ส่ือการเรยี นการสอน รหสั วชิ า ศ23101 รายวชิ า ศิลปะ 5 ชั้นมัธยมศกึ ษาปี ท่ี 3 เรือ่ ง ทกั ษะในการฝกึ หดั นาฏศลิ ปไ์ ทย ครูผู้สอน : นายธรี ะพร ไวยครุฑธี ตาแหน่ง ครูผู ช้ ่ วย กลุ่มสาระการเรยี นรูศ้ ลิ ปะ ระดบั ชนั้ มธั ยมศึกษาปี ที่ 3 รายวชิ า ศลิ ปะ 5 (สาระนาฏศิลป์) ตาแหน่ง ครูผ้ชู ว่ ย กลุ่มสาระการเรียนรู้ศลิ ปะ • ใช้นาฏยศัพท์ หรือศัพท์ทางการละครท่ีเหมาะสม บรรยายเปรียบเทียบการแสดงอากัปกิริยาของ • มที กั ษะในการแปลความและการส่ือสารผา่ นการแสดง (ศ 3.1 ม.3/4) - SCAN ME - เอกสารประกอบการเรยี นการสอน ทา่ ปฏิเสธ ภาพ การแสดงเบกิ โรง ชุดเมขลา – รามสรู (ศลิ ปินศลิ ปะศลิ ปากร 61) จากเวบ็ : https://www.facebook.com/media/set/?vanity=1049570138492313&set • นาฏศิลป์ไทยเป็นวิชาที่ว่าด้วยศิลปะการละคร หรือ ภาพ นาฏศลิ ป์ ไทย สบื คน้ เมอ่ื 04/01/2564 • จึงจะสามารถสร้างความสะเทือนใจและความ ภาพ นางกากนาสรู – 2563 โดย สานกั การสงั คตี กรมศลิ ปากร ภาพ ละครชาตรี เร่อื งมโนหร์ า ตอน "พระสธุ นเลอื กค่"ู (ศรสี ขุ ฯ ส.ค. 63) ภาษาท่า ภาพ ไหวค้ รนู าฏศลิ ป์ ไทย 62 ชุดท่ี 4 -
ราถวายมอื (13 มถิ ุนายน 2562) นาฏยศัพท์ ภาษาทา่ ทบี่ ่งบอก ภาษาท่าท่ีเลยี นแบบ ภาษาท่าทีแ่ สดง ภายในของมนษุ ย์ ภาษาทา่ ทีม่ าจากธรรมชาติ ขอ้ ภาษาท่าทบ่ี ง่ บอกอิริยาบถของมนษุ ย์ เ ป็ น ก า ร ใ ช้ ส รี ร ะ บ่ ง บ อ ก ค ว า ม ห ม า ย ด้ ว ย ท่ า ท า ง ต า ม ธรรมชาติเช่นเดียวกับการใช้ภาษามือ ซ่ึงเป็นอิริยาบถโดยธรรมชาติ ของมนุษย์ เพ่ือสื่อความหมายให้เป็นท่ีเข้าใจร่วมกันในกลุ่มชน ท่าตวั เรา ทา่ เรยี ก ทา่ ปฏเิ สธ ภาพ เครอ่ื งโขน โดย มตชิ นออนไลน์ จากเวบ็ : https://www.matichon.co.th/lifestyle/news_539757 สบื คน้ เม่อื 26/12/2563 ทา่ ตวั เรา เ ป็ น ก า ร แ น ะ น า ตั ว โ ด ย ใ ช้ ภาพ ท่าตวั เรา โดย บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท. จากดั จากหนงั สอื เรยี น ดนตรี – นาฏศลิ ป์ ม.3 (หน้า 92) วีดิทัศน์ สื่อวีดิทศั น์นี้ใช้เพื่อการศกึ ษาเท่านน้ั ขอขอบคุณสอ่ื วีดทิ ัศน์ “ทา่ ตวั เรา” เผยแพร่โดย : สุวทิ ย์ แสงสริ ิวฒั นะ เผยแพร่วันท่ี : 14 ธ.