ่น

การใช้เครื่องมืออื่นๆ เช่น กรรไกร ค้อน ไขควง ก็เช่นเดียวกับการใช้มีด เลื่อย คือถ้า รู้จักใช้และวิธีบํารุงรักษา จะใช้ได้นานและคงทนถาวร ข้อท่ีควรระวังคือ อย่าใช้ผิดประเภทเพราะ จะไม่ได้ผลและอาจเกิดอันตรายต่อผู้ใช้ด้วย

กระปุกออมสนิ ทีค่ ่นั หนังสือ

74 คมู่ คอื ู่มสอื่งเสส่งรเมิ สแรลิมะแพลัฒะนพาฒักจิ นการรกมจิ ลกูกรเสรมือทลกั กู ษเสะชอื ีวทิตักในษสะถชาวี นิตศใกึ นษสาถปารนะเศภึกทษลูกาเสลอื กูสเ�ำ สรอืองสชาหนั้ รลปอกั รงสะูตถชรมัน้ดศวปกึ งรษดะาาถปวมทีทศ่ีี่ 33กึ ษาปที 6ี่ 73

เรื่องสนั้ ทเี่ ปน็ ประโยชน์

รถยนตข์ วดพลาสติก

น.ส.จุฑามาส ชุมเมอื งปัก ผู้แต่ง

ในห้องเรยี น ป.3/1 มนี ักเรียนประมาณ 40 คน นักเรียนแต่ละคนมักจะมีของเล่นตดิ ตวั มาเลน่ หลงั เลกิ เรียนในระหว่างรอผปู้ กครองมารบั เด็กชายเกรียงศกั ด์เิ ป็นเด็กในครอบครัวยากจน พ่อแม่มี ลูกหลายคน เขาจึงไมม่ ีของเล่นราคาแพงมาเล่นเหมือนเพ่ือนๆ ได้แต่มองหรืออย่างดีเพ่ือนบางคน แบ่งใหเ้ ลน่ บ้างเป็นบางคร้ัง อยมู่ าวนั หน่ึงเกรียงศักด์ิเห็นเพื่อนเล่นรถยนต์เล็กๆ น่ารัก จึงอยากเล่น และมีรถยนตเ์ ป็นของตนเองบ้าง จงึ ขอคําปรึกษาจากสุพจน์ ลูกเสือสามัญรุ่นพ่ีของเขา ให้ช่วยสอน ทาํ รถยนตจ์ ากเศษวัสดุ สุพจน์ทราบดีว่าเกรียงศักด์ิไม่มีเงินซื้อของเล่น จึงพยายามช่วยเกรียงศักดิ์ ประดิษฐร์ ถยนต์จากขวดพลาสตกิ จนสาํ เร็จและสามารถใชเ้ ลน่ ได้

เม่ือเกรียงศักดิ์นํามาเล่นเพ่ือนในห้องให้ความสนใจมาก เพราะรถยนต์ประดิษฐ์รูปร่างแปลกตา เพ่ือนๆ แปลกใจที่ขวดพลาสติกเปล่าสามารถเป็นรถยนต์เล่นได้ เพ่ือนๆ จึงให้เกรียงศักด์ิช่วยสอน วิธปี ระดษิ ฐ์รถยนต์ เพือ่ นํากลบั ไปให้ผปู้ กครองดูทีบ่ ้าน เกรียงศักดภิ์ มู ใิ จทที่ าํ ประโยชนต์ ่อเพ่อื นๆ ได้

เร่ืองน้ีสอนให้รู้ว่า สิ่งของบางอย่างอาจดูไร้ค่า แต่ถ้าใช้ความคิดสร้างสรรค์ก็จะเปลี่ยนเป็น มูลคา่ เพม่ิ ได้

คมู่ อื ส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลกู เสอื ทักษะชีวติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชน้ั ประถมศึกษาปีท่ี 3 75

68 คู่มอื สง่ เสริมและพฒั นากจิ กรรมลกู เสอื ทกั ษะชีวติ ในสถานศึกษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลักสตู รดวงดาวที่ 3 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3

แผนการจัดกจิ กรรมลูกเสือสารอง ดาวดวงท่ี 3 ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 3 หน่วยที่ 10 กจิ กรรมกลางแจ้ง

แผนการจดั กจิ กรรมท่ี 19 ทิศท้ัง 8 เวลา 1 ช่ัวโมง

1. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ ลูกเสือสามารถบอกทศิ ทั้ง 8 ทิศ และการอ่านเข็มทศิ ได้

2. เนื้อหา

2.1 การหาทศิ โดยอา่ นเขม็ ทิศสาํ หรับลกู เสือสํารอง 2.2 บอกทิศและแสดงการช้ที ิศอย่างถูกตอ้ ง

3. สือ่ การเรียนรู้ 3.1 แผนภมู ิเพลง เกม 3.2 ใบความรู้ เร่อื ง ทิศท้งั 8 และการหาทศิ โดยเข็มทิศสาํ หรบั ลกู เสอื สาํ รอง 3.3 เร่ืองสน้ั ที่เป็นประโยชน์

4. กิจกรรม 4.1 พธิ เี ปิดประชมุ กอง (แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงขนึ้ สวดมนต์ สงบน่งิ ตรวจ แยก) 4.2 เพลงหรือเกม 4.3 กิจกรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

  1. ผู้กํากับลกู เสอื นาํ สนทนาเรอื่ งทิศและการเรยี กชอื่ ทศิ ทัง้ 8 ทศิ
  2. ให้ลกู เสือเลน่ เกมวง่ิ หาทิศเพือ่ ทบทวนตําแหนง่ และการเรียกชอ่ื ทศิ ทง้ั 8 ทศิ
  3. ผู้กํากับลกู เสืออธิบายการหาทศิ โดยอา่ นเขม็ ทิศสําหรบั ลกู เสอื สํารอง 4.4 ผู้กาํ กับลูกเสือเลา่ เรือ่ งสน้ั ที่เปน็ ประโยชน์ 4.5 พธิ ีปิดประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเคร่อื งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

5. การประเมินผล 5.1 สงั เกตความร่วมมอื ในการปฏบิ ัตกิ จิ กรรม 5.2 ซกั ถามความรู้เกยี่ วกับทศิ ท้ัง 8 ทิศ และวิธกี ารอา่ นเขม็ ทิศ

76คูม่ ือส่งคเสมู่ รือิมสแ่งลเะสพรฒั ิมนแาลกะิจพกัฒรรนมลาูกกเิจสกอื ทรรกั มษะลชกู วี เติสใอื นทสกัถาษนะศชกึ ีวษติ าใปนรสะถเภาทนลศูกึกเสษือาส�ำ ลรอกู งเชสหน้ัอื ลปสักราสะรูตถอรมดงศวกึชงษั้นดาาปปวรีททะ่ี่ี ถ33มศกึ ษ6า9ปที ่ี 3

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกิจกรรมที่ 19 เพลง

ทศิ ทัง้ 8

ทิศทง้ั แปดทศิ ขอใหค้ ดิ จาํ ใหเ้ คยชนิ

อดุ รตรงขา้ มทกั ษณิ บรู พาประจิมจําไว้ อสี านตรงหรดี ท่องอกี ทจี าํ ให้ขึ้นใจ ตรงข้ามไปคืออาคเนย์ พายัพอยทู่ ไี่ หน

เกม

วงิ่ หาทิศ

วิธีเล่น เขียนวงกลมทพี่ ้ืนรศั มปี ระมาณ 3 เมตร ลากเส้นรัศมี 8 ทิศ จัดลูกเสือยืน 9 จุด ตรงจุด ศนู ยก์ ลาง 1 จดุ และตรงปลายเสน้ ท่ีลากอีก 8 จุด เม่ือเริ่มเล่นผู้กํากับลูกเสือเอ่ยช่ือทิศครั้งละ 3 ทิศ เช่น ทศิ เหนือ ทศิ ใต้ ทศิ ตะวันตก ผเู้ ล่นตอ้ งวงิ่ สลบั ท่ี คนที่ยนื อยู่ตรงกลางตอ้ งรีบไปแทนที่คนอื่น คนที่ถูกแย่งที่ต้องออกจากการแข่งขัน แล้วให้สมาชิกที่อยู่นอกวงมาเล่นแทน เวียนไปเรื่อยๆ จนมัน่ ใจวา่ ลูกเสอื จําตําแหนง่ และเรยี กชอื่ ทิศทง้ั 8 ทศิ ไดอ้ ยา่ งถกู ต้อง

ใบความรู้

ทิศทง้ั 8 ทิศ และการหาทิศโดยการสังเกตธรรมชาติ

 ทิศ การเดินทางในปูาหรือเดนิ ทางไปสถานทที่ ไี่ ม่รจู้ ักอาจจะพลัดหลงทางได้ ลกู เสอื สํารอง

จําเปน็ ทีจ่ ะตอ้ งรจู้ ักทิศ เพอื่ จะได้สะดวกในการเดนิ ทาง ทศิ ทสี่ ําคญั 4 ทิศ คอื ทิศเหนือ ทศิ ใต้ ทิศตะวนั ออก และทศิ ตะวันตก ระหว่างทิศท่สี าํ คัญแตล่ ะทศิ เราอาจแบง่ คร่งึ ไดเ้ ป็นทศิ เฉยี งอีก 4 ทิศ รวมเปน็ 8 ทศิ

และยงั มชี ื่อเรยี กส้นั ๆ อกี อยา่ งหนง่ึ ดังแสดงไวใ้ นวงเล็บ ดังรูป

ตะวนั ตกเฉยี งเหนือ (พายพั ) เหนอื (อุดร) ตะวันออกเฉียงเหนอื (อีสาน)

ตะวันตก (ประจิม) ตะวันออก (บูรพา)

ตะวันตกเฉียงใต้ (หรด)ี ตะวนั ออกเฉียงใต้ (อาคเนย)์ การหาทศิ โดยการสงั เกตธรรมชาติ ใต้ (ทักษิณ) คู่มือส่งเสริมและพฒั นากจิ กรรมลกู เสือทักษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 77 คูม่ อื ส่งเสริมและพัฒนากจิ กรรมลูกเสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ประเภทลูกเสอื สำ�รอง หลักสูตรดวงดาวท่ี 3 70 ชั้นประถมศึกษาปที ี่ 3

