Show
ดาวเทียมไทยคม (THAICOM) ดาวเทียมดวงแรกของประเทศไทย ถูกส่งขึ้นสู่วงโคจรเมื่อวันที่ 17 ธันวาคม พ.ศ. 2536 17 ธันวาคม พ.ศ. 2536 ดาวเทียมไทยคม (THAICOM) ดาวเทียมดวงแรกของไทย ถูกส่งขึ้นสู่วงโคจรจากฐานส่งของบริษัท แอเรียนสเปซ (Arianespace) แห่งฝรั่งเศส ที่เมืองคูรู (Kourou) ประเทศเฟรนช์ เกียนา (French Guiana) ทวีปอเมริกาใต้ สร้างโดยบริษัท ฮิวจ์ สเปซ แอร์คราฟท์ (Hughes Space Aircraft) ของสหรัฐอเมริกา เพื่อให้บริการสื่อสารผ่านช่องสัญญาณดาวเทียม รองรับการสื่อสารของประเทศที่กำลังขยายตัวอย่างรวดเร็ว สามารถถ่ายทอดทั้งสัญญาณโทรทัศน์ วิทยุกระจายเสียง โทรศัพท์ และการสื่อสารข้อมูล มีอายุการใช้งานประมาณ 15 ปี (ถึง พ.ศ. 2551) ทั้งนี้ ชื่อ "ไทยคม" เป็นชื่อที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทาน โดยย่อมาจากคำว่า Thai Communications ในภาษาอังกฤษ หรือไทยคม (นาคม) เดิมดาวเทียมดวงนี้อยู่ที่พิกัด 78.5 องศาตะวันออก เรียกชื่อว่า ไทยคม 1 เมื่อย้ายมาอยู่ที่ 120 องศาตะวันออก ในเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2540 จึงเรียกชื่อใหม่ว่า "ไทยคม 1A" ดาวเทียมธีออส (THEOS) เป็นคำมาจาก Thailand Earth Observation Systems หมายถึงระบบสำรวจพื้นผิวโลกโดยใช้เทคโนโลยีภาพถ่ายจากดาวเทียมของประเทศไทย ดาวเทียมดวงนี้ได้ทะยานขึ้นสู่อวกาศ เมื่อวันพุธที่ 1 ตุลาคม 2551 โดยจรวดนำส่ง “เนปเปอร์” (Dnepr) จากฐานส่งจรวดเมืองยาสนี (Yasny) ประเทศรัสเซีย ซึ่งเป็นความร่วมมือระหว่างรัฐบาลไทยและรัฐบาลฝรั่งเศส เมื่อปี 2547 โดยมีสำนักงานพัฒนาเทคโนโลยีอวกาศและภูมิสารสนเทศ (องค์การมหาชน) หรือ สทอภ. และกระทรวงวิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี (วท.) ประโยชน์ของดาวเทียมธีออส ข้อมูลเพิ่มเติม ดาวเทียมธีออส ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับดาวเทียม
ตัวชี้วัดที่เกี่ยวข้อง สาระที่ 7 : ดาราศาสตร์และอวกาศ ว 7.2 ม.3/1 สืบค้นและอภิปรายความก้าวหน้าของเทคโนโลยีที่ใช้สำรวจอวกาศ วัตถุท้องฟ้า สภาวะอากาศ ทรัพยากรธรรมชาติ การเกษตร และการสื่อสาร ดาวเทียมสำรวจทรัพยากรดวงแรกของประเทศไทยมีชื่อว่า ดาวเทียมธีออส ย่อมาจาก Thailand Earth Observation System THEOS เป็นดาวเทียมขนาดเล็ก มีน้ำหนัก 750 กิโลกรัม และมีระยะห่างจากโลกเมื่อส่งขึ้นไปโคจรที่ระดับ 