พยัญชนะ คือ ในทางภาษาศาสตร์ หมายถึง เสียงแบบหนึ่งในภาษา ออกเสียงให้แตกต่างได้จากลักษณะของอวัยวะออกเสียงในช่องปาก และลักษณะอื่นๆ เช่น การพ่นลม หรือเสียงก้อง ไม่ก้อง นอกจากนี้ยังหมายถึงตัวอักษรที่ใช้แทนเสียงพยัญชนะด้วย ขณะที่ผู้ใช้ภาษาทั่วไปมักจะเข้าใจว่า 'พยัญชนะ' คือตัวอักษรแทนเสียงพยัญชนะเพียงอย่างเดียว พยัญชนะไทย คือ ตัวอักษร หรือ ตัวหนังสือ (สำหรับภาษาอื่นอาจนิยามรวมไปถึง รูปร่างลักษณะ และ สัญลักษณ์) พยัญชนะไทย มีทั้งหมด 44 ตัว ได้แก่ ก ข ฃ ค ฅ ฆ ง จ ฉ ช ซ ฌ ญ ฎ ฏ ฐ ฑ ฒ ณ ด ต ถ ท ธ น บ ป ผ ฝ พ ฟ ภ ม ย ร ล ว ศ ษ ส ห ฬ อ ฮ พยัญชนะหลัก พยัญชนะซ้ำ เสียงที่ออกใกล้กัน ก ก กอ ค ข ฃ ค ฅ ฆ ขอ หรือ คอ ง ง งอ จ จ จอ ช ช ฌ ฉ ชอ ซ ซ ส ศ ษ ซอ หรือ สอ ด ด ฎ (ฑ)ในบางคำ ดอ ต ต ฎ ตอ ท ท ธ ฑ ฒ ถ ฐ ทอ น น ณ นอ บ บ บอ ป ป ปอ พ พ ภ ผ พอ หรือ ผอ ฟ ฟ ฝ ฟอ หรือ ฝอ ม ม มอ ย ย ญ ยอ ร ร รอ (กระดกลิ้น) ล ล ฬ ลอ (ไม่กระดกลิ้น) ว ว วอ ฮ ฮ ห ฮอ หรือ หอ อ อ ออ ๑. อักษรกลาง คือพยัญชนะที่สามารถผันวรรณยุกต์ได้ครบทั้ง ๕ เสียง มีทั้งหมด ๙ ตัว ได้แก่ ก จ ฎ ฏ ด ต บ ป อ ๒. อักษรสูง คือพยัญชนะที่ ผันได้ไม่ครบทั้ง ๕ เสียง มี ๑๑ ตัว ได้แก่ ข ฃ ฉ ฐ ถ ผ ฝ ศ ษ ส ห ๓. อักษรต่ำ คือ พยัญชนะที่ผันได้ไม่ครบ ๕ เสียง มีทั้งหมด ๒๔ ตัว โดยแบ่งเป็น ๒ พวกคือ - อักษรต่ำคู่ คืออักษรต่ำที่มีเสียงคู่กับอักษรสูง มี ๑๔ ตัว คือ ค ฅ ฆ ช ฌ ฑ ฒ ท ธ พ ฟ ภ ซ ฮ - อักษรต่ำเดี่ยว คือ อักษรต่ำที่มีเสียงต่างกับอักษรสูง มี ๑๐ ตัว คือ ง ญ ณ น ม ย ร ล ฬ ว การแบ่งพยัญชนะออกเป็น ไตรยางศ์ หรือ อักษร ๓ หมู่ เพื่อเป็น ประโยชน์และง่ายแก่การผันเสียงวรรณยุกต์ |