ค. 2020 ที่มา : http://youtube.com/watch?v=6pgUcrTgZa8 ท่าเรยี ก เป็นกิริยาที่ใช้แทนการเรียก ภาพ ทา่ เรยี ก โดย บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท. จากดั จากหนงั สอื เรยี น ดนตรี – นาฏศลิ ป์ ม.3 (หน้า 93) ทา่ ปฏิเสธ เ ป็ น กิ ริ ย า ที่ ใ ช้ แ ท น ค า พู ด ว่ า ภาพ ท่าปฏเิ สธ โดย บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท. จากดั จากหนงั สอื เรยี น ดนตรี – นาฏศลิ ป์ ม.3 (หน้า 93) ทา่ ยนื ต้องยืนตัวตรงสงบน่ิง เป็นการ ภาพ ทา่ ยนื โดย บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท. จากดั จากหนงั สอื เรยี น ดนตรี – นาฏศลิ ป์ ม.3 (หน้า 94) ท่านง่ั ลักษณะการนั่ง เป็นการน่ัง ภาพ ทา่ นงั่ โดย บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท. จากดั จากหนงั สอื เรยี น ดนตรี – นาฏศลิ ป์ ม.3 (หน้า 94) ขอใด กลาวถูกตองท่ีสุดเกี่ยวกับภาษาท่า ? ก ภาษาทา เปนการใชทาทางแทนคาพูดในการสอ่ื สาร ก ภาษาทา เปนการใชทาทางแทนคาพดู ในการสื่อสาร เพราะภาษาทา เปนการใชทาทางแทนคาพูดในการส่ือสาร ซึ่งเปน ภาพ บนั ทกึ เทปรายการคณุ พระชว่ ย โดย คณะศลิ ปศกึ ษา สถาบนั บณั ฑติ พฒั นศลิ ป์ ถ้าต้องการแนะนาตนเอง ควรใช้ภาษาทา่ ใด ? กขคง ทา่ ปฏิเสธ ท่าตัวเรา ทา่ ยืน ทา่ นง่ั ขอ้ ภาษาท่าท่ีเลียนแบบธรรมชาติและสัตว์ เป็นการใช้สรีระด้วยท่าทางธรรมชาติ ผสมผสานกับการใช้ จินตนาการ เลียนแบบธรรมชาติและสัตว์ให้มีความใกล้เคียงกัน มากทส่ี ุด เพือ่ ส่ือความหมายโดยเฉพาะ ทั้งนี้ การเลียนแบบธรรมชาติค่อนข้างยากและมีความเป็น นามธรรมมาก ดังน้ัน หากจะใช้กระบวนท่าราทางนาฏศิลป์ไทย เ ลี ย น แ บ บ ธ ร ร ม ช า ติ ก็ อ า จ จ ะ ต้ อ ง เ ลี ย น แ บ บ สิ่ ง ท่ี สั ม ผั ส ไ ด้ จ า ก ธรรมชาติ ภาพ ฉุยฉายนางวฬิ าร์ โดย Arts Thesis in Thai Dance MSU จากเวบ็ : https://www.facebook.com/ThaiDanceMSU/photos สบื คน้ เมอ่ื 07/01/2564 ลมพัด เป็นการใช้สรีระเลียนแบบลมทพ่ี ัดจาก ฝนตก เป็นการใชม้ ือจบี เลยี นแบบเม็ดฝน ภาพ ภาษาท่าทเ่ี ลยี นแบบธรรมชาติ โดย บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท. จากดั จากหนงั สอื เรยี น ดนตรี – นาฏศลิ ป์ ม.3 (หน้า 95) ส่วนการเลียนแบบท่าทางของสัตว์ มีลักษณะเป็นธรรมชาติ ภาพ มโนหร์ าบชู ายญั โดย Solo & Creative Thai Dance CU ท่านกบนิ เลยี นแบบการบนิ ของสตั ว์มีปกี เช่น นก พญาครฑุ เปน็ ตน้ ท่าปลาว่ายน้า เลยี นแบบการเคล่ือนไหวของปลาเวลาแหวกว่ายอยู่ในนา้ ภาพ ภาษาทา่ ทเ่ี ลยี นแบบสตั ว์ โดย บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท. จากดั จากหนงั สอื เรยี น ดนตรี – นาฏศลิ ป์ ม.3 (หน้า 96) จากภาพ ข้อใดคือภาษาทา่ ทเ่ี ลยี นแบบธรรมชาติ ? กขคง ทา่ นกบนิ ท่าภมรเคลา้ เกสร ทา่ ปลาวา่ ยนา้ ทา่ ฝนตก ขอ้ ภาษาท่าที่แสดงอารมณ์และความรู้สึก