ธรรมชาติทอ่ี ยูร่ อบตวั ลูกเสือสํารองสามารถนํามาใช้ประโยชน์ในการบอกทิศ ไดแ้ ก่

ดวงอาทติ ย์ ทิศทดี่ วงอาทิตยข์ นึ้ ในตอนเชา้ เรยี กว่า ทศิ ตะวนั ออก และดวงอาทติ ย์ จะตก ในทิศตรงขา้ มเรยี กวา่ ทศิ ตะวนั ตก ถา้ หันหนา้ ไปทางทศิ ตะวันออกแล้วกางแขนออก ทางขวามือจะ เป็น ทิศใต้ และทางซา้ ยมือจะเปน็ ทศิ เหนอื

เร่อื งส้ันท่เี ป็นประโยชน์ พระพุทธรปู บอกทศิ

น.ส.จฑุ ามาส ชุ่มเมอื งปัก ผู้แตง่

เชา้ วันน้ีเกษมศักด์แิ ละเพื่อนๆ ดีใจมากท่ีจะได้ไปศึกษาแหล่งเรียนรู้ใกล้ๆ โรงเรียน คุณครู และนักเรียนตกลงกันว่าจะไปวัดศาลาทองใกล้โรงเรียน ท่ีเลือกวัดน้ีเพราะคุณตาคุณยายในชุมชน มักจะบอกนักเรียนว่าวัดนี้มีพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้าประดิษฐานในโบสถ์ บุคคลท่ัวไป มักจะหาโอกาสมาสักการะเพ่ือความเป็นสิริมงคล นักเรียนจัดเตรียมดอกไม้ธูปเทียน ไปเพื่อใช้ สกั การะทกุ คน

เมื่อเดินทางไปถึงท่านเจ้าอาวาสวัดศาลาทองได้เล่าประวัติของวัดให้นักเรียนได้รับทราบ ท่านเล่าว่าพระพุทธรูปในโบสถ์ จะต้องหันหน้าไปทางทิศตะวันออกเสมอ ดังนั้น ถ้าใครไปต่างถ่ิน และจาํ ทศิ ไม่ไดก้ ็ให้สังเกตพระพทุ ธรปู ในโบสถว์ ัดต่างๆ ได้

วันน้ีนักเรียนได้รับความรู้ท้ังเร่ืองศาสนาและข้อสังเกตเร่ืองทิศ สามารถนําไปใช้ประโยชน์ ในชีวิตได้ คุณครูและนกั เรียนกราบลาท่านเจา้ อาวาสแล้วเดนิ ทางกลบั โรงเรียน

เร่อื งนสี้ อนใหร้ วู้ า่ ภมู ปิ ัญญาชาวบา้ นง่ายๆ สามารถนํามาใชใ้ นชวี ติ ประจาํ วนั ในปัจจบุ ันไดเ้ สมอ

78 คมู่ คือมู่ สอืง่ เสส่งรเมิ สแรลิมะแพลฒั ะนพาฒักิจนการรกมจิ ลกูกรเสรมอื ทลักกู ษเสะชอื วี ทติ กั ในษสะถชาีวนิตศใกึ นษสาถปารนะเศภกึ ทษลกูาเสลือกูสเำ�สรอืองสชาหนั้ รลปอักรงสะูตถชรมน้ัดศวปกึ งรษดะาาถปวมทีทศี่ี่ 33กึ ษาปีท7่ี 13

แผนการจัดกิจกรรมลกู เสือสารอง ดาวดวงที่ 3 ชนั้ ประถมศึกษาปที ี่ 3

หนว่ ยท่ี 10 กิจกรรมกลางแจ้ง เวลา 1 ชัว่ โมง แผนการจัดกิจกรรมท่ี 20 การใช้เขม็ ทศิ

1. จดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้ 1.1 ลูกเสอื สามารถอา่ นทศิ และหาทศิ ด้วยเข็มทศิ สาํ หรับลูกเสอื สาํ รองได้ 1.2 ลูกเสอื หาเสน้ ทางในระยะ 400 เมตร โดยใช้เขม็ ทศิ สําหรับลกู เสอื สาํ รองได้อยา่ งถูกตอ้ ง

2. เนื้อหา 2.1 การหาทศิ โดยการใชเ้ ขม็ ทิศสําหรบั ลูกเสอื สํารอง 2.2 การหาเส้นทางในระยะ 400 เมตร โดยใช้เข็มทิศสาํ หรับลกู เสือสาํ รอง

3. ส่ือการเรยี นรู้

3.1 แผนภมู ิเพลง 3.2 เข็มทศิ 3.3 ใบความรู้ เรอื่ ง การหาทศิ โดยการใช้เขม็ ทศิ สําหรับลกู เสือสาํ รอง 3.4 เรือ่ งส้ันทเี่ ปน็ ประโยชน์ 4. กิจกรรม

4.1 พธิ เี ปดิ ประชุมกอง(แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขนึ้ สวดมนต์ สงบนงิ่ ตรวจ แยก) 4.2 เพลง หรือเกม 4.3 กิจกรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

  1. ผกู้ าํ กับลกู เสือสาธิตประกอบการอธบิ ายวธิ กี ารใช้เขม็ ทิศสําหรบั ลูกเสอื สาํ รอง
  2. ลูกเสอื ฝึกปฏบิ ตั ิการใชเ้ ขม็ ทิศหาทิศและหาเส้นทางในระยะ 400 เมตร
  1. ผู้กาํ กบั ลกู เสอื อธิบายสรปุ ประโยชน์ทไี่ ดจ้ ากการใชเ้ ข็มทศิ 4.4 ผ้กู ํากับลูกเสอื เลา่ เรอื่ งสนั้ ทเ่ี ปน็ ประโยชน์ 4.5 พิธีปิดประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเคร่ืองแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ ) 5. การประเมนิ ผล

5.1 สังเกตความรว่ มมือในการปฏบิ ัตกิ จิ กรรม 5.2 ตรวจสอบความสามารถในการอา่ นทิศและหาทศิ โดยการใชเ้ ข็มทศิ สาํ หรบั ลูกเสอื สาํ รอง

คู่มอื ส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลูกเสอื ทักษะชีวิตในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 3 79

72 คมู่ ือสง่ เสรมิ และพฒั นากิจกรรมลกู เสอื ทกั ษะชีวติ ในสถานศึกษา ประเภทลูกเสือส�ำ รอง หลักสตู รดวงดาวที่ 3 ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 3

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กิจกรรมท่ี 20 เพลง

เดินวนหาทศิ

เดนิ เอย๋ เดนิ วน ส่ีคนส่ที ศิ ขอถามสักนดิ เธออยทู่ ศิ อะไร

ทุกคนโปรดไดเ้ ขา้ ใจ ใครอยูท่ ิศอะไรก็จงบอกมา หนึ่งสมพร เธออย่ทู ิศเหนอื สองบุญเหลอื น้นั อย่ทู ิศใต้ สามตะวันออก สมใจ จาํ ไว้ ส่บี ุญให้ อยูท่ ศิ ตะวันตกเอย

ใบความรู้

การหาทศิ โดยการใช้เขม็ ทิศสาหรบั ลูกเสอื สารอง

เข็มทิศทําข้ึนจากแท่งแม่เหล็กเล็กๆ ตั้งบนแกนให้เคล่ือนท่ีได้อิสระ ปลายลูกศรเข็มทิศ

จะช้ีไปทางทิศเหนือเสมอ ตามหลักภูมิศาสตร์สามารถใช้เข็มทิศเป็นเครื่องหมายประกอบการ เดินทางของนักเดินเรือ นักสาํ รวจปูา นักผจญภัย ฯลฯ โดยการวางเข็มทิศจะช้ีไปทางเหนือ ด้านตรงข้าม จะเป็นทิศใต้ จากน้ันหันหน้าไปสู่ทิศเหนือกางแขนท้ังสองข้างออก ทางขวามือจะ เป็นทิศตะวันออก และทางซ้ายมือจะเป็นทิศตะวันตก

หน้าปัดเข็มทิศสําหรับลูกเสอื สาํ รองจะมีอักษรบอกทิศเป็นอักษรย่อภาษาอังกฤษซึ่งมีค่า มุมเป็นองศา ดังนี้

N คือ ทิศเหนือ (อุดร) มีค่ามุม 0 หรือ 360 องศา

NE คือ ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ (อีสาน) มีค่ามุม 45 องศา

E คือ ทิศตะวันออก (บูรพา) มีค่ามุม 90 องศา 135 องศา SE คือ ทิศตะวันออกเฉียงใต้ (อาคเนย์) มีค่ามุม 180 องศา 225 องศา S คือ ทิศใต้ (ทักษิณ) มีค่ามุม 270 องศา 315 องศา SW คือ ทิศตะวันตกเฉียงใต้ (หรดี) มีค่ามุม

W คือ ทิศตะวันตก (ประจิม) มีค่ามุม NW คือ ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ (พายัพ) มีค่ามุม

80 คู่มคือู่มสือ่งเสส่งรเมิ สแรลมิ ะแพลฒั ะนพาัฒกิจนการรกมจิ ลกกู รเสรมอื ทลักกู ษเสะชือวี ทติ ักในษสะถชาีวนิตศใึกนษสาถปารนะเศภึกทษลกูาเสลือกูสเ�ำ สรออื งสชาหั้นรลปอักรงสะตู ถชรมั้นดศวปึกงรษดะาาถปวมีททศี่ี่ 33กึ ษาปที 7่ี 33

เรอื่ งสั้นท่ีเป็นประโยชน์ พญานก

พญานกตั้งตัวขึ้นเป็นเจ้าของปูาแห่งหนึ่งนกตัวใดต้องการมาอาศัยอยู่ในปูานั้นต้องเช่าท่ี สําหรับทํารงั ถา้ ทํารังอยู่บนตน้ ไมท้ ่ีมนี กอาศยั อยแู่ ลว้ จะเช่าในราคาถกู กวา่ สร้างรงั บนต้นไม้ต้นใหมท่ าํ

ใหต้ น้ ไม้น้นั เปน็ ชมุ ชนแออัดแต่ฝูงนกกต็ อ้ งทนอยู่เพราะไมส่ ามารถเช่าต้นไม้ต้นใหม่อยู่ได้ต่อมาเม่ือ พญานกปวู ยหนัก ฝงู นกได้มาช่วยกนั ดูแลรักษาพญานกคิดได้จงึ ประกาศยกเลิกการเก็บค่าเชา่ พร้อม ทง้ั มอบตน้ ไม้ใหน้ กทาํ รังครอบครวั ละหนึง่ ตน้ เปน็ การตอบแทน