822 กิโลเมตร โคจรรอบโลกทั้งสิ้น 369 วงโคจร ซึ่งระยะทางระหว่างวงโคจรแต่ละวงเท่ากับ 105 กม โดยจะโคจรมาที่จุดเดิมทุกๆ 26 วัน และสามารถถ่ายภาพได้ครอบคลุมทั่วโลก บันทึกภาพด้วยระบบเดียวกับกล้อง Optical System ความละเอียดของภาพขาวดำ 2 เมตร สามารถเห็นวัตถุขนาด 2x2 เมตรในที่แจ้งได้ชัดเจน ความละเอียดภาพสี 15 เมตร ความกว้างของแนวถ่ายภาพ 90 กิโลเมตร โดยอายุการใช้งานประมาณ 5 ปีดาวเทียมไทยโชต (Thaichote) หรือ ดาวเทียมธีออส (THEOS) ดาวเทียมสำรวจทรัพยากรดวงแรกของไทยได้ทะยานขึ้นสู่อวกาศ ในวันพุธที่ 1 ตุลาคม 2551 ตามเวลาประเทศไทย 13:37:16 น. หรือ 6.37:16 น. ตามเวลามาตรฐานสากล (UTC) โดยจรวดนำส่ง "เนปเปอร์" (Dnepr) จากฐานส่งจรวดเมืองยาสนี (Yasny) ประเทศรัสเซีย ดาวเทียมไทยโชต ถูกออกแบบให้เป็นดาวเทียมขนาดเล็ก มีอายุการใช้งานอย่างน้อย 5 ปี ทำงานโดยอาศัย แหล่งพลังงาน จากดวงอาทิตย์ สามารถบันทึกภาพได้ครอบคลุมพื้นที่ทั่วโลก ติดตั้งอุปกรณ์ถ่ายภาพแบบ ออฟติคคอล (Optical Imagery) ทำให้สามารถบันทึกข้อมูลภาพ ในช่วงคลื่นแสงที่ตามองเห็น (Visible band) จนถึงช่วงคลื่นอินฟราเรดใกล้ (Near Infrared) ทั้งนี้เมื่อเปรียบเทียบช่วงคลื่นของดาวเทียมธีออสกับดาวเทียม อื่นๆ พบว่า 3 ช่วงคลื่นของดาวเทียมธีออส มีความคล้ายคลึงกับช่วงคลื่นของดาวเทียม SPOT ยกเว้นช่วงคลื่น สีน้ำเงิน ที่มีเพิ่มมากกว่าของดาวเทียม SPOT และมีความคล้ายคลึงกันกับช่วงคลื่นของดาวเทียม Landsat ระบบ TM หมายเหตุ: คุณลักษณะดาวเทียมน้ำหนัก715 กิโลกรัมขนาด2.1 เมตร x 2.1 เมตร (Sun Synchronous)แผงรับแสงอาทิตย์840 วัตต์เชิ้อเพลิงและความจุของถังเชื้อเพลิง (Hydrazine)80 กก.วงโคจรแบบสัมพันธ์กับดวงอาทิตย์ (Sun Synchronous)ความสูงของวงโคจร822 กิโลเมตร จากพื้นโลกความเอียงของแนวการโคจร98.7 องศาจำนวนวงโคจรต่อวัน14+5/26 วงโคจรต่อวันเวลาท้องถิ่นที่โคจรผ่าน10:00 น.ระยะเวลาโคจรรอบโลก 1 รอบ101.4 นาทีการโคจรกลับมาแนวเดิมทุก 26 วัน (369 วงโคจร)ความเร็วเมื่อเทียบกับพื้นโลก6.6 กม./วินาทีความจุของอุปกรณ์เก็บข้อมูล40 Gbit solid-state memoryการประมวลผลข้อมูลบนดาวเทียมอัตราส่วนของการบีบอัดข้อมูล 2.80 or 3.75 for PAN 2.95 or 3.75 for MS อัตราการส่งข้อมูลภาพ(Image Telemetry)120 Mbit/s (X band)ช่องว่างระหว่างแนวโคจร (ที่เส้นศูนย์สูตร)108 กิโลเมตร ระหว่างแนวการโคจร 