แนวทาง ปฏิบัติเมื่อพบเนื้อหาที่ไม่เหมาะสม ม. 2

การใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศอย่างมคี วามรับผิดชอบ

หัวขอ้ ท่ีจะศึกษา จดุ ประสงคข์ องบทเรยี น

• แนวทางปฏิบตั ิเม่ือพบเน้ือหาไมเ่ หมาะสม • เลอื กแนวทางปฏิบตั เิ มื่อพบเนือ้ หาทีไ่ ม่เหมาะสม
• ผลกระทบการเผยแพร่ขอ้ มูลท่ีไมเ่ หมาะสม • ใชไ้ อทไี ด้อยา่ งมีความรับผิดชอบ
• มารยาทในการตดิ ต่อส่ือสาร • สร้างและแสดงสทิ ธิ์ความเป็นเจ้าของผลงาน
• แนวทางการพิจารณาเนื้อหากอ่ นการเผยแพรข่ อ้ มลู • ตดิ ต่อส่อื สารผา่ นเครือขา่ ยสงั คมอย่างปลอดภยั
• การสรา้ งและแสดงสทิ ธ์คิ วามเปน็ เจ้าของผลงาน

เทคโนโลยีสารสนเทศหรือไอที เชื่อมโยงทุกสิ่งรอบตัวให้สามารถติดต่อส่ือสารระหว่างวันได้
ทาให้ผู้ใช้งานสามารถดาเนินชีวิตประจาวันได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว แต่หากใช้งานไม่ระมัดระวังหรือ
ขาดความรู้ อาจผลกระทบต่อผู้ใช้งานได้ ดังน้ันจึงจาเป็นต้องเรียนรู้วิธีการใช้ใหเ้ กิดประโยชน์ มีมารยาท
ในการใช้งาน มคี วามรับผิดชอบ ถกู ตอ้ งตามกฎหมาย ไม่สรา้ งความเสยี หายใหแ้ กต่ นเองและผู้อ่ืน

การใชง้ านเทคโนโลยสี ารสนเทศอย่างมคี วามรบั ผดิ ชอบ

อัตราการเพิ่มของผู้ใช้งานอินเทอร์เน็ตท่ัวโลกสูงข้ึนอย่างต่อเน่ือง และช่วงอายุของผู้ใช้งานกว้างมากขึ้นตั้งแต่วัยเด็กจนถึงผู้สูง
วัย อินเทอร์เน็ตช่วยให้สามารถค้นหาข้อมูลท่ีต้องการ การติดต่อส่ือสารทาได้สะดวก แต่ในขณะเดียวกันอินเทอร์เน็ตก็ได้สร้าง
ปัญหาหลายประการให้กับผู้ใช้งาน เช่น ปัญหาทางด้านสุขภาพ เวลา และความเป็นส่วนตัว รวมถึงยังสร้างปัญหาท่ีนับว่าเป็นภัย
สังคมอีกจานวนไม่นอ้ ย เชน่ ปญั หาการลอ่ ลวง ปัญหาการคกุ คามทางเพศ ปัญหาการส่งข้อความหรอื รปู ภาพทผ่ี ิดตอ่ หลักจรยิ ธรรม

ศีลธรรมและกฎหมาย ปัญหา
การพนนั ปัญหาการวิจารณ์และ
ละเมดิ สิทธข์ิ อองผ้อู ่ืน ปญั หา
การขโมยข้อมูลสาคัญทง้ั ของ
ส่วนบุคคลและองคก์ ร ดงั น้นั การ
ใชง้ านไอทจี ึงตอ้ งตระหนกั ถึง
ผลกกระทบที่อาจเกิดขน้ึ

การใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศอย่างมคี วามรบั ผดิ ชอบ

การป้องกันปัญหาจากการใช้งานอินเทอร์เน็ตนั้นสามารถทาได้ โดยศึกษา
หาความรู้เพ่ือให้ใช้งานได้อย่างถูกต้อง ปฏิบัติตามข้อตกลงการใช้งาน เลือก
สนทนาบนอินเตอรเ์ น็ตเฉพาะในกลุ่มที่ปลอดภัย หลีกเลี่ยงการนัดพบกับบุคคล
ที่เพิง่ รจู้ ักกผ่านอินเทอรเ์ น็ต

ในสว่ นของผู้ให้บริการควรมีมาตรการเพอ่ื ช่วยป้องกันปัญหาท่ีเกิดขึ้น เช่น
ให้มีการลงทะเบียนสมาชิกก่อนการใช้งาน มีระบบตรวจสอบและแจ้งเตือน
รูปแบบการสนทนาทไ่ี มเ่ หมาะสมอยา่ งสมา่ เสมอ

การใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศอย่างมคี วามรบั ผิดชอบ

แนวทางปฏบิ ตั ิเมอ่ื พบเนอ้ื หาทไ่ี ม่เหมาะสม

การใชง้ านอินเทอร์เน็ต นักเรยี นจะพบข้อมลู ทห่ี ลากหลาย ทง้ั ขอ้ มูลที่ถกู ต้องและข้อมูลท่ีมีการบิดเบือนหรือ
สร้างขึ้นเพ่ือใหเ้ กิดความเสียหายต่อผู้อ่ืนหรือส่วนรวม และหากนักเรียนพบข้อมูลที่ไม่เหมาะสมเหล่าน้ัน นักเรียนควร
ปฏิบัติ ดงั น้ี

1. ปฏเิ สธการรบั ข้อมูล

สามารถทาได้โดยไม่เปิดดู ไม่บันทึกเก็บไว้ และไม่กดไลค์
(Like) เพราะการกระทาเหล่าน้ีเป็นแนวทางท่ีป้องกันไม่ให้ข้อมูล
ดังกลา่ วเผยแพรไ่ ปสู่ผอู้ ่ืน