เรอ่ื งนี้สอนให้รวู้ า่ ควรให้โดยไม่หวงั สง่ิ ตอบแทน

คูม่ อื ส่งเสริมและพฒั นากจิ กรรมลูกเสอื ทกั ษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสือสารอง ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 81

74 คู่มือส่งเสรมิ และพฒั นากิจกรรมลกู เสอื ทกั ษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสอื ส�ำ รอง หลกั สตู รดวงดาวที่ 3 ช้ันประถมศกึ ษาปที ี่ 3

แผนการจดั กจิ กรรมลูกเสอื สารอง ดาวดวงที่ 3 ชั้นประถมศกึ ษาปีท่ี 3

หน่วยที่ 11 การบันเทิง เวลา 1 ชัว่ โมง แผนการจัดกิจกรรมที่ 21 การบนั เทงิ

1. จดุ ประสงค์การเรยี นรู้ ลูกเสือทาํ กิจกรรมอยา่ งใดอย่างหน่งึ 1.1 จัดและเขา้ ร่วมในการแสดงละครกับเพอื่ นลกู เสือสาํ รองอน่ื ได้ 1.2 ร้องเพลงหรอื ฟฺอนราํ โดยมดี นตรปี ระกอบได้ 1.3 ทําหุ่นและเชิดหุน่ เรอื่ งสัน้ ๆกับเพอ่ื นลูกเสอื สํารองอนื่ ได้

2. เนื้อหา 2.1 การแสดงละคร 2.2 รอ้ งเพลงหรอื ฟฺอนราํ มีดนตรปี ระกอบ 2.3 การทาํ หุ่นหรอื เชดิ หุน่

3. สอ่ื การเรียนรู้

3.1 แผนภูมเิ พลง 3.2 ดนตรีทห่ี าได้ง่ายๆตามท้องถิน่ 3.3 หนุ่ มอื แบบตา่ งๆ 3.4 วัสดอุ ปุ กรณท์ ใ่ี ช้ทาํ หุน่ มอื เช่น ถุงกระดาษ กล่องกระดาษ สี กระดาษสี กรรไกร มีด กาว ฯลฯ 3.5 ใบความรู้

3.6 เรือ่ งสั้นท่เี ป็นประโยชน์

4. กิจกรรม

4.1 พธิ ีเปิดประชุมกอง (แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงขนึ้ สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก) 4.2 เพลงหรอื เกม 4.3 กิจกรรมตามจุดประสงค์การเรยี นรู้

  1. ผ้กู ํากบั ลกู เสือและลกู เสือสนทนาเกีย่ วกับการแสดงต่างๆ แลว้ อภิปรายถึงการแสดง ละคร การร้องเพลงประกอบดนตรี การเชิดหนุ่
  1. ผ้กู าํ กับลกู เสือและลกู เสอื เลือกทาํ กจิ กรรมเพยี งหม่ลู ะ 1 อย่าง
  2. ลกู เสือนําเสนอผลงานท่หี มู่ของตนเองเลอื ก
  3. ผู้กํากบั ลูกเสอื และลูกเสือรว่ มกันสรุป 4.4 ผกู้ าํ กบั ลูกเสอื เลา่ เรือ่ งสน้ั ท่ีเปน็ ประโยชน์

4.5 พิธีปดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครอื่ งแบบ แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

82 คูม่ คอื ูม่ สือ่งเสส่งรเิมสแรลิมะแพลัฒะนพาฒักจิ นการรกมจิ ลกูกรเสรมือทลกั กู ษเสะชือีวทติ กั ในษสะถชาวี นติ ศใกึ นษสาถปารนะเศภกึ ทษลกูาเสลอื กูสเำ�สรออื งสชาหั้นรลปอกั รงสะตู ถชรมั้นดศวปกึ งรษดะาาถปวมทีทศี่่ี 33กึ ษาปีท7่ี 53

5. การประเมินผล 5.1 สงั เกตความรว่ มมอื ในการปฏบิ ัติกจิ กรรม 5.2 ตรวจผลงานการแสดง การร้องเพลงหรอื การเชิดหุ่น

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมที่ 21

เพลง

จับปดู า

จับปูดํา ขยาํ ปูนา จับปมู า้ คว้าปทู ะเล สนุกจริงเอย แลว้ เลยนอนเปล โอละเห่ นอนในเปลหลบั ไป

ข้ามถนน

อยา่ เหมอ่ มองตอ้ งดขู า้ งหน้า อกี ซ้ายและขวาเมอื่ จะขา้ มถนน หากยวดยานหลายก็ต้องอดใจทน อยา่ ตดั หนา้ รถยนต์ทุกๆคนจงระวังเอย

มง แซะ มง แซะ แซะ มง ตะลมุ่ ตุ้มมง

ใบความรู้

การแสดงละคร

การปฏิบัติกิจกรรมบันเทิงของลูกเสือนั้น ผู้กํากับลูกเสืออาจกําหนดหัวข้อเรื่องหรือให้

ลูกเสือแต่ละหมู่ไปคิดค้นเร่ืองท่ีสนใจมาแสดงเป็นละคร แล้วนํามาแสดงให้เพ่ือนชมเป็นการสร้าง ความม่ันใจในตนเอง กล้าแสดงออกและได้รับความสนุกสนาน

การร้องเพลงประกอบเคร่ืองดนตรี

การร้องเพลงจะสนุกสนานขึ้น ต้องมีดนตรีประกอบ เพราะจะช่วยให้ช่วงจังหวะและ ท่วงทํานองพร้อมเพรียงกัน ลูกเสือที่สามารถเล่นเครื่องดนตรีได้ เช่น หีบปากเพลง เมริกีต้าร์ ขลุ่ย ฯลฯ ควรนํามาเล่นประกอบการร้องเพลง ก็จะทาํ ให้ไพเราะและน่าฟังยิ่งขึ้น

บางคร้ังลูกเสืออาจทําเครื่องดนตรีจากวัสดุต่างๆ เช่นทาํ กลองด้วยกระป฼อง ทําปี่ด้วย ลําไผ่เล็กๆ ทําที่เคาะจังหวะจากไม้ 2 ท่อน หรือใช้ฝาขวดนํ้าอัดลมเจาะรูร้อยเป็นพวงเข้า ด้วยกัน และหาขวดใส่นํา้ ให้มีระดับแตกต่างกันสัก 4-5 ใบเคาะให้มีเสียงแทนเครื่องดนตรี

ค่มู อื ส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชวี ติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 3 83

76 คู่มือส่งเสรมิ และพัฒนากิจกรรมลูกเสอื ทักษะชีวิตในสถานศกึ ษา ประเภทลูกเสอื สำ�รอง หลกั สูตรดวงดาวท่ี 3 ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 3

การทาหุ่น การทาหุ่นมือจากถุงกระดาษ

วัสดุท่ีใช้ 1. ถุงกระดาษสีนา้ํ ตาลชนิดเนื้อหนา 1 ใบ 2. กระดาษแข็งเทาขาว 3. สีเมจิก หรือกระดาษสีใช้ติดแทนการระบายสี 4. กรรไกรตัดกระดาษ 5. แปฺงเปียก

วิธีทา 1.วาดหุ่นท่ีต้องการบนกระดาษเทาขาว แล้วใช้กรรไกรตัดหุ่นออกเป็น 2 ส่วน คือส่วน

หัว ส่วนตัวหุ่น 2. ระบายสีหุ่นหรือใช้กระดาษสีติดบางส่วนแทนการระบายสีก็ได้ 3. ทาแปฺงเปียกด้านหลังภาพ แล้วติดส่วนหัวหุ่นท่ีก้นถุงกระดาษ ติดส่วนตัวหุ่นที่ข้างถุง

กระดาษ ท้ิงให้แห้งก็นําไปเชิดได้

การทาหุ่นมือจากกล่องกระดาษ วัสดุที่ใช้ 1. กล่องกระดาษแข็งขนาดเล็กท่ีมือสอดเข้าได้ 2. กระดาษแข็งเทาขาว 3. สีเมจิก หรือกระดาษสีใช้ติดแทนการระบายสี 4. กรรไกรตัดกระดาษ 5. แปฺงเปียก วิธีทา 1. ตัดกล่องกระดาษด้านข้าง 3 ด้าน เหลือไว้ 1 ด้าน เพ่ือพับเป็นปากหุ่น 2. วาดห่นุ ท่ีต้องการบนกระดาษเทาขาว แล้วใช้กรรไกรตัดหุ่นตามรูปหน้าห่นุ แยกเป็น 2

ส่วน คือส่วนด้านบนของปากหุ่น และส่วนด้านล่างของปากห่นุ 3. ระบายสีหุ่นหรือใช้กระดาษสีติดบางส่วนแทนการระบายสีก็ได้ 4. ทาแปฺงเปียกดา้ นหลังภาพ แล้วติดส่วนหวั หนุ่ ที่กน้ ถงุ กระดาษ ท้ิงใหแ้ หง้ กน็ าํ ไปเชดิ ได้

84 คูม่ คือู่มสอืง่ เสส่งรเิมสแรลิมะแพลัฒะนพาฒักิจนการรกมิจลกกู รเสรมือทลักกู ษเสะชือีวทิตกั ในษสะถชาีวนิตศใึกนษสาถปารนะเศภึกทษลูกาเสลือกูสเ�ำ สรอืองสชาหั้นรลปอกั รงสะตู ถชรมัน้ดศวปึกงรษดะาาถปวมทีทศี่ี่ 33ึกษาปีท7่ี 73

การเชิดหุ่น โดยมากเราจะใช้ฝูามือและนิ้วมือสอดเข้าในหัวหุ่นและเชิด ถ้าเป็นหุ่นที่มีแขนจะสอด น้ิวชี้ท่ีหัวหุ่น นิ้วกลางแล้วน้ิวหัวแม่มือที่แขนทั้ง 2 ข้าง เม่ือเคล่ือนไหวนิ้วท้ัง 3 หุ่น ก็จะดูคล้าย มีชีวิตขึ้นทันที

ถ้าเป็นหุ่นที่ไม่มีแขน จะสอดนิ้วหัวแม่มือที่ปากล่างของหุ่น นิ้วที่เหลือสอดไว้ ปากบนของหุ่น เมื่อขยับนิ้วเข้าหากัน หุ่นจะเคล่ือนไหวคล้ายกําลังพูด