2 แนวที่ใกลที่สุดที่ ดาวเทียมผ่าน 2800 กิโลเมตร ระหว่างแนวโคจร 2 วงที่ต่อเนื่องกันขอบเขตการบันทึกข้อมูลทั่วทั้งโลกขอบเขตการรับสัญญาณรัศมีมากกว่า 2000 กิโลเมตร จากสถานีรับภาคพื้นดิน (ที่มุมเงย 5 องศา)เวลาในการโคจรมาถึงเป้าหมาย2 วัน เมื่อดาวเทียมเอียงถึง 50 องศา 5 วัน เมื่อดาวเทียมเอียงถึง 30 องศาอุปกรณ์บันทึกข้อมูลPanchromatic (ช่วงคลื่นเดียว) รายละเอียดภาพ 2 เมตร, ความกว้างแนวภาพ 22 กิโลเมตร Multispectral (หลายช่วงคลื่น) รายละเอียดภาพ 15 เมตร, ความกว้างแนวภาพ 90 กิโลเมตรอายุการใช้งานอย่างน้อย 5 ปี อุปกรณ์บันทึกข้อมูล(ช่วงคลื่นเดียว)Multispectral (หลายช่วงคลื่น)ช่วงคลื่นP : 0.45 - 0.90 ไมครอนB0 (น้ำเงิน) : 0.45 - 0.52 ไมครอน B1 (เขียว) : 0.53 - 0.60 ไมครอน B2 (แดง) : 0.62 - 0.69 ไมครอน B3 (อินฟราเรดใกล้) : 0.77 - 0.90 ไมครอนรายละเอียดภาพ2 เมตร15 เมตรความกว้างแนวภาพ22 กิโลเมตร (ในแนวดิ่ง)90 กิโลเมตร (ในแนวดิ่ง)จำนวน pixel ต่อแถว12,000 pixels6,000 pixelsความกว้างของแนวที่สามารถบันทึกภาพ1,000 กิโลเมตร (มุมเอียง ± 30 องศา)1,100 กิโลเมตร (มุมเอียง ± 30 องศา) การถ่ายภาพจากดาวเทียม Thaichoteการถ่ายภาพในแนวดิ่ง (Nadir) ดาวเทียมธีออสถ่ายภาพในแนวดิ่ง (Nadir) หรือภายในมุมเอียงไม่เกิน 11 องศา (Near Nadir) ตามแนวการโคจร มีขนาดความกว้างของแนวถ่ายภาพ 22 กิโลเมตร สำหรับกล้อง Panchromatic และ90 กิโลเมตร สำหรับกล้อง Multispectral ดาวเทียมธีออสสามารถถ่ายภาพเป็นแนวยาวต่อเนื่องได้สูงสุดถึง 4,000 กิโลเมตร ความสามารถในการถ่ายภาพซ้ำในพื้นที่เดิม ดาวเทียมธีออสสามารถปรับเอียงมุมกล้องโดยการเอียงมุมกล้องโดยการเอียงดาวเทียมไปทางซ้ายหรือขวา หรือเพิ่มความกว้างของพื้นที่ที่ถ่ายภาพ เป็นการเพิ่มความถี่ในการถ่ายภาพพื้นที่เป้าหมายได้บ่อยครั้งขึ้น การเพิ่มความถี่ในการถ่ายภาพซ้ำที่เดิมขึ้นกับมุมเอียงของดาวเทียมและตำแหน่งภูมิศาสตร์ตามแนวเส้นละติจูดของพื้นที่นั้น ๆ มุมเอียงของกล้องที่สามารถบันทึกได้ภาพที่มีคุณภาพดีในเกณฑ์ที่ยอมรับได้ต้องไม่เกิน 30 องศา อย่างไรก็ตามกรณีเร่งด่วนดาวเทียมธีอสสามารถปรับมุมเอียงได้ถึง 50 องศา ซึ่งจะเพิ่มความถี่ในการถ่ายภาพซ้ำที่เดิม เช่น ประเทศไทยอยู่ใกล้เส้นศูนย์สูตร สามารถถ่ายภาพได้ซ้ำที่เดิมเฉลี่ยทุก 3 วัน สำหรับมุมเอียงไม่เกิน 30 องศา แต่ถ้าปรับมุมเอียงถึง 50 องศา ความถี่ในการถ่ายภาพซ้ำที่เดิมเพิ่มขึ้นเป็นทุก 2 วัน การถ่ายภาพสเตอริโอ (Stereo Imaging) ดาวเทียมธีออสสามารถถ่ายภาพสเตอริโอได้ 2 วิธี