2. ไม่ส่งต่อ ไม่แชร์ ไมเ่ ผยแพร่ เพราะนอกจากจะทาให้ผู้อ่ืนเดือดร้อนกับข้อมูลที่ไม่เป็นความ

จริงแล้ว ในบางกรณีอาจเข้าข่ายผิดกฎหมายตามพระราชบัญญัติว่าด้วยการกระทา

ความผดิ เกย่ี วกบั คอมพิวเตอร์ ซ่ึงมีโทษท้งั จาและปรับ

การใชง้ านเทคโนโลยีสารสนเทศอยา่ งมีความรบั ผิดชอบ

3. แจ้งครหู รอื ผู้ปกครอง

หากนักเรียนประสบปัญหาท่ีไม่สามารถจดั การหรือแก้ไขได้แอง ให้แจ้งครูหรือผู้ปกครอง
เพ่ือดาเนนิ การแกไ้ ขหรอื ติดต่อประสานงานกบั ผู้เกีย่ วขอ้ งเพ่อื ปอ้ งกนั ไม่ใหเ้ กดิ ปญั หาซ้าเดมิ ไมส่ ้นิ สุด

4. แจง้ ผู้เก่ียวขอ้ งทีด่ ูแลเว็บไซตน์ ั้น

กรณีทีใ่ ชง้ านขอ้ มลู จากผใู้ หบ้ รกิ ารระบบรายใหญ่ เช่น Facebook YouTube ซ่ึงเว็บไซต์
เหล่าน้ีเปิดโอกาสให้ผู้ใช้สามารถรายงานปัญหาเก่ียวกับเน้ือหาที่ไม่เหมาะสมได้ เช่น เน้ือหาที่มีการ
คุกคามทางเพศ เนอื้ หาท่ีเกย่ี วกบั ความรนุ แรง สง่ เสรมิ การกอ่ การร้าย การละเมิดลขิ สทิ ธิ์

หลังจากผู้ให้บริการได้รับแจ้ง จะมีการตรวจสออบเนื้อหาดังกล่าวอย่างถี่ถ้วน และ
ดาเนนิ การกบั ผู้กระทาผดิ เชน่ ลบเนือ้ หา ตัดสิทธิ์ (block) หรอื การรจากดั สทิ ธิก์ ารใชง้ าน

5. แจ้งเจา้ หน้าที่รฐั หรือตารวจ

หากผู้ดูแลระบบไม่จัดการกับปัญหาที่เกิดขึ้น ให้ประสานงานกับหน่วยงาน
รัฐที่มีหน้าท่ีรับผิดชอบโดยตรง เช่น แจ้งกระทรวงดิจิทัลเพ่ือเศรษฐกิจและสังคม ที่
เวบ็ ไซต์ www.mdes.go.th เพ่ือดาเนินคดดตี ามกฎหมาย

การใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศอย่างมคี วามรบั ผิดชอบ

การใช้งานเทคโนโลยสี ารสนเทศอยา่ งมีความรับผดิ ชอบ

สรปุ

คำชี้แจง: ให้นักเรียนบอกวิธีการปฏิบัติตนเมื่อพบกับสถานการณ์ที่กำหนดให้ดังต่อไปนี้

เฉลย

1.    เว็บไซต์หลอกให้นักเรียนซื้อตัวเลขเพื่อเสี่ยงโชค โดยให้โอนเงินไปทางหมายเลขบัญชีที่กำหนดให้

1. ควรแจ้งผู้ใหญ่ หรือเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องให้ทราบ                                                              

2. ไม่ควรโอนเงินให้                                                                                                   

3. ถ้าพบการโฆษณาเหล่านี้ ไม่ควรคลิกเข้าไปดู                                                                    

2.    เว็บไซต์หลอกให้นักเรียนโอนเงิน เพื่อดูภาพลามกอนาจาร

1. ควรแจ้งผู้ใหญ่ หรือเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องให้ทราบ                                                              

2. ควรติดตั้งโปรแกรมในการบล็อกเว็บไซต์ที่แปลกปลอม                                                        

3. ควรตั้งค่าความปลอดภัยในโปรแกรมหรือระบบปฏิบัติการเพื่อไม่ให้เข้าถึงเนื้อหาที่ไม่เหมาะสม                

3.    เว็บไซต์หลอกลวงให้นักเรียนซื้อของ โดยให้โอนเงินไปยังหมายเลขบัญชี แต่ไม่ส่งของมาให้

1. ไม่เปิดเผยข้อมูลส่วนตัวให้เป็นสาธารณะ                                                                        

2. ควรแจ้งหรือปรึกษาผู้ใหญ่ เมื่อพบเว็บไซต์ที่หลอกขายของให้เรา                                            

3. ไม่ควรเขียนข้อความที่บ่งบอกถึงความเป็นตัวตนของเรา หรือเกี่ยวกับครอบครัวของเราต่อสาธารณะ 

แนวทางปฏิบัติเมื่อพบเนื้อหาที่ไม่เหมาะสม มีอะไรบ้าง

นักเรียนจะมีวิธีการปฏิบัติตนอย่างไรเมื่อพบเนื้อหาที่ไม่เหมาะสมบนเว็บไซต์ในระหว่างการใช้อินเทอร์เน็ต

มารยาทในการติดต่อสื่อสารมีอะไรบ้าง

วิธีการใช้งานเทคโนโลยีสารสนเทศอย่างไรให้ปลอดภัย