เรอื่ งสนั้ ท่ีเปน็ ประโยชน์

เสียงเพลงชว่ ยชีวิต

น.ส. จุฑามาส ชมุ่ เมืองปกั ผแู้ ต่ง กาลคร้ังหน่ึงนานมาแล้ว มีนกกระจิบน้อยตัวหน่ึงเป็นนกอารมณ์ดีมักจะร้องรําทําเพลงให้ เพ่ือนนกและสัตว์อ่ืนๆในปูาฟังอยู่เสมอ ทําให้ฝูงสัตว์ต่างๆ มีความสุขเมื่อได้ฟังเพลงไพเราะของ นกกระจบิ น้อย และจะมารอฟงั เพลงไพเราะเปน็ ประจํา วันหน่ึง นายพรานปูาเข้ามาดักจับสัตว์ในปูา นกกระจิบน้อยและครอบครัวออกหาอาหาร ตามปกติ ไม่ทนั ได้ระวังภัย จึงโดนตาข่ายของนายพรานท่ีดักไว้ นกกระจิบน้อยพยายามขอความ ช่วยเหลือ จึงนึกได้ว่าตนเองเคยร้องเพลงให้บรรดาสัตว์น้อยใหญ่ในปูาได้ฟังและชอบใจมาแล้ว จึงส่งเสียงร้องเพลง สัตว์ต่างๆเม่ือได้ยินเสียงร้องก็รีบวิ่งมาดู เห็นน้อยกระจิบน้อยติดตาข่าย จึงชว่ ยกนั ดึงตาข่ายเพอ่ื ชว่ ยชีวิตนกกระจิบนอ้ ยและครอบครัวไว้ได้

เร่ืองน้ีสอนให้รู้ว่า ส่ิงเล็กน้อยๆท่ีเราเต็มใจทําให้ผู้อ่ืนมีความสุข อาจมีผลให้เราได้รับความ ช่วยเหลือได้

คมู่ อื ส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลกู เสอื ทกั ษะชวี ิตในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 85

78 คู่มือส่งเสรมิ และพฒั นากจิ กรรมลกู เสือทักษะชวี ิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสอื ส�ำ รอง หลกั สูตรดวงดาวท่ี 3 ช้นั ประถมศกึ ษาปที ี่ 3

แผนแกผานรกจาัดรกจจิัดกกรจิ รกมรลรกูมเลสูกอื เสาอื รสอางรอดงาวดดาววงดทวี่ ง3ที่ช3้ันปชรน้ั ะปถรมะศถกึมษศาึกปษีทาี่ป3ที ่ี 3

หน่วหยนท่วี่ 1ย2ท่ี 1ก2ารกผากู รเผงอืู่กนเงือ่ น เวลาเวล2า ช2่ัวโมชวั่งโมง แผนแกผานรกจาดั รกจจิ ดั กกรจิ รกมรทรี่ ม22ท่ี 2ท2กั ษทะกั เงษื่อะนเงเอื่ชนือเกชือก

1. จ1ุด. ปจรุดะปสรงะคส์กงาคร์กเราียรนเรรียู้ นรู้ 1.1 1ล.1ูกเสลืูอกสเสาือมสาารมถาบรอถกบปอรกะปโยรชะโนย์แชลนะ์แลสะดแงสวดิธีงกวาิธรีกผาูกรเผง่ือูกนเงบื่อ่วนงบส่วายงสธานยู เธงนื่อู นเงก่ือรนะหกรวะัดหไวมัด้ ไม้

2 ชัน้ 2 ไชดัน้ ้อยไดา่ ้องถยกูา่ งตถอ้ กู งต้อง 1.2 1ล.2ูกเสลือกู ขเสดือเชขือดกเชหือรกอื หสารยือยสายงใยหา้เงรใยี หบ้เรีย้อบยไรด้อย้ ได้

2. เ2น.ือ้ เหนาอื้ หา 2.1 2ว.ธิ 1กี วาธิรผกี ูการเงผื่อกู นเงบ่ือว่ นงบสาว่ ยงสธานยู (ธผนูกู ร(ผอกูบรตอัวบเอตงวั ,เอผงูก,รผอูกบรตอวั บคตนัวอคืน่ น,อผน่ื ูก,เปผ็นูกเหป่วน็ งหเพ่ว่ืองโเพยนือ่ โใหยน้ ให้

คนอคืน่ น)อ่ืน) 2.2 2ว.ธิ 2ีกวาิธรผกี กูารเงผอื่ กู นเงกอ่ื รนะหกวระดั หไมวดั้ 2ไมช้ นั้ 2 แชลนั้ ะกแลาระใกชา้ปรรใชะโป้ ยรชะนโยจ์ ชานกจ์เงาื่อกนเงทื่อง้ั น2ทัง้ชน2ดิ ชนดิ 2.3 2ว.3ธิ ีขวดิธเชีขือดกเชหือรกอื หสราอืยสยายงยาง

3. ส3ือ่ . กสาอ่ื รกเรายี รนเรรียู้ นรู้ 3.1 3แ.ผ1นแภผูมนเิ ภพมูลงิเพ, เลกงม, เกม 3.2 3เช.2อื กเชสือํากหสรําบั หผรูกับเงผอ่ื ูกนเงอ่ื น 3.3 3เ.ช3อื กเชหือรกือหสารือยสยายงสยาํ หงสรบัาํ หขรดบั แขลดะกแลาระขกดารเชขอืดกเชหอื รกือหสารือยสยายงยาง 3.4 3ใบ.4คใวบาคมวรู้าเมรอื่รู้งเรก่อื างรผกกูารเงผอ่ื ูกนเงเชอื่ อืนกเชือก 3.5 3เร.5อื่ งเสรอ่ื้ันงทสเี่ น้ัปทน็ ี่เปปรน็ ะโปยรชะนโย์ ชน์

4. ก4จิ .กกริจรกมรรม 4.1 4ก.1ิจกกรจิ รกมรครรมัง้ คทร่ี 1งั้ ที่ 1

  1. พ1ิธ)เี ปพดิธปเี ปรดิะชปมุระกชอมุ งก(อแงกร(แนกดรฮ์ นาดวลฮ์ ์าชวกัลธ์ ชงักข้ึนธงสขวนึ้ ดสมวนดตม์ สนงตบ์ สนง่ิ บตนรงิ่ วจตรแวยจกแ)ยก)
  2. เพ2)ลงเพหลรืองหเกรมอื เกม
  3. ก3ิจ)กกรจิรมกตรรามตจาุดมปจรดุะสปงรคะสก์ งาครเ์กราียรนเรยีู้ นรู้ (1) ผ(1้กู )าํ ผกู้กบั ําลกกู ับเสลอืกู ทเสบอื ททวบนทถวึงนกถารึงผกูการเงผอื่ ูกนเงแอื่ ลนะปแลระโปยรชะนโยข์ ชอนง์ขเงอื่องนเงทื่อี่เนคยทเี่ รคียยนเรมียานแมล้วาแลว้

(เง่ือ(นเงพือ่ ริ นอพดิรเองดื่อนเงข่อื ัดนสขมัดาสธมิ, เางธอื่ ิ,นเงบ่ือว่ นงบสาว่ ยงสธนายู, ธเงน่ือ,ู นเงก่ือรนะหกวระดั หไมวดัช้ ไนั้ มเดช้ ยีนั้ วเด, ยีกวา,รเกกาบ็ รเชกือบ็ กเช)ือก) (2) ผ(2กู้ )ําผกูก้บั ําลกูกบั เสลอืูกสเสาอืธิตสากธาติรผกกูารเงผอ่ื ูกนเงบือ่ น่วงบสา่วยงสธนายู (ธผนูกู ร(ผอูกบรตอัวบเอตงัว,เอผงกู ,รผอูกบรตอัวบคตนวั อคนื่ น, อน่ื ,

ผกู เปผ็นกู เหป่ว็นงหเพว่ อื่งเโพยนือ่ โใยหนค้ ในหอค้ น่ื น)อลนื่ ูก)เสลอืกู แเสตอื่ลแะตห่ลมะฝู่ หกึ มปฝู่ ฏกึ บิ ปัตฏิกบิ าตัรผกิ ูการเงผื่อกู นเงทือ่ ีลนะทขลี้ันะตขอ้นั นตอน (3) ห(3ม)่ลู หกู มเสูล่ อืกู แเสขือ่งขแขันง่เกขมนั ทเกดมสทอดบสเงออ่ื บนเงอื่ น (4) ผ(4กู้ )ําผกูก้ับําลกูกับเสลอืกู สเสนอื ทสนนาทถนงึ กาถารึงใกชา้ปรใรชะโป้ ยรชะนโยข์ ชอนงข์กอารงผกูการเงผอ่ื กู นเงบอ่ื น่วงบสา่วยงสธนายู ธนู

  1. ผ4้กู )ําผกู้กบั ําลกกู ับเสลอืกู เเลส่าอื เเรล่ือา่ งเสรนั้ื่องทสี่เ้ันปท็นเ่ีปปรน็ ะโปยรชะนโย์ ชน์
  2. พ5ธิ )ีปพดิ ธิ ปีปริดะชปุมระกชอมุ งก(อนงดั ห(นมดั าหยมตารยวจตเรควรจอ่ื เคงแรบื่องบแบแกบรแนกดร์ฮนาดวล์ฮ์าชวกัลธ์ ชงกั เธลงกิ )เลกิ )

86 86คูม่ คอื มู่ สอืง่ เคสส่งมูรเิมอืสแสรล่งิมะเแพสลัฒระิมนพแาฒักลิจะนกพารัฒรกมจินลกากู รกเสริจมือกทลรักูกรษมเสะลชือูกวี ทติเสักในือษสทะถชกั าีวษนติ ศะใชึกนษวี สิตาถใปนารนสะเศถภึกาทนษลศูกาเึกสลษอื กูสาเำ�สรลออื กู งสชเาหสัน้ รลือปอกั สรงสะาตู ถรชรมอน้ัดศงวปึกงชรษดะั้นาาถปปวมทีทรศี่ี่ะ33ถกึ มษศาปกึ ีทษ7ี่า93ปที ี่ 3

4.2 กจิ กรรมครั้งที่ 2

  1. พธิ เี ปดิ ประชุมกอง (แกรนด์ฮาวล์ ชักธงข้นึ สวดมนต์ สงบน่ิง ตรวจ แยก)
  2. เพลงหรอื เกม
  3. กิจกรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ (1) ผกู้ าํ กับลูกเสอื แจง้ ว่าจะมกี ารเรยี นรู้เปน็ หฐาลนกั ฐ2าฐนาน2 ฐดางั น้ี ดงั น้ี