ผลิตภัณฑ์ข้อมูลดาวเทียม Thaichoteผลิตภัณฑ์ข้อมูลจากดาวเทียม Thaichote นั้นมีให้เลือกหลายแบบ โดยแต่ละแบบจะใช้การผสมช่วงคลื่นที่แตกต่างกัน ทำให้รายละเอียดจุดภาพของผลิตภัณฑ์แตกต่างกัน ชนิดของผลิตภัณฑ์ขาว–ดำน้ำเงินเขียวแดงอินฟราเรดใกล้รายละเอียดภาพแบบช่วงคลื่นเดียว (PAN)x----2 เมตรภาพสีเชิงคลื่น ( MS)-xxxx15 เมตรPan-Sharpenedxxxxx2 เมตร(Multispectral Products)ผลิตภัณฑ์แบบช่วงคลื่นเดียว (Panchromatic Products)ผลิตภัณฑ์ Pan-Sharpend (Pan-Sharpened Products)ผลิตภัณฑ์ภาพสีเชิงคลื่นของดาวเทียม Thaichote ให้รายละเอียดภาพ 15 เมตร (ที่การบันทึกภาพแนวดิ่ง) และมีข้อมูล 8 บิตต่อจุดภาพ โดยในหนึ่งแฟ้มข้อมูลของผลิตภัณฑ์จะประกอบด้วยข้อมูลทั้ง 4 ช่วงคลื่น ภาพที่ได้เป็นสี่เหลี่ยมจัตุรรัสมีขนาด 90 กม. x 90 กม. ผลิตภัณฑ์แบบช่วงคลื่นเดียวของดาวเทียม Thaichote ให้รายละเอียดภาพ 2 เมตร (ที่การบันทึกภาพแนวดิ่ง) และมีข้อมูล 8 บิตต่อจุดภาพ ภาพที่ได้เป็นสี่เหลี่ยมจัตุรัสขนาด 22 กม. x 22 กม. ผลิตภัณฑ์แบบ Pan-Sharpened รวมข้อมูลที่ตามองเห็นจาก 4 ช่วงคลื่น (น้ำเงิน เขียว แดง อินฟราเรดใกล้) เข้ากับข้อมูลเชิงพื้นที่ของช่วงคลื่นขาว-ดำ ผลิตภัณฑ์แบบ Pan-Sharpened มีให้เลือกได้เฉพาะผลิตภัณฑ์ในระดับ 2A เท่านั้น ภาพที่ได้เป็นภาพสี่เหลี่ยมจัตุรัสขนาด 22 กม. x 22 กม.ระดับการผลิตผลิตภัณฑ์ข้อมูลจากดาวเทียมไทยโชตมีการปรับแก้ 2 ระดับ ได้แก่
ชนิดของพื้นที่ภาพ
การสั่งซื้อข้อมูลจากดาวเทียม Thaichoteในการสั่งซื้อผลิตภัณฑ์ข้อมูลจากดาวเทียมธีออส สามารถเลือกสั่งซื้อผลิตภัณฑ์จากข้อมูลที่มีอยู่แล้วในคลังข้อมูล หรือข้อมูลที่ขอให้รับสัญญาณใหม่ สำหรับการสั่งซื้อข้อมูลใหม่ที่ไม่มีอยู่ในคลังข้อมูล มีขั้นตอนการขอรับสัญญาณดังต่อไปนี้
รายละเอียดในการสั่งซื้อสามารถสอบถามได้ที่ฝ่ายบริการข้อมูล สำนักบริการและพัฒนาธุรกิจ สทอภ. ทั้งนี้ตั้งแต่ตุลาคม 2552 เป็นต้นไป สามารถติดต่อฝ่ายบริการข้อมูลได้ตามที่อยู่ และหมายเลขโทรศัพท์ข้างล่างนี้ ฝ่ายบริการข้อมูล ระยะเวลาโดยประมาณ ในการผลิตผลิตภัณฑ์ข้อมูลจากดาวเทียมThaichote ชนิดของการสั่งซื้อระยะเวลาในการดำเนินการ (วัน)ตรวจสอบความเป็นไปได้ก่อนตอบรับการสั่งซื้อการสั่งบันทึกภาพStandard10-15ใช่Priority3-5ใช่Urgent1-2ใช่Reservedตามที่ผู้ใช้ระบุใช่การสั่งจากคลังข้อมูลStandard3-4ไม่Priority1-3ไม่Urgent1-2ไม่Reserved1-2ไม่ การจัดส่งผลิตภัณฑ์