เป็นการ ใช้ท่าทา งธรรมช าติสื่ออา รมณ์ แล ะ ความรู้สึกภายในของมนุษย์ เช่น รัก โกรธ ดีใจ เสียใจ เป็น ต้ น ก า ร สื่ อ อ า ร ม ณ์ แ ล ะ ค ว า ม รู้ สึ ก ภ า ย ใ น ม นุ ษ ย์ จ ะ จินตนาการอารมณ์แล้วตีความออกมาเป็นท่าทางและแสดง สหี นา้ บ่งบอกความรสู้ กึ เพือ่ ส่ือความหมายให้ผู้ชมเข้าใจ เช่น ท่ารัก ท่าโกรธ ทา่ ขัดเคืองใจ ท่าร้องไห้ ทา่ ยิม้ เปน็ ต้น ภาพ รจนาเสย่ี งพวงมาลยั โดย Picuki จากเวบ็ : https://www.picuki.com/profile/mm_mashow สบื คน้ เมอ่ื 07/01/2564 วดี ทิ ศั น์ สื่อวีดทิ ศั นน์ ีใ้ ช้เพ่อื การศกึ ษาเท่านน้ั ขอขอบคุณสือ่ วีดทิ ัศน์ “ภาษาท่านาฏศิลป์” เผยแพร่โดย : Queen Sirikit Museum of Textiles เผยแพร่วนั ท่ี : 21 ม.ิ ย. 2020 ท่ีมา : https://www.youtube.com/watch?v=kWkJWbVLePo ทา่ รัก ปฏบิ ัตโิ ดยการประสานลาแขน ใชฝ้ ่ามอื ท้งั 2 ข้างวางทาบบริเวณฐานไหล่ หรือบริเวณอก ทา่ โกรธ ปฏิบัติโดยการต้ังข้อมือขึ้น ใช้น้ิวฟาดตวัดขึ้นแล้วเก็บนิ้วซ้ึงอเข้าหาฝ่ามือ หรือใช้ฝ่ามือซ้ายถูไปมา ท่ายมิ้ ปฏบิ ตั ิโดยยกมือซา้ ยขึ้นจบี แลว้ หกั ข้อมอื เข้าหาใบหน้า โดยให้ปลายน้วิ ชแ้ี ละนิ้วหัวแม่มืออยู่ระดับปาก ภาษาท่าท่มี าจากการประดิษฐ์ 01 02 ภาษาท่าท่ปี ระดษิ ฐข์ ้นึ ภาษาท่าทมี่ นุษย์ ภาษาท่ีมนุษย์ประดิษฐ์สร้างสรรค์ขึ้น มีทั้งท่ี ภาพ บษุ บาทรงเครอ่ื ง โดย Solo & Creative Thai Dance CU ขอ้ ภาษาทา่ ทป่ี ระดิษฐ์ขึน้ จากธรรมชาติ คาวา่ “ท่าน” ใชว้ ิธกี ารไวม้ ือบง่ บอกถึงความอาวโุ ส คาวา่ “บ้าน” ใช้วิธีการจรดปลายนว้ิ มือประกบกนั ภาพ ภาษาทา่ ทป่ี ระดษิ ฐข์ น้ึ จากธรรมชาติ โดย บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท. จากดั จากหนงั สอื เรยี น ดนตรี – นาฏศลิ ป์ ม.3 (หน้า 99) คาวา่ “ดอกไม”้
ทาทา่ จบี บง่ บอก คาวา่ “ดอกบวั ” ทาทา่ พนมมอื จะเหน็ ได้ว่าภาษาท่าทีป่ ระดษิ ฐข์ นึ้ จากท่าธรรมชาติ มนุษยจ์ ะตอ้ งใช้จนิ ตนาการประกอบ ภาพ ภาษาท่าทป่ี ระดษิ ฐข์ น้ึ จากธรรมชาติ โดย บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท. จากดั จากหนงั สอื เรยี น ดนตรี – นาฏศลิ ป์ ม.3 (หน้า 99) ขอ้ ภาษาท่าทีม่ นุษยป์ ระดษิ ฐข์ นึ้ โดยกาหนดใช้เปน็ แม่ทา่