ฐานท่ี 1 การผกู เงอื่ นกระหวัดไม้ 2 ชนั้ (วธิ ีผกู และประโยชน์) ฐานท่ี 2 การขดเชอื กหรอื สายยาง (2) ผกู้ าํ กับลกู เสอื รวมกองลกู เสือสรปุ การเรียนรทู้ ัง้ 2 ฐาน

  1. ผู้กาํ กับลกู เสอื เลา่ เร่ืองส้ันทเี่ ป็นประโยชน์
  2. พธิ ีปดิ ประชมุ กอง (นัดหมาย ตรวจเครือ่ งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

5. การประเมินผล 5.1 สงั เกตความร่วมมือในการปฏิบตั ิกจิ กรรม 5.2 ตรวจสอบวธิ กี ารและอธิบายประโยชน์การผกู เงื่อนบ่วงสายธนู และเงอ่ื นกระหวดั ไม้ 2 ชั้น 5.3 ตรวจสอบวธิ ีการขดเชอื กหรอื สายยาง

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกิจกรรมท่ี 2

เพลง (ควรเลอื กใช้ให้ตรงกับบทเรยี น)

เหลา่ ลกู เสอื ของธรี ราช ลกู เสือธีรราช

สมัครสมานโดยมีสามคั คีมนั่ ทะนงองอาจสบื ชาตเิ ช้ือพงศพ์ ันธ์ุ มีจรรยารกั ษาชือ่ พวกเราจะรักรว่ มกนั จะผกู สัมพันธต์ ลอดกาล ร่าเรงิ แจม่ ใสใฝูใจรกั ใหย้ นื นาน สร้างเกียรติระบอื เลอ่ื งลอื ตอ่ ไปช้านาน พวกเราลว้ นชืน่ บานเพราะกจิ การลกู เสือไทย

เกม

ขนลิง

วิธเี ลน่ 1. แตล่ ะหมูเ่ ขา้ แถวตอนลึก ทกุ หมูม่ ีจาํ นวนสมาชกิ เทา่ กนั คนหัวแถวถอื สมุดไว้ 3 เล่ม 2. เมื่อได้ยินสญั ญาณเริม่ เล่น ให้คนหวั แถววางสมดุ ไวบ้ นศรี ษะ 1 เล่ม วางบนฝาู มอื ซา้ ย 1 เล่ม และวางบนฝูามอื ขวา 1 เล่ม แลว้ เดนิ ไปออ้ มท่หี มายกลบั มาส่งใหค้ นถัดไป จากนนั้ ไป ตอ่ ท้ายแถว ถา้ สมดุ หลน่ ตอ้ งหยุดวางให้เรียบรอ้ ยกอ่ น จึงจะเดนิ ตอ่ ไปได้ 3. คคนนถถดั ดั ไไปปเเมม่อื อ่ื ไไดด้รร้ บับสมุดแล้ว ใใหห้ป้ปฏฏิบบิ ตั ตั เิ เิชช่น่นเเดดียยี ววกกนั นั หหมมูใ่ ู่ใดดททาํ �คำครรบบททกุ ุกคคนนแลแะลเะสเรสจ็ รกจ็ อ่กน่อน เปน็ หมู่ชนะ ใหห้ มอู่ นื่ กล่าวคาํ ชมเชย

ค่มู อื ส่งเสริมและพฒั นากจิ กรรมลกู เสือทักษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 3 87

80 คู่มอื สง่ เสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสอื ส�ำ รอง หลกั สูตรดวงดาวที่ 3 ชั้นประถมศกึ ษาปที ี่ 3

ทดสอบเงอ่ื น วิธเี ล่น 1. ให้ลูกเสือเข้าแถวตอนหมู่ แต่ละหมู่มีจํานวนสมาชิกเท่ากัน โดยทุกคนถือเชือกไว้คนละ 1 เส้น นายหมู่ออกมายืนห่างจากคนหวั แถวประมาณ 10 เมตร 2. เมื่อได้ยินสัญญาณเร่ิมเล่น ให้คนหัวแถววิ่งไปผูกเง่ือนบ่วงสายธนู ท่ีขาของนายหมู่ แลว้ วง่ิ มาแตะคนต่อไป และตนเองไปยืนต่อท้ายแถว 3. คนทีถ่ ูกแตะว่งิ ไปผูกเง่ือนบว่ งสายธนู ที่ขาของนายหมู่ และวงิ่ กลบั มาแตะคนต่อไป ปฏิบัตเิ ชน่ เดียวกับคนแรก 4. ปฏบิ ตั ิไปเรื่อยๆหมู่ใดเสร็จก่อนและผูกเงือ่ นไดถ้ กู ตอ้ งทกุ คน เป็นหมชู่ นะ ใหห้ ม่อู น่ื กลา่ ว ชมเชย

ใบความรู้

การผกู เงื่อนเชือก เงอ่ื นบ่วงสายธนู ประโยชน์ของเง่อื นบ่วงสายธนู เปน็ บว่ งคงท่ี ไมร่ ูด ไม่เลื่อน 1. ใช้คล้องกับเสาหรือตน้ ไม้ ทาํ ให้แข็งแรงทนทานตอ่ การยึด 2. ใชเ้ ป็นบว่ งคลอ้ งช่วยคนทก่ี าํ ลงั จะจมนํ้าโดยลากขน้ึ มาซ่งึ เงอ่ื นนจี้ ะไม่รดู เขา้ หาลําตวั 3. ใช้แทนเงอ่ื นเกา้ อใี้ นการคล้องคนเพอื่ หย่อนตวั จากทสี่ งู 4. ใชค้ ล้องคนั ธนู 5. ใช้ผกู สัตวไ์ วก้ บั หลักหรือตน้ ไม้ และสัตวส์ ามารถเดินรอบหลักไดโ้ ดยเชือกไมพ่ นั กันหรือรดั คอสัตว์ 6. ใช้ผกู เรอื กับหลักเมอ่ื เวลาน้ําขน้ึ หรอื น้าํ ลดก็ไมม่ ปี ัญหาเพราะบว่ งจะเล่ือนขึ้นลงได้

วธิ ผี กู เง่ือนบ่วงสายธนู 1. ขดเชือกให้เป็นบ่วงคลา้ ยเลข 6 ถอื ไว้ด้วยมอื ซ้าย 2. มือขวาจบั ปลายเชือกดา้ นลา่ งสอดเขา้ ไปในบว่ งเลข 6 3. จบั ปลายเชอื กทสี่ อดออกจากบว่ งเลข 6 ออ้ มหลงั เชือกเสน้ ต้ังของเลข 6 แลว้ สอดปลายลง ในบว่ งเลข 6 แล้วจดั เง่ือนใหแ้ นน่ และเรียบรอ้ ย โดยการดึงตามทศิ ทางของลกู ศร

คมู่ ือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลกู เสือทักษะชีวติ ในสถานศึกษา ลกู เสือสารอง ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 3 89 คู่มือส่งเสรมิ และพฒั นากิจกรรมลูกเสือทกั ษะชวี ิตในสถานศึกษา ประเภทลกู เสือส�ำ รอง หลกั สตู รดวงดาวที่ 3 ช้นั ประถมศกึ ษาปที ่ี 3 81

เงอื่ นกระหวดั ไม้2 ช้นั มีขั้นตอนการปฏบิ ัติดังนี้

  1. นาํ ปลายเชือกข้างใดขา้ งหนงึ่ พนั หลกั หรอื เสา 2 รอบ
  2. นําปลายเชอื กเสน้ ลา่ งพนั ทบั เชอื กเสน้ บน แล้วสอดกลบั มาด้านหนา้ 1 รอบ
  3. นําปลายเชือกเส้นเดมิ พนั ทับเหมอื นข้ัน ตอนที่ 2 อีก 1 รอบ แล้วดงึ ปลายเชอื กทง้ั

สองขา้ งให้แน่น

เง่ือนกระหวดั ไม้ 2 ชน้ั

การนาไปใช้ เงอ่ื นกระหวดั ไมใ้ ช้ผกู เรือ ผูกแพ หรอื สตั ว์ ไวก้ บั หลกั ของเสาเป็นเงอ่ื นท่ี ผูกง่าย แก้ง่ายและมคี วามม่นั คง

การขดเชอื กหรือสายยาง

1. การขดเชอื กยางเสน้ เล็ก อาจใชใ้ ม้ไผค่ วามยาว 1 ปลอ้ ง จะผา่ คร่งึ หรอื ไมผ่ า่ กไ็ ด้ บากปลายทั้งสองขา้ งเปน็ ร่องหรอื งา่ ม แลว้ ขดเชอื กไปมาจนกว่าจะสดุ ปลายเชือก

2. การขดเชอื กยางหรอื สายยางเสน้ ใหญ่ อาจใชต้ อไมห้ รอื โคนเสาส้นั ๆ แล้วขดเชอื ก หรอื สายยางไปรอบๆ ตอไมห้ รอื โคนเสา หรือใช้วธิ ีตอกหลัก 2 หลกั ห่างกันพอควร แลว้ ขดเชือก อ้อมหลักท้ังสองไปมา จนกวา่ จะหมด

90 คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลกู เสือทกั ษะชวี ติ ในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 3

82 คมู่ อื สง่ เสรมิ และพฒั นากจิ กรรมลกู เสือทกั ษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลกู เสอื ส�ำ รอง หลักสูตรดวงดาวท่ี 3 ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 3

เร่ืองสัน้ ทีเ่ ปน็ ประโยชน์ ราชสหี ์กับตัวเหบ็

ราชสีห์ตัวหน่ึง หยิ่งผยองในพละกําลังและความเข้มแข็งของตนมาก กล่าวดูหม่ินเหยียด หยามเห็บซึง่ มันได้พบวา่ เหบ็ นั้นเปน็ สตั วต์ ่ําต้อย ไร้ค่า เฉกเช่นเศษธุลี