การสั่งบันทึกภาพแบบฉุกเฉิน (Urgent Tasking)สทอภ. ขอสงวนสิทธิ์ที่จะไม่อนุญาติให้มีการยกเลิก หรือรับคืนข้อมูล
การสั่งบันทึกภาพข้อมูลดาวเทียม Thaichoteในการสั่งให้ดาวเทียม Thaichote บันทึกภาพนั้นมีชนิดของการสั่งให้เลือก 4 แบบ ได้แก่
การสั่งให้บันทึกภาพนั้นมีทั้งแบบรับสัญญาณครั้งเดียว และรับสัญญาณหลายครั้งขึ้นอยู่กับตัวแปรที่กำหนด ความเป็นไปได้ในการบันทึกภาพขึ้นกับความเป็นไปได้ทางเชิงกายภาพ (มุมมอง, พื้นที่ และช่วงเวลาการบันทึกภาพ) และความเป็นไปได้เชิงการแข่งขัน (พิจารณาจากการสั่งบันทึกภาพที่มีอยู่แล้วในระบบ และการสั่งบันทึกภาพที่มีลำดับความสำคัญสูงกว่า) การสั่งบันทึกภาพแบบปกติ (Standard Tasking)
ทฤษฎี ( Nominal ) : 30 º สูงสุด ( Full ) : 50 º ผู้ใช้ระบุ ( User ) : 0 º ถึง 50 ºใช่จำนวนครั้งสูงสุดในการบันทึกภาพจำกัดโดยความยาวของระยะเวลาการบันทึกภาพและลำดับความสำคัญไม่จำนวนครั้งในการบันทึกภาพบันทึกครั้งเดียว : การบันทึกที่ได้ข้อมูลภาพตรงตามความต้องการเพียงครั้งเดียว บันทึกหลายครั้ง : ผู้ใช้ระบุความถี่ในการบันทึกและจำนวนวันที่น้อยที่สุดระหว่างการบันทึกสองครั้งที่ติดกันใช่การบีบอัดข้อมูลสูง หรือ ต่ำ (ขึ้นอยู่กับการประยุกต์ใช้ข้อมูลของผู้ใช้)ใช่ การสั่งบันทึกภาพแบบเร่งด่วน (Priority Tasking)
ทฤษฎี ( Nominal ) : 30 º สูงสุด ( Full ) : 50 º ผู้ใช้ระบุ ( User ) : 0 º ถึง 50 ºใช่จำนวนครั้งสูงสุดในการบันทึกภาพจำกัดโดยความยาวของระยะเวลาการบันทึกภาพและลำดับความสำคัญไม่จำนวนครั้งในการบันทึกภาพบันทึกครั้งเดียว : การบันทึกที่ได้ข้อมูลภาพตรงตามความต้องการเพียงครั้งเดียว บันทึกหลายครั้ง : ผู้ใช้ระบุความถี่ในการบันทึกและจำนวนวันที่น้อยที่สุดระหว่างการบันทึกสองครั้งที่ติดกันใช่การบีบอัดข้อมูลสูง หรือ ต่ำ (ขึ้นอยู่กับการประยุกต์ใช้ข้อมูลของผู้ใช้)ใช่ การสั่งบันทึกภาพแบบฉุกเฉิน (Urgent Tasking)