หรือท่เี รียกว่า “ทา่ แม่บท” ภาพ ราแม่บทเลก็ โดย บรษิ ทั อกั ษรเจรญิ ทศั น์ อจท. จากดั จากหนงั สอื เรยี น ดนตรี – นาฏศลิ ป์ ม.3 (หน้า 103) วดี ิทศั น์ สอ่ื วดี ิทัศน์นใ้ี ชเ้ พอ่ื การศกึ ษาเท่านน้ั ขอขอบคณุ สอื่ วดี ทิ ศั น์ “ราแมบ่ ท” เผยแพร่โดย : korathome เผยแพร่วันท่ี : 28 พ.ค. 2012 ท่มี า : http://www.youtube.com/watch?v=6Z6icQOASow ขอใดเปนเหตุผลสาคัญทสี่ ุดในการประดิษฐภาษาทาขน้ึ มา ก เพอ่ื ใหเพียงพอกับคารอง ก เพือ่ ใหเพยี งพอกบั คารอง เพราะภาษาทาที่มาจากการประดษิ ฐขึ้นโดยตรง เปนทาทางท่ีประดิษฐ ภาพ ดาวดงึ ส์ บทเรยี นออนไลน์ 360 องศา โดย SouthGlobal Marketings จากเวบ็ : http://rabamthai.com สบื คน้ เม่อื 10/01/2564 ภาษาท่า หรือนาฏยศัพท์ เป็นส่ิงที่ปรมาจารย์ทางด้านนาฏศิลป์ไทยได้กาหนดขึ้น เพื่อนามาใช้ในการส่ือความหมายด้วยกระบวนท่าราตามลักษณะและประเภทของการ การเคล่อื นไหวร่างกาย • การเคล่ือนไหวร่างกายประกอบเพลง เป็นการ ภาพ รากระทบไม้ กระทบจติ ประทบั ใจ สบื คน้ เม่อื 14/01/2564 การใช้ภาษาท่าทางเพอ่ื สื่อความหมาย • การใช้ภาษาท่าทางเพื่อบ่งบอกความหมาย ภาพ คนโขน 2018 องกท์ ่ี 2 โดย BIGGYPHOTO สบื คน้ เม่อื 15/01/2564 การใช้ท่าทางแทนคาพูด หรอื ใช้ภาษานาฏศิลปป์ ระกอบเพลง • การใช้ภาษาท่าทางเพื่อบ่งบอกความหมายนับเป็นสิ่งที่สาคัญมากอย่างหน่ึง เน่ืองจากนาฏศิลป์ไทยเป็น ภาพ นาฏยะเทวะสตรี โดย สานกั การสงั คตี กรมศลิ ปากร จากเวบ็ : https://www.facebook.com/media/set/?vanity=1049570138492313&set สบื คน้ เม่อื 15/01/2564 การประดิษฐทาราทีต่ องใชหลักนาฏศิลปมาประกอบ ก การใชภาษาทา สิง่ ทีค่ วรคานงึ ถึงในการประดษิ ฐท์ า่ ราประกอบเพลง • ใชท้ ่าทางส่ือความหมายตามหลักนาฏศิลป์ไทย เช่น หากต้องการส่ือความหมายว่าสวยงามก็จะใช้ท่า • หลกี เล่ียงการใช้ท่าซ้าเพ่ือส่อื ความหมาย หากเนือ้ รอ้ งมเี นื้อรอ้ งที่มคี วามหมายใกล้เคียงกันก็จะ จะประดิษฐท์ า่ ราทย่ี ากง่ายแตกต่างกนั ออกไป ความประหยัด • ผู้เรียนอาจใช้วัสดุท่ีหาได้ง่ายมาใช้ในการประดิษฐ์อุปกรณ์ประกอบการ • ควรคานึงถึงการนาวัสดุในท้องถิ่นมาใช้ประดิษฐ์อุปกรณ์ประกอบการ
• ควรคานึงถึงศักยภาพของผู้เรียนด้วยว่ามีความสามารถในการประดิษฐ์ ทักษะพ้ืนฐานในการฝึกหัดนาฏศิลป์ไทย มีความจาเป็นอย่างยิ่งท่ีจะต้องฝึกหัด นอกจากน้ี ในการประดิษฐ์อุปกรณ์ประกอบการแสดง ผู้เรียนจะต้องคานึงถึงความ ภารกจิ ท่ี 6.1 ภาษาทา่ หรอื ภาษาทา่ ราทปี่ ระดษิ ฐ์จากธรรมชาติ คาช้ีแจง ให้นักเรียนอ่านข้อความที่กาหนดให้ ครตู รวจความถูกต้องและประเมินผลงาน Show&Share “ ”เพื่อประโยชนต์ อ่ สังคม กรณีไม่ผา่ น ใหน้ กั เรยี น เรื่อง ทกั ษะทางนาฏศลิ ปไ์ ทย สง่ิ ท่ตี ้องเตรยี ม • เอกสารศกึ ษาคน้ คว้าดว้ ยตนเอง • ชิน้ งาน และท่าทางประกอบการแสดง |