เหบ็ แค้นใจมาก ประกาศสงครามกับราชสีห์ “ท่านคิดว่า การที่ใคร ๆ เรียกท่านว่าเจ้าปูา น้นั จะทําให้ข้ากลวั ท่านเช่นนั้นหรอื ” เห็บถาม “ตัวข้าเองนั้นเคยทําสงครามกับวัวมาแล้ว แข็งแรง กว่าท่านเสียอีก ข้าจะรบกับท่านด้วยวิธีการเดียวกับการท่ีข้ารบชนะวัวมาแล้วน่ันแหละ” ว่าแล้ว มันกก็ ระโดดไปรอบ ๆ ตัวราชสีห์ ทําการสํารวจชยั ภูมเิ พ่อื ที่จะไดร้ ู้ว่า ตรงไหนเป็นจุดอ่อนที่มันจะ โจมตีได้บา้ ง แลว้ มันกแ็ ทรกตัวเขา้ ไปในขนคอของราชสหี ก์ อ่ น กัดเน้ือทีอ่ อ่ น ๆ หลังต้นคอนั้น

ราชสีห์เจ็บปวดมาก ส่งเสยี งคาํ รามล่ัน ได้ยินไปไกลจนสตั วป์ าู อน่ื ๆ เงียบเสียงลงดว้ ยความ

หวาดกลวั ตัวเหบ็ ไม่ได้หยุดเพียงแคน่ น้ั มนั ยังกัดราชสีห์ตามท่ีอื่น ๆ อีกจนในท่ีสุด มันก็เข้าไปใน โพรงจมูกของราชสหี ์ และกัดเต็มแรง ราชสีห์โกรธสดุ ขีดแมว้ ่ามนั จะมีพละกําลังมหาศาลมีเขี้ยวเล็บ อันแหลมคม แต่ก็ไม่อาจใช้ให้เป็นประโยชน์ได้ มันได้แต่ส่งเสียร้อง อ้าปากออก ตะปบกรงเล็บ ไขวค่ ว้าอากาศ หางฟาดพ้ืน มันกระโดดและว่งิ วนเวียนไปมาอยู่นานจนกระทงั่ สน้ิ แรง

เห็บเป็นผชู้ นะ มันกระโดดโลดเตน้ ส่งเสียงหวั เราะก้องอย่างลําพอง ปูาวประกาศใหส้ ัตว์ท้งั

ปาู รู้ว่า มนั สามารถสยบราชสีหไ์ ด้ มนั ออกเดินอย่างยง่ิ ผยอง ไม่ระวังตัว จนไปสะดุดเอาใยแมงมุม เข้า ย่ิงพยายามดิ้นรน ใยก็ย่ิงรัดแนน่ เข้าอกี แมงมุมไต่มาทเี่ หย่อื ของมนั อยา่ งรวดเร็ว และกนิ ตัวเหบ็ เป็นอาหาร

เร่ืองน้ีสอนใหร้ วู้ า่ อยา่ ผยองในอํานาจของตนเอง และอยา่ ผยองเม่อื ได้รบั ชยั ชนะ เพราะคนเรา ไม่ได้เก่งไปหมดทกุ อยา่ ง

กระตา่ ยป่ากับกบ

ครั้งหนงึ่ มเี หลา่ กระต่ายปาู อาศยั อยู่อย่างทุกข์ทรมาน เพราะทุกๆวันพวกมันถูกบรรดาสัตว์ ปาู รังควาน เมื่อไรก็ตามที่พวกมันเห็นสัตว์ตัวหนึ่งเดินเข้ามาใกล้ ก็จะรีบวิ่งหนี วันหน่ึงฝูงกระต่าย เหน็ ฝงู ม้าปูาวิง่ ห้อตรงเขา้ มาก็พากันต่ืนตกใจและรีบว่ิงตรงไปที่ริมทะเลสาบพวกมันยอมจมนํ้าตาย

ดีกว่าต้องมชี วี ติ อยา่ งหวาดกลัวไมม่ ที ส่ี ิน้ สดุ เช่นนี้ แต่พอมาถงึ ใกล้ทะเลสาบ กบฝงู หน่งึ กต็ น่ื ตระหนก กบั การมาเยือนของกระต่ายปาู ต่างรบี กระโดดจ๋อมลงไปในนา้ํ “จรงิ ๆ แล้ว” กระตา่ ยปูาตวั หนงึ่ เอย่ “อะไรๆมันกไ็ ม่ไดเ้ ลวรา้ ยอยา่ งทด่ี ูเหมอื นว่าจะเป็นหรอก”

เรอ่ื งน้สี อนให้รวู้ ่า ยงั มีคนทีแ่ ย่กวา่ เราเสมอ

คู่มอื ส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศึกษา ลกู เสอื สารอง ช้นั ประถมศึกษาปที ี่ 3 91 คู่มือสง่ เสริมและพัฒนากจิ กรรมลกู เสือทักษะชวี ิตในสถานศกึ ษา ประเภทลูกเสือส�ำ รอง หลกั สูตรดวงดาวที่ 3 ช้ันประถมศกึ ษาปีที่ 3 83

แผนการจดั กิจกรรมลูกเสือสารอง ดาวดวงที่ 3 ช้นั ประถมศกึ ษาปีท่ี 3

หนว่ ยที่ 13 คาปฎญิ าณและกฎของลูกเสอื สารอง เวลา 1 ชั่วโมง แผนการจดั กิจกรรมที่ 23 ลกู เสอื สารองทาดีทีส่ ดุ

1. จดุ ประสงคก์ ารเรียนรู้ ลกู เสอื ประพฤติตนตามคาํ ปฏญิ าณ กฎ และคตพิ จนข์ องลกู เสอื สาํ รองได้

2. เนือ้ หา

ปฏิบัตติ นตามคําปฏญิ าณ กฎ และคตพิ จนข์ องลูกเสือสาํ รอง

3. สือ่ การเรยี นรู้ 3.1 แผนภมู ิเพลง 3.2 แบบบนั ทึกความดี 3.3 เร่อื งสัน้ ท่ีเป็นประโยชน์

4. กิจกรรม 4.1 พธิ ีเปิดประชมุ กอง (แกรนดฮ์ าวล์ ชกั ธงขนึ้ สวดมนต์ สงบน่ิง ตรวจ แยก) 4.2 เพลงหรอื เกม 4.3 กจิ กรรมตามจุดประสงค์การเรยี นรู้

  1. ผู้กาํ กับลกู เสือใหล้ ูกเสอื ทบทวนคําปฏญิ าณ กฎ และคติพจนข์ องลูกเสอื สํารอง
  2. ตัวแทนลูกเสอื แตล่ ะหมอู่ อกมาเลา่ ประสบการณข์ องตนเองทไี่ ดป้ ฏบิ ตั ติ นตาม

คําปฏญิ าณ กฎ และคตพิ จนข์ องลูกเสือสาํ รอง - การแสดงความจงรกั ภกั ดตี อ่ ชาติ ศาสนาและพระมหากษัตริย์ - ทาํ ตามลกู เสือรนุ่ พ่ี - - ไไมมท่ ท่ �ำาํตตาามมใจใจตตวั วัเอเองง - ทําดที ี่สดุ

  1. ผกู้ าํ กับลูกเสือรว่ มสนทนา วเิ คราะห์ ลูกเสอื รนุ่ พที่ ท่ี ําประโยชนต์ ่อโรงเรยี นและสงั คม หรอื รนุ่ พี่ทไี่ ดร้ บั รางวลั ประเภทตา่ ง ๆ
  1. มอบหมายลูกเสอื สาํ รองแต่ละหมู่ สมั ภาษณก์ ารทําดขี องลกู เสือรนุ่ พี่ หมู่ละ

อยา่ งนอ้ ย 2 คน แลว้ นาํ ขอ้ มูลทไี่ ด้จากการสัมภาษณ์มาจดั เขา้ แฟมฺ รายงาน เรื่อง “คนดศี รีโรงเรยี น”

  1. รว่ มกนั สรุปการปฏิบตั ิตนทีส่ อดคล้องกบั ตามคําปฏิญาณ กฎ และคตพิ จน์ของ

ลกู เสือสาํ รอง

  1. ลกู เสือสาํ รองสังเกตความดีทเี่ พอื่ น บคุ คลในครอบครัว และความดที ีต่ นเองทาํ

หรือสิง่ ท่ีจะนาํ มาเปน็ แบบอยา่ ง บันทกึ ลงแบบบันทึกความดีทกุ วัน ภายใน 1 สปั ดาห์ (7วนั ) 4.4 ผกู้ าํ กบั ลูกเสือเลา่ เร่อื งสน้ั ทเี่ ปน็ ประโยชน์

4.5 พิธีปดิ ประชมุ กอง (นดั หมาย ตรวจเครอื่ งแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

8492 คู่มคือสู่ม่งือเสสร่งมิ เสแลระมิ พแัฒลนะพากฒั จิ กนรารกมิจลกูกเรสรอื มทลักูกษเะสชอื วี ทติ ใกั นษสะถชานีวศิตกึใษนาสถปาระนเศภทกึ ลษกู าเสือลสกู ำ�เรสออื งสหาลรกั อสงตู ชรดน้ั วปงรดะาถวทมี่ ศ3กึ ษาปีที่ 3 ชน้ั ประถมศกึ ษาปีท่ี 3

5. การประเมนิ ผล 5.1 สงั เกตและบันทึกขอ้ มูลประสบการณ์การทาํ ดขี องลกู เสอื จากการรายงานของลกู เสือ

แต่ละหมู่ 5.2 ติดตาม สงั เกต ตรวจสอบ การบันทึกความดขี องลกู เสอื

ภาคผนวกประกอบแผนการจัดกจิ กรรมที่ 23

เพลง

ตะลุงลูกเสือสารอง

ลกู เสอื สาํ รอง ตอ้ งทาํ หนา้ ที่ จงรกั ภกั ดี ตอ่ ชาติ ศาสนา ทั้งองคก์ ษตั ริย์ รกั ย่ิงชีวา เราตอ้ งรักษา หนา้ ทข่ี องตน ยึดมั่นในกฎ เพ่ือความรุ่งโรจน์ บาํ เพญ็ ประโยชน์ แก่เหล่าปวงชน

ทาํ ตามรุ่นพี่ ไม่ตามใจตน ลกู เสอื ทกุ คน ทาํ ดที ่ีสดุ

แบบบันทกึ ความดี

แบบบันทกึ ความดี

วันที่ ......... เดือน ........................... พ.ศ....................

ผู้ทีท่ าํ ดชี อ่ื วนั น้ฉี นั ทาํ ดีคอื

................................................... ........................................................

ความดที ่กี ระทาํ ........................................................

................................................... ุุุุุุุุุุุุุุุ.

ฉันอยากบอกเขาว่า ความรู้สกึ /ความคดิ เหน็ ของฉนั

.................................................. ........................................................

ุุุุุุุุุุุุุุ .......................................................