ทฤษฎี ( Nominal ) : 30 º สูงสุด ( Full ) : 50 º ผู้ใช้ระบุ ( User ) : 0 º ถึง 50 ºใช่จำนวนครั้งสูงสุดในการบันทึกภาพจำกัดโดยความยาวของระยะเวลาการบันทึกภาพและลำดับความสำคัญไม่จำนวนครั้งในการบันทึกภาพบันทึกครั้งเดียว : การบันทึกที่ได้ข้อมูลภาพตรงตามความต้องการเพียงครั้งเดียวไม่การบีบอัดข้อมูลสูง หรือ ต่ำ (ขึ้นอยู่กับการประยุกต์ใช้ข้อมูลของผู้ใช้)ใช่ การสั่งบันทึกภาพแบบจอง (Reserved Tasking)
ทฤษฎี ( Nominal ) : 30 º สูงสุด ( Full ) : 50 º ผู้ใช้ระบุ ( User ) : 0 º ถึง 50 ºใช่จำนวนครั้งสูงสุดในการบันทึกภาพจำกัดโดยความยาวของระยะเวลาการบันทึกภาพและลำดับความสำคัญไม่จำนวนครั้งในการบันทึกภาพบันทึกครั้งเดียว : บันทึกภาพเพียงครั้งเดียวไม่การบีบอัดข้อมูลสูง หรือ ต่ำ (ขึ้นอยู่กับการประยุกต์ใช้ข้อมูลของผู้ใช้)ใช่ วงโคจรของดาวเทียม THEOS
เป็นโปรแกรมพัฒนาบน Microsoft Excel เพื่อใช้ดูแนวโคจรของดาวเทียมธีออส โดยใส่วันที่กำหนด
เป็นคู่มืออธิบายการใช้โปรแกรม THEOS Orbit Number และการแสดงแนวการผ่านของวงโคจรดาวเทียมธีออสผ่านโปรแกรม Google Earth ดาวเทียมสํารวจทรัพยากร มีอะไรบ้างดาวเทียมสำรวจทรัพยากรโลก (Earth observation satellites) เป็นดาวเทียมที่ถูกออกแบบ เฉพาะเพื่อการสำรวจ ติดตามทรัพยากรและสิ่งแวดล้อมต่างๆ ของโลก รวมทั้งการทำแผนที่ต่างๆ ได้แก่ ดาวเทียมLANDSAT RADARSAT ALOS และ THEOS เป็นต้น
ดาวเทียมที่ใช้สำรวจทรัพยากรดวงแรกของโลกเป็นของชาติใดดาวเทียมสำรวจด้วยการรับรู้จากระยะไกลเกิดขึ้นครั้งแรกพร้อม ๆ กับการปล่อยดาวเทียมครั้งแรก คือ สปุตนิก 1 ของสหภาพโซเวียตเมื่อวันที่ 4 ตุลาคม ค.ศ. 1957 (พ.ศ. 2500) โดยสปุตนิก 1 ส่งคลื่นวิทยุกลับมาบนโลก ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ใช้ศึกษาไอโอโนสเฟียร์ สำหรับสหรัฐอเมริกา นาซาได้ปล่อยดาวเทียมดวงแรกของอเมริกา คือ en:Explorer 1 เมื่อวัน ...
ดาวเทียมดวงแรกของไทยใครสร้างไทยคม 1 ดาวเทียมดวงแรกของประเทศไทย เป็นดาวเทียมรุ่น HS-376 สร้างโดย Huges Space Aircraft (บริษัทลูกของ โบอิง) โคจรบริเวณพิกัดที่ 120 องศาตะวันออก ส่งขึ้นสู่วงโคจรเมื่อ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2536 มีอายุการใช้งานประมาณ 15 ปี (ถึง พ.ศ. 2551)
ดาวเทียมดวงใดสำรวจทรัพยากรธรรมชาติของโลกดาวเทียม Landsat – 7 (ดาวเทียมสำรวจทรัพยากรของสหรัฐอเมริกา) - เป็นดาวเทียมสำรวจทรัพยากรดวงแรกของโลกขึ้นสู่วงโคจรเมื่อปี พ.ศ. 2515 โดยองค์การ NASA ต่อมาได้โอนกิจการให้บริษัทเอกชน EOSAT เพื่อดำเนินการเชิงพาณิชย์
|