คู่มือส่งเสรมิ และพัฒนากิจกรรมลกู เสือทักษะชีวติ ในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชั้นประถมศึกษาปที ่ี 3 93 คู่มือสง่ เสริมและพฒั นากจิ กรรมลกู เสอื ทักษะชวี ติ ในสถานศึกษา ประเภทลกู เสอื สำ�รอง หลักสตู รดวงดาวที่ 3 ช้นั ประถมศกึ ษาปีที่ 3 85

เรอ่ื งสน้ั ท่เี ป็นประโยชน์

นายพรานกบั ฝูงนกกระจาบ

นกกระจาบฝูงหนึ่งถูกนายพรานใช้ตาข่ายจับไปหัวหน้าฝูงนกกระจาบและนกทั้งหมดได้ พยายามหาวธิ ีรอดพ้นจากตาข่ายโดยใช้กลวิธีความสามัคคี ช่วยกันจิกเชือกตาข่ายจนขาดเป็นรูโต พอท่ีตวั นกจะลอดออกมาไดท้ าํ ให้นกทุกตัวรอดพน้ จากตาข่ายนายพรานได้อยา่ งปลอดภัย

เร่อื งนี้สอนใหร้ วู้ า่ คนเดยี วหัวหาย สองคนเพอ่ื นตาย สามคนกลบั บา้ นได้

นกั เลา่ นทิ านท่ีช่ือว่า “อีสป” คอื ใคร

อีสปเป็นทาสชาวกรีกเกดิ ทีด่ ินแดนประเทศตรุ กปี ัจจุบัน เขาเป็นคนหลงั ค่อมและมเี สียงพูด ออู้ คี้ ลา้ ยเสียงสัตว์ ทําให้เขาตอ้ งใชช้ วี ติ ด้ินรนเอาตัวรอดด้วยปฏิภาณไหวพริบอยู่เสมอเป็นผลทําให้ เขากลายเป็นคนเฉลียวฉลาด มีปัญญาเฉียบแหลม และสามารถแก้ไขสถานการณ์คับขันต่างๆ ได้ เปน็ อยา่ งดี ด้วยความฉลาด มีปฏิภาณไหวพรบิ ดีทาํ ใหเ้ ขาไดร้ ับอิสระจากการเป็นทาสเข้าไปทํางาน ในราชสาํ นกั ของกษัตริย์โครเอซุสแห่งแคว้นลิเดีย ณ ที่แห่งนี้เอง อีสปได้เล่านิทานหลากหลายจน เปน็ ท่ชี อบใจและโปรดปรานของกษัตรยิ ์โครเอซสุ

นิทานของอีสปไดถ้ ูกนาํ มาเล่าจากยคุ สยู่ คุ เป็นท่รี จู้ ักจนถึงบดั นี้ ราวสองพนั หกร้อยกวา่ ปแี ลว้ มผี ู้รวบรวมและแปลออกเป็นภาษาตา่ ง ๆ มากมาย เลา่ กนั ไปท่ัวโลก คตขิ องอีสปทําให้เราได้รู้ว่าโลก นี้เราจะอยู่คนเดียวไม่ได้ ชีวิตแต่ละชีวิตต้องอาศัยซ่ึงกันและกันอยู่เสมอ อีสปคือ สุดยอดนักเล่า นิทาน ทที่ าํ ให้น้องๆ หนูๆ ไดร้ ้จู กั ชีวิตรู้จักเพ่ือนบ้านท้ังตัวเล็กและตัวใหญ่ไม่ว่าจะเป็น หนู ราชสีห์ แมว สนุ ขั นนกกชชา้ า้ งงมมดด แและสตั ั ว์อนื่ ๆๆออีกกี มมาากกมมาาย

แมเ้ วลาจะผา่ นไปนานเท่าไร แต่ สาระ คติ ข้อคิด และความสนุกสนานของ “นิทานอีสป” ก็ ยงั คงความเปน็ นิรนั ดรอ์ ยตู่ ลอดไป

เร่ืองนส้ี อนให้รวู้ ่า การร้จู ักเปลย่ี นวิกฤตให้เปน็ โอกาส จะเกดิ ประโยชนต์ อ่ การใช้ชวี ิต

8694 คู่มคอื สู่ม่งอื เสสร่งมิ เสแลระมิ พแัฒลนะพากัฒิจกนรารกมิจลกกู เรสรือมทลกั กูษเะสชอื ีวทิตใกั นษสะถชานีวศิตึกใษนาสถปาระนเศภทึกลษูกาเสอืลสกู ำ�เรสออื งสหาลรักอสงูตชรดน้ั วปงรดะาถวทมี่ ศ3กึ ษาปีท่ี 3 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 3

แผนการจดั กิจกรรมลูกเสือสารอง ดาวดวงที่ 3 ช้ันประถมศกึ ษาปที ่ี 3

หนว่ ยที่ 13 คาปฏญิ าณและกฎของลูกเสือสารอง เวลา 1 ชั่วโมง แผนการจัดกจิ กรรมที่ 24 พ่ึงตนเอง : ซ่อมแซมเส้อื ผ้าด้วยมือ

1. จุดประสงคก์ ารเรยี นรู้ ลูกเสือสามารถซอ่ มแซมเสื้อผา้ ดว้ ยมอื ได้ (การพึ่งตนเอง)

2. เนอื้ หา การซอ่ มแซมเส้ือผา้ ด้วยมอื (การพ่งึ ตนเอง)

3. สื่อการเรียนรู้

3.1 แผนภมู ิเพลง 3.2 เศษผา้ อปุ กรณ์สําหรบั เย็บผ้าดว้ ยมือ 3.3 ใบความรู้ เร่ือง การซอ่ มเสอื้ ผา้ ดว้ ยมอื 3.4 เร่อื งสน้ั ทเ่ี ปน็ ประโยชน์

4. กจิ กรรม 4.1 พธิ เี ปิดประชุมกอง (แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงขนึ้ สวดมนต์ สงบนง่ิ ตรวจ แยก) 4.2 เพลงหรือเกม 4.3 กิจกรรมตามจดุ ประสงคก์ ารเรยี นรู้

  1. ผกู้ ํากับลกู เสอื ชแี้ จงการพงึ่ ตนเองเปน็ การอย่อู ยา่ งพอเพยี ง การใชเ้ สอ้ื ผา้ อยา่ งคมุ้ คา่ เมอ่ื ขาดกซ็ อ่ มแซมนาํ มาใช้ใหม่ เพราะผ้ากม็ าจากพชื หากใชฟ้ มุู เฟอื ยกจ็ ะเปน็ การทําลาย ทรัพยากรธรรมชาติ
  2. ลูกเสือปฏิบตั ิกจิ กรรมฐาน 2 ฐาน แต่ละฐานมีผู้กาํ กบั ลกู เสือสาธติ วิธกี ารเยบ็

ซ่อมแซมเส้อื ผ้า ลูกเสอื ฝึกปฏบิ ัติการเย็บผ้าหมุนเวยี นตามฐานตอ่ ไปน้ี ฐานที่ 1 การสอยผา้ : การสอยซอ่ นดา้ ย และการสอยฟันปลา ฐานที่ 2 การติดกระดมุ

  1. ผกู้ ํากบั ลูกเสอื สรุปประโยชน์ และการนาํ ไปใชใ้ นชีวติ ประจาํ วัน

4.4 ผูก้ าํ กับลูกเสือเลา่ เรื่องสน้ั ท่เี ปน็ ประโยชน์

4.5 พธิ ปี ดิ ประชุมกอง (นดั หมาย ตรวจเคร่ืองแบบ แกรนด์ฮาวล์ ชกั ธงลง เลกิ )

5. การประเมนิ ผล

5.1 สังเกตความรว่ มมอื ในการปฏิบตั ิกิจกรรม 5.2 ตรวจผลงานในการซอ่ มแซมเส้อื ผา้ ด้วยมอื โดยการเย็บ สอย ชุน

ค่มู อื ส่งเสริมและพฒั นากิจกรรมลกู เสอื ทกั ษะชีวติ ในสถานศึกษา ลกู เสือสารอง ช้ันประถมศึกษาปที ี่ 3 95 คู่มือส่งเสริมและพัฒนากิจกรรมลูกเสือทักษะชีวิตในสถานศกึ ษา ประเภทลกู เสือส�ำ รอง หลกั สูตรดวงดาวที่ 3 ชัน้ ประถมศึกษาปีที่ 3 87

ภาคผนวกประกอบแผนการจดั กจิ กรรมท่ี 24

เพลง

ช่วยกนั ทางาน

งานสง่ิ ใด งานส่งิ ใด แมใ้ ครละเลยทิ้งปล่อย มวั แต่คอย เฝาฺ แต่คอย หวงั คอยแต่เกีย่ งโยนกลอง ไมม่ เี สรจ็ ไมม่ เี สร็จรับรอง จาํ ไว้ทุกคนตอ้ ง ทาํ งานเราตอ้ งช่วยกนั ชว่ ยกนั ช่วยกัน ชว่ ยกนั

เกม

ผวู้ ิเศษ

วิธีเล่น เลือกลูกเสือออกมา 3 – 4 คน สมมติว่าเป็นผู้วิเศษเม่ือแตะถูกผู้ใดแล้วคนน้ันจะต้อง กลายเป็นหินยืนอยู่กับท่ี สําหรับคนอ่ืนๆต้องพยายามหนีในเขตท่ีกําหนดไว้อย่าให้ถูกแตะตัวได้ การตดั สนิ เมือ่ หมดเวลาผู้ท่ีไม่ถูกแตะให้กลายเป็นหินเป็นผู้ชนะ การเล่นควรแบ่งเป็นหมู่หมู่ใด เหลือผู้เล่นทไี่ ม่โดนแตะมากเปน็ ทมี ชนะ

ใบความรู้

การซอ่ มเสอื้ ผ้าดว้ ยมอื  การเนา

เปน็ การเย็บผา้ ด้วยมอื ให้ตดิ กนั ช่ัวคราวเพ่ือการเย็บถาวรหรือการสอย เช่น การเนาตะเข็บ การเนาชายเสอื้ และชายกระโปรง เนากระเปา฼ ใหต้ ดิ กับตวั เส้อื เป็นตน้ การเนามหี ลายชนดิ แต่ละชนิด มปี ระโยชน์และการใชง้ านแตกตา่ งกนั การเนาสว่ นใหญท่ ําจากขวาไปซา้ ยเพราะ คนท่ัวไปถนดั ขวา

การเนาเทา่ กนั คือ การเย็บด้วยมือท่ีช่วยยึดผ้า 2 ช้ินหรือมากกว่าให้ติดกัน มีความถี่ห่าง ของฝเี ข็มเสมอกันท้ังด้านบนและด้านล่าง ฝีเข็มห่างประมาณ 1/4 ถึง 1/2 น้ิว ซึ่งถ้าเนาห่างกว่านี้ จะไม่สามารถบงั คบั ผา้ ทงั้ 2 ชิ้นให้อยคู่ งที่ได้ การเนาเทา่ กันเหมาะสําหรบั เนาตะเขบ็ กอ่ นเย็บ เนาชายเสอื้ และชายกระโปรงกอ่ นสอย เป็นต้น

การเนาไม่เทา่ กนั เป็นการเนาที่มีความถีห่ า่ งของฝีเข็มสลับกนั ฝเี ขม็ ถอี่ ยดู่ ้านบนฝเี ขม็ หา่ ง อยู่ด้านล่าง เป็นการเนาที่ช่วยยึดผ้าให้ติดกันแน่นกว่าการเนาเท่ากัน การเนาชนิดน้ีใช้เป็นแนวใน การเยบ็ จกั รไดด้ หี รอื ใชเ้ นาเพือ่ ลองตวั เสื้อหรือกระโปรงเป็นตน้

8896 คู่มคอื ส่มู ง่ ือเสสร่งมิ เสแลระมิ พแฒั ลนะพากฒั จิ กนรารกมิจลกูกเรสรอื มทลักูกษเะสชือวี ทติ ใกั นษสะถชานีวศิตึกใษนาสถปาระนเศภทึกลษกู าเสือลสกู ำ�เรสออื งสหาลรักอสงูตชรดน้ั วปงรดะาถวทม่ี ศ3กึ ษาปที ี่ 3 ชั้นประถมศกึ ษาปีที่ 3

 การด้น เปน็ การเย็บด้วยมือทีใ่ ช้แทนการเย็บดว้ ยจกั ร มีความทนทานมากการด้นท่ีนยิ มท่วั ไปมี ดงั น้ี การด้นตะลุย วธิ ที าํ คล้ายการเนาเป็นการเย็บผ้า 2 ชิ้นให้ติดกันอย่างถาวรโดยแทงเข็มข้ึน

และลงใหฝ้ ีเขม็ ถ่ที ี่สดุ ใชเ้ ยบ็ ท่วั ไปทาํ แนวรูดปะผา้ เป็นตน้ การด้นถอยหลัง เป็นการเย็บผ้า2ชนิดให้ติดกันโดยแทงเข็มขึ้นและย้อนกลับไปแทงเข็ม

ดา้ นหลงั ให้ฝีเข็มมีความยาวเพียง½ของฝีเข็มแรก แทงเข็มลงแล้วดึงด้ายขึ้นทําเช่นน้ีไปจนสิ้นสุด ตะเขบ็ ตะเขบ็ ชนิดนม้ี คี วามทนทานมาก ดา้ นหน้าจะมีลกั ษณะฝีเขม็ เหมอื นการเยบ็ ดว้ ยจกั ร ส่วนดา้ นหลังด้ายเย็บซอ้ นกนั แน่นเหมาะสําหรับเย็บผา้ โดยท่ัวไปทีต่ ้องการความทนทาน

 การสอย เป็นการเย็บด้วยมือที่มองเห็นรอยเย็บทางด้านนอกน้อยท่ี สุด นิยมใช้สอยชายเสื้อ

ชายกระโปรง ชายขากางเกงหรอื ชายผา้ อน่ื ๆ ทตี่ อ้ งการความสวยงามประณีต การสอยมีหลายชนิด ที่นิยมใชท้ วั่ ไป มดี งั นี้

การสอยซ่อนด้าย เป็นการสอยที่มองเห็นเส้นด้ายเย็บเพียงเล็กน้อย โดยแทงเข็มให้เข็ม สอดในพบั ทบของผ้าให้กวา้ งชว่ งละประมาณ 1 เซนติเมตรกอ่ นแทงเขม็ ออกสะกิดเสน้ ดา้ ยจากผ้าช้ิน ล่างประมาณ 1 – 3 เส้นแลว้ สอดเข็มเข้าไปในเสน้ ทบผา้ แทงเขม็ ออกสะกดิ เสน้ ด้ายจากผ้าช้ินล่างทาํ เชน่ น้ีเรอ่ื ยไปจนสนิ้ สดุ แนวทต่ี อ้ งการสอย

การสอยฟนั ปลา เป็นการสอยที่มองเห็นเส้นด้ายทางด้านผิดมากกวา่ ทางดา้ นถูก โดยแทง เขม็ สะกดิ เนอื้ ผา้ ด้านบนและด้านล่าง แลว้ ดึงเข็มดึงด้ายตาม ทําเช่นนี้ไปจนสิ้นสุดการเย็บ การสอย ชนิดน้ีเป็นการสอยท่ีให้ความทนทานนิยมใช้สอยชายกางเกงทั่วไปไว้เพื่อให้เย็บตรงตําแหน่ง การตดิ กระดุม ในท่นี ้จี ะกลา่ วถึงวิธตี ดิ กระดมุ 2 ชนิดคอื

กระดมุ มีก้าน คือ กระดมุ ท่ีมีสว่ นยน่ื ออกมาจากใต้เม็ดกระดุม เพื่อใช้เย็บติดกับเสอ้ื ผา้ การตดิ กระดุมชนิดน้จี ะไมม่ เี ส้นด้ายเยบ็ ปรากฏบนเมด็ กระดุม วธิ ีตดิ กระดุมมีก้านนิยมใช้เศษผ้ารอง ใต้ผา้ ใหต้ รงตําแหนง่ กา้ น ตอ้ งทําเคร่อื งหมายด้ายเย็บจนตึง เพราะจะทําให้เส้ือย่นมีข้ันตอนการติด ดงั น้ี

1. วางกระดมุ ลงบนผ้าในตําแหน่งท่ีจะตดิ กระดุมสอดเขม็ หมุดทห่ี ว่ งกา้ นกระดุมเพือ่ ยึดไวช้ ั่วคราว 2. แทงเข็มขึ้นด้านบนสอดเข้าไปในห่วงกระดุม แทงเข็มลงให้ทะลุผ้าด้านล่างดึงด้ายให้ตึง เอาเข็มหมดุ ออก 3. ทําแบบขอ้ 2 ซํ้าประมาณ 3 – 4 คร้งั พนั กา้ นกระดมุ ดว้ ยด้าย 3 รอบ แทงเข็มลงใต้ช้ินผ้า ผูกปมให้แนน่ ตัดด้ายออก กระดมุ ไม่มีก้าน คอื กระดมุ ทม่ี ีรู 2 รู หรอื 4 รปู รากฏให้เห็นบนเม็ดกระดุม การเย็บกระดุม ชนิดนีจ้ ะมองเหน็ เส้นด้ายทเ่ี ยบ็ วธิ กี ารเย็บกระดมุ ไม่มกี า้ นถา้ เปน็ กระดมุ 2 รูให้ขมวดปลายหนึ่งของ ด้ายเย็บให้เปน็ ปม ทําเช่นเดยี วกับเย็บกระดมุ 2 รหู รอื อาจแทงเขม็ ใหเ้ ส้นด้ายด้านบนทแยงไขวก้ นั กไ็ ด้ มขี นั้ ตอนการทาํ ดงั น้ี 1. กาเคร่อื งหมายตรงตําแหนง่ ทีต่ ้องการจะตดิ กระดมุ

ค่มู อื ส่งเสริมและพัฒนากจิ กรรมลกู เสอื ทักษะชีวิตในสถานศกึ ษา ลกู เสอื สารอง ชน้ั ประถมศึกษาปที ี่ 3 97 คู่มอื ส่งเสรมิ และพัฒนากจิ กรรมลกู เสอื ทกั ษะชีวิตในสถานศึกษา ประเภทลูกเสอื ส�ำ รอง หลกั สตู รดวงดาวท่ี 3 ชน้ั ประถมศกึ ษาปที ี่ 3 89

2. ใช้ด้าย 2 ทบ ร้อยเข็ม เพ่ือให้กระดุมแน่นหนาไม่หลุดลุ่ยง่าย ขมวดปลายด้ายทําปมใช้ เขม็ แทงขน้ึ ตรงบริเวณท่ีทําเคร่ืองหมายไว้ดึงด้ายให้แน่น

3. วางกระดุมลงตรงกลางแล้วสอดเขม็ ลอดรกู ระดุมรงั้ ด้ายใหต้ งึ แทงข้นึ ลงตามรกู ระดมุ กลับไปกลบั มาหลายครั้งจนกระดมุ แนน่

4.สอดดา้ ยใต้กระดุมซอ่ นปมอกี คร้ังแล้วตัดด้ายออก

กระดุมแป๊บ ทาํ ด้วยโลหะผสม มีลักษณะต่างไปจากกระดุมธรรมดาคือประกอบด้วยฝาบน ซ่ึงมีปุูมนูนตรงกลางและตัวรับซ่ึงตรงกลางเป็นแอ่งต้องใช้คู่กันเสมอทําให้ประกบกันสนิทการติด กระดุมแป฻บถ้าเปน็ ผา้ บางควรจะมีผา้ ช้ินเล็ก ๆรองข้างในตรงตําแหน่งท่ีเย็บกระดุมเพื่อความคงทน ส่วนใหญ่ใช้กบั เส้ือสตรีสําหรับยึดสาบเส้ือหรือขอบแขนใหต้ ิดกนั มขี น้ั ตอนการติดดังน้ี

1.วางกระดุมลงในตําแหน่งที่ต้องการแป฻บตัวผู้วางบนสาบเสื้อชิ้นบน แป฻บตัวเมียวางบน

สาบเส้ือช้นิ ลา่ งสนดา้ ยใส่เขม็ ขมวดปลายดา้ ยให้เป็นสองทบ 2.แทงเข็มสอดข้นึ ลงในรกู ระดมุ ทีละรู รลู ะ 3 คร้งั เม่ือจะเย็บรูต่อไปให้แทงเข็มโดยซ่อนด้าย

ไว้ใต้ผา้ แล้วดึงเขม็ ข้นึ เมือ่ เย็บครบ 4 รูจ้ ึงผูกปมด้ายทง้ั แปบ฻ ตัวผู้และตวั เมยี มวี ิธีการเย็บเหมือนกัน